Odkrywcze spojrzenie na badania nad fenomenalnymi zdolnościami mózgu do nauki a także nad potencjałem imitujących je programów komputerowych. Ludzki mózg jest rewelacyjnym urządzeniem. Posiada nadzwyczajną zdolność do przeprogramowywania się, która stanowi niewyczerpane źródło inspiracji dla dzisiejszych twórców sztucznej inteligencji. Jak się uczymy? Jakie wrodzone biologiczne fundamenty leżą u podstaw naszych zdolności do przyswajania informacji? Dlaczego w ogóle...
Najpopularniejsza interpretacja teorii ewolucji Karola Darwina głosi, że przetrwają tylko najsilniejsi. Dlatego prześcigamy się w wymyślaniu nowych rodzajów broni, nowych sztuk walki i sposobów obrony. Czy słusznie? Brian Hare i Vanessa Woods rozprawiają się z błędnym rozumieniem myśli Darwina. Wyjaśniają, że z ewolucyjnego punktu widzenia najkorzystniejszą strategią jest przyjaźń. Opisują dotychczasowe odkrycia naukowe i eksperymenty psychologiczne, wyciągają wnioski z wła...
Silnik, który napędza układ krwionośny. Ośrodek emocji i siedziba duszy. Grudka zespolonych komórek, których skurcze i rozkurcze utrzymują nas przy życiu. Źródło miłości i nienawiści, radości i rozpaczy. Serce. Bill Schutt snuje wszechstronną, zadziwiającą opowieść o sercu z różnych perspektyw. Przygląda się, jak filozofowie i uczeni wyobrażali sobie – często błędnie – mechanizmy pracy naszego serca. Zabiera nas w podróż w czasie: od starożytnych Egipcjan i Greków, którzy...
Jest to czwarta, po Sporze o rozumienie (2019), Szkicach z filozofii głupoty (2021) oraz Ciekawości (2023), nasza wspólna książka, a czy ostatnia, tego jeszcze Czytelnikom nie możemy obiecać. Jednak, czy po „czymkolwiek” można w ogóle jeszcze coś napisać?Cokolwiek rożni się w dość zasadniczy sposób od opisywanych przez nas wcześniej pojęć, czyli rozumienia, głupoty oraz ciekawości. Rozumienie nigdy nie będzie oznaczać braku rozumienia, głupota mądrości, zaś ciekawość braku ci...
Dlaczego jesteśmy ciekawi świata? Czym w ogóle jest ciekawość? Kiedy staje się ona intelektualnym grzechem, który prowadzi nas do poznawczego piekła? Czy nuda jest ceną, którą płacimy za to, że czasem bywamy zaciekawieni? Ciekawość nie jest oczywistym przedmiotem refleksji. Rzadko zastanawiamy się, skąd się bierze i jakie pełni funkcje. Przyjmujemy jej istnienie bez komentarza. Tymczasem świat bez ciekawości w ogóle nie przypominałby naszego świata. Jest to potężna siła psych...
Hongkong – niewielki punkt na mapie świata, jedna z głównych arterii globalnej gospodarki. Niegdysiejsza perła w koronie imperium brytyjskiego, brama do kontynentalnych Chin i główne centrum finansowe Azji. Chętnie odwiedzany przez ludzi z całego świata dzięki strategicznemu położeniu między Wschodem a Zachodem. Jednak zryw społeczny z 2019 roku na zawsze zmienił oblicze Hongkongu, od tej pory znanego jako „miasto protestów”. Zjednoczeni wokół hasła „wyzwolić Hongkong, rewo...
My, ludzie, dzielimy 98 procent naszych genów z szympansami. Jesteśmy dominującm gatunkiem na planecie – rozwinęliśmy naukę, skomplikowane i różnorodne formy komunikacji, stworzyliśmy miasta i zapierające dech w piersiach dzieła sztuki – podczas gdy szympansy, mimo że genetycznie blisko, pod każdym innym względem są od nas daleko. Co jest niezwykłego w tej dwuprocentowej różnicy DNA, która spowodowała taką rozbieżność między ewolucyjnymi kuzynami? W tym fascynującym i pr...
Jak się uczy sztuczna inteligencja? Czy może popełniać błędy? Czy kiedykolwiek będzie świadoma? Czym się różni wiersz napisany przez ChatGTP od wiersza, którego autorem jest człowiek? George Musser rozmawia ze znanymi fizykami zajmującymi się najbardziej śmiałymi teoriami i prowadzącymi intrygujące badania. Porusza tematy zjawisk kwantowych, sieci neuronowych, sztucznej inteligencji i, przede wszystkim, świadomości. Szuka tak pożądanej przez naukowców „teorii wszystkiego” w...
