Niniejszy zbiór kilkudziesięciu studiów dedykowany jest Profesor Marii Boguckiej, jednej z najwybitniejszych znawczyń dziejów gospodarki, społeczeństwa i kultury przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, autorce około 1250 prac naukowych, które w istotny sposób przyczyniły się do rozwoju polskiej i europejskiej historiografii.
„Mamy do czynienia z imponującym zadaniem badawczym, wymagającym prawdziwie interdyscyplinarnych kwalifikacji […]. Powstała książka nowoczesna pod względem teoretycznym, ukazująca kroniki klasztorne w zupełnie nowy sposób, inspirujący do dalszych poszukiwań”. Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Piotra Wilczka „Autorka zwraca uwagę na semiotyzację zdarzeń, dokonującą się poprzez ich wybór i umieszczenie w kronice, czyli na tworzenie historii. Selektywność tego rodzaju jes...
Wiek XIX i początek XX wieku zaznaczyły się w Europie dużymi zmianami gospodarczymi, technicznymi i oświatowymi, których rezultatem był rozpad starych struktur społecznych i budowa nowych podstaw funkcjonowania społeczeństwa. Z różnym powodzeniem starano się wcielić w życie hasła równości wobec prawa, dążąc do zniszczenia drogą pokojowych przemian lub rewolucji podstaw systemu hierarchicznego, opartego na pochodzeniu stanowym. Wraz z zachodzącymi zmianami malało gospodarcze o...
„[…] Katarzyna Taczyńska podjęła się opracowania tematu trudnego, społecznie drażliwego i w dużej mierze zaniedbanego w badaniach historycznych, literaturoznawczych i filmoznawczych, wypieranego na ogół przez dziesięciolecia z oficjalnej zbiorowej świadomości. Właśnie z braku ustabilizowanego stosunku do zdarzeń minionych oraz należytego rozliczenia z komunistyczną przeszłością, głównie historią obozów pracy na Nagiej Wyspie (obóz Goli otok) w SFRJ, musiała Autorka wykazać si...
Zarysowana w tytule książki antynomia nauk ścisłych i humanistycznych ma długą historię i bogatą tradycję wykreowanych w tym sporze stereotypów. Wzmacniany mediami dyskurs potoczny podnosi kwestie nieużyteczności jednych i dehumanizacji drugich, co przekłada się w widoczny sposób na kreowane zainteresowanie odpowiednimi kierunkami nauki. Niniejsza monografia jest krokiem mającym na celu zbliżenie postaw „ścisłowców” i humanistów poprzez spotkanie na gruncie fizyki, sztuki i ...
Tom trzeci korespondencji Elżbiety Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej — Rodzina, przyjaciele i klienci — stanowi wybór listów krewnych i przyjaciół oraz ludzi związanych z kasztelanową rozmaitymi więzami zależności. Ludzie ci — zarówno członkowie dalszej rodziny, jak i przyjaciele, a co ciekawe nawet sama królowa-wdowa — należeli niejednokrotnie do kręgu klientów Sieniawskiej. Zależności klientalne w obrębie grupy senatorsko-urzędniczej były bowiem równie silne i ważne z...
Błyskotliwy sukces dzieli życie Chopina we Francji na dwie, odmienne epoki. Późniejszą znamy dobrze. Od kiedy stał się bogaty i sławny jego występy publiczne były zapowiadane na afiszach, relacjonowane i komentowane przez prasę; każdy gest, każde słowo notowali uczniowie, pamiętnikarze, diaryści. W odróżnieniu od niej pierwsze paryskie miesiące geniusza pozostają nieznane. Co robił, gdzie mieszkał, jak żył? Zamiast faktów powtarza się kilka legend notorycznie fałszywych. Bied...
Akademia Lubrańskiego jest interesującym przykładem bardzo zaniedbanej cząstki naszej wspaniałej staropolskiej, poznańskiej tradycji. Wystarczy wspomnieć, że niniejsza książka jest pierwszym całościowym opracowaniem dziejów tej szkoły. Szkoły, która swego czasu przez historyka Marcina Kromera nazwana została rywalką Akademii Krakowskiej. Akademia Lubrańskiego była pierwszą polską szkołą humanistyczną, posiadała wspaniały gmach, znakomitych pedagogów, własne podręczniki. Dzię...
Współczesna medycyna kliniczna, analizując psychologiczne i pedagogiczne aspekty choroby, kładzie podstawowy nacisk na wytworzenie u osób chorych przewlekle, u których diagnoza nie przewiduje możliwości wyleczenia, specyficznej dla ich kondycji perspektywy poznawczej. Perspektywa ta powinna cechować się aktywizmem w podejściu do choroby, nastawieniem na zachowanie sprawności oraz podkreśleniem prawa chorego do uzyskiwania satysfakcji życiowej. Będzie to satysfakcja odmienna o...
Piwniccy herbu Lubicz odmieniony, to rodzina, w której losach zapisały się wszystkie ważne wydarzenia i zjawiska w dziejach Polski i Polaków od XV do XX wieku — drugi pokój toruński i utworzenie prowincji Prusy Królewskie, aktywizacja polityczna średniej szlachty w dobie reform ruchu egzekucyjnego, zniszczenia wojenne w XVII w. i powolna odbudowa państwa w wieku następnym, reformy doby stanisławowskiej i konfederacja barska, rozbiory kraju i konieczność życia poszczególnych l...
Ewa Dubas-Urwanowicz – absolwentka Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, przez lata związana z Uniwersytetem w Białymstoku. Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych. Autorka takich między innymi książek, jak: O nowy kształt Rzeczypospolitej. Kryzys polityczny w państwie w latach 1576-1586, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2013; Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Wydawnictwo UwB, Białystok 1997. Współorganiz...
