Na podstawie zachowanych wypowiedzi Józefa Piłsudskiego, opinii przyjaciół i wrogów autor zrekonstruował myślenie Marszałka o problemach Ukrainy. Piłsudski był prawdziwym polskim patriotą, jednak rozumiał też niepodległościowe dążenia innych narodów. Z Ukrainą łączyły go silne związki emocjonalne – w Charkowie przeżył pierwsze aresztowanie przez carską policję, w Kijowie zakochał się w przyszłej drugiej żonie – Aleksandrze. Problemy tego kraju znał dobrze dzięki osobistym kon...
Uwaga świata bardzo często kieruje się ku wydarzeniom dramatycznym i sytuacjom ekstremalnym. Od zarania dziejów, od pojawienia się pierwszych źródeł pisanych, zarówno relacjonujący, jak i odbiorcy zainteresowani byli przede wszystkim tym, co dramatyczne, inne od dominującej codzienności. Kronikarze, pisząc dzieje swych krajów, odnotowywali wojny i trzęsienia ziemi, przedstawiając wydarzenia te w taki sposób, jak gdyby tylko one tworzyły historię danej epoki. Tymczasem dwudzie...
Wyrażona w tytule idea analizy porównawczej może na pierwszy rzut oka wydać się dość zaskakująca lub nawet zostać przez kogoś z miejsca odrzucona jako bezsensowna i pozbawiona głębszego celu. Skąd w ogóle idea takiego rodaju porównania? Można, co prawda, porównywać nawet zupełnie niepowiązane ze sobą zjawiska lub doktryny, ale czy istnieje jakieś uzasadnienie dla tego rodaju analizy porównawczej i czemu miałaby ona tak naprawdę służyć? Już na wstępie ktoś mógłby bowiem wysuną...
Jakie korzyści otrzymujemy z monografii Słowiańska frazeologia gwarowa II? Po pierwsze, możemy skonfrontować stanowiska badawcze polskie, czeskie, rosyjskie, ukraińskie, białoruskie i dolnołużyckie (w tych językach i na ich materiale frazeologicznym powstały opublikowane tu prace). Po drugie, ujęcia teoretyczne umieszone w drugiej części książki określają właściwe miejsce frazeologii w badaniach etnolingwistycznych. Po trzecie, przekonujemy się, że frazeologia gwarowa jest ni...
Niniejsza monografia zawiera materiały z zakresu języka rosyjskiego i polskiego omówione z perspektywy gramatyki kognitywnej Ronalda W. Langackera i teorii metafory pojęciowej George’a Lakoffa i Marka Johnsona. Są to z jednej strony afiksy prefiksalne, morfem zwrotny, przyimek w wyrażeniach z biernikiem i z miejscownikiem oraz kategoria celownika w konstrukcjach bezosobowych z czasownikiem zwrotnym. Z drugiej strony są to niektóre uniwersalne kategorie pojęciowe rozpatrywane ...
Współczesne Włochy to przykład państwa, w którym zróżnicowanie – etniczne, narodowościowe, językowe, religijne – przybiera odmienne formy i przejawia się na wielu różnych poziomach. Ugruntowane przez wieki rozczłonkowanie Półwyspu Apenińskiego, silne regionalizmy oraz tendencje autonomiczne (a w przeszłości także separatystyczne) regionów przygranicznych i wyspiarskich współgrają z nowymi rodzajami wielokulturowości i międzykulturowości, powodowanej przez liczne społeczności ...
Liberalizm jest nurtem społeczno-politycznym obecnym w Europie od kilku wieków. W Polsce był on w minimalnym stopniu realizowany w życiu społecznym, istnieje natomiast bogata spuścizna piśmiennicza tworzona przez teoretyków tego nurtu. Praźródłem liberalizmu w Polsce był fizjokratyzm, promujący ten sam katalog wartości, który odnajdujemy u twórców myśli liberalnej w Europie Zachodniej. Badanie polskiego liberalizmu wymaga jednoznacznego wyznaczenia linii demarkacyjnej między ...
