?Podstawowym założeniem tej książki jest uwypuklenie starożytności rodzaju ludzkiego, która, moim zdaniem, wciąż przesuwa się w głąb historii, sięgając obecnie milionów lat. Zdaję sobie sprawę, że ta książka stawia więcej pytań, niźli daje odpowiedzi. Tak musi być na obecnym poziomie naszej wiedzy. Dynamika odkryć archeologicznych, paleontologicznych i genetycznych jest po prostu w tym momencie, w XXI w., zbyt wielka. Ambicją tej publikacji jest próba pokazania możliwej sceny...
Na podstawie zachowanych wypowiedzi Józefa Piłsudskiego, opinii przyjaciół i wrogów autor zrekonstruował myślenie Marszałka o problemach Ukrainy. Piłsudski był prawdziwym polskim patriotą, jednak rozumiał też niepodległościowe dążenia innych narodów. Z Ukrainą łączyły go silne związki emocjonalne – w Charkowie przeżył pierwsze aresztowanie przez carską policję, w Kijowie zakochał się w przyszłej drugiej żonie – Aleksandrze. Problemy tego kraju znał dobrze dzięki osobistym kon...
W pracy zostały ukazane najważniejsze zagadnienia dotyczące kultury Inuitów, takie jak: pochodzenie i rozprzestrzenienie się ich na obszarze Alaski, Grenlandii oraz Arktyki Kanadyjskiej; rozwój kultury materialnej na podstawie badań archeologicznych, a także etnograficznych, oraz pierwsze kontakty z Europejczykami. Przedstawienie zarysu historycznego oraz opisy badań archeologicznych pozwalają wyjaśnić początki rozwoju kultury Inuitów Kanadyjskich oraz ich styl życia od czasó...
Wydawnictwo powstało w wyniku realizacji projektu badawczego NPRH Żydowski samorząd ziemski w Koronie w XVII-XVIII wieku, którego celem było zebranie korpusu dokumentów dotyczących żydowskiego samorządu terytorialnego, znajdujących się w różnych zespołach archiwalnych w okresie od jego powstania (ok. 1580 r.) do likwidacji przez sejm konwokacyjny w 1764 r. Żydzi aszkenazyjscy, którzy osiedlili się w Koronie Polskiej, a następnie rozwinęli najliczniejszą diasporę żydowską w ów...
W kolejnym tomie serii Bibliotheca Iagiellonica. Fontes et Studia przedstawiamy opracowanie dotyczące szkolnictwa średniego ogólnokształcącego we Lwowie w latach 1919-1939. Na podstawie bogatego zasobu archiwalnego prezentuje ono warunki kształcenia, bazę materialną, kadrę pedagogiczną i potencjał związane z tą częścią lwowskiej oświaty. Autor rekonstruuje i charakteryzuje społeczność absolwentów na tle sytuacji narodowo-społecznej Lwowa i Małopolski Wschodniej. Przybliża tak...
Katalog Portrety profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego działających od 1800 do 1945 roku w zbiorach Muzeum Collegium Maius autorstwa dr Anny Jasińskiej jest pierwszym takim kompendium przedstawiającym wizerunki profesorów znajdujących się w dziale Malarstwa muzeum uniwersyteckiego. Książka jest wynikiem badań nad obrazami, których efektem było ustalenie atrybucji obrazów oraz ich proweniencji. Oprócz encyklopedycznej prezentacji portretowanych profesorów, wybitnych przedsta...
W książce przedstawiono epokę będącą apogeum habsburskiego systemu politycznego oraz społecznego na Śląsku. Kolejny tom ukazuje schyłek tych rządów, następnie okres wojennego zamieszania oraz pierwsze lata pruskiej władzy, więc swoistą ustrojową rewolucję, która przetoczyła się przez prowincję i jej stolicę, ze wszystkimi konsekwencjami dla tamtejszych elit.