Paweł Żmudzki - Wędka króla Rusinów (Gall Anonim, ks.1, rozdział 7) Jacek Soszyński - Glossa biblijna jako problem badawczy Maciej Matwijów - Tradycja rękopiśmienna "Rokoszu gliniańskiego" w XVII-XVIII wieku Mariusz Leńczuk - Dwa staropolskie zaklęcia z XV wieku Łukasz Jastrząb - Inwentarz ekslibrisów Biblioteki Kórnickiej, z. 1: Sygnatury 1-2310, Kórnik 2014 (Arkadiusz Wagner) Katarzyna Niemczyk - Kamienieccy herbu Pilawa. Z dziejów kariery i awansu szlachty polskiej do 1535...
Zbiór rozpraw poświęconych kulturze i sztuce Gdańska, tworzonych dzięki mecenatowi patrycjuszy w okresie nowożytnym z różnych dziedzin — od architektury po złotnictwo. Próba odnalezienia źródeł inspiracji oraz zrozumienia zjawisk i tendencji artystycznych występujących w tym wybitnym ośrodku północnej Europy.
W publikacji „trzeciej pozostałości”, „trzeciego dzieła” Jędrzeja Kitowicza dużą uwagę zwrócono na odtworzenie jego biografii. Zapewne największym osiągnięciem było wyjaśnienie zagadki pochodzenia pamiętnikarza, co skłoniło wydawców do wzbogacenia zbioru o wypisy z ksiąg metrykalnych kościoła św. Krzyża w Warszawie, a także kilkakrotnie już publikowany testament Imć Pana Jędrzeja. Do tego dołączono też fragmenty listów krewnych i jego samego do Józefy Zarembiny, które ukazują...
Publikacja testamentów szlachty Prus Królewskich z XVIII wieku jest kontynuacją edycji z 2013 roku zawierającej źródła XVII–wieczne. Zakres chronologiczny obejmuje okres od początku XVIII wieku do 1772 roku, czyli do I rozbioru Polski, w wyniku którego niemal cała prowincja znalazła się pod panowaniem państwa pruskiego. Tym razem udało się zgromadzić i opracować 102 niepublikowane testamenty szlacheckie królewskiej części Prus. Obie publikacje tworzą więc zbiór ponad 200 test...
Książka stanowi wszechstronne kompendium wiedzy na temat funkcjonowania środowiska rzeźbiarskiego w Toruniu i od strony administracyjno-instytucjonalnej, jaką stanowiła organizacja cechowa, i od strony personalno-artystycznej, jaką stanowili poszczególni majstrowie, prowadzone przez nich warsztaty oraz wytwórczość tych pracowni. […] Prezentuje ona toruński cech, a może nawet szerzej, toruńskie środowisko rzeźbiarskie, w sposób wnikliwy i błyskotliwy. Ujawnia nowe fakty i nowe...
W dniach 22–23 kwietnia 2016 roku odbyła się kolejna konferencja naukowa?w ramach projektu badawczego pt. „Henryk Sienkiewicz. Obecność w kulturze polskiej XX wieku. Polskość i nowoczesność. Recepcja i nowe odczytania”. Jej organizatorami byli Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Historyczno-Filologiczny Akademii im. Jana Długosza?w Częstochowie. Obrady poświęcono rozległej tematyce, a mianowicie twórczości Sienkiewicza interpretowanej z punktu widz...
„Kronika...” to nie tylko historia rodzin szlacheckich mieszkających na terenach wymienionych w tytule, ale to także historia tego regionu i roli kulturowej szlachty polskiej i ruskiej zamieszkującej wschodnie kresy dawnej Rzeczypospolitej. Wydanie drugie rozszerzone i poprawione zostało przygotowane z rękopisu przez historyków od lat zajmujących się dziejami ziemiaństwa i szlachty dawnej Rzeczypospolitej.
Wyjaśnienia wymaga jeszcze jedna kwestia: oto sięgam do Kanta, aby skonstruować podstawy teoretyczne badań literatury, resp. literatury i kultury popularnej; aby dobitnie pokazać, iż postępowanie badawcze nie może dzielić swych przedmiotów na „wyższe” czy „niższe”. „Popularność” w niniejszych rozważaniach to tylko termin pomocniczy, który wskazuje, iż dzieła sztuki literackiej będące przedmiotem opisu oraz analiz posiadają pewną, resp. jakąś cechę (została ona określona w prz...
W Kainie, ostatniej wydanej za życia książce, portugalski noblista José Saramago podsuwa wizję ludzkości policentrycznej, wywodzącej się z wielu aktów stworzenia i kroczącej ku wielu różnym kresom historii: ludzie wygnani z raju nie obejmują zatem świata w posiadanie, lecz trafiają do obcych jako pierwsi uchodźcy. Ta dekonstruująca Księgę Rodzaju narracja została potraktowana jako punkt wyjścia do prześledzenia rozwoju, a następnie rozpadu portugalskiej formacji hiperkulturow...
Dzieciństwo zostało potraktowane jako odrębna kategoria kulturowa, a problem pozycji dziecka w rodzinie i jego relacji z otaczającym go światem został ujęty bardzo szeroko, zarówno w sensie geograficznym, jak i w aspekcie czasowym. Autorzy skupili się na wymiarze świata dziecięcego w kontekście uwarunkowań historycznych, antropologicznych i kulturowych. W obszarze ich zainteresowań znalazły się również zagadnienia codzienności — pożywienia, higieny, stanu zdrowia, zabaw oraz ...
