Książka omawia organizację i działalność policji politycznej PRL usytuowanej w Komendzie MO m.st. Warszawy oraz Komendzie Stołecznej MO w latach 1956–1975. Cele „bezpieki” realizowano na wiele sposobów, a zwłaszcza wykorzystując osobowe źródła informacji, których przybywało proporcjonalnie do skali stawianych przed SB zadań. Było ich jednak zawsze za mało. Także i to przyczyniało się do tego, że policji politycznej nie udało się przejąć całkowitej kontroli nad społeczeństwem ...
Badania dotyczące Urzędu ds. Wyznań znajdują się na początkowym etapie. Choć istnieje wiele publikacji o historii Kościoła katolickiego w Polsce „ludowej”, szczególnie o jego relacjach z komunistycznym państwem, ciągle brakuje opracowań dotyczących struktur, działalności i ludzi zatrudnionych w UdsW. Niniejszy tom podejmuje te tematy. Zostały w nim omówione zasady funkcjonowania poszczególnych wojewódzkich wydziałów ds. wyznań oraz wybrane aspekty działalności aparatu wyznani...
"Publikacja zawiera protokoły wizytacji kanonicznych Stefana Wyszyńskiego z okresu posługi biskupiej w Lublinie. To wyjątkowe i ważne wydawnictwo źródłowe uzupełniające w istotny sposób biografie Prymasa Tysiąclecia. Czas posługi pasterskiej biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego przypadł na trudne lata odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych oraz zniewolenia Kościoła i narodu przez system komunistyczny. Do najważniejszych czynności bp. Wyszyńskiego w diecezji lubelskiej nal...
Wojennej odysei rodziny Srebrnych ciąg dalszy. Poznajemy historię mamy i siostry Antka, które uciekły z transportu deportacyjnego. Udało im się dotrwać pod Baranowiczami do rozpoczęcia konfliktu niemiecko-sowieckiego. Po kilkunastu miesiącach znów musiały się jednak ukrywać, żeby uniknąć wywiezienia na roboty do III Rzeszy. Los zaprowadził je do Warszawy, gdzie obydwie włączyły się do konspiracji niepodległościowej. Zwieńczeniem ich aktywności na tym polu był udział w powstan...
Według wyliczeń Biura „C” MSW zajmującego się prowadzeniem ewidencji operacyjnej głównie na potrzeby Służby Bezpieczeństwa za działalność wywiadowczą skazano setki osób. W latach 1944–1956 sprawy, w których postawiono zarzuty o szpiegostwo, zakończyły się wyrokami dla ponad 1800 oskarżonych. Wśród nich wyróżniono osoby mające pracować dla wywiadów: brytyjskiego, amerykańskiego, francuskiego, zachodnioniemieckiego, szwedzkiego czy „emigracyjnych ośrodków wywiadowczych”. Większ...
Mimo że od wprowadzenia stanu wojennego w Polsce upłynęło ponad 40 lat, pamięć o nim nadal budzi dyskusje i spory. Tak zapewne będzie jeszcze długo. I nie mogą tego zmienić kolejne publikacje, z których jasno wynika, że stan wojenny nie był – jak jest często określany – „mniejszym złem”. Książka, którą oddajemy Czytelnikom, opisuje wybrane, ciekawsze zagadnienia z lat osiemdziesiątych. Do mniej znanych na pewno należą szokujące okoliczności uchwalenia dekretów stanu wojennego...
Dopiero w ostatnich latach powieści Floriana Czarnyszewicza (1900–1964) są odkrywane w Polsce. To epickie historie o dzieciństwie i wczesnej młodości w okolicach Bobrujska – na zapomnianych dalszych kresach wschodnich Rzeczypospolitej (Nadberezyńcy, Wicik Żywica), niepozbawione humoru i sensacji beletryzowane wspomnienia z wkraczania w dorosłość, kiedy pisarz próbował ułożyć sobie życie na wschodniej Wileńszczyźnie (Chłopcy z Nowoszyszek), wreszcie – gotowy scenariusz filmu o...
Album ukazuje się w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Przedstawia wszystkie etapy życia niezłomnego księdza i jego działalność, szczególnie podczas najważniejszych wydarzeń w Polsce lat 80. Publikacja zawiera ponad 340 fotografii i dokumentów. Zamieszczono zdjęcia amatorskie, z domowych archiwów oraz wykonane przez profesjonalistów. Ponadto album zawiera nieznane zdjęcia ks. Popiełuszki z okresu jego pracy duszpasterskiej w parafiach, a także niepubli...
