Na mocy decyzji Sejmu Ustawodawczego z 2 VIII 1919 roku rozpoczęto proces budowy w odrodzonym państwie polskim województw – jako struktury administracyjnej II stopnia. W gronie powołanych wówczas jednostek terytorialnych znalazło się województwo łódzkie. W ten sposób rozpoczął się proces odtworzenia i połączenia tych historycznych ziem I Rzeczpospolitej, które funkcjonowały na styku kilku wielkich prowincji: Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza. Ostatecznie wykształciły się ta...
W 1931 roku, w okresie spadku nakładów prasy i zamykania kolejnych tytułów, zostaje wznowiony „Dziennik Łódzki”. Redakcja, aby pozyskać czytelników, drukuje sensacyjną powieść opowiadającą o wydarzeniach, którymi żyje całe miasto. „Tajemnice Rokicińskiej Manufaktury” ukazują się w „Dzienniku Łódzkim” w pięćdziesięciu odcinkach – od 1 października do 22 listopada 1931 roku. Autor – dziennikarz „Dziennika” ukrywa się pod pseudonimem Fred Belin. Bohaterowie powieści mają swoje p...
Czy Gdynia może być jeszcze piękniejsza, bardziej słoneczna i zaskakująca niż w pierwszej części? Odpowiedź jest tylko jedna: tak! Aleksandra Tarkowska powraca do miasta z morza i ponownie odkrywa tajemnicze historie, zapomniane miejsca i zaskakujące wydarzenia. Tym razem rozkocha nas nie tylko w mieście, ale również w marynarzach… Przystojni oficerowie, wzorowo pełniący służbę ku chwale ojczyzny, wieczorami z dżentelmeńską fantazją zaszaleją w eleganckich lokalach z pięknym...
Zacznijmy od największego zaskoczenia: w skostniałym PRL-u zadanie zaprojektowania najsłynniejszego osiedla lat 70., sztandarowej inwestycji epoki Edwarda Gierka otrzymała hippisowska banda, dopiero co opuszczająca Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Jednak od zawsze na tych terenach działy się rzeczy… zaskakujące. Julian Ursyn Niemcewicz topił wosk, tłoczył olej z maku i hodował krowy tyrolskie. Rebbes kolejke stworzyli razem krawiec, książę, hrabia i Żyd, Wojcie...
Niewtajemniczonych przybyszy Południe Włoch zadziwia, doprowadza do śmiechu i oburza. Życie tu można porównać do poruszania się w labiryncie pełnym niespodzianek, ale i jakże ciekawych konwenansów. A gdyby tak dać się przez niego poprowadzić Polce dzielącej życie od wielu lat między Neapolem i Palermo? Na szlaku pojawią się zabytkowe dzielnice oraz miejsca charakterystyczne dla obu miast, poznamy mieszkańców i ich codzienność niedostępną dla oczu turystów, odwiedzimy miejsca...
Zakopane – pępek świata – jak nazwał je Rafał Malczewski, znakomity malarz, taternik i literat, syn słynnego Jacka Malczewskiego! Letnia, potem zimowa, a wreszcie duchowa stolica Polski, kolebka niepodległości! Uzdrowisko i ośrodek sportów zimowych, w końcu centrum turystyczne i wypoczynkowe. Zawsze świetne miejsce do lokowania kapitału. Rozwijało się dynamicznie, jak kameleon się zmieniało i dostosowywało do nowych potrzeb. Zawsze tętniło życiem: najpierw w ośrodku dworsko-p...
Budowa kolejowego Dworca Głównego i zelektryfikowanej linii średnicowej to największa inwestycja komunikacyjna międzywojennej Warszawy. Dzięki wprowadzeniu nowoczesnych, do tamtej pory niestosowanych na PKP rozwiązań inwestycja ta wpłynęła na rozwój całego polskiego kolejnictwa. Dworzec, budowany według najnowszych technologii, miał być największym i najnowocześniejszym obiektem tego typu w Polsce. Choć przed wybuchem II wojny światowej nie udało się go ukończyć i oddać do ek...
Od zawsze chodziło o skarby. Wśród zawiłych korytarzy i utajnionych części wznoszącego się nad Kwisą zamku Czocha skradają się rabusie. Nie wiedzą, że gdyby nawet wywieźli wszystko i tak zostanie dużo więcej… Seria wybuchów budzi ze snu „Olbrzyma”. Tam, gdzie jego korytarze zalane są wodą, naziści chowają swoje skarby. Twierdza Kłodzko nie zazna ciszy. Drżą tam codziennie, w obawie przed złupieniem, złote i srebrne precjoza, porcelana i królewskie regalia. Noc także nie przyn...
