Dzieje świata są historią kobiet i mężczyzn, choć ta pisana bardziej jednak jest historią mężczyzn. Kobiety, jak w życiu, przez wieki pozostawały w cieniu, zakulisowo wpływając na losy świata, delikatniej i często inteligentniej przyczyniając się do zmian. To ich przebywanie w cieniu powodowało, że także na kartach książek, które ten świat próbują wyrwać z mroków zapomnienia, często pozostają gdzieś w oddali prowadzonych narracji. Z rzadka jedynie przebijają się w przysłowio...
Pragnę bardzo serdecznie zaprosić do lektury kolejnego tomu "Studiów Wolińskich". Od wielu już lat pragniemy zainteresować czytelników niezwykle ciekawym i bogatym w historię regionem Morza Bałtyckiego. Tym razem przedmiotem, proszę mi wybaczyć to określenie, zainteresowania sporej grupy archeologów i historyków stała się kobieta. Już pobieżny przegląd prezentowanych w tym tomie tekstów wskazuje, że do tematu można podejść w bardzo różnorodny sposób. Może tak to powinno być. ...
Książka stanowi próbę spojrzenia na losy Polaków i Ukraińców rozpatrywane z punktu widzenia dokonań edukacyjnych obu społeczeństw. Jest to syntetyczne ujęcie okresów, gdy obie narodowe pedagogie powstawały, a następnie rozwijały się zarówno w warunkach państw obcych (Imperium Rosyjskiego, Austro-Węgier i Prus), jak i własnych państw narodowych (II RP lub URL) lub zależnych od ZSRR państw komunistycznych (PRL i USRR). Autor stosuje metodę komparatystyki obu pedagogii w długiej...
Janusz Łukaszewski – urodzony na Kresach Wschodnich. Syn żołnierza AK obwodu grodzieńskiego. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego. W latach siedemdziesiątych, po odmowie współpracy ze służbami specjalnymi, uniemożliwiono mu wyjazd do Stanów Zjednoczonych w celu kontynuowania prac nad doktoratem w Katedrze Prawa Finansowego UŁ. Dyrektor Domu Środowisk Twórczych w Łodzi, impresario pianisty Edwina Kowalika (trasa po Kanadzie i USA), rewident Centrali Banku Rolnego w ...
W książce autor podejmuje się próby refleksji nad istotą narodu w odniesieniu do ukształtowanych w nauce koncepcji teoretycznych. [...] Należy zaznaczyć, iż sama problematyka książki stanowić może pewne preludium do kwestii związanych z problematyką etniczności, ale i współczesnych zjawisk przemieszczania się ludności, niezależnie od procesów te ruchy wzmagających. Istotnym faktem jest również to, że nawet współcześnie jedną z najwyższych kategorii pozostaje naród, za któreg...
Toruń z racji swojego położenia geograficznego, od początku swojego istnienia, niezależnie w granicach którego państwa się znajdował, pełnił rolę warowni nadgranicznej. Rola Torunia wzrosła po wcieleniu go do państwa pruskiego, kiedy to stał się ważną twierdzą przy granicy z Rosją. W roku 1872, po zwycięskiej dla Prus wojnie z Francją, w przewidywaniu konfliktu z Rosją, Cesarski Niemiecki Sztab Generalny podjął decyzję o założeniu twierdzy pierścieniowej. W momencie przejmowa...
Rada Narodowa Rzeczpospolitej Polskiej działała na uchodźstwie w latach 1939-1991, z krótkimi przerwami, jako namiastka parlamentu wolnej Polski.
W 25. rocznicę zakończenia jej działalności w Senacie RP odbyła się konferencja naukowa jej poświęcona. Teksty zebrane w niniejszym tomie są owocem tego spotkania.
Najszerszym kontekstem pracy Rafała Juchnowskiego stała się prezentacja polskiej myśli politycznej. Została ona ukierunkowana przez odwołanie się do interpretacji geopolitycznej jako zasadniczego wątku. (…) Swoistym punktem wyjścia stał się „jagiellonizm”, ściśle łączący się z ideą federalizacji i koncepcją mocarstwowości. Autor trafnie zauważa, iż idea jagiellońska zmieniała się, czy też podlegała ewolucji, w miarę jak zmieniało się otoczenie międzynarodowe. Co istotne, auto...