Podobnie jak budowa sieci kolejowych i elektryfikacja miast stały się wiodącymi wyznacznikami postępu technologicznego w drugiej połowie XIX wieku, tak automatyzacja procesów produkcyjnych i komputeryzacja społeczeństw stanowiły o sile państw i narodów w drugiej połowie XX w. kluczowym katalizatorem w rozwoju elektroniki oraz systemów sterowania była bez wątpienia druga wojna światowa, dająca z kolei początek globalnej rywalizacji amerykańsko-radzieckiej na polu nauki i techn...
Książka przedstawia losy ludności polskiej we Lwowie w latach 1944–1959. Opowiada o masowych wysiedleniach polskich mieszkańców miasta połowie lat czterdziestych XX w. (1944–1946) i tzw. drugiej repatriacji, która zakończyła się w 1959 r. Przybliża też codzienne losy tych Polaków, którzy zostali we Lwowie, opisuje funkcjonowanie Kościoła Rzymskokatolickiego i szkolnictwa polskojęzycznego, aktywność instytucji kultury (np. polskiego teatru), a także działalność przedwojennych ...
Latem 1946 r. na Strażnicy WOP w Konarach (Dolny Śląsk) doszło do zbiorowej dezercji żołnierzy pod dowództwem por. Jana Kajdy. Przez kilka kolejnych miesięcy na obszarze ziemi kłodzkiej trwały obławy za uciekinierami i poszukiwania operacyjne prowadzone przez wojskowe i cywilne organy bezpieczeństwa. Dezercję poprzedziło kilka wydarzeń, które w różny sposób miały pośredni lub bezpośredni wpływ na ucieczkę ze strażnicy WOP. Zwłaszcza, że tłem tego zdarzenia stały się procesy s...
Ideologia komunistyczna i ustrój będący jej odwzorowaniem nie przestają być przedmiotem rozważań historycznych. Z różnych perspektywy można oglądać te zjawiska. Potrzebne są studia wokół dziejów myśli sowietologicznej, ale nie tylko. Za wprost niezbędne uznać trzeba opracowania zapatrywań rozmaitych kierunków i przedstawicieli myśli politycznej wobec idei komunistycznej jako projekcji teoretycznej, jak i wobec systemu sowieckiego jako prawzoru rządów totalitarnych. Tom Polski...
W badaniach historycznych na temat polityki okupacyjnej Rzeszy Niemieckiej na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej istotną rolę odgrywają różne aspekty aktywności tzw. policji granatowej – powołanej przez Niemców do życia na terenie Generalnego Gubernatorstwa w grudniu 1939 r. Tych zagadnień dotyka również oddawany do rąk Czytelników tom zatytułowany: Policja granatowa w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, pod redakcją Tomasza Domańskiego i Edyty Majcher-O...
Niniejsza książka jest pierwszą pełną monografią w języku polskim poświęconą Telekiemu. Czytelnik polski zyskuje tym samym okazję, aby w całej pełni poznać to szczególne życie, balansujące na granicy nowoczesności i tego, co przednowoczesne – biografię, która ukazuje niezwykłą złożoność historii Węgier i Europy w pierwszej połowie XX w. Pál Teleki (1879–1941) jest jednym z polityków węgierskich XX w. najczęściej – oprócz przywódcy Węgier międzywojennych Miklósa Horthyego – w...
Uwolniony z internowania prymas Stefan Wyszyński podejmuje w 1956 r. walkę o rząd dusz z ekipą I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki. Okazją do tego jest Milenium, czyli zainicjowane przez Kościół obchody wielkiego jubileuszu tysiąclecia chrztu Polski. Dla partyjnych decydentów duchowieństwo staje się znów wrogiem numer jeden. Pod sztandarem walki z „ofensywą wojującego klerykalizmu” peerelowski aparat władzy realizuje projekt „Antymilenium”. Gomułkowska „polityka historycz...
