Tuż za polsko-ukraińską granicą przecinającą Bieszczady zaczyna się Bojkowszczyzna – obszar etnograficzny górali ukraińskich, zwanych w przeszłości Bojkami, ale także Rusynami, Werchowyńcami. Zamieszkiwali oni także część Bieszczadów polskich, skąd w latach 1945–1947 zostali wysiedleni na tereny ZSRR oraz ziemie zachodnie i północne Polski. Prowadząc badania po ukraińskiej stronie granicy, w rejonie turczańskim, mieliśmy możliwość obcowania nie tylko z zachowywaną tam w widoc...
Kierując się rozstrzygnięciem, że modlitwa (odmawiana i/lub śpiewana), którą posługujemy się w celu nawiązania wewnętrznej łączności z istotą wyższą od człowieka, jest cechą immanentną każdego modlitewnika (wszak bez modlitwy modlitewnik nie istnieje), o zaszeregowaniu danej publikacji do zaproponowanego zespołu druków zadecydowało występowanie w niej tekstu (bądź zbioru tekstów) o określonej strukturze formalno-treściowej, tę łączność umożliwiającą, a tym samym – zaspakajają...
Temat Republiki Górskiej praktycznie nie jest podejmowany w pracach polskich naukowców czy dziennikarzy. Jeżeli już pojawia się jakaś informacja na jej temat, to zazwyczaj na marginesie prezentowania innych zagadnień i w kilkuzdaniowej, bardzo ogólnikowej formie. Na tle nielicznych tekstów napisanych przez Polaków o sytuacji na Kaukazie Północnym po upadku caratu w Rosji szczególnie wyróżniają się wspomnienia Izamel-beka (Józefa) Pietrucina-Pietruszewskiego. Prawdopodobnie by...
Postać BŁ. DOROTY Z MĄTÓW (1347–1394) cieszy się nieustającym zainteresowaniem historiografii poświęconej pobożności kobiecej w późnym średniowieczu – polskiej, niemieckiej, a w ostatnich dekadach także anglosaskiej. Monografia nawiązuje do badań, które podejmują rzeczony temat w kontekście kryzysu przywództwa religijnego zakonu niemieckiego w Prusach około roku 1400. Zawiera ona pierwszą całościową analizę Prologu w łacińskim Żywocie Doroty, napisanym przez Jana z Kwidzyna w...
Patrykozy – dziś wieś w województwie mazowieckim, z niewiele ponad dwustoma mieszkańcami. Na pierwszy rzut oka – zwykła, mało wyróżniająca się miejscowość polskiej ściany wschodniej. No właśnie, na pierwszy rzut oka… Zadbana i uporządkowana wieś w gminie Bielany, w powiecie sokołowskim – oddalona jest od Warszawy o 105 km. Dużo to i mało zarazem. W Patrykozach znajduje się jednak budynek unikatowy na skalę ogólnopolską – rzadko spotykany nawet w tej części Europy. Jest nim pa...
Czy rola Wietnamu w stosunkach międzynarodowych rzeczywiście była tak istotna, jak wyobrażali to sobie francuscy i amerykańscy eksperci? Czy wietnamski komunizm rzeczywiście był nierozerwalnie związany z ZSRR i ChRL? Czy ruch Ho Chi Minha zagrażał suwerenności innych krajów "wolnego świata"? Czy cały 30-letni konflikt miał sens? Starając się zachować daleko idącą bezstronność, autor dążył nie tylko do udzielenia odpowiedzi na powyższe pytania, ale również zaprezentowania wła...
Polscy pamiętnikarze pisali o Napoleonie dobrze lub źle, w zależności od wyznawanych poglądów, ale zawsze z ich zapisków przebijała jedna refleksja – poczucie jego wielkości i doniosłości w dziejach Europy. Analizując pamiętniki starano się ukazać różnorodność sytuacji z udziałem Napoleona. Z poszczególnych wspomnień wybrano zdarzenia najciekawsze, niepowtarzające się, tak aby przedstawić Napoleona w różnym świetle, w rozmaitych ujęciach. Les mémorialistes polonais ont écrit...
