Książka ukazuje, jak zmieniały się przedstawienia związków miłosnych człowieka i maszyny w filmach science fiction, pochodzących z amerykańskiego i zachodnioeuropejskiego kręgu kulturowego, i jakie przekazy kulturowe na temat podmiotowości współczesnego człowieka i innych podmiotów otaczającej go rzeczywistości wpisane są w historie miłosne opowiedziane w analizowanych filmach. W interpretacji autorki omawiane filmy stawiają pytania o to, czy maszyny obdarzone sztuczną inteli...
Autor przez pryzmat kina śledzi uważnie zaangażowanie w sprawy społeczne filmowców tworzących w latach trzydziestych. Zauważa, że kino fabularne ostatniej dekady przed wybuchem drugiej wojny światowej zarejestrowało rzeczywistość z dużą dokładnością, nie pomijając spraw trudnych, spornych i tabu, które zresztą są ciągle aktualne. Z recenzji dr hab. Barbary Leny Gierszewskiej, prof. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w KielcachNakreślony przez autora obraz kina lat trzydziestych...
Trudno nie zauważyć wiodącej roli obrazu w dzisiejszym świecie. Współczesna kultura ma wyraźnie audiowizualny charakter. Obraz towarzyszy człowiekowi od urodzenia i staje się wraz z dorastaniem coraz bardziej potrzebny. Największy wpływ na rozwój wizualności mają współczesne media, głównie telewizja, internet i media mobilne. Do czasu powstania nowych mediów wytwarzanie i dystrybucja obrazów nie było tak dostępne, jak w dobie mediów cyfrowych. […] Celem podjęcia przez autorów...
Teksty zamieszczone w książce opowiadają o tym, co w podręcznikach historycznych znajdziemy, ale także i o tym, czego w nich nie ma, a co powoduje, że edukacja historyczna w polskich szkołach jest hybrydą historii akademickiej i polityki historycznej, ze szkodą dla nich obu zresztą. Pytamy o „płeć” narodu, śledzimy miejsce i rolę, jaką przypisano w polskich dziejach mniejszościom narodowym i etnicznym, dociekamy źródeł przemilczeń „kwestii chłopskiej”, analizujemy sposoby two...
Oddajemy w Państwa ręce tom Historia mówiona polskiego kulturoznawstwa, kolejny, który powstał w ramach pracy nad grantem badawczym „Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny”. […] Historia polskiego kulturoznawstwa jest znana raczej fragmentarycznie i wariantywnie, co jest wynikiem autonomicznych „historii” poszczególnych ośrodków. Chodzi nam jednak nie tyle o napisanie jej na nowo, lecz o opowiedzenie. Chcemy ujawnić alternatywne wizje kulturoznawstwa/kultu...
Niniejsza książka zawiera zapisy sześciu rozmów z poetami amerykańskimi przeprowadzonych w latach 2013–2017 osobiście lub korespondencyjnie. Sześcioro moich rozmówców to poeci należący do różnych pokoleń (najstarszy, W. S. Merwin, urodził się w 1927 roku, najmłodsza, Camille T. Dungy – w roku 1972). Wywodzą się oni z różnych tradycji poetyckich. Ukształtowały ich różne doświadczenia, różne geografie, różne wybory estetyczne. Mają jednak pewną cechę wspólną: poza oczywistym fa...
Książka Teraźniejsze przyszłości. Współczesne wyobraźnie lewicowe jest próbą przemyślenia projektu społecznej zmiany systemowej w socjalistycznych nurtach lewicowej radykalnej filozofii politycznej za pomocą narzędzi wypracowanych w poststrukturalistycznych teoriach kultury. Moim zamiarem było przyjrzenie się, jak klasyczny, socjalistyczny projekt społecznej zmiany systemowej może być przekształcony czy też wzbogacony poprzez krytykę poststrukturalistyczną. Starałem się równi...
Celem tej książki jest przyjrzenie się szeroko definiowanej problematyce (historii) ciała człowieka poprzez pryzmat wytwarzanych przez nie wydzielin/płynów/substancji itd. Zagadnienie to, mieszczące się zazwyczaj w sferze tabu, traktowane wprost, w sposób bezpośredni i całościowy, nie należało dotąd do najczęściej podejmowanych wątków w polskim piśmiennictwie (choć trzeba przyznać, że sytuacja ta powoli się zmienia). Zasadniczym zadaniem projektu było zatem skonstruowanie wyc...