Przyjaciele mają dla nas znaczenie, i to większe, niż sądzimy. W ciągu ostatnich lat badacze ze zdumieniem odkryli, jak ogromny wpływ ma posiadanie przyjaciół – nie tylko na nasze poczucie szczęścia, ale także na zdrowie, a nawet długowieczność. Nie umiemy żyć w odosobnieniu. Współczesny świat oferuje nam ogromne możliwości kontaktów międzyludzkich. Dlaczego więc, gdy wszystko wydaje się sprzyjać życiu społecznemu, dotyka nas plaga samotności? Robin Dunbar, ...
Być może jesteś osobą, która używa marihuany w celach medycznych. A może rozważasz takie leczenie i chcesz poznać realne korzyści i szkody z tego wynikające? Albo już korzystasz z konopi, ale zastanawiasz się, czy dobrze robisz? Może używasz marihuany rekreacyjnie lub odkryłeś, że Twoje dziecko ją zażywa i chcesz dowiedzieć się więcej o potencjalnych zagrożeniach? A może po prostu słyszysz co pewien czas takie słowa jak marihuana, CBD, skunk, spice, ganja, cannabis, konopie i...
Kto przewodził oskarżeniom przeciwko apartheidowi w Republice Południowej Afryki? Jak Afrykanin stał się jednym z najbogatszych ludzi w historii? Kim była królowa Nzinga? Są historie, których nigdy nie uczono w szkole. Chinny Ukata i Astrid Madimba odkrywają przed nami Afrykę, jakiej jeszcze nie znaliśmy. Uświadamiają nam, jak wiele tracimy, nie dostrzegając piękna i złożoności kultur i historii pięćdziesięciu czterech krajów afrykańskich. Podkreślają kluczowe momenty his...
Dlaczego ptaki zbierają niedopałki papierosów? Skąd wzięła się aspiryna? Po co psy jedzą trawę, a koty tarzają się w kocimiętce? I przede wszystkim, co jest nie tak z Twoim idealnie przystrzyżonym trawnikiem? Zwierzęta to prawdziwi eksperci w dziedzinie medycyny. Nie mówią po łacinie, nie noszą fartuchów i nie wypisują recept, ale ewolucja wyposażyła je w zadziwiająco skuteczne strategie walki z chorobami zakaźnymi i pasożytami. Wiedzą też, co robić, kiedy czują mdłości alb...
Przynosząc do domu szczeniaczka, chcemy wychować go na wspaniałego psa. Jak należy postępować, żeby to się udało? Co musimy wiedzieć o rozwoju psów, żeby stać się dla nich jak najlepszymi opiekunami? Są to jedne z najtrudniejszych – i najważniejszych – pytań, jakie zadają sobie miłośnicy psów. Brian Hare i Vanessa Woods odpowiadają na nie, oprowadzając swoich czytelników po ośrodku badań nad rozwojem szczeniaków - zwanym po prostu Psim Przedszkolem. Badają, kiedy psy zaczyn...
Ludzie we wszystkich kulturach mają emocje związane z osobami, które są dla nich ważne, wyzwaniami związanymi z ich pozycją społeczną oraz z tym, co uważają za dobre, piękne, wstydliwe lub wulgarne. Jednak czy na całym świecie okazuje się radość czy smutek tak samo? Oczywiście, że nie! W swojej najnowszej książce Świat emocji psycholożka kulturowa Batja Mesquita przedstawia radykalnie odmienny sposób patrzenia na emocje: taki, który wiąże je z naszym miejscem w świecie, nas...
Pewnego letniego wieczoru w 1969 roku dwaj mężczyźni zeszli po drabince, by stanąć na pylistej powierzchni zwanej Morzem Spokoju i tym samym zrealizować odwieczne marzenie ludzkości. Gdy Neil Armstrong i Buzz Aldrin postawili stopy na księżycowym gruncie, Srebrny Glob przestał być tajemniczym, mitycznym miejscem. Stał się naszym przeznaczeniem. Droga na Księżyc zajmująco opisuje niesamowite dzieje Księżyca i ludzi, którzy jako pierwsi dotarli na jego powierzchnie. Dzięk...
Pierwsza biografia opisująca fascynujące i niezwykle trudne życie laureata Nagrody Nobla, fizyka Rogera Penrose’a W wieku sześciu lat Roger Penrose odkrył zegar słoneczny na polanie niedaleko domu. Za sprawą tego urządzenia, utkanego ze światła, cienia i czasu, ujrzał „świat poza światem” pełen olśniewająco pięknej geometrii. Tak rozpoczął długą podróż, dzięki której ostatecznie został jednym z najbardziej wpływowych matematyków, filozofów i fizyków. Penrose pokaz...
