Copernicus Center Press Ebooki

„Poeta fizyki”, „człowiek, który pracował za wielu, starczył za dziesięciu”. Takimi słowami żegnał Mariana Smoluchowskiego jego pierwszy uczeń, Jan Jakub Stock. Słowa te, napisane zostały w tragicznym roku 1917, w niewoli rosyjskiej, w dalekim Taszkiencie. Wspomnienia te, jak wiele innych ówczesnych kończą się wezwaniem do wzmożonej pracy nad kontynuacją dzieła Smoluchowskiego. Fenomen tej postaci wykraczał poza wąskie ramy specjalisty-fizyka. Z pewnością był to uczony wiel...

Czy nauka z niechęcią odwraca się od zespojenia z teologią? W każdym razie nie może zadowolić się ani konkordyzmem, ani dyskordyzmem. Brakującym ogniwem, jak uważa Dominique Lambert, może być tylko filozofia. W matematyce, astrofizyce, ewolucjonizmie, biologii i w innych dyscyplinach dokonywane są wybory wskazujące na potrzebę hermeneutyki przyrody i „ładunku etycznego nauki”. Otwiera się perspektywa, w której kwestia teologii przybiera nowy kształt. Na podstawie analizy...

Przez Wszechświat podróżuje się nawet, gdy się o tym nie wie. Bo można nie wiedzieć: gdy głowę do tego stopnia zajmie się innymi „sprawami”, że nie ma już miejsca na myślenie. Wówczas Wszechświat niesie człowieka tak, jak nurt rzeki unosi przypadkowo wrzucony do niej kawałek patyka. Z perspektywy patyka, kręconego przybrzeżnym wirem, nie widać ujścia rzeki, z którym łaczy się ona z oceanem. Żeby nie dać się zredukować do roli patyka, trzeba od czasu do czasu zrobić w swojej...

Lęk to książka, która wyjaśnia najbardziej palące kwestie zdrowia psychicznego, wskazując naukowe podstawy zaburzeń strachu i lęku. Zaburzenia lękowe dotykają miliony osób na całym świecie, stanowiąc jeden z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowia psychicznego. Joseph LeDoux, który wraz z członkami swojego laboratorium przoduje w wysiłkach badawczych, zmierzających ku zrozumieniu i skutecznemu leczeniu lęku, w niniejszej książce wyjaśnia całą gamę zaburzeń, ich ...

Zachwycający, niezwykle różnorodny zbiór esejów. Świetna zabawa i doskonały prezent dla każdego cierpiącego na paniczny lęk przed matematyką, niezależnie od wieku – „Kirkus Reviews” Czy naprawdę jesteśmy na wskroś przesiąknięci matematyką? Daniel Tammet, zakochany w matematyce autystyczny sawant, prowadzi czytelnika po meandrach liczb z zaskakującym wdziękiem, lekkością                     i ciepłym humorem. Udowadnia, że kombinatoryka, ułamki i równania nie są tylko ods...

...Wszystko dzieje się w przypowieściach, aby „patrzyli oczami, a nie widzieli, słuchali uszami, a nie rozumieli...” (Łk 4, 12). Czyżby Jezus naprawdę chciał, żeby słuchający nie widzieli i nie rozumieli? Oczywiście, nie. Z tych słów przebija jedynie głębokie rozczarowanie. Można słuchać i nie rozumieć, na przykład gdy słowo pada na skalistą ziemię, ale patrzeć i nie widzieć...? Oczy są świadkiem, który nie kłamie. Można je co najwyżej zamknąć, by nie widzieć, lub patrze...

Odkrycie neuronów lustrzanych przez zespół neurobiologów z Uniwersytetu w Parmie w latach 90-tych ubiegłego wieku porównywano do rozszyfrowania struktury DNA przez Francisa Cricka i Jamesa Watsona. Szybko ogłoszono, że neurony lustrzane  stanowią klucz do zrozumienia wielu unikalnie ludzkich cech – z językiem, teorią umysłu, empatią, moralnością i uspołecznieniem na czele. Autor jej książki, profesor Christian Keysers wniósł duży wkład w odkrycie słuchowych neuronów lust...

Cytat z Norwida „odpowiednie dać rzeczy słowo” był wielokrotnie nadużywany do różnych celów. W odniesieniu do tej książki jest na swoim miejscu: „Rzeczą” jest piękno Wszechświata i wszystkich jego części. Tej „rzeczy” autor dał odpowiednie – naprawdę piękne – słowo.   MICHAŁ HELLER Wszechświat krok po kroku to pierwsza na polskim rynku książka, która tak szczegółowo, a jednocześnie tak przystępnie opisuję historię Wszechświata: od skali kosmicznej, przez planetarną, po ś...

