W tomie zebrano dzienniki i relacje dziesięciu osób internowanych po 13 XII 1981 roku w Nowym Wiśniczu i w Załężu koło Rzeszowa. Świadectwa te odznaczają się szczególnym autentyzmem ocen własnej sytuacji i sytuacji Polski, pogrążonej w głębokim kryzysie społecznym i gospodarczym. W więzieniach zamknięto wówczas działaczy NSZZ „Solidarność” oraz innych, niezależnych struktur z całego kraju: z Krakowa, Nowego Sącza, Olsztyna, Tarnowa, Rzeszowa, Warszawy i Wrocławia. Zwieziono i...
Jacek Adamczyk (ur. w 1958 r. w Bielsku-Białej) – od 1977 r. studiował na Wydziale Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, epizodycznie na Wydziale Filozofii UJ. Studia doktoranckie ukończył na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ. W latach 70. i 80. był związany ze środowiskiem opozycji demokratycznej, krakowskiej bohemy artystycznej i z grupą SUR. Po 1989 r. zaangażował się w działalność organizacji pozarządowych zajmujących się kulturą, sz...
W 2022 roku Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie (Vytauto Didžiojo Universitetas) świętuje jubileusz 100-lecia swojego istnienia. Z tej okazji do rąk Czytelników oddajemy antologię tekstów filozofów litewskich, których nazwiska łączą się z powstaniem tego Uniwersytetu i pierwszym okresem jego istnienia. […] Osoby, których teksty postanowiliśmy zamieścić w niniejszej antologii, kładły podwaliny pod nowoczesne filozofię i kulturę Litwy ? wypełniając je treścią, tworząc insty...
Niniejsza książka jest poświęcona jednemu z najważniejszych i najbardziej dyskutowanych problemów historycznojęzykowych, mianowicie pochodzeniu polskiego języka literackiego. Wokół tego zagadnienia toczyła się ożywiona, a nawet gwałtowna dyskusja, szczególnie w latach 1947–1961. W ciągu sześćdziesięciu lat, które upłynęły od momentu wygaśnięcia tych sporów, ukazało się na ten temat wiele nowych prac (monografii, rozpraw, artykułów), które znacznie pogłębiły naszą wiedzę dotyc...
Autorzy rozpraw nie tylko postawili interesujące hipotezy odnoszące się do postaci samego Błogosławionego, lecz również poddali krytyce pewne zakorzenione w literaturze poglądy i opinie. [… ] Do bezdyskusyjnych zalet poniższego zbioru szkiców należy zaliczyć wykonanie przez autorów obszernej kwerendy źródłowej, obejmującej archiwalia zgromadzone w licznych placówkach zagranicznych, jak i spojrzenie komparatystyczne cechujące wybrane teksty, które umożliwiło wprowadzenie nowyc...
Niniejsza książka podejmuje problematykę żeńskich klasztorów z terenu województwa krakowskiego w XII-XVI w., tzn. klasztorów norbertanek ze Zwierzyńca i Imbramowic, benedyktynek ze Staniątek, kanoniczek Ducha św. de Saxia z Krakowa, klarysek z Krakowa i Starego Sącza, a także bernardynek od św. Agnieszki na Stradomiu. Za cel postawiono próbę ukazania składu osobowego poszczególnych wspólnot – jego poznanie umożliwia spojrzenie na wiele istotnych kwestii związanych z życiem za...
Kraków, dawna siedziba polskich królów, miasto o bogatej historii, kulturze i tradycji, wyróżnia się na mapie Europy także pod względem sztuki przyrządzania posiłków. Dowodem tego jest przyznany mu w 2018 roku tytuł Europejskiej Stolicy Kultury Gastronomicznej 2019. Krakowski Festiwal Pierogów, Święto Obwarzanka, Krakowskie Zapusty czy miejski street food, który można wywodzić od tradycyjnych średniowiecznych straganów z żywnością dla mieszczan, kupców i studentów, były asump...
"Wystawianie historii" daje szansę na poradzenie sobie z poczuciem oddzielenia i wykluczenia, pozwalając uwierzyć w istnienie świadków, którzy widzieli to, co należy jakoś raz jeszcze opowiedzieć. Co innego nam pozostaje, jeśli nie chcemy się poddać dyskursowi czy teatrowi, jeśli zupełnie nie mają odniesień do rzeczywistości?
