Przygotowany do publikacji tom stanowi ważne dopełnienie wiedzy o życiu i twórczości Marii Dąbrowskiej, domyka też znacząco obraz jej korespondencji. Zebrany tu materiał epistolograficzny ma charakter wyjątkowy przede wszystkim ze względu na swoją obszerność (listy pochodzą z okresu prawie 30 lat), charakter relacji korespondentów, a także ze względu na niezwykły splot w tych zapisach literatury i życia. W korespondencji dwojga wybitnych intelektualistów i wieloletnich partne...
Potwierdzając istnienie skrajnych emocji i pragnień, wzywając do samodoskonalenia, psychoanaliza zwraca człowiekowi podmiotowość i poczucie sprawczości. Podobne cele – kształcenia aktywnego doświadczania świata, dającego człowiekowi wewnętrzną swobodę i siłę – na początku XX wieku stawiali sobie także twórcy nowego tańca w Rosji. Książka odpowiada na pytanie o jego genezę, dodając do perspektywy obejmującej teorie estetyczne symbolizmu, zainteresowania ponietzscheańskie, „tan...
Publikowane dzieło to nieznany dotąd polskiej nauce tekst o pochodzeniu Turków powstały w 1456 r. pod piórem greckiego tłumacza w Wenecji Nikolaosa Segundinosa. Po raz pierwszy ukazał się drukiem ok. 1473-1474 r. prawdopodobnie w oficynie drukarskiej Braci Wspólnego Życia w Chełmży [drukarz Leo Papas Sermones]. Dwa spośród trzech zachowanych egzemplarzy dzieła zachowały się w polskich bibliotekach. Nie jest też przypadkiem, że jedno z pierwszych dzieł popularyzujących w Europ...
Jerzy S. Sito (1934–2011) – poeta i dramaturg, eseista, tłumacz. Jako poeta tworzył w nurcie klasycyzującym, jako tłumacz poezji, antologista i eseista zajmował się metafizyczną poezją angielską XVII w., niekiedy współczesną (W.H. Auden, T.S. Eliot). Przetłumaczył kilkanaście dramatów Szekspira, trzy sztuki Ch. Marlowe’a, Mord w katedrze Eliota. Opublikował dwa zbiory esejów o angielskiej poezji i dramacie, przede wszystkim szekspirowskim. Jego sztuki są próbą wpisania w uni...
Celem niniejszej książki jest podjęcie refleksji nad dalszymi losami – najczytelniej sformułowanego przez Dawida Grosmana i zaadaptowanego w obrębie izraelskiej narracji zbiorowej – paradygmatu „kraju tam”. Zatem znacznie bardziej od topograficznie rozumianych polskich przestrzeni interesuje mnie sieć narracji, w którą są one uwikłane. (…) Przestrzenie Polski istnieją zatem w tych rozważaniach na tyle (i na tak długo), na ile tworzone wokół nich narracje mogą stanowić system ...
Adam Dziadek, opisując kształt Notatników Aleksandra Wata, używa formuły work in progress, zaś Jan Zieliński sięga po kategorię „kłącza” (rizomatykę) Deleuze’a. Oba skojarzenia, choć pierwsze jest klasyczne dla poetyki modernistycznej, a drugie odwołuje się do raczej do filozofii postmodernistycznej, są nadzwyczaj trafne. Istotnie,Notatniki to swego rodzaju „kłącze w ruchu”. Decyzja o ich wydaniu wydaje się symptomatyczna dla dzisiejszej, również zmieniającej się w przyspiesz...
Maja? swe losy ksia?z˙ki. Maja? je i "Fragmenta". Czasami sa? to historie zaskakuja?co do siebie podobne. Zapisane karty, „kto´re jeszcze dota?d s´wiata nie widziały” – jak pisał w lis´cie dedykacyjnym Jan Januszowski – trafiaja? z Czarnolasu do Krakowa, prawdopodobnie dzie?ki zapobiegliwos´ci Doroty Kochanowskiej. Z tego chociaz˙by powodu trudno odmo´wic´ jej wkładu w historie? literatury polskiej. Ponad cztery wieki po´z´niej teczki przechowuja?ce poz˙o´łkły maszynopis traf...
Przełomu w liryce opisowej (pewne sygnały można było zauważyć już wcześniej) dokonał w sonetach krymskich Mickiewicz. Przede wszystkim, zapewne nie bez wpływu filozofii romantycznej, uwalnia poeta przyrodę z podmiotowej „niewoli”, obdarzając ją autonomią. Narodziny nowej poetyki, w interesującym nas zakresie, należy zawdzięczać nie tylko „przeżyciu się” dawnej poezji (silne zmechanizowanie środków wyrazu), ale prawdopodobnie i temu, że nastąpiła luka w dziedzinie gatunków lit...