Pewnego letniego wieczoru w 1969 roku dwaj mężczyźni zeszli po drabince, by stanąć na pylistej powierzchni zwanej Morzem Spokoju i tym samym zrealizować odwieczne marzenie ludzkości. Gdy Neil Armstrong i Buzz Aldrin postawili stopy na księżycowym gruncie, Srebrny Glob przestał być tajemniczym, mitycznym miejscem. Stał się naszym przeznaczeniem. Droga na Księżyc zajmująco opisuje niesamowite dzieje Księżyca i ludzi, którzy jako pierwsi dotarli na jego powierzchnie. Dzięki ...
Hongkong – niewielki punkt na mapie świata, jedna z głównych arterii globalnej gospodarki. Niegdysiejsza perła w koronie imperium brytyjskiego, brama do kontynentalnych Chin i główne centrum finansowe Azji. Chętnie odwiedzany przez ludzi z całego świata dzięki strategicznemu położeniu między Wschodem a Zachodem. Jednak zryw społeczny z 2019 roku na zawsze zmienił oblicze Hongkongu, od tej pory znanego jako „miasto protestów”. Zjednoczeni wokół hasła „wyzwolić Hongkong, rewolu...
Ceremonia herbaty, sztuka układania kwiatów, ogrody zen, malarstwo tuszem, słynne haiku oraz manga, anime, nowatorskie filmy i niezwykłe gry komputerowe. Japonia znalazła sposób, żeby harmonijnie połączyć przeszłość z przyszłością, nowatorstwo z tradycją. Dlatego, żeby lepiej zrozumieć jej fascynującą kulturę, warto przyjrzeć się także i historii. Lesley Downer zabiera nas w podróż przez wieki od mitycznych początków Japonii aż do czasów współczesnych. Od bogini słońca Amater...
Za sprawą K.R. Poppera metoda krytyczna stała się w XX wieku synonimem nie tylko metody naukowej, lecz w ogóle racjonalnego dyskursu.Idea metody krytycznej jest jednak ideą kontrowersyjną. Dla kontynuatorów myśli Hume'a jest ona nadal synonimem sceptycyzmu poznawczego. Dlatego deklaracja Poppera z lat 50. ubiegłego stulecia, iż od zawsze uważał siebie za realistę, wywołała konsternację nawet wśród jego najbardziej zagorzałych zwolenników. Czyż można być zwolennikiem krytycyzm...
Czemu tylu ludzi wciąż wierzy w Boga albo w cały areopag bożków? Jak można ulegać przesądom w czasach tak niebywałego postępu nauki? Czemu umysł dociekający prawdy o Kosmosie, kwantach albo tajemnicy życia wciąż formułuje pytania bez odpowiedzi, bo dotyczące niepoznawalnego Absolutu? Dlaczego i jakim prawem ludzie wciąż wierzą w byty nadprzyrodzone, skoro tyle zła sprawiły w dziejach? W swojej najnowszej książce Jerzy Surdykowski szuka odpowiedzi na najtrudniejsze ...
Dlaczego po obfitym obiedzie sięgamy jeszcze po deser? Jak to się stało, że meksykańskie kartele zainteresowały się środkiem do znieczulania słoni? Dlaczego rozwiązywanie równań matematycznych męczy bardziej niż granie w gry komputerowe? Odpowiedź na te pytania jest jedna: nadbodźce . Firma produkująca chipsy czy cukierki, którym tak trudno się oprzeć, ma jeden cel: zmusić Cię do jedzenia. Na przeszkodzie stoi Twój rozsądek, siła woli i uczucie sytości. Producenci muszą więc ...
Czym jest psychoza? Czy można zrozumieć, przez co przechodzi człowiek w takich chwilach? Jak to jest możliwe, by urojenia i halucynacje przejmowały władzę nad naszymi myślami? Jak nawiązać nić porozumienia z osobą odbierającą rzeczywistość w tak odmienny sposób? Epizod psychotyczny to kryzys, w którym świat wywraca się do góry nogami. Głosy, których nie słyszy nikt inny, przekazują szeptem dezorientujące wiadomości i zmuszają do robienia dziwnych rzeczy, ludzie wokół wyglądaj...
W jaki sposób Czarnobrody utrzymywał dyscyplinę wśród swojej załogi liczącej trzystu marynarzy? Jak to się stało, że żołnierze dwóch wrogich armii spędzili razem Boże Narodzenie? Dlaczego do polowania na bizony potrzebna była aż setka ludzi działających razem niczym dobrze naoliwiony mechanizm? W obliczu obrazów przemocy, które dominują w mediach, często trudno nam myśleć o ludziach jako o gatunku życzliwym i pomagającym sobie wzajemnie. Jednak Jonathan Silvertown przekonuj...