„Katalog [… ] jest wielkim osiągnięciem naukowym i zarazem dziełem pomnikowym, które dla kolejnych pokoleń badaczy stanowić będzie fundamentalny punkt odniesienia w badaniach nad pieczęciami, herbami i rodzinami rycerskimi na Śląsku”. Z recenzji prof. dra hab. Mateusza Golińskiego „Nie ma porównywalnego dzieła w skali ziem polskich. [… ] Nie jest to wyłącznie dzieło sfragistyczne, ale w pewnym sensie staje się ono zarazem herbarzem szlachty śląskiej. [… ] Chciałbym [… ] podk...
Wydarzenia lat 1648-1658 na południowowschodnich kresach Rzeczypospolitej Obojga Narodów nazywano rozmaicie: powstaniem Bohdana Chmielnickiego, buntem kozackim, rewolucją, wojną domową, wojną narodowowyzwoleńczą, wojną polsko-ukraińską. Końcowa cezura tytułu odnosi się głównie do podpisania aktu ugody (unii) hadziackiej i wskazuje jubileuszowy charakter monografii (w 2018 r. obchodzono 360. rocznicę unii Rzeczypospolitej z Kozaczyzną, rok 2019 to jubileusz 450-lecia unii lube...
Bogato udokumentowaną historię parafii, jej duszpasterzy, wyposażenie oraz liczne stowarzyszenia i bractwa autorzy publikacji przedstawili na podstawie dokumentów znajdujących się w archiwum parafialnym, Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie oraz zespołu Archiwum Potockich znajdującego się obecnie w zasobach Archiwum Narodowego w Krakowie. Wsparcia merytorycznego i metodologicznego zechciał udzielić ks. prof. Jacek Urban.
Chociaż badania związków Czech i Polski, a także dziejów naszych południowych sąsiadów, mają pradawną metrykę, w Polsce nie należą do najintensywniejszych. Kilka wybitnych wyjątków jedynie potwierdza tę regułę. Trudno bowiem uznać, że badania nad średniowiecznymi Czechami przeżywają rozkwit. Brakuje choćby nowej syntezy dziejów Czech, która miała ukazać się w zasłużonej serii Ossolineum. Ta sama uwaga dotyczy Pragi. Znajomość dziejów tej metropolii w Polsce jest odwrotnie pro...
Omawiany tom przynosi zaskakująco interesującą, miejscami fascynującą i barwną oraz inspirującą poznawczo opowieść o nie tylko gospodarczej roli ziemniaka. Tom stanowi doskonały przykład, jakie efekty przynieść może skonfrontowanie różnych perspektyw badawczych, dzięki któremu dzieje –wydawałoby się – zwykłego warzywa psiankowatego – solanum tuberosum – stają się częścią szerszej narracji o ważnych i nie tylko powszednich aspektach życia ludzkiego na przestrzeni ostatnich dwu...
Wiedza o tym, że zaatakowana 1 września 1939 roku Rzeczpospolita daremnie oczekiwała obiecanej jej lotniczej pomocy zachodnich aliantów, jest w Polsce powszechna. Choć jednak od dramatycznych wydarzeń tego okresu minęło już niemal osiem dziesięcioleci, informacje o mechanizmach decyzji podejmowanych wówczas w Paryżu i Londynie wciąż pozostawały zaskakująco niepełne, oparte na ograniczonej podstawie źródłowej. Oddawana w ręce czytelnika praca umożliwić ma częściowe przynajmnie...
Księga pierwsza składa się z dwunastu rozdziałów i w przeważającej części ma charakter epopei. Rozdziały I-IX są bowiem poświęcone losom szlachcica Jakuba Kimikowskiego, który pojmany przez Tatarów w jasyr ok. 1580 r., kilka lat spędził w niewoli tureckiej, na terenach Azji Mniejszej i Afryki, z krótką przerwą, kiedy zdołał uciec i w szeregach kozaków zaporoskich walczył z Turkami i Tatarami19. Pod koniec księgi pierwszej Paszkowski – na krótko – rezygnuje z poetyckiego chara...
