Sztandarowe dzieło geograficzno-etnograficzne Wincentego Pola (1807–1872), powstałe w połowie XIX wieku, wznowione dziś w opracowaniu redakcyjnym Stanisława Krycińskiego, nadal tchnie egzotyką dawno minionych czasów. Opisany w nim – pod względem topograficznym, hydrograficznym, a wreszcie kulturowym – teren rozciąga się na północ od głównego grzbietu Karpat od Bramy Morawskiej, przez Tatry, Bieszczady i Huculszczyznę, po Bukowinę. Drobiazgowe rozważania naukowca, jednego z p...
Wspomnienia Tadeusza Hołówki (1889–1931) wydane w 1931 r. w dwóch tomach: Przez dwa fronty oraz Przez kraj czerwonego caratu przedstawiają mało znany epizod działań polskich podejmowanych u schyłku I wojny światowej w celu stworzenia własnych sił zbrojnych. Na tym tle ich autor – znakomity publicysta i polityk, współtwórca idei prometejskiej, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego – przedstawia barwny obraz ogarniętych rewolucją i bolszewizmem ziem dzisiejs...
Generał Zając był osobowością nietuzinkową. Oficer piechoty, który projektował fortyfikacje śląskie i dowodził polskim lotnictwem. Absolwent elitarnej francuskiej École Supeŕieure de Guerre, posiadający dwa cywilne doktoraty, w tym jeden uzyskany w wieku 60 lat na uczelni brytyjskiej, po którym rozwinął badania naukowe i zyskał międzynarodowe uznanie. Doskonały znawca historii sztuki, który zgromadzoną dzięki swej wiedzy kolekcję malarstwa i grafiki przekazał w darze społecze...
Operacja ,,Bieszczady ’40” – to największa i najbardziej znana akcja harcerska lat powojennych, która rozpoczęła się w 1974 roku i miała trwać 10 lat – do czterdziestolecia Polski Ludowej. Miała włączyć harcerzy w zagospodarowanie i ożywienie kulturalne Bieszczadów i równocześnie umożliwić im przeżywanie wakacji wśród wspaniałej przyrody dzikich i niedostępnych wtedy gór. Niestety, dobrą i pożyteczną w założeniach ideę, obudowano taką ilością propagandy, sloganów i pustych ha...
Wspomnienia Tadeusza Hołówki (1889–1931) wydane w 1931 r. w dwóch tomach: Przez dwa fronty oraz Przez kraj czerwonego caratu przedstawiają mało znany epizod działań polskich podejmowanych u schyłku I wojny światowej w celu stworzenia własnych sił zbrojnych. Na tym tle ich autor – znakomity publicysta i polityk, współtwórca idei prometejskiej, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego – przedstawia barwny obraz ogarniętych rewolucją i bolszewizmem ziem dzisiejs...
Album ukazuje się w 100. rocznicę wyzwolenia Rzeszowa z okupacji rosyjskiej przez sprzymierzone siły Austro-Węgier i Niemiec 11/12 maja 1915 r. Z prezentowanych w nim pocztówek i fotografii wyłania się obraz ruin i pogorzelisk. Na kolejnych stronach oglądamy wysadzone mosty, zburzony dworzec, zniszczone główne arterie miejskie, jednostki kozackie i czerkieskie patrolujące rzeszowskie ulice, ale też niepublikowane dotąd zdjęcia lotnicze wykonywane z austriackich aeroplan...
O generale broni Władysławie Sikorskim powiedziano i napisano już sporo, ale tylko część jego bogatej biografii jest szerzej znana. Był wybitna indywidualnością – zdolnym dowódcą i utalentowanym teoretykiem wojskowym, bardzo dobrym organizatorem, zręcznym, choć popełniającym błędy, politykiem. Nie był przy tym pozbawiony wad. Postrzegano go jako osobę porywczą, drażliwą, nadmiernie ambitna, czułą na zaszczyty i dowody uznania. Niniejsza książka jest próbą zwięzłego przedstaw...
„W łemkowskopolskiej przestrzeni wyobraźni fascynującej młodej pisarki Marii Strzeleckiej odkrywam magię swojego dzieciństwa. Zaczarowana niezwykłą opowieścią, patrzę na świat oczyma zadziwionej dziewczynki. Powracają wspomnienia, wzruszenia, lęki, a nawet zapachy i smaki z okolic Bożego Narodzenia”. [Julia Doszna] „Piękna, stara baśń”. [Andrzej Stasiuk] „Piękna opowieść z pięknymi ilustracjami o zimowym Beskidzie Niskim, czyli o mojej ulubionej porze roku w jednym z najpię...