Dźbowieść dzieje się w Dźbowie, choć mogłaby dziać się wszędzie. Zapewne odnajdziesz w niej siebie, choć mogłeś nigdy nie słyszeć o tym miejscu. A jednak znasz takie osiedle, taki blok i podwórko. Drzwi do komórki skrzypią dziwnie znajomo, ławeczka przed blokiem kusi, by choć na chwilę na niej przysiąść. Tuż obok suszy się pranie, a w oddali słychać śmiechy ganiających się dzieci. Poznajesz ten trzepak, chodnik, altankę na działkach. Wielu z nas swój własny Dźbów zachowało we...
Latarenki adresowe – niepozorne blaszane lub blaszano-szklane skrzyneczki informujące o numerze porządkowym budynku i nazwie ulicy, przy której się znajduje. Niewielkie, ale jakże ciekawe ozdobniki elewacji starych kamienic, domów, fabryk, obiektów użyteczności publicznej, a nawet podmiejskich chałup. Każdy miłośnik przestrzeni miejskiej choć raz kiedyś na nie zwrócił uwagę. Ale gdyby zapytać, co o nich wiemy, kiedy i dlaczego się pojawiły, nasza wiedza okazuje się znikoma. A...
Bieszczady zna wielu (albo wielu wydaje się, że je znają), nie wszyscy jednak wiedzą o nich tyle, na ile góry te zasługują. A przecież Bieszczady to nie tylko atrakcyjny krajobrazowo zakątek Polski, nie tylko region cieszący się przez jakże wiele lat sławą ostatniej w cywilizowanej Europie enklawy nieskrępowanej wolności, ani nie tylko obszar, w którego wielu częściach przyroda wciąż zachowuje walor pierwotności – bo to ziemia pełna rozmaitych zagadek i sekretów, z historią b...
Zapraszamy na spacer po Dolnym Śląsku – magicznej krainie odznaczającej się niezwykłym bogactwem kulturowym, pełnej tajemniczych zamków oraz innych fascynujących zabytków. W obiektywie Pawła Pomykalskiego zobaczymy nie tylko najwspanialsze atrakcje regionu, ale również najpiękniejsze jego miasta. Przy każdym obiekcie znajdą Państwo podstawowe informacje o jego historii: pierwotną i obecną nazwę, nazwisko architekta (jeśli jest znany), lata budowy oraz przebudowy. Opisy zosta...
Zacznijmy od tajemniczej przepowiedni. Ujawni ją hrabia Władysław, kochający seanse spirytystyczne. Jednak po chwili zakpi z niego pilot Piotr Czartołomny, w niewytłumaczalny sposób uciekając ze szponów śmierci. A podobno to śliwowica łącka umarłego stawia na nogi, a żywym otwiera wszystkie drzwi… Chcąc przebić te opowieści, ksiądz Władsyław Gurgacz wspomni o mrożącym krew w żyłach napadzie na Bank Narodowy. Z kolejnych stron Wanda Parylewicz głośno krzyczy, że taki bank to n...
Rozwiązywanie zagadek związanych z żydowskimi domami modlitwy w Warszawie wymaga wyjątkowego wysiłku z powodu niemal doszczętnego unicestwienia podczas II wojny światowej niemal pięciuset takich obiektów – od okazałych synagog do skromnych pomieszczeń w prywatnych domach. Po większości modlitewni nie pozostało nic poza adresem odnotowanym w zbiorczych zestawieniach. Na gruntach największej przedwojennej dzielnicy żydowskiej wyrosła nowa dzielnica – Muranów, bloki mieszkalne t...
W roku 2020 polskie lotnictwo morskie obchodzi jubileusz 100-lecia istnienia. To bardzo ważna data w historii Polskiej Marynarki Wojennej, warta upamiętnienia w formie wyjątkowej publikacji zatytułowanej Polskie lotnictwo morskie 1920–1946. 10 lutego 1920 roku niepodległa Rzeczypospolita odzyskała swobodny dostęp do morza. Generał Józef Haller zaślubił Polskę z morzem, wrzucając platynowy pierścień w toń Bałtyku. Doniosła uroczystość miała miejsce w byłej niemieckiej bazie l...
Wokół stacji kolejowej w Koluszkach narosło wiele mitów i anegdot. Wszyscy słyszeli o Balu na dworcu w Koluszkach, a złośliwi twierdzili, że to… największy łódzki dworzec. W popularnej prasie często popadano ze skrajności w skrajność: pisano „największy w Polsce”, bądź przeciwnie „wstrętna prowizoryczna stacyjka”. A jak było naprawdę? Dlaczego powstała stacja w Koluszkach, jak rozwinęła się w duży węzeł kolejowy, w którym stykały się tory o europejskiej i rosyjskiej szerokośc...
