Christianisation was not a singular event but rather an extended process marked by its own ups and downs, achievements, and obstacles. Jerzy Kłoczowski elucidated that ‘the Christianisation of the Slavs, Scandinavians (Normans), and Hungarians was a lengthy process spanning hundreds of years’ (…). Other scholars underscored the significance of monitoring shifts in mentality and the consolidation of Christian beliefs and ethics, which was ‘a lengthier process than the mere act...
Jednym z podstawowych celów tej publikacji, na co wskazano już w poprzednich tomach, jest próba przybliżenia polskiemu Czytelnikowi najważniejszych tekstów judaizmu rabinicznego, nazywanego także talmudycznym, od głównego dzieła – Talmudu, którego pierwszą i podstawową część stanowi Miszna. Pochylenie się nad literaturą rabiniczną, szczególnie w jej początkowej fazie, jest sięgnięciem do istoty judaizmu. Na wyjątkowość tego dzieła oraz jego niezwykłą wagę dla rozwoju studiów ...
Maria Kazimiera Sobieska, żona Jana III Sobieskiego, jak inne królowe, które śmiały wychodzić poza narzucone im role matek i żon, spotykała się z niezrozumieniem, a jej wizerunek w historiografii i uległ zniekształceniu. Zbudowana wokół niej „czarna legenda” przetrwała przez wieki, pokazując ją jako zimną, wyrachowaną i obcą Polsce. Felicja Weisenfreünd, w napisanej w 1934 roku pracy, jako jedna z pierwszych próbuje zmierzyć się z tym niesprawiedliwym obrazem królowej. Autork...
Przez wiele lat zbierałem materiały odnoszące się do dziejów mojej rodziny. Chronologicznie początek dały luźne papiery, listy i fotografie, pozbierane gdy wraz moją Matką przy końcu II wojny światowej na krótko wróciliśmy do Kopaszewa i Sobiejuch, Matka ze środkowej Polski, gdzie wysiedlili Ją Niemcy, ja z niewoli niemieckiej. Później, od wielu osób, otrzymywałem dalsze materiały i ustne informacje. W bibliotekach i archiwach spędziłem dużo czasu, czytając lub przeglądając r...
Elżbieta Górka i Mariusz Plago z dużą swobodą poruszają się w przestrzeni kultury renesansu i umiejętnie interpretują próby epickie Vegia, zwracając uwagę na liczne interteksty. Wstęp jest bardzo erudycyjny, ale nie przytłacza nadmiarem informacji. Autorzy w sposób bardzo przystępny i uporządkowany przekazują to, co jest konieczne do zrozumienia tego renesansowego epyllionu, a także docenienia jego poetyckiego kunsztu. […] Przedłożona do recenzji książka ma pionierski charakt...
Kronika życiowa Jana Witkowskiego, od początku do 1 stycznia 1939 r.” to przede wszystkim niezwykły pamiętnik świadka wydarzeń na wschodnim Wołyniu w pierwszym dwudziestoleciu XX wieku, uzupełniony znacznie krótszą już opowieścią o studiach i pracy w Warszawie po 1920 roku. Cechą wyróżniająca spisaną pod koniec życia Kronikę… Jana Witkowskiego, urodzonego w 1899 r. w Połonnem na wschodnim Wołyniu, jest niezwykła dokładność i bogactwo szczegółów, zapisanych i zapamiętanych mi ...
To kolejny tom dokumentujący prace i spotkania Komisji Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk nie sposób nie wspomnieć o szczególnych okolicznościach towarzyszących jego powstaniu. Zespół badaczy polskich i czeskich spotyka się od lat na seminariach i konferencjach, gdzie penetruje jasne i ciemne ścieżki przeszłości obu sąsiadujących krajów w średniowieczu i czasach nowożytnych. Metoda pracy tej ekipy zasadza się na współ...
Maria Mazurkiewicz, która w 1929 roku złożyła na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie rękopis swojej rozprawy doktorskiej, jest niestety osobą bardzo tajemniczą. Pewnym tropem do odbudowania jej biografii mogą być losy rodziny Mazurkiewiczów mieszkającej w II Rzeczypospolitej, w miejscowości Jarosław, w powiecie kamionieckim na terenie województwa tarnopolskiego. Tam, na początku XX wieku, na świat przyszła Maria Mazurkiewicz. Co prawda Maria nie urodziła się w Jarosławiu,...
Rękopis Bohdana Murija, poświęcony ostatnim latom życia byłego hetmana kozackiego Jana Wyhowskiego, ukończony został w 1931 roku. Zarejestrowano go pod pozycją Lp. 123/31, 4 lipca 1931 roku. Było to ukoronowanie prac badawczych młodego historyka, ucznia profesora Stanisława Zakrzewskiego. Rękopis rozprawy doktorskiej Bohdana Murija sporządzony jest wyraźnym pismem, za pomocą długopisu, którego tusz mimo u pływu blisko stu lat nie wyblakł. Tekst pozyskany został w wyniku kwere...
Rękopis Marii Gruszkiewicz z 1932 roku, napisany pod opieką prof. Stanisława Zakrzewskiego, to unikatowe studium poświęcone Janowi Andrzejowi Morsztynowi – politykowi, dyplomacie i poecie. Autorka, dzięki szeroko zakrojonym kwerendom archiwalnym i imponującej analizie źródeł europejskich, ukazała wpływ polityki francuskiej na losy Rzeczypospolitej w XVII wieku. Gruszkiewicz, rekonstruując karierę Morsztyna, odsłania kulisy rywalizacji między stronnictwem francuskim a Cesarstw...
