Trzynaście dni dzielących zamach na życie Hitlera od wybuchu powstania warszawskiego. Trzynaście dni, w trakcie których historia mogła obrać inny kierunek, a jednak wściekłość zranionej wielkości wzmogła tylko determinację żądnego krwi dyktatora. A gdyby zamachu nie było, czy powstanie warszawskie miałoby szansę na zwycięstwo? I czy w głowie Hitlera dopiero po zamachu zrodził się pomysł bezwzględnego i całkowitego unicestwienia polskiej stolicy? Nie da się tego ocenić w ...
Gdy latem 1943 roku Armia Czerwona przejęła inicjatywę na froncie wschodnim i spychała niemiecki Wehrmacht na zachód, stało się jasne, że rychło wkroczy na przedwojenne terytorium Polski. Komenda Główna Armii Krajowej w porozumieniu z rządem RP w Londynie opracowała plan akcji „Burza” – strefowych powstań przeciwko wycofującym się Niemcom. Dzięki nim oddziały AK i polskie władze administracyjne miały wystąpić przed Sowietami jako gospodarze terenu. Akcja „Burza” w 1944 r...
Ina Benita to bez wątpienia jedna z najbardziej tajemniczych i intrygujących przedwojennych aktorek. Gwiazda kina i kabaretu tamtego okresu, a także scenarzystka i autorka tekstów piosenek. Przez Niemców oskarżana o współpracę z polskim podziemiem i więziona na Pawiaku, przez Polaków oskarżana o kolaborację z Niemcami. Po wojnie ślad po niej zaginął. Marek Teler, w oparciu o nieznane dotychczas źródła, odkrywa tajemnicę jej życia i powojenne losy artystki. Co miała w ...
Najchętniej zatytułowałbym tę książkę „Z tęsknoty za podróżami”. Odkąd nastała pandemia, zdecydowanie mniej podróżujemy, jesteśmy zamknięci w czterech ścianach, tylko nielicznym udaje się gdzieś wyjechać i odetchnąć od codzienności. Dlatego zabieram Was w ekstremalną podróż! Odwiedziłem czterdzieści sześć państw i dzielę się z wami moim doświadczeniem planowania podróży, pakowania sprzętu, pobytu za granicą i przetrwania w skrajnie trudnych warunkach. Dowiecie się,...
Kino dla olbrzymiej grupy odbiorców pozostaje jedynym źródłem wiedzy na temat przeszłości. Bardzo często jest to jednak przekaz pełen anachronizmów, nieprawidłowości, a niejednokrotnie także propagandowych klisz i kłamstw. Parafrazując słowa wybitnego polskiego historyka z XIX wieku Józefa Szujskiego: „Fałszywe filmy bywają matką złej polityki”. Jakub Ostromęcki, historyk, stały współpracownik miesięcznika „Historia Do Rzeczy”, opisuje znane filmy i seriale historyczne, ...
„Moje miasto Łódź, tam wszystko się zaczęło” – mówi Leon Weintraub w cyklu rozmów z Magdą Jaros. Wychowywał się w czynszowej kamienicy przy ul. Kamiennej, tej samej, którą po latach rozsławiła w swojej piosence Osiecka. W 1939 roku miał pójść do gimnazjum, tymczasem musiał pożegnać się ze światem, jaki znał do tej pory i wraz z matką i siostrami przenieść się na ul. Jakuba w centrum getta. Praca, głód, percepcja ograniczona do znajdywania sposobów na przetrwanie, coraz mnie...
Opowieść o szukaniu śladów powstańczych losów Jędrka Brańskiego, który w 1944 roku miał niespełna 17 lat. Autor książki, młodszy brat Jędrka, próbuje wyobrazić sobie co działo się z Jędrkiem – dzień po dniu, niemal godzina po godzinie – w tym pamiętnym czasie. Godzina W, barykady, Dworzec Gdański, szpital polowy… Zbiera dane, rozmawia z ludźmi, którzy coś mogą o tym wiedzieć, ustala fakty. Stara się też zrozumieć co czuł Jędrek, co go motywowało, czy się bał, czy był dumny ...
RELACJA Z BRAWUROWEJ AKCJI BRYTYJSKICH KOMANDOSÓW SAS PODCZAS OPERACJI „PUSTYNNA BURZA” W IRAKU. Bravo Two Zero - taki kryptonim nosił ośmioosobowy oddział brytyjskich komandosów z elitarnego regimentu SAS, który w styczniu 1991 roku, w czasie wojny o Kuwejt, przerzucono na teren Iraku na tyły irackiej armii. Jego zadaniem była lokalizacja i zniszczenie ruchomych wyrzutni rakiet Scud. Zdemaskowani komandosi, zdani sami na siebie, musieli pieszo przedrzeć się do odd...
