Christianisation was not a singular event but rather an extended process marked by its own ups and downs, achievements, and obstacles. Jerzy Kłoczowski elucidated that ‘the Christianisation of the Slavs, Scandinavians (Normans), and Hungarians was a lengthy process spanning hundreds of years’ (…). Other scholars underscored the significance of monitoring shifts in mentality and the consolidation of Christian beliefs and ethics, which was ‘a lengthier process than the mere act...
Jednym z podstawowych celów tej publikacji, na co wskazano już w poprzednich tomach, jest próba przybliżenia polskiemu Czytelnikowi najważniejszych tekstów judaizmu rabinicznego, nazywanego także talmudycznym, od głównego dzieła – Talmudu, którego pierwszą i podstawową część stanowi Miszna. Pochylenie się nad literaturą rabiniczną, szczególnie w jej początkowej fazie, jest sięgnięciem do istoty judaizmu. Na wyjątkowość tego dzieła oraz jego niezwykłą wagę dla rozwoju studiów ...
Maria Kazimiera Sobieska, żona Jana III Sobieskiego, jak inne królowe, które śmiały wychodzić poza narzucone im role matek i żon, spotykała się z niezrozumieniem, a jej wizerunek w historiografii i uległ zniekształceniu. Zbudowana wokół niej „czarna legenda” przetrwała przez wieki, pokazując ją jako zimną, wyrachowaną i obcą Polsce. Felicja Weisenfreünd, w napisanej w 1934 roku pracy, jako jedna z pierwszych próbuje zmierzyć się z tym niesprawiedliwym obrazem królowej. Autork...
Rękopis Marii Gruszkiewicz z 1932 roku, napisany pod opieką prof. Stanisława Zakrzewskiego, to unikatowe studium poświęcone Janowi Andrzejowi Morsztynowi – politykowi, dyplomacie i poecie. Autorka, dzięki szeroko zakrojonym kwerendom archiwalnym i imponującej analizie źródeł europejskich, ukazała wpływ polityki francuskiej na losy Rzeczypospolitej w XVII wieku. Gruszkiewicz, rekonstruując karierę Morsztyna, odsłania kulisy rywalizacji między stronnictwem francuskim a Cesarstw...
Ewa Dubas-Urwanowicz – absolwentka Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, przez lata związana z Uniwersytetem w Białymstoku. Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych. Autorka takich między innymi książek, jak: O nowy kształt Rzeczypospolitej. Kryzys polityczny w państwie w latach 1576-1586, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2013; Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Wydawnictwo UwB, Białystok 1997. Współorganiz...
Paweł Żmudzki - Wędka króla Rusinów (Gall Anonim, ks.1, rozdział 7) Jacek Soszyński - Glossa biblijna jako problem badawczy Maciej Matwijów - Tradycja rękopiśmienna "Rokoszu gliniańskiego" w XVII-XVIII wieku Mariusz Leńczuk - Dwa staropolskie zaklęcia z XV wieku Łukasz Jastrząb - Inwentarz ekslibrisów Biblioteki Kórnickiej, z. 1: Sygnatury 1-2310, Kórnik 2014 (Arkadiusz Wagner) Katarzyna Niemczyk - Kamienieccy herbu Pilawa. Z dziejów kariery i awansu szlachty polskiej do 1535...
Zbiór rozpraw poświęconych kulturze i sztuce Gdańska, tworzonych dzięki mecenatowi patrycjuszy w okresie nowożytnym z różnych dziedzin — od architektury po złotnictwo. Próba odnalezienia źródeł inspiracji oraz zrozumienia zjawisk i tendencji artystycznych występujących w tym wybitnym ośrodku północnej Europy.
W publikacji „trzeciej pozostałości”, „trzeciego dzieła” Jędrzeja Kitowicza dużą uwagę zwrócono na odtworzenie jego biografii. Zapewne największym osiągnięciem było wyjaśnienie zagadki pochodzenia pamiętnikarza, co skłoniło wydawców do wzbogacenia zbioru o wypisy z ksiąg metrykalnych kościoła św. Krzyża w Warszawie, a także kilkakrotnie już publikowany testament Imć Pana Jędrzeja. Do tego dołączono też fragmenty listów krewnych i jego samego do Józefy Zarembiny, które ukazują...
Publikacja testamentów szlachty Prus Królewskich z XVIII wieku jest kontynuacją edycji z 2013 roku zawierającej źródła XVII–wieczne. Zakres chronologiczny obejmuje okres od początku XVIII wieku do 1772 roku, czyli do I rozbioru Polski, w wyniku którego niemal cała prowincja znalazła się pod panowaniem państwa pruskiego. Tym razem udało się zgromadzić i opracować 102 niepublikowane testamenty szlacheckie królewskiej części Prus. Obie publikacje tworzą więc zbiór ponad 200 test...
Książka stanowi wszechstronne kompendium wiedzy na temat funkcjonowania środowiska rzeźbiarskiego w Toruniu i od strony administracyjno-instytucjonalnej, jaką stanowiła organizacja cechowa, i od strony personalno-artystycznej, jaką stanowili poszczególni majstrowie, prowadzone przez nich warsztaty oraz wytwórczość tych pracowni. […] Prezentuje ona toruński cech, a może nawet szerzej, toruńskie środowisko rzeźbiarskie, w sposób wnikliwy i błyskotliwy. Ujawnia nowe fakty i nowe...