Nowa książka Henryka Dominiczaka jest pierwszą pozycją monograficzną obejmującą całościowo, choć syntetycznie, bardzo złożoną problematykę dziejów kresów i granicy Rzeczypospolitej na Wschodzie – od czasów najdawniejszych po rok 1945. Polska wkroczyła na te ziemie zabużańskie w drugiej połowie XIV wieku w wyniku: 1) spadku dziedzicznego Kazimierza Wielkiego, który po Piaście mazowieckim otrzymał Ruś Halicką ze Lwowem; 2) zawarcia unii z Litwą wraz z podbitymi przez nią rozleg...
Prezentowana praca przedstawia dzieje Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Grudziądzu, począwszy od okresu zaborów po okres powojenny. To zabarwiony nostalgią obraz przedwojennego żydowskiego Grudziądza, który zniknął bezpowrotnie. Mimo że społeczność izraelicka była tu niewielka, stanowiła przez dwa stulecia jeden z istotnych elementów krajobrazu społecznego miasta. Żydzi je współtworzyli, wpisując się w jego przestrzeń i koloryt ważnymi dla izraelickiej kultury i tożsamości miejs...
Śmierć jest nieodłączną częścią życia. Każdy z nas u kresu swoich dni będzie musiał się zmierzyć z tym wielkim wyzwaniem […]. Zdecydowana większość prac badawczych […] dotyczy kwestii życia, jest w praktyce jego podglądaniem. Poprzez źródła, jak przez dziurkę od klucza podglądając ludzkie życie, staramy się jak najwięcej o nim dowiedzieć, ustalić. O ile więc życie nas bardzo interesuje, o tyle tajemnica śmierci pociąga nas jako naukowców jakoś mniej, może podchodzimy do niej ...
Książka przedstawia dzieje gmin żydowskich w Golubiu i Dobrzyniu nad Drwęcą, gdzie ścierały się wpływy kultury typowej dla zasymilowanych Żydów niemieckich z mentalnością małomiasteczkowego sztetla. Losy ich mieszkańców to gotowy scenariusz filmowy, to podróż w dawny świat ze wszystkimi jego widokami, zapachami i smakami. To spacer po miejscach, których już nie ma. Opowieść o losach ich mieszkańców została wzbogacona cennymi wspomnieniami Icka Dobraszklanki (Franka Dobii) i I...
Niniejszy tom jest trzecim, wydanym z inspiracji pracowników Uniwersytetu Kopernika, zbiorem studiów opisującym losy Kościołów chrześcijańskich w XX wieku. Pierwszy z nich, opublikowany w 2009 roku, dotyczył szeroko pojętych losów Kościołów protestanckich. Kolejny, wydany rok później, opisywał w głównej mierze dzieje Kościoła rzymskokatolickiego. Ostatni, prezentowany teraz, stara się opisać losy wszystkich Kościołów chrześcijańskich. Dla reżimów totalitarnych nie miały bowie...
Zasadniczym celem niniejszej pracy jest próba prześledzenia wszystkich aspektów funkcjonowania mennicy toruńskiej, poczynając od jej lokalizacji, struktury organizacyjnej, a na kwestiach gospodarczych i finansowych kończąc. Dużo miejsca poświęcone zostanie również społecznej stronie działalności tej instytucji, co nierozerwalnie wiązało się z ustaleniem grup społecznych, z których rekrutowali się jej pracownicy. Pośrednio podjęta w niniejszej pracy szczegółowa analiza zapreze...
Niniejsza książka stanowi zbiór szkiców z najnowszej historii Polski, będących w dużej mierze opowieścią o trudnej walce kolejnych pokoleń Polaków o wolność i możliwość normalnego życia. Dotyczą one spraw i osób, które najczęściej nie utrwaliły się w powszechnej pamięci zbiorowej bądź odchodzą z niej w ciche zapomnienie. Tak stało się np. z bohaterami pierwszego artykułu poświęconego dzieciom wrzesińskim, które u zarania XX w. stanęły w obronie polskiej mowy. A przecież to wł...