Rugia 1168 to kolejna - po Konungahelli 1135 - część cyklu autorstwa Roberta F. Barkowskiego przedstawiającego walki Niemców i Duńczyków ze Słowianami nadbałtyckimi. Niniejszy tom ukazuje wyprawy duńskiego króla Waldemara I na południowo-zachodnie wybrzeża Bałtyku w latach 1157-1168. Mimo że Słowianie stawiali mężny opór, musieli ulec silniejszym najeźdźcom. Ukoronowaniem podbojów Waldemara I było zdobycie wyspy Rugii wraz z Arkoną, sławnym i bogatym ośrodkiem kultu poga...
Wolność to najsłodsza melodia, która gra w naszej duszy! Zakładnicy wolności to pełna wzruszeń, lęków i dramatów saga rodzinna osadzona w polskich realiach sięgających końca XIX wieku. Flora i Konstanty Zabierzyńscy urodzili się w zaborze pruskim i tu zastała ich I wojna światowa. Nigdy nie było im dane doświadczyć, czym jest wolność i niepodległość. Podczas gdy w Stanach Zjednoczonych rodziła się epoka jazzu, na drugim krańcu globu Zabierzyńscy w szeregach powstańców...
Warszawa literacka w PRL to opowieść o mieście, ludziach i historii. Autor przedstawia znanych pisarzy od strony prywatnej, a także ich postawy w przełomowych latach. Pokazuje, jak literaci zareagowali na widok ruin stolicy, jak odnosili się do nowego ustroju i jak żyli w Warszawie. W książce podane zostały także fakty mało znane i anegdoty. Autor odpowiada na wiele kwestii, np.: Kto po wojnie zmienił nazwisko? Kto zbojkotował sfałszowane wybory z 1947 roku, a kto agitow...
Szarobury, nijaki PRL miał też swoje drugie, zabawowe oblicze, którego emanacją byli chociażby mężczyźni powszechnie uważani nie tylko za łamaczy serc niewieścich, ale wręcz za playboyów, czyli wiecznych chłopców, oddających się z upodobaniem zabawie, drogim rozrywkom i zmieniających kobiety jak rękawiczki. W galerii peerelowskich playboyów znalazło się pięciu polityków, w tym dwóch prezesów Radiokomitetu, a więc urzędników w randze ministra, trzech ludzi kultury i jeden ki...
Bitwa pod Zawichostem, stoczona w 1205 roku przez wojska książąt Leszka Białego i Konrada Mazowieckiego z Rusinami pod wodzą księcia halicko-włodzimierskiego Romana Mścisławowicza, była jednym z najważniejszych starć okresu rozbicia dzielnicowego w Polsce. Był to jeden z kluczowych epizodów rozpoczętej wiele lat wcześniej wojny o dominację nad Galicją, Wołyniem i wschodnią Małopolską. Bitwa zakończyła się zwycięstwem oddziałów polskich i śmiercią Romana na polu bitwy. D...
Czy Bolesław Wieniawa-Długoszowski rzeczywiście wjechał konno do Małej Ziemiańskiej? Czy rabin faktycznie rzucił klątwę na Błękitny Wieżowiec? Czy na Muranowie straszy? Czy istnieje tunel łączący Pałac Kultury i linię średnicową? Czy po Łazienkach biegają zmutowane wiewiórki? Powszechnie uważa się, że warszawskie legendy – jak ta o Syrence, Bazyliszku czy Złotej Kaczce – od dobrych kilku wieków są przedmiotem zainteresowania co najwyżej dzieci. Reszta mieszka...
Rzeczpospolitej nigdy nie wykształcił się zwyczaj nadawania dziedzicznych tytułów arystokratycznych, ale rolę zachodniej arystokracji pełniła magnateria. Z czasem członkowie tej warstwy otrzymywali tytułu książęce i hrabiowskie od zagranicznych władców, przede wszystkim Habsburgów, hojnie szafujących wszelkiego rodzaju nadaniami. I właśnie z magnaterii, w XVIII stuleciu wykształciła się polska arystokracja. Życie sfery arystokratycznej obfitowało w romanse, zwłaszcza kie...
Zofia Nałkowska to postać w naszej literaturze niezwykła, nie tylko dlatego, że jej twórczość objęła swym zasięgiem aż trzy epoki: modernizm, dwudziestolecie międzywojenne oraz czasy PRL-u. Jako pierwsza kobieta w Polsce miała odwagę domagać się równouprawnienia, nie tylko w kwestii prawa kobiet do pracy, głosowania i równości w świetle prawa, ale przede wszystkim - wyzwolenia kobiecego erotyzmu i seksualności. Ta urodzona feministka zupełnie nic sobie nie robiła ze skandal...
