Kierując się rozstrzygnięciem, że modlitwa (odmawiana i/lub śpiewana), którą posługujemy się w celu nawiązania wewnętrznej łączności z istotą wyższą od człowieka, jest cechą immanentną każdego modlitewnika (wszak bez modlitwy modlitewnik nie istnieje), o zaszeregowaniu danej publikacji do zaproponowanego zespołu druków zadecydowało występowanie w niej tekstu (bądź zbioru tekstów) o określonej strukturze formalno-treściowej, tę łączność umożliwiającą, a tym samym – zaspakajają...
Patrykozy – dziś wieś w województwie mazowieckim, z niewiele ponad dwustoma mieszkańcami. Na pierwszy rzut oka – zwykła, mało wyróżniająca się miejscowość polskiej ściany wschodniej. No właśnie, na pierwszy rzut oka… Zadbana i uporządkowana wieś w gminie Bielany, w powiecie sokołowskim – oddalona jest od Warszawy o 105 km. Dużo to i mało zarazem. W Patrykozach znajduje się jednak budynek unikatowy na skalę ogólnopolską – rzadko spotykany nawet w tej części Europy. Jest nim pa...
Czy rola Wietnamu w stosunkach międzynarodowych rzeczywiście była tak istotna, jak wyobrażali to sobie francuscy i amerykańscy eksperci? Czy wietnamski komunizm rzeczywiście był nierozerwalnie związany z ZSRR i ChRL? Czy ruch Ho Chi Minha zagrażał suwerenności innych krajów "wolnego świata"? Czy cały 30-letni konflikt miał sens? Starając się zachować daleko idącą bezstronność, autor dążył nie tylko do udzielenia odpowiedzi na powyższe pytania, ale również zaprezentowania wła...
Maciej Franz, rocznik 1969. Urodzony w Toruniu, z wyboru Wielkopolanin. Syn oficera Wojska Polskiego. Profesor, historyk, pedagog, naukowiec, od zawsze związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracę łączy z pasją podróżowania po Europie i poznawania jej piękna. Pisanie wierszy to dla niego odskocznia od codzienności, jak jeszcze jedna podróż. Poezja jest fragmentem poznawania świata, próby jego zrozumienia. W 2008 roku wydał pierwszy tomik „Okruchy życia”. O...
O kobiecie w kulturze staropolskiej napisano już wiele, choć jak dotąd, nie pojawiła się na rynku wydawniczym publikacja, która kompleksowo i wielopłaszczyznowo opisałaby drogę do małżeństwa kobiety z kręgów magnackich w czasach saskich. Niniejsza książka stanowi próbę takiej syntezy i prezentuje kolejne wątki w kobiecym życiorysie: dzieciństwo i wychowanie jako element przygotowania do przyszłego małżeństwa, zaloty i starania o pannę, zaręczyny oraz obyczaje towarzyszące ślu...
Wojska terytorialne to nie pomysł XXI wieku, a praktyka codzienna w dawnej Rzeczypospolitej. To na barkach tych formacji tworzonych dla obrony swoich małych ojczyzn leżał obowiązek zarówno walki o bezpieczeństwo państwa jak też obszaru na jakim były te oddziały formowane. Analiza przypadku odnosi się do okresu panowania króla Jana II Kazimierza i obszaru Wielkopolski, ale mechanizmy są tożsame dla całej Rzeczypospolitej. Książka nie tylko dla miłośników wiedzy o militariach, ...
Paweł Tetera należy do grona najwybitniejszych hetmanów kozackich w dziejach. Należał do grona starszyzny kozackiej, która wytworzyła się w otoczeniu Bohdana Chmielnickiego. Blisko związany z Jerzym Chmielnickim i Janem Wyhowskim, chciał być kontynuatorem ich koncepcji politycznych. Szukał zbliżenia z Rzeczypospolitą, obawiając się rosnącej roli i znaczenia Państwa Moskiewskiego. Przyszło mu władać Kozaczyzną w czasach rozpadu tejże społeczności. Nie udało mu się jej ponownie...