W dniach 22–23 kwietnia 2016 roku odbyła się kolejna konferencja naukowa?w ramach projektu badawczego pt. „Henryk Sienkiewicz. Obecność w kulturze polskiej XX wieku. Polskość i nowoczesność. Recepcja i nowe odczytania”. Jej organizatorami byli Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Historyczno-Filologiczny Akademii im. Jana Długosza?w Częstochowie. Obrady poświęcono rozległej tematyce, a mianowicie twórczości Sienkiewicza interpretowanej z punktu widz...
„Kronika...” to nie tylko historia rodzin szlacheckich mieszkających na terenach wymienionych w tytule, ale to także historia tego regionu i roli kulturowej szlachty polskiej i ruskiej zamieszkującej wschodnie kresy dawnej Rzeczypospolitej. Wydanie drugie rozszerzone i poprawione zostało przygotowane z rękopisu przez historyków od lat zajmujących się dziejami ziemiaństwa i szlachty dawnej Rzeczypospolitej.
Wyjaśnienia wymaga jeszcze jedna kwestia: oto sięgam do Kanta, aby skonstruować podstawy teoretyczne badań literatury, resp. literatury i kultury popularnej; aby dobitnie pokazać, iż postępowanie badawcze nie może dzielić swych przedmiotów na „wyższe” czy „niższe”. „Popularność” w niniejszych rozważaniach to tylko termin pomocniczy, który wskazuje, iż dzieła sztuki literackiej będące przedmiotem opisu oraz analiz posiadają pewną, resp. jakąś cechę (została ona określona w prz...
W Kainie, ostatniej wydanej za życia książce, portugalski noblista José Saramago podsuwa wizję ludzkości policentrycznej, wywodzącej się z wielu aktów stworzenia i kroczącej ku wielu różnym kresom historii: ludzie wygnani z raju nie obejmują zatem świata w posiadanie, lecz trafiają do obcych jako pierwsi uchodźcy. Ta dekonstruująca Księgę Rodzaju narracja została potraktowana jako punkt wyjścia do prześledzenia rozwoju, a następnie rozpadu portugalskiej formacji hiperkulturow...
Dzieciństwo zostało potraktowane jako odrębna kategoria kulturowa, a problem pozycji dziecka w rodzinie i jego relacji z otaczającym go światem został ujęty bardzo szeroko, zarówno w sensie geograficznym, jak i w aspekcie czasowym. Autorzy skupili się na wymiarze świata dziecięcego w kontekście uwarunkowań historycznych, antropologicznych i kulturowych. W obszarze ich zainteresowań znalazły się również zagadnienia codzienności — pożywienia, higieny, stanu zdrowia, zabaw oraz ...
Prezentowana publikacja wpisuje się w szereg prac poświęconych historii polskiego ziemiaństwa oraz kulturze materialnej i symbolicznej dworów i pałaców. Monografia ukazuje genezę powstania w Maluszynie reprezentacyjnej siedziby Korabitów Ostrowskich, opisuje etapy budowy pałacu, rekonstruuje wygląd i wyposażenie rezydencji. Ważną częścią publikacji jest próba przedstawienia życia codziennego mieszkańców, ich zajęć, zainteresowań bądź pasji. Wśród dokumentów źródłowych przytac...
Kompendium poświęcone sprawom kultury, sztuki, nauki i literatury wschodniego pogranicza dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i II Rzeczypospolitej (do roku 1939), czyli tzw. Kresów Wschodnich. Celem autorów było ukazanie wieloetnicznej, wieloreligijnej, a w rezultacie wielokulturowej struktury obszaru, na którym obecnie istnieją niepodległe państwa: Ukraina, Białoruś, Rosja, Litwa i Łotwa oraz w mniejszym, ale ważnym zakresie Mołdawia i Estonia.
W tomie II publikacji poświęconej działalności Józefa Piłsudskiego w latach 1914-1918 znajdują się dokumenty z Ogólnego Archiwum Administracji oraz z Archiwum Domu-, Dworu- i Państwa (oddziały Austriackiego Archiwum Państwowego w Wiedniu). Przedstawiają one m.in. kontrowersje, jak postępować z Piłsudskim, między dyplomatami z c. i. k. MSZ oraz władzami wojskowymi. Archiwalia świadczą o próbach władz austro-węgierskich pozyskania Piłsudskiego do koncepcji austro-polskiej, czeg...
Praca ma charakter wydawnictwa źródłowego, poprzedzonego obszernym wstępem zawierającym także nowe ustalenia merytoryczne. Jest odpowiedzią na postulat zewidencjonowania użytkowników dóbr królewskich w XVI–XVIII w. jako niezbędnej pomocy dla pełnego zbadania przemian w obrębie stanu szlacheckiego, a zwłaszcza w obrębie jego elity. Opracowanie Krzysztofa Chłapowskiego wpisuje się więc w tak sformułowany postulat badawczy idealnie i ma szansę uzupełnić poważną lukę w polskiej...