Dalsze losy rodziny Kozińskich, od zakończenia wojny. Przesiedlenie na tereny zachodniej Polski w Wierzbicy. Losy Kozińskich w Wierzbicy ulegają zwrotowi z chwilą powrotu Niemców, właścicieli gospodarstw, do swoich opuszczonych domów. Niemieckie rodziny przyjmują obywatelstwo Polskie i zamieszkują na powrót w swoich opuszczonych domach, już jako obywatele Polski. Równolegle z losem rodziny Kozińskich, toczy się opowieść o rodzinie Zawadzkich z Wileńszczyzny, którzy zostali ...
Bitwa o Kostrzyn przybrała od początku niezwykle zażarty charakter i trwała dwa miesiące. Stała się częścią składową walk 1 Frontu Białoruskiego o przełamanie i zdobycie linii środkowej Odry. W hitlerowskich koncepcjach obrony doniosłą rolę odgrywały twierdze, które według goebbelsowskiej propagandy miały pełnić funkcję swego rodzaju "łamaczy fal". Zadaniem ich było związanie jak największej liczby nacierających wojsk radzieckich, a co za tym idzie zyskanie na czasie. W walk...
Na początku drugiej dekady lipca 1933 roku w Warszawie, zapewne w jakimś ustronnym miejscu, odbyło się tajne spotkanie polskiego ministra spraw zagranicznych Józefa Becka z Karolem Radkiem, polskim Żydem i działaczem bolszewickim, wysłannikiem sowieckiej kompartii. Beck w imieniu marszałka Józefa Piłsudskiego miał zaproponować Sowietom... sojusz przeciwko Niemcom, którymi od stycznia rządził agresywny nacjonalista Adolf Hitler. Było to wprost niewyobrażalne, wszak od czasów...
Joseph Goebbels był prawą ręką Adolfa Hitlera od lat 20. XX w. aż do jego samobójczej śmierci 30 kwietnia 1945 roku. Bez tego błyskotliwego mówcy i mistrza propagandy politycznej (to on stworzył dewizę, że „kłamstwo powtórzone tysiąc razy staje się prawdą”) Hitlerowi byłoby dużo trudniej zdobyć władzę dyktatorską w Niemczech i rozpętać drugą wojnę światową. Jaki był prywatnie Goebbels, który wytrwale zatruwał serca i umysły Niemców wirusem nazizmu, porywał tłumy i mimo mało...
Historia miast jest zapisana nie tylko w archiwach i muzeach, ale w miejscach, gdzie toczyło się zwykłe życie. Legendarne cukiernie, magiczne kawiarnie Europy, ten cały mikroświat kuszący słodyczą, pachnący ziarnem z Arabii i – przynajmniej kiedyś – papierosowym dymem wciąż istnieje. Dawne stylowe miejsca przetrwały, wciąż nieprzerwanie od stu, dwustu lat tworzy się w nich historia. Podróż w kawowych oparach nie tylko pokazuje, jak kiedyś wyglądało życie kawiarniane, lecz t...
W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku wybuchło trzecie powstanie śląskie. Była to reakcja na forsowany przez Wielką Brytanię i Włochy, bardzo niekorzystny dla strony polskiej plan podziału Górnego Śląska. Zryw poprzedziło wysadzenie siedmiu mostów na liniach kolejowych łączących region górnośląski z Rzeszą Niemiecką. Zrazu oddziały powstańcze odnosiły sukcesy, dochodząc do Odry. Potem do głosu doszli Niemcy, wspierani przez władze i armię niemiecką. Rozgorzały krwawe walki, zwłasz...
Pod koniec XVII wieku we wsi Prilwitz w Meklemburgii (dziś północnowschodnie Niemcy) pastor Fryderyk Sponholtz miał wykopać w przykościelnym ogrodzie kilkadziesiąt figurek z brązu, naczynia i sprzęty obrzędowe z napisami runicznymi. Odkrycie wyszło na jaw dopiero kilkadziesiąt lat później. Według ówczesnych badaczy były to pamiątki po sławnej średniowiecznej świątyni słowiańskiej w Retrze (Radogoszczy). Znajdowała się ona na terytorium wspólnoty plemiennej Redarów, a czczon...
Turcy osmańscy po pokonaniu Serbów na Kosowym Polu (1389 r.) i podporządkowaniu Bułgarów uzyskali dominację na Bałkanach i zagrozili Węgrom. W odpowiedzi król węgierski Zygmunt Luksemburski w 1396 roku zorganizował antyturecką krucjatę. Oprócz Węgrów i sprzymierzonych z nimi Wołochów wzięło w niej udział rycerstwo z Francji, Burgundii, Niemiec, Czech, a nawet odległych Anglii, Szkocji, Aragonii czy Polski. We wrześniu armia krzyżowców obległa naddunajską twierdzę Nikopol...