Książka Krzysztofa Brachy znacząco wzbogaca naszą wiedzę o późnośredniowiecznej teorii i praktyce kaznodziejskiej, o modelu teologii i pobożności maryjnej propagowanej w Polsce przez XV-wiecznych predykatorów, a nade wszystko o jej pragmatycznej recepcji na poziomie wernakularnym, ludowym, często w konfrontacji z tradycją pogańskich jeszcze wierzeń i obrzędów. Próba rekonstrukcji owej „podskórnej”, wciąż bardzo słabo rozpoznanej warstwy średniowiecznej pobożności maryjnej, śl...
Hrubieszów, położony obecnie w południowo-wschodniej Polsce nad rzeką Huczwą, należy do najstarszych ośrodków osadniczych tych obszarów. Badania archeologiczne prowadzone w okolicach tej miejscowości odnotowały ślady bytności człowieka już w późnym paleolicie, ale rozwój stałego osadnictwa zaobserwować można dopiero we wczesnym neolicie. Prowadzone w samym Hrubieszowie prace archeologiczne potwierdziły istnienie osady już w X wieku. Nie odgrywała ona jednak początkowo istotne...
Oddajemy do rąk czytelników tom kobiecych wspomnień z czasów powstania styczniowego: Wspomnienia Emilii ze Szwarców Heurichowej (1819-1905) i jej córki Teodory z Heurichów Kiślańskiej (1844-1920) z czasów powstania styczniowego. Stanowi on nie tylko znakomite źródło do dziejów epoki i zachodzących przemian społeczno-politycznych, ale jest także zajmującym świadectwem prywatnego życia dziewiętnastowiecznych pamiętnikarek. Pozwala przy tym na odczytanie ich indywidualnych doświ...
O kobiecie w kulturze staropolskiej napisano już wiele, choć jak dotąd, nie pojawiła się na rynku wydawniczym publikacja, która kompleksowo i wielopłaszczyznowo opisałaby drogę do małżeństwa kobiety z kręgów magnackich w czasach saskich. Niniejsza książka stanowi próbę takiej syntezy i prezentuje kolejne wątki w kobiecym życiorysie: dzieciństwo i wychowanie jako element przygotowania do przyszłego małżeństwa, zaloty i starania o pannę, zaręczyny oraz obyczaje towarzyszące ślu...
„Jak słusznie zauważa Autorka wstępu do recenzowanej monografii, a jednocześnie jej redaktor, „współczesne postrzeganie roli dietetyki i kosmetologii sytuuje się w szerokim nurcie edukacji zdrowotnej”, co zapowiada komplementarność zamieszczonych w niej rozdziałów, których niejako wspólnym mianownikiem staje się prozdrowotny styl życia, którego podstawowymi wyznacznikami jest zrównoważona dieta oraz aktywność fizyczna, współprzyczyniając się do zdrowia jednostki i społeczeńst...
Klasztor Karmelitów Bosych w Czernej w drugiej połowie XIX wieku (w schyłkowym okresie zaborów od 1864 roku) był jedynym klasztorem karmelitańskim nowej obserwy, który przetrwał na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Dawny erem karmelitów bosych w Czernej zaczynał powoli się odradzać i promieniować życiem religijnym w najbliższym otoczeniu. Zmiany te były widoczne od 1880 roku, kiedy do Czernej przybyła grupa zakonników z prowincji austriackiej, która przywróciła określone kons...
Wojska terytorialne to nie pomysł XXI wieku, a praktyka codzienna w dawnej Rzeczypospolitej. To na barkach tych formacji tworzonych dla obrony swoich małych ojczyzn leżał obowiązek zarówno walki o bezpieczeństwo państwa jak też obszaru na jakim były te oddziały formowane. Analiza przypadku odnosi się do okresu panowania króla Jana II Kazimierza i obszaru Wielkopolski, ale mechanizmy są tożsame dla całej Rzeczypospolitej. Książka nie tylko dla miłośników wiedzy o militariach, ...