Osiedla Rubinkowo i Na Skarpie to największe toruńskie blokowiska. Ich rozwój przypada na lata 70. i 80. XX wieku. Łączy je wspólna historia, związana z dziejami posiadłości J.K. Rubinkowskiego, podobny krajobraz oraz wspomnienia byłych i obecnych mieszkańców. Początkowo osiedla kształtował silnie rozwijający się w Toruniu przemysł z ZWS „Elana” na czele. Z czasem ogromną rolę w ich rozwoju odegrały kolejne fabryki, nowo powstające szkoły i instytucje, wreszcie przemiany społ...
Potęga Scheiblerów. Rodzina – to książka przybliżająca działalność łódzkiego fabrykanta Karola Wilhelma Scheiblera, jego żony Anny, spadkobierców i osób skoligaconych z rodziną Scheiblerów – Herbstów, Grohmanów, Wernerów. Autorzy, Małgorzata Laurentowicz-Granas oraz Marcin Gawryszczak, na bazie dotychczasowych badań naukowych i wielu publikacji w sposób przystępny starają się jak najpełniej przedstawić głównego bohatera Karola Scheiblera i jego rodzinę oraz pokazać „potęgę i ...
Książka Joanny Podolskiej Litzmannstadt-Getto. Miejsca. Ludzie. Pamięć opowiada o dzielnicy żydowskiej utworzonej przez Niemców w lutym 1940 roku na terenie okupowanej Łodzi (od kwietnia zamienionej na Litzmannstadt). Getto łódzkie przetrwało do sierpnia 1944 roku, a w pewnych przejawach do stycznia następnego roku. Było to ostatnie tak duże skupisko społeczności żydowskiej na terenie Europy. Autorka zebrała wiedzę o łódzkim getcie – bardzo bogatą, ale rozproszoną po wielu dz...
Ogniste, egzotyczne oczy Gabrieli Zapolskiej zapłonęły gniewem, gdy doktor Tarnawski nakazał jej dla zdrowia złapać za łopatę, biegać nago po rosie i na zawsze wyrzec się alkoholu. Jeśli go posłucha, różnorakie wódki, likiery, rosolisy i nalewki ze sklepu Baczewskiego już nigdy nie zakołyszą się w jej kieliszku podczas jednego z wytwornych lwowskich przyjęć. Na wyborne menu z restauracji „Atlas” z pewnością skusi się zachwycony pobytem w hotelu George szach perski Muzaffer-ed...
Spotkane w labiryntach Kremla kobiety pachną tylko Czerwoną Moskwą, ale na gwarnych ulicach króluje aromat żytniego chleba. W upalny dzień trudno nie skusić się na łyk orzeźwiającego napoju. Po chwili w ustach pojawia się przyjemny słodko-kwaśny smak. Już tylko nieliczni przechodnie szepczą o miłosnym trójkącie Lenina. Ich uwagę przykuwają niepokorna Nadieżda i tajemnicza Olga Czechowa. Dla której z nich los nie będzie łaskawy? Otwarcie Sowietskoje Szampanskoje zwiastuje now...
Dwa miasta, lecz tak wiele niezwykłych historii! Mowa o Łowiczu i Skierniewicach, które od tej pory nie będą kojarzyć się jedynie z kolorowym folklorem i sadownictwem – skrywają bowiem niejeden sekret i dzięki Jackowi Perzyńskiemu mogą zafascynować nie tylko miejscowych. Zapraszamy na mistrzowski trening ze Zbigniewem Bródką. Nie będzie łatwo, ale nie bójcie się – w przypadku kontuzji możecie udać się do Mszadli słynącej z „rąk, które leczą”. Od wielu pokoleń przyjmują tam tz...
Kiedy pewnego wiosennego dnia 1938 roku znany notariusz popełnia spektakularne samobójstwo, nikt w mieście nie ma wątpliwości, że kryje się za tym wielka, mroczna tajemnica. Na ulice Radomia wypełza niepokój podsycany coraz gwałtowniejszą niechęcią do mniejszości żydowskiej. Gdy w nieznanych okolicznościach znikają dwie bliskie notariuszowi kobiety, w sprawę angażuje się młody, pełen werwy policjant, a do działania pcha go silne uczucie do jednej z zaginionych. Wraz ze swym p...
Roman Czejarek nami znany dziennikarz Polskiego Radia odkrywa przed czytelnikami kolejne sekrety. Tym razem będzie to podróż przez błękitne przestworza. O lotnikach, samolotach, spektakularnych ucieczkach, nietypowych konstrukcjach opowie nam w książce Sekrety polskiego lotnictwa. Na początek ucieczka Franciszka Jareckego na Bornholm. Szkoleniowy MiG 15 dociera tam niespodziewanie, wywołując zdziwienie mieszkańców. Wczasowicze wypoczywający nad Bałtykiem biegną za lecącym nad...