Mądrość, rozwaga, dobroć - trzy cechy dojrzałości ludzkiej, bynajmniej nie zawsze spotykane u uczonych - to pojęcia, które przychodzą na myśl, gdy mowa o Profesor Halinie Florkowskiej - Francic. Do tych skojarzeń trzeba dodać jeszcze jedno - Uniwersytet Jagielloński, bo Pani profesor związana jest z tą uczelnią od początku swej drogi naukowej aż po dziś. A dziś, to jest w czerwcu 2016 roku, mija dokładnie 50 lat od chwili, gdy otrzymała dyplom magistra historii na Wydziale Hi...
Niniejsza książka opisuje współczesne śląskie teksty i dyskusje na temat statusu gwary/dialektu/języka Górnego Śląska na tle podobnych procesów zachodzących dawniej i obecnie w różnych częściach Słowiańszczyzny.W szeregu przybliżeń i oddaleń ukazane są zjawiska ogólne i bardziej szczegółowe, które z jednej strony muszą być kompetentnie badane za pomocą narzędzi analizy filologicznej, a z drugiej - odnoszone do paralelnych zjawisk z kilkuwiekowych dziejów języków słowiańskich....
Książka Władysława T. Miodunki jest pierwszą monografią glottodydaktyki polonistycznej. Pierwszeństwo to wynika nie z braku zainteresowania tą problematyką przez osoby zajmujące się nauczaniem języka polskiego jako obcego czy drugiego, lecz jest związane z tym, że glottodydaktyka polonistyczna dopiero niedawno stała się odrębną dziedziną nauki. Jest to więc przedsięwzięcie bardzo ważne i (…) pionierskie. Nie jest przypadkiem, że tak ważne opracowanie wyszło spod pióra prof. W...
Franciszek Ksawery Bohusz (1746-1820) był jednym z tych polskich peregrynantów doby polskiego oświecenia, który pozostawił po sobie obszerne dzienniki z podróży. Z zachowanych rękopiśmiennych przekazów źródłowych wiemy, że opisy swoich wojaży spisał w kilku tomach. Materiały archiwalne, którymi dysponujemy, pozwalają na identyfikację dwóch europejskich podróży Bohusza: pierwszej, z lat 1777-1778, i drugiej, odbytej w latach 1781-1782. W latach 1777-1778 podróżował po Europie ...
Antologia "Myśl mocna, myśl słaba" prezentuje najważniejsze teksty włoskich filozofów związanych z nurtem hermeneutycznym. Włoska hermeneutyka jest w Polsce stosunkowo mało znana, choć wielu jej przedstawicieli, takich jak Betti, Pareyson czy Vattimo- można pomimo wszystkich dzielących ich różnic dotyczących myślowych inspiracji, stanowisk filozoficznych, perspektyw patrzenia na hermeneutykę- zasadnie uznać za klasyków nie tylko dwudziestowiecznej myśli hermeneutycznej, lecz ...
Mimo bardzo różnorodnego materiału badawczego stanowiącego trzon przedstawionych tu analiz, wspólnym celem niniejszego projektu jest w yrażenie sprzeciwu wobec doktrynalności współczesnej nauki, która wciąż zdaje się podawać gotowe recepty i atesty na konkretne teoretyczne rozwiązania, uchylając się przed koniecznością ich weryfikacji. Tymczasem to właśnie weryfikacja użyteczności teorii badawczych poprzez ukazanie metodologii „w akcji”, jej ujawnienie, rozłożenie na czynniki...
Jędzrzej Świderski, poeta-oficer, reprezentuje doświadczenia pokolenia, które przeżyło utratę niepodległości i zaraz potem podejmowało próby jej zbrojnego odzyskania. Jest w swej twórczości, obejmującej różne formy gatunkowe, świadkiem bieżących zdarzeń, na ktore reaguje jako znający realia wojny żołnież i patriota. Występuje też jako człowiek dojrzały, powracający z pola bitwy "do chaty i uprawy roli". Snuje refleksje nad ludzkim losem i historią, przypomina o ciężkiej doli ...
W literaturze polonistycznej jest to jedno z opracowań, które na podstawie przykładów empirycznych dobitnie pokazują panujące dziś zróżnicowanie badań wielojęzyczności polsko-obcej. Zamieszczone tu teksty dotyczą bowiem wielojęzyczności indywidualnej i grupowej, wynikającej z kontaktów polszczyzny z różnymi językami - rosyjskim, ukraińskim, niemieckim, chińskim, francuskim i hiszpańskim, a także z gwarą rosyjską staroobrzędowców zamieszkujących tereny północno-wschodniej Pols...