Znaczenie tej książki dla współczesnej refleksji muzykologicznej zasadza się na dwóch podstawach. Jedną stanowi sam fakt podjęcia problematyki kanonu, marginalnie obecnej we współczesnych badaniach muzykologicznych, i pokazanie jej istotnej roli w konstruowaniu swoistej samoświadomości dyscypliny. Druga wynika z kompetentnego i wnikliwego, a przy tym niepozbawionego indywidualnych rysów i niezmiernie inspirującego ujęcia tego zagadnienia. Wydaje się, iż w takiej formule praca...
Zagadnienie relacji eposu z różnorakimi prądami myślowymi, nurtami ideologicznymi i estetycznymi składającymi się na całe bogactwo i złożoność kultury europejskiej stanowi temat wykraczający poza specyfikę i zakres jakiegokolwiek określonego kontekstu kulturowego. Konferencja „Epos: od Homera do George’a R. R. Martina”, która odbyła się na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 23–24 lutego 2017 roku, pomyślana była jako okazja do spotkania badaczy reprezen...
Oddajemy w Państwa ręce tom Kulturoznawstwo polskie. Przeszłość, przestrzeń, perspektywy, który powstał jako trzeci w ramach pracy nad grantem badawczym "Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny". […] Dylematy polskiego kulturoznawstwa posiadają dwa źródła: wewnętrzne - łączące się z samym rozwojem dyscypliny i skłaniające do wskazywania kierunków czy też czynienia projektów na przyszłość i zewnętrzne - wypływające z obawy nie tyle o potencjał naukowy, co w ...
„Autor z perspektywy konstruktywistycznej – a dokładniej TZI, czyli teorii zwrotu inkorporacyjnego – podejmuje zagadnienia zaanonsowane w tytule pracy, egzemplifikując je szczególnie obficie opisem i interpretacją wydarzeń z historii niemieckiego faszyzmu. Miejscami – i to było dla mnie bodaj najbardziej interesujące – widać w tej książce próby tworzenia ogólniejszej teorii socjologicznej przy wykorzystaniu nieklasycznych odmian socjologii wiedzy, w tym zwłaszcza dorobku bada...
Książka Grzegorza Wójcika jest analizą literackiej oraz filmowej twórczości pokolenia roczników siedemdziesiątych i wczesnych osiemdziesiątych, doświadczającego zjawisk epoki transformacji po 1989 roku oraz okresu „końca wieku”. Bohaterami poszczególnych rozdziałów są zarówno tytułowi „NICponie”, jak i ich utwory, których fabuła oraz postacie często odzwierciedlają postawy i przemyślenia samych autorów. Jednak zakres podjętych tematów jest znacznie szerszy i obejmuje zagadnie...
Tytuł monografii – Społeczności lokalne. Teraźniejszość i przyszłość (ver 2.0) – wyraźnie nawiązuje do klasycznych socjologicznych pozycji z przełomu tysiącleci. Nie chodzi jednak o podkreślenie wagi nowej książki, nie stawia ona sobie bowiem tak ambitnych celów, nie wskazuje – tak jak poprzedniczki – drogi rozwoju polskiego lokalizmu w obliczu drastycznej zmiany społecznej. Szczególnie inspirująca okazała się raczej wielowymiarowość, pokazanie różnych ujęć społeczności lokal...
Projekt Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Rozwój” 2.b pt. Miejsca postindustrialne jako przedmiot badań transdycyplinarnych. Od dizajnu do zakorzenienia wyrasta z potrzeby wypracowania transdyscyplinarnej ścieżki badawczej, aby radykalnie uzupełnić i transformować dotychczasowe ujęcia dizajnu poprzemysłowych przestrzeni o złożoną analizę filozofii i antropologii miejsca. Fundamentem, na którym się wspieramy, jest kulturoznawstwo […]. Zależy nam jednak na radykalnym wyc...
Projekt Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Rozwój” 2.b pt. Miejsca postindustrialne jako przedmiot badań transdyscyplinarnych. Od dizajnu do zakorzenienia wyrasta nie tylko z potrzeby wypracowania transdyscyplinarnej ścieżki badawczej, ale również pokazania praktykowania miejsca postindustrialnego w kulturze. I to sfery praxis dotyczy prezentowany tom. Spojrzenie, które łączy perspektywy teoretyków i praktyków kultury, a także projektantów, jest ważne w badaniu zjawisk ...