Publikacja naukowa poświęcona osobie Józefa Piłsudskiego, stanowiąca pokłosie polsko-litewskiego dyskursu naukowego, z pozoru nie jest niczym nadzwyczajnym. Niniejsza ma jednak wymiar szczególny ze względu na zestaw autorów, najwybitniejszych historyków, filologów, politologów polskich oraz litewskich – czołowych badaczy XIX i XX stulecia, w tym nie tylko specjalizujących się w biografistyce epoki, lecz także badających wzajemne relacje obu krajów w dwudziestoleciu międzywoje...
Pod koniec 2016 r. do Oddziałowego Archiwum IPN w Szczecinie zostały przekazane protokoły przesłuchań byłych więźniarek i więźniów obozów koncentracyjnych położonych w Niemczech i na terenach okupowanych przez Niemców. Materiały te zostały sporządzone przez pracowników Polskiego Instytutu Źródłowego w Lund. Publikacja ta ma na celu nie tylko ukazanie życia codziennego w żeńskim obozie Ravensbrück, lecz także przybliżenie działalności Polskiego Instytutu Źródłowego w Lund jako...
Prezentowany tom studiów koncentruje się wokół trzech wątków przewodnich: okresu 1917–1922 na obszarze byłego państwa carów; politycznych, społecznych i ekonomicznych konsekwencji obalenia monarchii w Rosji i utrwalenia w niej władzy bolszewików, i w końcu funkcjonowania rewolucji rosyjskich w dwudziestowiecznych społeczeństwach. Rewolucja oznaczała radykalne zerwanie z wcześniejszym okresem w rosyjskiej historii, odrzucenie podstaw cywilizacji europejskiej na gruncie prawa, ...
W wyniku podjętej współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej Delegaturą w Kielcach a Wyższą Szkołą Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach, przy współudziale Winnickiego Instytutu Kooperatywnego w Winnicy, podjęte zostały badania naukowe, które miały na celu pogłębienie wiedzy z zakresu tematycznego odnoszącego się do „Zbrodni sądowych w latach 1944–1989”. W ramach wymienionej inicjatywy naukowej szukano odpowiedzi na pytanie czy był t...
Publikacja jest pierwszą książką opisującą w sposób syntetyczny zagładę Żydów i złożone relacje polsko-żydowskie w powiecie gorlickim w latach 1939 – 1945. Jej pierwsze wydanie ukazało się w 2015 r. i spotkało się ogromnym zainteresowaniem czytelników. Nakład rozszedł się w dwa miesiące. W pierwszej części publikacji przedstawiono aspekty związane z sytuacją Żydów w powiecie gorlickim pod niemiecką okupacją oraz ich zagładę. Ukazano w niej także negatywne postawy polskich mi...
Na Pomorzu Gdańskim od stuleci panowała głęboko zakorzeniona tradycja pielgrzymowania do miejsc świętych. Po II wojnie światowej nieuchronnie musiała się ona skonfrontować z systemem komunistycznym, dążącym do laicyzacji i ateizacji polskiego społeczeństwa, co oznaczało również walkę z publicznymi przejawami religijności. Z punktu widzenia władz szczególnym zagrożeniem były doroczne odpusty przyciągające tysiące osób, organizowane w sanktuariach kaszubsko-pomorskich: w Święt...
„Niekoronowanemu Królowi Polski” – zapisano na szarfie wieńca pogrzebowego kardynała Stefana Wyszyńskiego. W ten sposób naród docenił życie i dzieło Prymasa Tysiąclecia, jednego z najwybitniejszych Polaków w XX w. Wynikało to z powszechnego przekonania społecznego o jego wyjątkowej roli w życiu narodu i Kościoła katolickiego. Życie i działalność tego wybitnego hierarchy nie doczekały się do chwili obecnej komplementarnego opracowania. Dzieło, które trafia do rąk czytelnika, p...
Tematem książki jest historia osławionych „obozów generała Sikorskiego” na Wyspach Brytyjskich w latach 1940–1943. Rozdział pierwszy, najobszerniejszy, poświęcony jest Zgrupowaniu Oficerów Nieprzydzielonych/Samodzielnemu Obozowi Oficerskiemu/ Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay. Omówiono w nim okoliczności utworzenia tego ośrodka w sierpniu 1940 r., jego organizację, warunki życia oficerów i wielokrotnie podejmowane próby reorganizacji – zwłaszcza tę z marca 1941 r. – oraz prz...