Major Aleksander jest milowym krokiem w zgłębianiu tajemnicy Jakubowskiego, jego życia duchowego, jego wyobraźni i idei, którymi przesiąkł do głębi. I, zapytajmy, mielibyśmy pozostawić w rękopisie ten ułomek, okruch, źdźbło talentu tego młodzieńca i tragika, co dał Amerykanom pierwszą książkę o poezji polskiej zawierającą tłumaczenia jej fragmentów? A w liryce polskiej prekursorsko znaczył w latach 30. XIX wieku szlak prowadzący ku młodopolskiemu pesymizmowi? Ta powieść, ów o...
Dogmaty liberalne prowokują do buntu. Ortodoksja rodzi heterodoksję. Centrum generuje heretyków i skazuje na doktrynalny margines. Liberalizm sensu largo, rozumiany jako filozofia polityczna oparta na założeniach indywidualistycznych, pozwala zaliczyć do liberalnej szkoły myślenia bohatera niniejszej pracy – autora, którego ideowa tożsamość przy stosowaniu bardziej restrykcyjnych klasyfikacji byłaby trudna do określenia. Henry David Thoreau miał problem z samoograniczeniem, ...
Książka Przybyszewski. Re-wizje i filiacje jest ważnym wydarzeniem zarówno w zakresie badań nad twórczością autora Śniegu, jak i nad wczesnym etapem polskiego modernizmu. Można ją czytać jako wielką polifoniczną dyskusję o wartości dzieła Przybyszewskiego dla literatury polskiej i europejskiej. Zdecydowana większość badaczy, idąc za nowatorskimi badaniami Gabrieli Matuszek, dostrzega w Przybyszewskim pisarza nowoczesnego, ściślej mówiąc: twórcę inicjującego światoobraz nowocz...
W zbiorach Biblioteki Kórnickiej odnaleziono opis podróży franciszkanina reformaty Remigiusza Zawadzkiego (1703-1775), który w 1750 roku podróżował przez Śląsk, Morawy, Austrię i Italię do Rzymu na kapitułę generalnąswego zakonu. Obecnie po raz pierwszy ukazuje się w druku pełny tekst oryginału tej relacji w języku łacińskim i tłumaczeniu polskim. Dziennik ten zawiera interesujący opis podróży i pobytu zakonnika w Rzymie. Współczesny czytelnik staropolskiej relacji poznać moż...
Niniejsza książka to propozycja takiej lektury dramatu, która bierze pod uwagę dialektyczne napięcie między jego tożsamością literacka a performatywną. "Literaturę rozumiem tu szeroko: dramat pisany tak prozą, jak wierszem programuje szczególne doświadczenie języka i stawia nowe wyzwania przyjętym sposobom użycia tekstu, żeby stworzyć akcję poza słowami. Skoro jednak tekst nie określa ani sposobu czytania go jako literatury, ani działań w teatrze, jak należy go używać , by z...
Książka niniejsza stanowi pierwszą w literaturze historycznoprawnej próbę omówienia zagadnień dotyczących prawnej strony rozliczeń politycznych w łonie uchodźstwa polskiego w latach II wojny światowej. Traktuje o okolicznościach powstania i działalności Biura Rejestracyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, Komisji gen. Józefa Hallera oraz Komisji prof. Bohdana Winiarskiego, prezentuje okoliczności, w jakich nastąpiło utworzenie organów rejestracyjno-śledczych związanych z wojs...
Autor postawił sobie ambitne zadanie skonfrontowania myśli znanego francuskiego filozofa z oficjalną nauką Kościoła. (...) Za rdzeń teilhardyzmu uznał (...) historiozofię, zaś za fundament nauki Kościoła - tomizm. (...) Warsztat historyka idei nie mógł wydać lepszego owocu. Książka (...) traktuje otwarcie o rzeczach istotnych, trudnych i podatnych na ideologiczną oraz medialną manipulację. Jedną z zalet tego - wysokiej próby - naukowego studium jest również to, że autor nie k...