Prymas Tysiąclecia kardynał Stefan Wyszyński wielokrotnie podkreślał, że pamięć o przeszłości ma stać się spoiwem dla budowania przyszłości. Towarzysząca mu świadomość przedziwnego połączenia splecionych losów państwa polskiego i Kościoła z niezwykłą ostrością daje się zauważyć na kartach źródeł archiwalnych czerneńskiej wspólnoty klasztornej. Lata 1945–2000 to czas organizowania i trwania życia klasztornego po dramacie II wojny światowej i w okresie utrwalania systemu komuni...
„Słynny cmentarz polski w Montmorency jest jakby mauzoleum Wielkiej Emigracji przechowującym prochy ludzi oraz tradycję ich życia i dzieła” (1954)24. Jan Szymański, sekretarz TOZ, gorliwy opiekun grobów polskich oraz zabytków we Francji i spirytus movens wielu przedsięwzięć z tym związanych, w swoich notatkach, sprawozdaniach i pismach używał określeń: „Historyczny Polski Cmentarz Wygnańców” (1954), „Cmentarz (Naszych) Wygnańcow Politycznych (i Narodowych)”, „Cmentarz Zasłużo...
Życiorys Ferdynanda ks. Radziwiłła (1834–1926) stanowi interesujący przykład losów polskiego arystokraty-katolika w dobie rozbiorów. Książę wyróżniał się na tle pozostałych członków berlińskiej linii Radziwiłłów polskim patriotyzmem i wiernością własnej rodzinie. Wychowany w środowisku dworu królewskiego Hohenzollernów, F. ks. Radziwiłł związany był z monarchią pruską niepisanym węzłem lojalności. Jednocześnie manifestowane przez jego najbliższych, przede wszystkim ojca, pogl...
Pamiętnik Jana Piotra Pruszyńskiego (1941–2008), profesora prawa, specjalisty w dziedzinie ochrony zabytków, dziedzictwa kultury, organizacji nauki i szkolnictwa wyższego, etyki uczonego oraz prawnych granic wolności nauki, bibliofila, kolekcjonera starych gramofonów i płyt, odkrywa powojenne dzieje ziemiańskiej, wołyńskiej rodziny Pruszyńskich, której przyszło zmagać się z wojną i rzeczywistością PRL-u, w której wyrósł Autor. To opowieść nie tylko o dzieciństwie i dorastaniu...
Narajana Guru (Naraya?a Guru, 1855/56-1928) to wielka postać w nowej historii południowoindyjskiego stanu Kerala, otaczana szacunkiem także w całych Indiach. Uznawany jeszcze za życia za świętego, był myślicielem, mistykiem, przywódcą duchowym i działaczem społecznym. Oddany głęboko praktykom religijnym był jednocześnie gorącym orędownikiem sprawiedliwości społecznej, niestrudzenie walczącym z nierównościami i dyskryminującymi podziałami kastowymi, które krępowały życie niż- ...
Pojęcie Kozaczyzna w Polsce jednoznacznie wiąże się z Ukrainą i Kozakami zamieszkującymi nad Dnieprem. Historia Kozaczyzny dońskiej rzadko pojawia się w polskiej historiografii. Nie wiąże się bezpośrednio z dziejami państwa polsko-litewskiego, dlatego nie- zbyt często jest obiektem zainteresowania polskich historyków. Odnaleziony w lwowskim archiwum rękopis pracy doktorskiej Jana Okołota, powstał na Uniwersytecie Wiedeńskim i został tam obroniony w 1922 roku. Prezentowana we...
Stanisław Komornicki (1949-2016). Biografia niezwykłego człowieka jest próbą ukazania życia i działalności chemika, nauczyciela akademickiego, profesora wyższych uczelni, dziekana, rektora, a równocześnie wioślarza, sędziego wioślarskiego, pasjonata muzyki i podróżnika. To próba uchwycenia niezatartych śladów, które pozostawił Profesor, uczony, przełożony. Analizując z perspektywy czasu Jego dokonania, zaangażowanie można stwierdzić, że był człowiekiem nieprzeciętnym. Chociaż...