Utrwalone w świadomości Rosjan wyobrażenia o istocie czasu, odzwierciedlone w ich dziełach artystycznych, w myśli filozoficznej i teologicznej, w praktykach społecznych, rytuałach, mitach, w przeświadczeniach o naturze codzienności, stanowią materiał dla refleksji podjętej przez autorów tomu Czas w kulturze rosyjskiej. Rosyjskie doświadczanie i konceptualizowanie czasu analizowane jest z perspektywy kulturoznawstwa, filozofii, literaturoznawstwa, filmoznawstwa, językoznawstw...
W pracy zostały ukazane najważniejsze zagadnienia dotyczące kultury Inuitów, takie jak: pochodzenie i rozprzestrzenienie się ich na obszarze Alaski, Grenlandii oraz Arktyki Kanadyjskiej; rozwój kultury materialnej na podstawie badań archeologicznych, a także etnograficznych, oraz pierwsze kontakty z Europejczykami. Przedstawienie zarysu historycznego oraz opisy badań archeologicznych pozwalają wyjaśnić początki rozwoju kultury Inuitów Kanadyjskich oraz ich styl życia od czasó...
Wydawnictwo powstało w wyniku realizacji projektu badawczego NPRH Żydowski samorząd ziemski w Koronie w XVII-XVIII wieku, którego celem było zebranie korpusu dokumentów dotyczących żydowskiego samorządu terytorialnego, znajdujących się w różnych zespołach archiwalnych w okresie od jego powstania (ok. 1580 r.) do likwidacji przez sejm konwokacyjny w 1764 r. Żydzi aszkenazyjscy, którzy osiedlili się w Koronie Polskiej, a następnie rozwinęli najliczniejszą diasporę żydowską w ów...
Jest to odbiegający pod wieloma względami od typowych tego rodzaju publikacji tom pokonferencyjnych materiałów. Oto bowiem w dwudziestą rocznicę śmierci Profesora Łużnego zebrali się w murach pradawnego kolegium (Collegium Maius) jego uczniowie i przyjaciele, aby upamiętnić odejście Mistrza. To upamiętnienie, a na pewno jest to już ostatni moment, ma w tym tomie kilka wymiarów: ogólne wprowadzenie w życie i działalność, osadzenie w dawnej komunistycznej rzeczywistości, oparta...
Kiedy dwadzieścia pięć lat temu powstawały nasze – pierwsze w Polsce – studia pisarskie, nie brakowało sceptycznych głosów. Dziś jest odwrotnie: od kilku/nastu lat kursy i warsztaty creative writing zyskują na popularności. Odbywa się ich coraz więcej, powstają kierunki studiów, zawierające w swych programach twórcze pisanie. Pisarska edukacja, kiedyś podejrzana, dziś staje się oczywista. Jawnym dowodem niech będzie ta książka, zawierająca teksty absolwentów Podyplomowych Stu...
W kolejnym tomie serii Bibliotheca Iagiellonica. Fontes et Studia przedstawiamy opracowanie dotyczące szkolnictwa średniego ogólnokształcącego we Lwowie w latach 1919-1939. Na podstawie bogatego zasobu archiwalnego prezentuje ono warunki kształcenia, bazę materialną, kadrę pedagogiczną i potencjał związane z tą częścią lwowskiej oświaty. Autor rekonstruuje i charakteryzuje społeczność absolwentów na tle sytuacji narodowo-społecznej Lwowa i Małopolski Wschodniej. Przybliża tak...
Katalog Portrety profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego działających od 1800 do 1945 roku w zbiorach Muzeum Collegium Maius autorstwa dr Anny Jasińskiej jest pierwszym takim kompendium przedstawiającym wizerunki profesorów znajdujących się w dziale Malarstwa muzeum uniwersyteckiego. Książka jest wynikiem badań nad obrazami, których efektem było ustalenie atrybucji obrazów oraz ich proweniencji. Oprócz encyklopedycznej prezentacji portretowanych profesorów, wybitnych przedsta...