W dramacie tematyzowanie niezwykłej, ambiwalentnej (niszczącej lub ocalającej) siły pamięci i wyobraźni wiąże się często z wprowadzaniem do akcji sobowtórów protagonisty, czego najlepszym przykładem są Lęki poranne. Natomiast poezja podejmująca problem pamięci nabiera często polifonicznego charakteru, rozszczepia się "na głosy", pozornie lub faktycznie mnoży podmioty liryczne. Utwory liryczne nabierają rysów dramatycznych, przedstawiają walkę z myślą, wspomnieniem, wyobrażeni...
Można by postawić pytanie: po co dziś wracać do tych jakże często nieświetnych utworów i nieraz małooryginalnych wypowiedzi metaliterackich drugo- i trzeciorzędnych twórców sprzed ponad 180 lat? Otóż mimo wszystko warto, bowiem spojrzenie na przełom romantyczny i literaturę przedpowstaniową z perspektywy właśnie pomniejszych autorów - stawia sytuację przejścia między oświeceniem a romantyzmem w zupełnie innym , nieznanym dotąd świetle. [...] Nie jest moim zamiarem odwracanie ...
Kolejny, czwarty tom serii Peregrinationes Sarmatarum zawiera trzy teksty relacji podróżniczych z XVIII w. Znajdujemy tu diariusz wyprawy franciszkanina reformata Antoniego Węgrzynowicza (1658-1721) na kapitułę zakonu w 1706 r., diariusz kanonika przemyskiego Michała Witosławskiego (1702-1769) z podróży do Rzymu z lat 1738-1739 wojewodziców Podoskich (Gabriela i Franciszka) oraz dzienniki i listy z podróży Ignacego Potockiego (1750-1809) odbywanych w latach 1765-1771. Ponadto...
Książka ta wpisuje się w nurt najnowszych badań poświęconych procesom formowania tożsamości narodowych, które pod wpływem „zwrotu kulturowego” otwarły się nie tylko na kulturowy, ale i antropologiczny wymiar nacjonalizmu. Kierunek eksploracji autorki wyznaczyły przywoływane w obrębie wspomnianych badań założenia, zgodnie z którymi indywidualne fizyczne doświadczenie ciała modyfikowane jest przez kategorie społeczne, a naukowa refleksja nad społecznymi normami i praktykami zwi...
Od początku wydarzeń okrzykniętych mianem arabskiej wiosny,kiedy to wolnościowy zryw objął szereg krajów obszaru MENA,minęło niemalże pięć lat. Sytuacja w regionie wciąż jest niestabilna.Z porewolucyjnych zgliszczy wyłania się obraz regionu naznaczonegoszukaniem kompromisu z islamistami, podzielonego waśniami klanowymi,etnicznymi, religijnymi. Spośród krajów Afryki Północnejobjętych wolnościowym zrywem tylko Tunezja obrała drogę żmudneji niepewnej transformacji. W pozostałych...
(...) wraz ze stopniowym rozmywaniem, zaciemnianiem i negowaniem historycznych świadectw nazistowskich zbrodni przeciwko Żydom nadzieja, że pamięć o Holokauście może stanowić "zaporę" powstrzymującą powrót nienawiści wobec Żydów, ustąpiła miejsca poczuciu bezsensowności wszelkich działań, a w niektórych przypadkach - rozpaczy.
Fragment
Książka Małgorzaty Flig ma szansę stać się podręcznikiem akademickim dla studentów rosjoznawstwa i filologii rosyjskiej, dla filmoznawców i politologów, kulturoznawców i dziennikarzy, a także źródłem wiedzy dla wszystkich czytelników zainteresowanych nowym widzeniem procesów zachodzącym kiedyś w ZSRS i kładących się potem głębokim cieniem na historii i kulturze naszego kraju.
Prof. dr hab. Grażyna Stachówna
Szeroki zakres możliwych, wielokierunkowych wymian, a nawet oscylacji między praktykami dyskursywnymi filozofii i teatru/przedstawień ujawnia istnienie niezmiernie ciekawego krajobrazu pogranicza, liminalnej przestrzeni dyskursywnej gdzieś pomiędzy praktykami filozofów i ludzi teatru. Jednak, jak dzieje się to we wszystkich innych dziedzinach, każdy z sąsiadów stara się zagospodarować wszelkie puste miejsca, kiedy się tylko pojawią. Dlatego postaram się naszkicować mapę typow...