Zmiany polityczne w Polsce po 1989 r. pozwoliły na swobodny rozwój badań historycznych nad dawnymi elitami, w tym także nad polską arystokracją. W mijających dekadach powstało wiele opracowań i opublikowano liczne źródła, przede wszystkim pamiętniki. Nadal jednak dużo zagadnień czeka na swoich monografistów. Nawet tak wybitne rodziny, jak Czartoryscy nie doczekały się pełnego omówienia, dlatego niniejsza książka wypełnia lukę w dziejach tego znakomitego rodu, charakteryzując ...
Tuż za polsko-ukraińską granicą przecinającą Bieszczady zaczyna się Bojkowszczyzna – obszar etnograficzny górali ukraińskich, zwanych w przeszłości Bojkami, ale także Rusynami, Werchowyńcami. Zamieszkiwali oni także część Bieszczadów polskich, skąd w latach 1945–1947 zostali wysiedleni na tereny ZSRR oraz ziemie zachodnie i północne Polski. Prowadząc badania po ukraińskiej stronie granicy, w rejonie turczańskim, mieliśmy możliwość obcowania nie tylko z zachowywaną tam w widoc...
Temat Republiki Górskiej praktycznie nie jest podejmowany w pracach polskich naukowców czy dziennikarzy. Jeżeli już pojawia się jakaś informacja na jej temat, to zazwyczaj na marginesie prezentowania innych zagadnień i w kilkuzdaniowej, bardzo ogólnikowej formie. Na tle nielicznych tekstów napisanych przez Polaków o sytuacji na Kaukazie Północnym po upadku caratu w Rosji szczególnie wyróżniają się wspomnienia Izamel-beka (Józefa) Pietrucina-Pietruszewskiego. Prawdopodobnie by...
Postać BŁ. DOROTY Z MĄTÓW (1347–1394) cieszy się nieustającym zainteresowaniem historiografii poświęconej pobożności kobiecej w późnym średniowieczu – polskiej, niemieckiej, a w ostatnich dekadach także anglosaskiej. Monografia nawiązuje do badań, które podejmują rzeczony temat w kontekście kryzysu przywództwa religijnego zakonu niemieckiego w Prusach około roku 1400. Zawiera ona pierwszą całościową analizę Prologu w łacińskim Żywocie Doroty, napisanym przez Jana z Kwidzyna w...
Polscy pamiętnikarze pisali o Napoleonie dobrze lub źle, w zależności od wyznawanych poglądów, ale zawsze z ich zapisków przebijała jedna refleksja – poczucie jego wielkości i doniosłości w dziejach Europy. Analizując pamiętniki starano się ukazać różnorodność sytuacji z udziałem Napoleona. Z poszczególnych wspomnień wybrano zdarzenia najciekawsze, niepowtarzające się, tak aby przedstawić Napoleona w różnym świetle, w rozmaitych ujęciach. Les mémorialistes polonais ont écrit...
Książka Krzysztofa Brachy znacząco wzbogaca naszą wiedzę o późnośredniowiecznej teorii i praktyce kaznodziejskiej, o modelu teologii i pobożności maryjnej propagowanej w Polsce przez XV-wiecznych predykatorów, a nade wszystko o jej pragmatycznej recepcji na poziomie wernakularnym, ludowym, często w konfrontacji z tradycją pogańskich jeszcze wierzeń i obrzędów. Próba rekonstrukcji owej „podskórnej”, wciąż bardzo słabo rozpoznanej warstwy średniowiecznej pobożności maryjnej, śl...
Hrubieszów, położony obecnie w południowo-wschodniej Polsce nad rzeką Huczwą, należy do najstarszych ośrodków osadniczych tych obszarów. Badania archeologiczne prowadzone w okolicach tej miejscowości odnotowały ślady bytności człowieka już w późnym paleolicie, ale rozwój stałego osadnictwa zaobserwować można dopiero we wczesnym neolicie. Prowadzone w samym Hrubieszowie prace archeologiczne potwierdziły istnienie osady już w X wieku. Nie odgrywała ona jednak początkowo istotne...