Wkład Alberta Einsteina w dziedzinę nauki stanowi temat ogromnej liczby książek. Jednak niewiele dzieł przedstawia równie wszechstronny i osobisty portret tego niezwykłego człowieka, który jeszcze za życia stał się legendą. Jak wyobrażam sobie świat, to najbardziej kompletny zbiór popularnych pism Alberta Einsteina. Ich tematyka obejmuje jego poglądy na kwestie religii, praw człowieka, ekonomii, zasad rządzenia państwem i wojny jądrowej, a także przystępne wyjaśnienie za...

Jak wyobraźnia pomaga nam w rzeczywistym działaniu? Na ile sposobów można czytać ten sam tekst? Czym są ucieleśnione symulacje i jaką rolę odgrywają w rozumieniu języka? Zasadniczym zadaniem języka jest przekazywanie znaczenia, niezależnie od tego, czy w danym momencie ton wypowiedzi jest szorstki, przekonujący, nabrzmiały emocją czy opływający w niedomówienia. Wprawiamy w wibracje struny głosowe po to, żeby nasze najskrytsze myśli pojawiły się w umyśle drugiej osoby. Mo...

Książka jest wyborem zapisków z dziennika Michała Hellera, prowadzonego podczas licznych podróży po świecie. Ukazuje nieco inne oblicze autora, nie tylko naukowca, lecz także bystrego obserwatora życia, miłośnika literatury i sztuki. Znajdziemy tu rozważania o pięknie matematyki, starogreckiej poezji, refleksje z dyskusji z ks. Tischnerem, Richardem Dawkinsem, notatki z podróży do Moskwy, Japonii czy konferencji w Castel Gandolfo, a także recenzje lektur i zapiski z wakacji...

Najbardziej odczuwalną przyjemnością związaną z uprawianiem nauki nie jest stan posiadania wiedzy, lecz proces jej zdobywania. Przygoda pioniera, odkrywcy... Wysiłek i ryzyko... I droga, którą się pokonuje. Ale czy przyjemność byłaby aż tak wielka, gdyby się jednak nie było przekonanym, że droga ta dokądś prowadzi i że warto tam zmierzać? Michał Heller dzieli się własnymi doświadczeniami w przeżywaniu wielkiej, choć - jak pisze - trudnej przygody, jaką jest uprawianie na...

Niniejszy zbiór zawiera wybór moich artykułów opublikowanych w latach 2004–2015. Przeważają w nim prace dotyczące logiki w szerokim tego słowa znaczeniu, tj. semantyki, logiki formalnej i metodologii nauk. Aby jednak pokazać, że filozof analityczny żyje nie tylko tym, co logiczne, zamieściłem też  szkice o Domu Kereta, ontologii ii metodologii krasnoludków (to żaden żart), Brunonie Schulzu i filozoficznych podstawach naszego stosunku do zwierząt.                         ...

Przetrwanie najsilniejszych, czy przetrwanie najmilszych? Od zarania dziejów człowiek zastanawiał się nad zagadką altruizmu, ale dopiero dzięki Darwinowi pytanie to stało się palącym problemem. Poczynając od bezinteresownej mrówki, poprzez żądlącą pszczołę aż do człowieka oddającego swoje życie za życie obcej mu osoby, ewolucja wykształciła cechę „dobroci”, która z teoretycznego punktu widzenia nigdy nie powinna ujrzeć światła dziennego. Cena altruizmu, będąca dziełem...

Rozważania zawarte w niniejszym eseju dzielą się na trzy części. W części pierwszej autorka porównuje działalność naukowców i artystów. Porównanie to dotyczy czterech sfer: przedmiotu i celu obu form działalności oraz roli elementów twórczych i wartościujących w każdej z nich. Część druga zawiera charakterystykę teorii sztuki, wskazuje na jej osobliwości i szczególny status metodologiczny. Część trzecia poświęcona jest poznawczym aspektom sztuki.Autorka przedstawia w ...

Jak to się stało, że spośród dziesiątków tysięcy gatunków jedynie my opanowaliśmy niebywałą zdolność mówienia? W swojej fascynującej książce światowej sławy antropolog i psycholog ewolucyjny Robin Dunbar rozwija autorską wizję powstania języka – tego najpotężniejszego narzędzia komunikacji, jakim dysponują ludzie. To również opowieść o tym, jak zdrady, kłamstwa i oszustwa – a także silna presja na to, by to wszystko ograniczyć, uczyniły nas ludźmi. W tej książce nie t...