Tom składa się z trzech części tematycznych, odrębnych formalnie, ale korespondujących ze sobą w wielu momentach. Część pierwsza zawiera rozważania teoretyczno-metodologiczne nad aporiami i horyzontami badań nad obcością, niestroniące także od pewnych ogólniejszych przesądzeń filozoficznych. Część druga gromadzi wypowiedzi autorów na temat krajowej rzeczywistości w kilku odsłonach, traktując najpierw o historycznych, a potem także o współczesnych odmianach konstruowania opozy...
Monografia W stronę wspólnotowości jest książką arcyciekawą, ważną i potrzebną. W świecie rozpadania się tradycyjnych wspólnot i osłabiania więzi społecznych istnieje nagląca potrzeba, by przyjrzeć się bliżej nie tylko zróżnicowaniu wspólnot, ale i mechanizmom ich konstruowania, destrukcji oraz de(re)konstrukcji. Artykuły zgromadzone w tej książce spełniają to zadanie w stopniu wysoce satysfakcjonującym. Udowadniają, że wspólnotowość jako idea podlega nieustannym przemianom, ...
Parafrazując tytuł klasycznego filmu, można by powiedzieć, że kryminał zostawia ślad. I takie właśnie ślady interesują autorów tej monografii. Mowa więc o zapachu (ściślej: o „zgniliźnie”) jako ważnym tropie w twórczości Joanny Chmielewskiej. A także o roli dźwięku i doznań audytywnych w pewnej powieści Anatola Sterna. Zarazem propozycja badawcza zaprezentowana w książce poszerza pojęcie „kryminału” i wykracza poza pola podstawowych skojarzeń. Badacze mówią o nim w kontekście...
Zebrane w tym tomie studia układają się w dwa nurty. Pierwszy odnosi się do zjawisk będących świadectwami życia kulturalnego w PRL-u, stanowiących rodzaj kroniki PRL-u. Drugi, znacznie obszerniejszy, związany jest z pamięcią o PRL-u dotyczącą różnych obszarów życia społecznego i kulturalnego oraz wiążącą się z nią pokoleniową odmiennością „lektur” PRL-u dokonywanych przez młodych badaczy. Zakres poruszanych w tomie problemów jest szeroki, a przedstawione w nim analizy są prow...
Książka Między empatią a okrucieństwem stanowi trzeci tom serii „Zielona Historia Literatury” i wpisuje się w nowoczesny nurt badań z kręgu studiów nad zwierzętami (animal studies), próbującymi opisać między innymi związki między człowiekiem a pozostałymi istotami zamieszkującymi glob ziemski. Przedłożony Czytelnikowi tom ma charakter interdyscyplinarny – głos w dyskusji na temat zwierząt zabierają nie tylko literaturoznawcy, ale także etycy, osoby walczące o prawa zwierząt, ...
Z jednej strony korzystam z koncepcji analogicznej do proponowanej przez W. J. T. Mitchella i staram się badać to, w jaki sposób funkcjonuje sama kultura, a dyskurs studiów kultury wizualnej widzę jako narrację, podobną do studiów kulturowych, które zajmują się między innymi pojęciem kultury. Z drugiej zaś strony badam samą wizualność i funkcjonowanie metafor wizualnych, które odnoszą się do kultury, ale również do samej rzeczywistości realnej. Metafory wizualne obrazują idee...
Anna Drożdż w swej książce podejmuje się dwóch zadań. Po pierwsze, rekonstrukcji zaplecza metodologicznego badań prowadzonych w ramach Polskiego Atlasu Etnograficznego (PAE) oraz analizy tychże badań w odniesieniu do przesłanek współczesnej antropologii społeczno-kulturowej oraz memory studies, po drugie, prześledzenia przemian kulturowych polskiej wsi w oparciu o materiały zgromadzone w ramach Atlasu. Owe na pierwszy rzut oka nie do końca zborne cele podyktowane są zarówno p...
Książka, którą Czytelnik ma przed sobą, traktuje o tym, jak „społeczeństwo ryzyka”, by posłużyć się efektowną formułą Ulricha Becka, ustępuje przed ryzykiem życia w społecznościach opartych na reaktywności i resentymencie. Można wzruszyć ramionami i powiedzieć: nic nowego. Wszak pojęcie kryzysu i jego doświadczenie jest wpisane w kulturę Zachodu (dla niektórych myślicieli było i jest jej stanem organicznym), zawsze jednak poczuciu przesilenia towarzyszyły środki zaradcze, daj...