W książce, której tytuł w zewnętrznej warstwie ironicznie nawiązuje do obiegowej frazy o ‘słabej płci’, a w sposób dyskretniejszy czyni aluzję do u-„lotnych ciał” (E. Grosz) chcę zwrócić uwagę na splot tych dyspozycji i aktywności kobiecej somy, które w obozach koncentracyjnych prowadziły do utrzymania biografii, czyli „całości” człowieka niezredukowanego do wegetacji, składały się na aktywności samostanowienia wykraczającego poza samą biologię. fragment Wprowadzenia...
Papiery po Iłłakowiczównie. Archiwum jako przedmiot badań Lucyny Marzec jest ważnym głosem teoretycznym w toczącej się we współczesnej humanistyce dyskusji po tzw. zwrocie archiwalnym. Zarazem jest także przykładem koronkowej roboty historycznoliterackiej, wielostronnym, wieloaspektowym portretem pisarki o skomplikowanej biografii i trudnym charakterze, portretem zbudowanym mimo rozmaitych przeszkód i pułapek, zastawionych głównie przez pierwszą twórczynię tego archiwum, Kazi...
Narracja – Dyskurs – Historia stanowi konstelację rozmaitych w charakterze ujęć literaturoznawczych problematyzujących trzy główne zagadnienia tytułowe. Jej czytelnik, jak w przypadku każdego tomu zbiorowego, staje się jednym z uczestników otwartej debaty, dzieli fascynacje poszczególnych badaczy, obserwuje odmienne sposoby formułowania i sytuowania refleksji w najnowszym literaturoznawstwie. Ale w sytuacji tego tomu wyjściowe pytania i oczekiwania odbiorcy, który śledzi dyna...
Jednostkowe doświadczenie artysta przenosi w wymiar ludzkiego losu, naszej niedoskonałości i naszego bytowania w bólu, samotności, uwięzieniu. […] Artysta – a bywa nim także poeta – nie jest warsztatowym ignorantem i nie jest wulgaryzatorem. Nie pozostanie w ciemności tego, co identyfikujemy jako treść, ale i formę. Wychodzi z ciemności, żyje dalej po niebywałym eksperymencie, po przełomie, po zagładzie. Z twarzą zwróconą ku mitowi… Zamiast wstępu (Józef Czapski)...
Mikołaj Oloch z Szamotuł, mistrz Uniwersytetu Krakowskiego (wypromowany w 1459 r.), był wieloletnim kaznodzieją i altarzystą katedry w Poznaniu. Spod jego pióra wyszły dwa wierszowane łacińskie dziełka, zatytułowane "De hiis malis que aguntur in hoc mundo" (O niedolach, które rządzą na tym świecie) oraz "De curie miseria" (O marności życia dworskiego). Pierwsze należy do tzw. form sentencjonalnych – czyli zbiorów przysłów i sentencji, cenionych bardzo w średniowiecznej dydakt...
Książka Nadany-Sokołowskiej przynosi satysfakcjonujące poznawczo, eklektyczne ujęcie przekrojowe, z nakładających się kilku perspektyw: obejmujących dzieło pisarskie, ukazywane w perspektywie reinterpretacyjnej współczesnej sandologii, tekst „życia” jako tekst kultury oraz recepcyjne nawiązania. (…) Na kartach książki nieustannie (i nieuchronnie) prowadzą ze sobą swoisty dialog: Sand jako pisarka (zdaniem autorki, o wiele ciekawsza niż wskazuje trwały stereotyp historycznolit...
Postawiony w publikacji problem, a w zasadzie dwa, spotykające się: „Lelewel interdyscyplinarny” oraz „recepcja pism i prac Lelewela”, są w moim przekonaniu niezwykle ważkie, nasycone wieloma znaczeniami i otwierają możliwość dogłębnej oraz zróżnicowanej interpretacji, pozwalającej przywrócić wieloaspektową sylwetkę XIX wiecznego historyka dzisiejszemu badaczowi i czytelnikowi. W sporej liczbie artykułów to przywrócenie dokonuje się także przez próbę odczytania dzieła history...