Książkę autorstwa dr. Macieja Ziemierskiego należy uznać za niezwykle wartościową dla badaczy dziejów i społeczeństwa Krakowa oraz sądownictwa epoki staropolskiej. Powstała ona w oparciu o wieloletnie badania, kwerendy i poszukiwania źródeł rękopiśmiennych, dotychczas niewykorzystanych przez historyków. Całość opracowana jest rzetelnie, logicznie z dużym zrozumieniem tematu. Jest w pełni profesjonalną pozycją, powstałą z wykorzystaniem wszelkich metod badawczych. Tok narracji...
Kilka lat temu mur wijący się w poprzek stoku Góry Zyndrama znów ujrzał światło dzienne. Tym razem nie było to jednak dziełem przypadku, tylko zaplanowanych badań archeologicznych. Niniejsza książka opowiada o rezultatach tych prac. Jej prawdziwym bohaterem nie jest wszak wyłącznie jedno specyficzne miejsce, lecz cała dziedzina nauki, która z poszanowaniem dla praw rządzących zrodzonymi w wyobraźni legendami próbuje zbliżyć się do przeszłości takiej, jaka istniała naprawdę. N...
Książka Zbigniewa Manugiewicza i Jerzego Tustanowskiego ukazuje najpierw wieloetniczną wspólnotę kucką. Jej rodzenie się od średniowiecza począwszy. Współistnienie przez kolejne wieki – nie obok siebie, ale razem, choć czasem trudne, burzliwe – Rusinów, Ormian, Polaków, Żydów, Niemców, prawosławnych, katolików trojga obrządków, wyznawców judaizmu, protestantów. Autorzy, wykorzystując dane w języku polskim, jidysz i ukraińskim, pokazują, jak najpierw poznawały się, a następnie...
Monografia Pawła Cichonia stanowi oryginalne opracowanie naukowe, które poświęcone zostało niemal nieznanej i nigdy dotąd nieanalizowanej z taką szczegółowością i rozmachem instytucji Wolnego Miasta Krakowa. Jak wynika z ustaleń Pawła Cichonia, odgrywała ona ogromną rolę w działalności władz Wolnego Miasta Krakowa i nie tylko realizowała przyznane jej kompetencje administracyjno-sądowe, ale faktycznie była narzędziem rządu, to jest Senatu Rządzącego, w realizacji wszelkich p...
W 2013 roku Krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego świętuje 100 lat swojej aktywności. Jubileusz stał się okazją do debat na temat aktualnej kondycji i przyszłego miejsca PTH w Krakowie i w Polsce. Książka Bartosza Trasza udanie się w nie wpisuje. Praca została zgrabnie napisana i zredagowana, a nowe – dotychczas nie podejmowane w innych opracowaniach – wątki tematyczne skłaniają do przemyśleń. Czyta się ją z satysfakcją, a atrakcyjna narracja zachęca do lektur...
Kazimierz Wielki w przywileju z 7 grudnia 1358 roku użył następującego sformułowania: "Miasto nasze Kraków pomiędzy miastami Królestwa naszego jest najsławniejsze z imienia, największe sławą i góruje nad innymi w dobrych zrządzeniach losu". Zamknięta w tym zdaniu myśl jest niewątpliwie nadal prawdziwa dla milionów turystów przybywających do dawnej stolicy Polski oraz dla milionów chrześcijan, którzy postrzegają Kraków jako miasto papieża Jana Pawła II. Dla Polaków z epoki nar...
Dzieje Collegium Broscianum to nie tylko historia instytucji, które się w nim mieściły, odbywanych tam wykładów (przykładowo zajęcia z futurologii prowadził Stanisław Lem) czy międzynarodowych konferencji naukowych [...]. To także fragment historii dwudziestowiecznego Krakowa. Miały tam bowiem miejsce wydarzenia, które obrazują w miniaturze zarówno dzieje uniwersytetu, miasta, jak i prozę życia w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Otrzymujemy bardzo dobrą, pionierską pracę o ważnym, acz dotychczas nieco zapomnianym problemie. Autorowi udało się zebrać i przebadać imponującą ilość materiałów i przedstawić zupełnie nowe spojrzenie na kwestie konwersji Żydów na chrześcijaństwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów doby nowożytnej.
Z recenzji dr hab. Jakuba Basisty
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