Kolejny, drugi tom Wspomnień Józefa Bispinga obejmuje trzy okresy jego życia. Pierwszy z nich – choć najkrótszy, pozostawił jednak bardzo silny ślad w pamięci autora. Kampania wrześniowa przerwała okres odbudowy i konsolidacji Państwa Polskiego. Zbrojna napaść najpierw ze strony III Rzeszy – Niemiec, a następnie drugiego imperium zła, jakim od początku swojego istnienia był Związek Radziecki, odcisnęła swoje piętno na Polsce. Kilka tygodni w życiu Autora zajęła przynależność ...
Ewa Dubas-Urwanowicz – absolwentka Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, przez lata związana z Uniwersytetem w Białymstoku. Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych. Autorka takich między innymi książek, jak: O nowy kształt Rzeczypospolitej. Kryzys polityczny w państwie w latach 1576-1586, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2013; Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Wydawnictwo UwB, Białystok 1997. Współorganiz...
Paweł Żmudzki - Wędka króla Rusinów (Gall Anonim, ks.1, rozdział 7) Jacek Soszyński - Glossa biblijna jako problem badawczy Maciej Matwijów - Tradycja rękopiśmienna "Rokoszu gliniańskiego" w XVII-XVIII wieku Mariusz Leńczuk - Dwa staropolskie zaklęcia z XV wieku Łukasz Jastrząb - Inwentarz ekslibrisów Biblioteki Kórnickiej, z. 1: Sygnatury 1-2310, Kórnik 2014 (Arkadiusz Wagner) Katarzyna Niemczyk - Kamienieccy herbu Pilawa. Z dziejów kariery i awansu szlachty polskiej do 1535...
Zbiór rozpraw poświęconych kulturze i sztuce Gdańska, tworzonych dzięki mecenatowi patrycjuszy w okresie nowożytnym z różnych dziedzin — od architektury po złotnictwo. Próba odnalezienia źródeł inspiracji oraz zrozumienia zjawisk i tendencji artystycznych występujących w tym wybitnym ośrodku północnej Europy.
W publikacji „trzeciej pozostałości”, „trzeciego dzieła” Jędrzeja Kitowicza dużą uwagę zwrócono na odtworzenie jego biografii. Zapewne największym osiągnięciem było wyjaśnienie zagadki pochodzenia pamiętnikarza, co skłoniło wydawców do wzbogacenia zbioru o wypisy z ksiąg metrykalnych kościoła św. Krzyża w Warszawie, a także kilkakrotnie już publikowany testament Imć Pana Jędrzeja. Do tego dołączono też fragmenty listów krewnych i jego samego do Józefy Zarembiny, które ukazują...
Publikacja testamentów szlachty Prus Królewskich z XVIII wieku jest kontynuacją edycji z 2013 roku zawierającej źródła XVII–wieczne. Zakres chronologiczny obejmuje okres od początku XVIII wieku do 1772 roku, czyli do I rozbioru Polski, w wyniku którego niemal cała prowincja znalazła się pod panowaniem państwa pruskiego. Tym razem udało się zgromadzić i opracować 102 niepublikowane testamenty szlacheckie królewskiej części Prus. Obie publikacje tworzą więc zbiór ponad 200 test...
Książka stanowi wszechstronne kompendium wiedzy na temat funkcjonowania środowiska rzeźbiarskiego w Toruniu i od strony administracyjno-instytucjonalnej, jaką stanowiła organizacja cechowa, i od strony personalno-artystycznej, jaką stanowili poszczególni majstrowie, prowadzone przez nich warsztaty oraz wytwórczość tych pracowni. […] Prezentuje ona toruński cech, a może nawet szerzej, toruńskie środowisko rzeźbiarskie, w sposób wnikliwy i błyskotliwy. Ujawnia nowe fakty i nowe...
W dniach 22–23 kwietnia 2016 roku odbyła się kolejna konferencja naukowa?w ramach projektu badawczego pt. „Henryk Sienkiewicz. Obecność w kulturze polskiej XX wieku. Polskość i nowoczesność. Recepcja i nowe odczytania”. Jej organizatorami byli Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Historyczno-Filologiczny Akademii im. Jana Długosza?w Częstochowie. Obrady poświęcono rozległej tematyce, a mianowicie twórczości Sienkiewicza interpretowanej z punktu widz...
„Kronika...” to nie tylko historia rodzin szlacheckich mieszkających na terenach wymienionych w tytule, ale to także historia tego regionu i roli kulturowej szlachty polskiej i ruskiej zamieszkującej wschodnie kresy dawnej Rzeczypospolitej. Wydanie drugie rozszerzone i poprawione zostało przygotowane z rękopisu przez historyków od lat zajmujących się dziejami ziemiaństwa i szlachty dawnej Rzeczypospolitej.
Wyjaśnienia wymaga jeszcze jedna kwestia: oto sięgam do Kanta, aby skonstruować podstawy teoretyczne badań literatury, resp. literatury i kultury popularnej; aby dobitnie pokazać, iż postępowanie badawcze nie może dzielić swych przedmiotów na „wyższe” czy „niższe”. „Popularność” w niniejszych rozważaniach to tylko termin pomocniczy, który wskazuje, iż dzieła sztuki literackiej będące przedmiotem opisu oraz analiz posiadają pewną, resp. jakąś cechę (została ona określona w prz...
W Kainie, ostatniej wydanej za życia książce, portugalski noblista José Saramago podsuwa wizję ludzkości policentrycznej, wywodzącej się z wielu aktów stworzenia i kroczącej ku wielu różnym kresom historii: ludzie wygnani z raju nie obejmują zatem świata w posiadanie, lecz trafiają do obcych jako pierwsi uchodźcy. Ta dekonstruująca Księgę Rodzaju narracja została potraktowana jako punkt wyjścia do prześledzenia rozwoju, a następnie rozpadu portugalskiej formacji hiperkulturow...