Literat rokokowy nie zabiega o to, by wznieść sobie „pomnik trwalszy nad spiż”, ani o to, by posłać Studia Romantyczne głos, który „z pokoleń pójdzie w pokolenia”. Literatowi rokokowemu zależy na tym, aby swoim tekstem sprawić przyjemność komuś bliskiemu. Dziełko rokokowe związane jest z określoną grupą osób, z konkretną sytuacją odbioru, z panującym w tej sytuacji nastrojem, z relacją łączącą autora/autorkę z życzliwą mu małą publicznością. Kiedy minie godzina czarującego sp...
Łucja Iwanczewska – adiunktka w Katedrze Performatyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Doktorka nauk humanistycznych. Absolwentka teatrologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i podyplomowych studiów z zakresu Gender w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Autorka książek: Muszę się odrodzić. Inne spotkania z dramatami Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz Samoprezentacje. Sade i Witkacy. Zajmuje się zagadnieniami performatywności zjawisk kultury współczesnej, ze szczególnym uwzględnie...
Publikacje Kamili Budrowskiej cechuje to, co winno wyróżniać wszelkie studia sięgające po zagadnienie cenzury ? rzetelna archiwalna kwerenda poparta równie rzetelną analizą materiału źródłowego. Książka „Cenzura i okolice” ujawnia wieloletnie doświadczenie Autorki w badaniach nad aktami Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk. Zarówno na tę, jak i poprzednie jej prace (myślę przede wszystkim o „Literaturze i pisarzach wobec cenzury PRL. 1948–1958”) możemy spojrze...
Stan wyczerpania tradycji nie oznacza jej śmierci. Wyczerpanie jest tu metaforą stanu „pośredniego” – między życiem a śmiercią; stanu, gdy nie sposób uwolnić się od przeszłości, rozliczyć się z nią, zapomnieć, ale też, gdy nie sposób projektować przyszłości, postrzeganej jako zagrożenie ocalałych resztek, na których fundowana jest tożsamość mieszkańców „epoki klimakterycznej”. Chciałam uchwycić procesualność tego zjawiska – nie portretować incydentalnych momentów regresu, ale...
Książka Justyny Kowalskiej-Leder jest książką ważną, odważną, a i nowatorską. Widać to na tle wielu znaczących przecież publikacji dotyczących Zagłady wydanych w Polsce w ostatnich latach, a może właśnie dopiero na tle tychże prac. Stanowi świetną i niezwykle sumienną rekapitulację, ale i rewizję ustaleń dotychczasowych. Autorka wskazując na złożoność relacji pomocowych proponuje perspektywę badań do tej pory na gruncie polskim nie podejmowaną. Zwraca uwagę na nieoczywistość ...
Piotr Słodkowski - historyk sztuki, adiunkt w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Absolwent programu doktorskiego Akademii Artes Liberales. Redaktor książek Przestrzeń społeczna. Historie mówione Złotego Grona i Biennale Sztuki Nowej (2014) oraz (z Agatą Pietrasik) Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945—1954 (2016). Dwukrotny laureat Nagrody Stowarzyszenia Historyków Sztuki im. Szczęsnego Dettloffa (2017, 2018). Interesuje się polską i środkowoeuropejską sztuk...
Magdalena Śniedziewska napisała książkę uzupełniającą studia nad pisarstwem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego o istotne, nie dość wyraziście dotąd zarysowane aspekty. To precyzyjnie przedstawione doświadczenie emigracji we włoskich realiach. Ludzka egzystencja wiąże się tu nierozdzielnie z twórczością wpisującą się w neapolitańską lokalność. Towarzyszy temu również aktywność w literackim i intelektualnym środowisku, co pociąga za sobą konieczność sięgnięcia po niewykorzystywane ...
Już sam wykaz tematów sprawia, że trzeba koniecznie sięgnąć po książkę Józefa Olejniczaka. Badacz mierzy się bowiem z zagadnieniami fundamentalnymi dla dyskursu literaturoznawczego (m.in. status literatury i literaturoznawstwa, granice interpretacji, sens i miejsce teorii literatury). Nie są to problemy nowe i nie w tym tkwi siła publikacji Olejniczaka, lecz w indywidualnym podejściu do nich. Indywidualne nie oznacza: subiektywne i niemożliwe do zweryfikowania. Szkice zgromad...
Tom Afektywne historie sytuuje afekt jako pojęcie kluczowe, skupiające różne perspektywy, które przełamują racjonalne formy poznawania rzeczywistości. Autorzy odsłaniają mnogie oblicza teraźniejszości postrzeganej przez pryzmat afektywnego pojmowania historii, często traumatycznej czy niesamowitej (unheimlich). W jaki sposób nastroje, emocje, czy namiętności odciskają się na kształcie wspólnotowych ram pamięci? A może uchylające się świadomości (lecz poniekąd konstytuujące ją...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