Fragment "Przedmowy"
Grażyna Halkiewicz-Sojak (prof. dr hab.) – związana z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, historyk literatury, członkini zarządu Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Rady Fundacji Museion Norwid, komitetów redakcyjnych Dzieł wszystkich Cypriana Norwida oraz rocznika „Studia Norwidiana”. Została odznaczona srebrnym medalem „Gloria Artis” i medalem Komisji Edukacji Narodowej. Jej badania skupiają się na literaturze okresu romantyzmu, zwłaszcza na twórczości Cypriana Norwida...
W dzisiejszym globalnym i transmodernistycznym świecie wielojęzyczność staje się normą, a zagadnienia jej dotyczące traktowane są jako kluczowe dla teorii i praktyki nauczania i uczenia się języków. Praca dr Joanny Boratyńskiej-Sumary, odnosząca się do transferu międzyjęzykowego zachodzącego w procesie rozwoju sprawności pisania w języku trzecim, wpisuje się zatem w nurt nowoczesnych i innowacyjnych badań glottodydaktycznych. Jest to opracowanie interesujące i ważne, głównie ...
Piotr Załuski (ur. 1 I 1945 r. w Lublinie) ? Absolwent polonistyki Uniwersytetu Wrocławskiego (1969) oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (1978). Do 1974 r. – aktor, dramaturg, kierownik literacki i reżyser Studenckiego Teatru „Kalambur” we Wrocławiu. Od 1967 r. – pracownik (dziennikarz i realizator wizji) wrocławskiej telewizji, autor reportaży i filmów dokumentalnych. W okresie „Solidarności” był współtwórcą i przewo...
Ireneusz Opacki Teoretyk i historyk literatury, profesor zwyczajny na Uniwersytecie Śląskim. Ukończył studia polonistyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w 1958 r., doktorat obronił na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1966 r., habilitował się w Instytucie Badań Literackich PAN w 1972 r., tytuł profesora otrzymał w 1977 r. Był dyrektorem Instytutu Literatury i Kultury Polskiej, a następnie Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej UŚl. oraz kierownikiem Zakładu Teorii Literatu...
Julian Dybiec (ur. w Łącku nad Dunajcem) – profesor historii kultury i nauki. Szkołę średnią ukończył w Nowym Sączu, studia historyczne – na Uniwersytecie Jagiellońskim, w którym także doktoryzował się i habilitował. Uczeń Henryka Barycza. Zajmuje się problemami kultury i nauki wieków XVIII-XX, relacjami intelektualnymi społeczeństwa polskiego z Europą i światem. Szczególną uwagę poświęca wyjaśnianiu tego, w jaki sposób społeczeństwo polskie potrafiło utrzymać swoją narodowoś...
Polityczność tekstów fantastycznonaukowych, związana z ich polemicznym wobec zastanej rzeczywistości charakterem i umożliwianym przez motywy fantastyczne obnażaniem nierówności społecznych jako mających podstawy arbitralne, poddawana jest rekuperacji przez cały czas. Co jednak zadziwiające, choć działalność fanów też może przybierać charakter polityczny i subwersywny, bardzo często to właśnie ona okazuje się czynnikiem sprzyjającym rekuperacji. Przedmiotem moich badań będą od...
Elżbieta Nowicka ? profesor w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu. Zajmuje się historią literatury romantyzmu, historią dramatu oraz historią i estetyką opery. Kieruje Uniwersyteckim Centrum Badań nad Teatrem Muzycznym. Jest współredaktorką (razem z dr hab. Aliną Borkowską-Rychlewską) serii książek zbiorowych poświęconych librettu operowemu oraz literacko-muzycznym formom kantaty i oratorium. W ciągu ostatnich lat opublikowała książkę Zapisane w operze. Studia z hist...
Agnieszka Ziołowicz ? prof. dr hab., pracuje w Katedrze Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Główne obszary badań: historia literatury epoki romantyzmu; dramaturgia XIX wieku; estetyczne i antropologiczne konteksty literatury dziewiętnastowiecznej. Autorka publikacji książkowych, wśród których są m.in.: „Misteria polskie”. Z problemów misteryjności w dramacie romantycznym i młodopolskim (1996), Poszukiwanie wspólnot...