Studia nad myślą Buckminstera Fullera służą budowaniu mostów miedzy sztuką, humanistyką, nauką i technologią. Tego zadania podjęli się zapaleni postuczniowie „Buckiego”: architekt Marek Oktaba, tłumacz niniejszej książki, a także konstruktor Waldemar Bober i filozof Bartłomiej Knosala. Wydanie drukiem Instrukcji sterowania Statkiem Kosmicznym Ziemia ma przybliżyć polskiemu czytelnikowi charakterystyczne dla Fullera przekraczanie granic poszczególnych dyscyplin, a także zachę...
Współczesne bezpieczeństwo jest przestrzenią rozciągającą się między dwiema płaszczyznami: wiedzą (informacją) i władzą (rządzeniem). Patrząc z tej perspektywy, otrzymujemy bogaty, różnorodny, choć niewolny od paradoksów i sprzeczności obraz zdarzeń i procesów angażujących rozlicznych aktorów, stosujących różne metody i narzędzia dla wzmocnienia swego bezpieczeństwa w obliczu niepewności współczesnego świata. Ten złożony, czasami chaotyczny obraz odzwierciedla treść, formy, p...
Jan Brodowski łączy kilka perspektyw: rzetelność i pasję badacza z zacięciem publicysty (to nie zarzut, a komplement – nikt nie powiedział, że naukowa rozprawa musi być nudna i nieprzystępnie napisana); pozycje teoretyka i praktyka (jako ten ostatni jeździł do Gruzji m.in. w charakterze członka wyborczych misji obserwacyjnych OBWE); spojrzenia z zewnątrz i od środka (przez kilka lat mieszkał na Kaukazie). Jego praca to kolejny dowód, że o Gruzji da się pisać bezstronnie, ale ...
W książce przedstawiono epokę będącą apogeum habsburskiego systemu politycznego oraz społecznego na Śląsku. Kolejny tom ukazuje schyłek tych rządów, następnie okres wojennego zamieszania oraz pierwsze lata pruskiej władzy, więc swoistą ustrojową rewolucję, która przetoczyła się przez prowincję i jej stolicę, ze wszystkimi konsekwencjami dla tamtejszych elit.
Bezsprzecznym atutem recenzowanej publikacji jest autorskie spojrzenie Iwony Janowskiej na analizowany problem wypowiedzi ustnej. Opierając się na solidnych osiągnięciach językoznawstwa stosowanego i glottodydaktyki, Autorka nie ogranicza się tylko do referowania ich założeń. To, co najbardziej wartościowe w ocenianej książce, to cały repertuar autorskich sposobów, technik i narzędzi, jakie Janowska proponuje nauczycielowi języka obcego, by mógł i umiał projektować proces dyd...
Interesująco napisana, niewielkich rozmiarów książka Katarzyny Siwiec wraca do losów uczestników słynnego wesela w Bronowicach Małych w 1900 roku. Pobrali się wówczas Lucjan Rydel, poeta, dramaturg, tłumacz, i córka miejscowego gospodarza Jadwiga Mikołajczykówna. Wydarzenie to, jak dobrze wiadomo, zainspirowało Stanisława Wyspiańskiego do napisania wstrząsającego dramatu Wesele – dzieła, którego przesłanie nie straciło na aktualności do dnia dzisiejszego. Autorka opisuje losy...
Józef Baran zasłużenie zaliczany jest do grona najwybitniejszych spośród żyjących polskich poetów. Należy do pokolenia urodzonego w pierwszych latach powojennych i od ponad półwiecza – bo wtedy zaczęły ukazywać się drukiem jego wiersze – aż do chwili obecnej zyskuje stopniowo coraz większe uznanie, zarówno w ocenach krytyki, jak i w opiniach czytelników. Generacja chłopskich synów, najczęściej jako pierwsza w swych rodach starająca się zdobyć wykształcenie, spotykała się z n...