Bez zaufania życie byłoby koszmarem. Na pozór świetnie je znamy, ale rodzi wiele paradoksów. Zaufanie powinno być racjonalne i sprawdzone, ale nadmiar kontroli je niszczy. Pomaga radzić sobie z ryzykiem i niepewnością świata, ale zarazem czyni nas bezbronnymi, bo zdanymi na dobrą wolę innych ludzi. Zaufanie powinno rosnąć w miarę wzmacniania  ludzkiej współpracy, ale stajemy się coraz bardziej nieufni. Spieramy się nawet, kto jest idealnym przykładem zaufania: serdeczny prz...

Pamięć jest jednym z największych darów, jakie człowiek otrzymał od Boga lub przyrody. To właśnie dzięki pamięci człowiek może niejako powracać do przeszłości, przywołując i powtórnie przeżywając ważne dla niego wydarzenia – w odróżnieniu od zwierząt, których życie toczy się w wąskim horyzoncie teraźniejszości. Ten bezcenny dar, nadający ludzkiej egzystencji wymiar głębi, rodzi jednak szczególną odpowiedzialność: pamięcią bowiem można posługiwać się niewłaściwie. Niniejs...

Książka Przestrzenie wszechświata miała być kontynuacją Boga i geometrii i w pewnym sensie nią jest – ale tylko w pewnym sensie. Od czasów Newtona (tamta książka kończyła się na Newtonie) historia geometrii nabrała przyspieszenia i potem można ją śledzić już tylko bardzo wybiórczo. Zmienił się także charakter jej oddziaływań z resztą kultury. Gdy przy końcu lektury tej książki (uzupełnionej, być może, wcześniejszą lekturą Boga i geometrii) ogarniamy rozwój geometrii od st...

W "Filomicie" Dobrosław Kot próbuje dotknąć relacji między myśleniem a mitem. Zaczyna w miejscu dość nieoczywistym: w "Metafizyce" Arystoteles wyraża przekonanie, że miłośnik mitu (philomythos) jest poniekąd filozofem (philosophos). To językowe podobieństwo staje się pretekstem do pytania o obecność mitu w filozofii. Od Arystotelesa autor cofa się do Platona i zastanawia się nad rolą mitu o narodzinach Erosa w samym sercu filozoficznej mowy Sokratesa w Platońskiej "Uczcie"....

Wśród fizyków krąży powiedzenie, że wszystkie nauki dzielą się na fizykę i zbieranie znaczków. Czy jest to przejaw ich megalomanii, czy tylko nieco żartobliwe wyrażenie przekonania, ze fizyka jest nauką podstawową? Zarówno wśród „zwykłych” ludzi, jak i naukowców dominuje przeciwstawianie nauk ścisłych naukom humanistycznym. Czasem czyni się to wywyższając ścisłość nauk ścisłych, czasem wskazując na ich ograniczenia, niemożność uchwycenia prawdziwej, żywej złożoności, której...

Przekonania stanowią często dyskutowany problem badawczy, zarówno na gruncie filozofii, jak i nauk badających umysł doświadczalnie. Ich powstawanie związane jest bowiem z najbardziej fascynującymi aspektami ludzkiego myślenia. Książka przedstawia propozycję rozwiązania następującego problemu dotyczącego przekonań: w jaki sposób można uwzględnić dyskusję o racjonalności przekonań w kontekście psychologicznego wyjaśnienia umysłu? Autor argumentuje za koniecznością odróżnieni...

Pytanie: „czym jest myślenie?” jest być może najważniejszym pytaniem filozoficznym. W myśleniu bowiem stawiane są wszystkie inne pytania. Dobrosław Kot próbuje przeniknąć żywioł myślenia, który rozpoznaje jako dramatyczny, pełen nieusuwalnych napięć. Te napięcia odciskają się w mowie: wielu filozofów ma świadomość, że wypowiedzenie tego, co według nich najważniejsze dla myślenia, jest niemożliwe na gruncie zastanego języka. Tak jest choćby w przypadku kwestii bycia (Heidegge...

Wobec filozofii Fryderyka Nietzschego trudno przejść obojętnym – fascynuje i jednocześnie odpycha. Minęło ponad sto lat od śmierci tego niemieckiego myśliciela, a mimo olbrzymiej ilości poświęconych mu książek, jego filozofia nie przestaje inspirować do nowych interpretacji. Książka ta jest próbą zrozumienia „tragicznej wiedzy radosnej”, która sprawiała autorowi Tako rzecze Zaratustra tak wiele zarazem bólu jak i rozkoszy. Sednem tej filozofii jest zmierzenie się z probleme...