Marian Tatara (1931–2004) – historyk i teoretyk literatury, profesor w Instytucie Polonistyki UJ, autor cenionych interpretacji poezji romantycznej, przede wszystkim wierszy i poematów Juliusza Słowackiego oraz Cypriana Norwida. Współautor (wraz z prof. Ewą Miodońską- -Brookes i prof. Adamem Kulawikiem) dzieła Zarys poetyki i rozdziału Romantyzm w Historii literatury polskiej w zarysie (pod red. prof. Mariana Stępnia i prof. Aleksandra Wilkonia). Był autorem wielu prac litera...
Autor zamierzył swoje opracowanie jako wszechstronną monografię ujmującą kwestie czysto kodykologiczne oraz te związane z analizami stylowo-formalnymi dekoracji miniatorskiej. Dokonał rownież niezwykle szerokiej analizy treściowej i ikonograficznej kodeksu, odnosząc ją do sposobów funkcjonowania tak, a nie inaczej skonstruowanej całości dzieła – psałterza o określonym podziale psalmów, wzbogaconego o teksty o charakterze liturgicznym i modlitwy oraz wyposażonego w liczne mini...
Zenon Jagoda urodził się w 1931 r. w Koluszkach. Od najmłodszych lat łączyły go jednak z Krakowem różnorakie i ścisłe związki. Tutaj ukończył szkołę podstawową, średnią (nieistniejące już dziś II Liceum im. św. Jacka), tu na Uniwersytecie Jagiellońskim odbył studia polonistyczne pod kierunkiem prof. Juliusza Kleinera. Po otrzymaniu dyplomu uczył języka polskiego w liceum ogólnokształcącym w Lublińcu. W latach 1958–1967 był pracownikiem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie....
Niniejsza książka jest poprawionym i uzupełnionym wydaniem monografii opublikowanej w języku litewskim z 2017 r. Ukazuje historię biologicznej egzystencji rodu książąt Radziwiłłów z linii na Birżach i Dubinkach, istniejącej od końca XV do schyłku XVII w. Jak mawiali ówcześni, w imieniu Radziwiłłów poznajemy Litwę. Książęta Radziwiłłowie na Birżach i Dubinkach należeli do tych, którzy najlepiej reprezentowali Wielkie Księstwo Litewskie oraz Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dziej...
Michał Bukojemski (ur. w 1946 r. w Wałbrzychu) – operator, reżyser, producent filmowy, absolwent Wydziału Operatorskiego PWSFTviT w Łodzi (1969), operator filmowy w Wytwórni Filmowej „Czołówka” (1971–1976), a następnie w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie (1976–1990). W latach 1989–1996 pracował dla ABC News (American Broadcasting Company) w Warszawie i w Moskwie. W połowie lat 90. założył i do dzisiaj prowadzi firmę producencką Digit-Film. Został aresztowany, a nastę...
rzedmiotem katalogu jest naukowe opracowanie materiału zabytkowego obejmującego tkaniny z okresu od XV do XVII wieku ze zbiorów krakowskich kościołów i klasztorów. Zasadniczym celem tej publikacji jest identyfikacja i uporządkowanie znaczącego materiału tekstyliów rozproszonych w kościołach i klasztorach krakowskich. Dokładne omówienie historii, kompozycji, techniki wykonania uzupełnione stanem badań stanowi porównawczą bazę danych opracowaną na podstawie materiału na co dzie...
Przynajmniej połowa z około siedmiu tysięcy używanych obecnie na świecie języków jest skrajnie zagrożona wymarciem i większości z nich najprawdopodobniej nie uda się już uratować. Autorzy monografii próbują dociec przyczyn takiego stanu rzeczy, skupiając uwagę na europejskiej sytuacji w zakresie tej problematyki. Niestety, wciąż brakuje usystematyzowanych prac zmierzających do efektywnego gromadzenia wiedzy o językach zagrożonych wymarciem. To ostatnia szansa na podjęcie skut...
Wśród profesjonalnych historyków często spotykana jest opinia, że nie należy opisywać – a zwłaszcza oceniać – wydarzeń, w których samemu się uczestniczyło. Zgadzam się z ich zdaniem. Ale niniejsza publikacja nie ma ambicji opracowania historycznego; jest raczej pracą popularyzatorską przeznaczoną dla dwóch przeciwstawnych wiekowo kręgów czytelników: ludzi młodych, znających temat Marca ’68 jedynie z opowiadań starszego pokolenia (a niektórzy z licznych, już ściśle historyczny...