Przedłożona czytelnikowi praca w aspektach politycznych, religijnych i kulturowych stanowi próbę wypełnienia luki w badaniach nad Orientem i Okcydentem. Autor relacjonuje w niej tajemnicze zabójstwo Ludwika I Wittelsbacha z Kelheim w 1231 r. Odczytamy w niej także przegląd najważniejszych wydarzeń z końca XII oraz początku XIII w. Złożyły się na nie relacje polityczne między Stolicą Apostolską a Cesarstwem Rzymskim Narodu Niemieckiego, czyli papieżem Innocentym IV a cesarzem ...
Tom zredagowaliśmy w konwencji historycznej, poczynając od lat I wojny światowej, tj. zaangażowania toruńskich lekarzy w działania niepodległościowe, przez okres międzywojenny, miesiące niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939–1940 i kolejne lata II wojny światowej. Wielu z nich służyło w Toruniu i przeszło przez tutejszy VIII Szpital Okręgowy, a w czasie wojny pełniło wysokie funkcje w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego i jego Armii Krajowej, jak np. płk dr Zygmunt Gil...
Gratuluję wielkich wyników naszym sportowcom. Nasze panie zdobyły srebrne medale igrzysk olimpijskich – drugi i trzeci w historii naszego miasta. Wpisały się w najpiękniejsze karty historii Torunia. W ubiegłym roku odbyła się też najważniejsza jak dotąd impreza, halowe mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce. Dziękuję i gratuluję nie tylko sportowcom, ale także tym, którzy są nieraz w cieniu – trenerom, rehabilitantom, działaczom, sponsorom i lokalnym mediom. Michał Zaleski, ...
Książka Spacerkiem po dawnym Chełmnie przybliża mieszkańcom i turystom to przepiękne, urokliwe miasto. Czytając o kościołach i ciekawych budowlach, możemy pogłębić wiadomości na temat tego, co minęło, oraz dowiedzieć się czegoś nowego o miejscach, obok których dotychczas przechodziliśmy obojętnie, nie znając ich losów. Jest to lektura nie tylko dla pasjonatów historii, ale również dla tych, którzy za nią nie przepadają – być może dzięki tej publikacji na nowo odkryją Chełmno?...
Prezentowana praca przedstawia – w oparciu o źródła archiwalne – dzieje Gminy Żydowskiej w Kcyni w okresie od średniowiecza aż po czas Zagłady. Historia Izraelitów została ukazana na tle dziejów politycznych i społecznych miasta. Licząca 760 lat Kcynia, ze swoją bogatą historią, stanowiła konglomerat różnych narodowości. Książka jest próbą wypełnienia pustki po świecie, który zginął bezpowrotnie. Autorka pragnie ocalić pamięć o Żydach, którzy kiedyś tu żyli. To najlepsza form...
Zrealizowany w latach 2005–2018 projekt badań inskrypcji na terenie współczesnego województwa lubuskiego został sfinalizowany trzynastotomowym wydawnictwem źródłowym w ramach X tomu serii Corpus Inscriptionum Poloniae. Mimo że seria ta ma swoje początki w latach 70. XX wieku w ośrodku lubelskim, to właśnie województwo lubuskie jest jedynym obecnie regionem w Polsce, gdzie badania tego typu zostały przeprowadzone w sposób kompleksowy i całościowy. Ich efektem jest wprowadzenie...
W końcu lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku powstał szczep harcerski "Czerwone berety". Młodzież na patrona wybrała gen. Mariusza Zaruskiego - patriotę. legionistę, założyciela TOPR. Po latach zebrali się ponownie by kontynuować harcerską przygodę. Spotykają się na corocznych zlotach w różnych miejscach w kraju i poza jego granicami. "Zachowaliśmy w naszych sercach wzniosłe cele, entuzjazm tamtych dni i wdzięczność wychowawcom". - to fragment napisu na tablicy umieszczonej...
Historia wojen Rzymian i Persów jest niezwykle bogata w interesujące szczegóły, dzięki którym jesteśmy w stanie dobrze poznać świat późnej starożytności. Zajrzenie do jego wnętrza umożliwiają nam liczne źródła pisane, które pozwalają zrozumieć, jak przebiegały konflikty, jakimi metodami starano się nakłonić przeciwnika do kapitulacji choćby na chwilę, jak zawierano traktaty pokojowe i czy postrzegano otaczającą ludzi rzeczywistość w sposób, który częściowo przypomina nasze wi...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