Jednym z podstawowych celów tej publikacji, na co wskazano już w poprzednich tomach, jest próba przybliżenia polskiemu Czytelnikowi najważniejszych tekstów judaizmu rabinicznego nazywanego także talmudycznym od głównego dzieła — Talmudu — którego pierwszą i podstawową część stanowi Miszna. Pochylenie się nad literaturą rabiniczną, szczególnie w jej początkowej fazie, jest sięgnięciem do istoty judaizmu. Na wyjątkowość tego dzieła oraz jego niezwykłą wagę dla rozwoju studiów j...
“Author clearly understands the historical contradiction – the demise of Yugoslavia as a country and its simultaneous survival within private memory and certain cultural institutions in Serbia. Tijana Vuković’s research encompasses the period between 2003 i 2020, its aim being presentation of proven historical findings about reception and continuity of Yugoslav legacy, which are to help in overcoming cultural trauma, brought about by the breakup of Yugoslavia” Prof. dr sci. N...
Hieronim Florian ks. Radziwiłł (1715-1760) od lat w literaturze historycznej uważany za gwałtownika czy wręcz szaleńca na kartach ksiązki jawi sie w nowym świetle. Autor przeanalizował zarówno źródła, których autorem był Książę, jak też o nim. Wśród wielu przekazów znalazły się także te, które pokazują bohatera książki jako wielbiciela sztuki, muzyki, teatru, opery, literatury. Jego dość krótkie życie, a także dość niewielkie zaangażowanie w sprawy publiczne spowodowały, że p...
Recenzowana monografia staje się bardzo ważnym i istotnym wkładem poznawczym w aktualną wielowątkowa dyskusją na temat ludzkiej seksualności, jej poznania, ukierunkowywania dla dobra rozwoju osoby ludzkiej i społeczeństw. Autor ukazując osiągnięcia psychologii w rozpoznaniu mechanizmów ludzkiego działania, granice własnych możliwości i wpływu czynników sytuacyjnych daje równocześnie wiedzę i wskazówki metodyczno-praktyczne dla tych wszystkich, którzy nie tylko realizują progr...
Książka wybitnej badaczki literatury XIX wieku, prof. dr hab. Aliny Aleksandrowicz ma szanse stać się bestselerem, tak jak bestselerem była książka bohaterki tej książki – Malwina, czyli domyślność serca. Malwinę opublikowała Maria z ks. Czartoryskich ks. Wirtemberska w 1816 roku. Twórczość Ks. Marii analizuje Alina Aleksandrowicz w szerokim kontekście literackim, ale także kulturowym, obyczajowym epoki. To głębokie, niezwykle dokładne omówienie środowiska w jakim tworzyła ks...
Paweł Tetera należy do grona najwybitniejszych hetmanów kozackich w dziejach. Należał do grona starszyzny kozackiej, która wytworzyła się w otoczeniu Bohdana Chmielnickiego. Blisko związany z Jerzym Chmielnickim i Janem Wyhowskim, chciał być kontynuatorem ich koncepcji politycznych. Szukał zbliżenia z Rzeczypospolitą, obawiając się rosnącej roli i znaczenia Państwa Moskiewskiego. Przyszło mu władać Kozaczyzną w czasach rozpadu tejże społeczności. Nie udało mu się jej ponownie...
Prymas Tysiąclecia kardynał Stefan Wyszyński wielokrotnie podkreślał, że pamięć o przeszłości ma stać się spoiwem dla budowania przyszłości. Towarzysząca mu świadomość przedziwnego połączenia splecionych losów państwa polskiego i Kościoła z niezwykłą ostrością daje się zauważyć na kartach źródeł archiwalnych czerneńskiej wspólnoty klasztornej. Lata 1945–2000 to czas organizowania i trwania życia klasztornego po dramacie II wojny światowej i w okresie utrwalania systemu komuni...
Dzieje tej rodziny to przegląd historii Polski od XVI wieku po czasy współczesne. Wodziccy byli początkowo średniozamożną krakowską rodziną mieszczańską. Budowali swój prestiż już od XVII wieku, aby w XIX stuleciu stać się jedną z ważniejszych i bardziej wpływowych rodzin w Galicji. Swój sukces zawdzięczali przede wszystkim Janowi Wawrzyńcowi, któremu udało się zgromadzić dostatecznie duży majątek oraz uzyskać tytuł szlachecki w 1677 roku.
fragment Wstępu