Jezioro Solińskie przyciąga tysiące turystów i wczasowiczów, którzy uważają, że jest ono największą atrakcją Bieszczadów. Inni omijają je z daleka, bowiem wolą cieszyć oczy widokami z połonin. Ci, którzy wybierają Jezioro, widzą malownicze zarysy gór odbijających się w wodzie. Tej wodzie, która zalała istniejące od kilkuset lat osady. Gruba warstwa współczesności przykryła też wsie wokół „bieszczadzkiego morza”, a szczególnie Polańczyk i Solinę. Woda pochłonęła teren, gdzie d...
Trzecia część historii z Beskidem i jego wspaniałą przyrodą w tle. Tym razem akcja toczy się w niezwykle trudnych dla Łemków czasach przesiedleń i akcji „Wisła”. Maria Strzelecka splata losy ludzi i zwierząt w piękną, wzruszającą, niezwykle empatyczną i mądrą książkę, pełną przedstawionych z czułością detali życia beskidzkiej wsi lat 40. XX wieku. „Strzelecka ZNOWU w formie! Ale tym razem w zacisze jej historii wkracza HISTORIA...” [Andrzej Stasiuk] „Z całego beskidzkieg...
OPOWIADANIA Z POGRANICZA BIESZCZADÓW I PRZYZWOITOŚCI „Książka niespodzianka! Do tej pory Jola Jarecka dała się poznać jako autorka, która w sposób pełen pasji i piękna pisała o ukochanych Bieszczadach. W nowym tomie opowiadań uwolniła wyobraźnię. Kolejne teksty zaczynają się od zwyczajnych sytuacji – organizowanie pogrzebu, konsultacja lekarska czy załatwianie sprawy w urzędzie,a potem… czeka nas literacka jazda bez trzymanki. Jest w tej prozie groteska, jest fantastyka i mn...
Jaskółki – ptaki wolności, dobrych wieści, nowego początku i szczęśliwego powrotu. Te wytrwałe podróżniczki co roku pokonują dziesiątki tysięcy kilometrów z półkuli południowej na północną i z powrotem. Tam, gdzie przylatują, przynoszą wiosnę, radość i barwne jak motyle opowieści. Lepią swoje gniazda pod dachami i przy oknach, zawsze blisko ludzi. Obserwują i słuchają. Dobrze wiedzą, że choć bardzo się różnimy, żyjemy w odmiennych kulturach, rozsiani po całym świecie – to tak...
„Gdy powstawała ta książka, nie były jeszcze planowane kolejne części moich opowieści krajoznawczych z Bieszczadami w tytule, więc miałem w jednym tomie opisać najciekawsze dla mnie miejsca w tym regionie, uzupełniając je wspomnieniami z własnych po nim wędrówek. Wybrałem cztery rejony – trzy w Bieszczadach i jeden na Pogórzu Przemyskim, to od niego zaczęła się moja fascynacja tą częścią Polski. Jako dziecko trafiłem na kolonie w Dobrej. Tu zetknąłem się z tajemniczą i trag...
Nowy tom prozy Roberta Gmiterka, „kronikarza” pogranicza polsko-ukraińskiego, który Roztocze rozumie i opisuje jak nikt inny. Rok z życia i śmierci Pogranicza. Dwanaście opowieści rozpisanych na dwanaście głosów. Na geograficznej mapie świata można je ulokować na pograniczu polsko-ukraińskim. Na mapie ontologicznej na granicy bytu i niebytu. Na metaforycznej mapie uniwersum, jak w opowiadaniu „Pod sklepem w Oserdowie”, gdzieś pomiędzy „Sklepami cynamonowymi” Brunona Schulza ...
Najnowszy tom Mirosława Welza, doktora nauk weterynaryjnych, autora tekstów piosenek, cenionego aforysty, który w dorobku posiada dwanaście tomików poetyckich, a także cztery zbiory myśli i aforyzmów, laureata i zwycięzcy ogólnopolskich konkursów poetyckich i aforystycznych. Tak o najnowszym zbiorze aforyzmów, pisze we Wstępie do tomu Urszula Zybura: W tym niewielkim zbiorku, liczącym 260 utworów znajdziemy sporo perełek, prawdziwych skarbów, jak choćby te: „Milczenie nie ...
Łemkowie to grupa górali ruskich niezwykle barwna pod względem obrzędów, stroju, wierzeń, ale też kultury materialnej, której śladem są wspaniałe drewniane cerkwie, jak choćby te w Powroźniku, Kwiatoniu, Skwirtnem i Komańczy. Górale ci, których podstawowym zajęciem była uprawa roli i hodowla zwierząt, słynęli także z rzemiosła, jak wytwarzanie łyżek w Nowicy, mazi i dziegciu w Łosiu, czy kamiennych krzyży i żaren w Bartnem. W latach międzywojennych na terenie Polski mieszkało...
Album Jana Czopa „Barwa armii Królestwa Polskiego 1815-1830 oraz w wojnie polsko- rosyjskiej 1831” (526 sylwetek żołnierzy) jest ostatnią częścią z cyklu trzech albumów przedstawiających żołnierza polskiego w okresie stu trzydziestu lat, od początków kształtowania się jego munduru w XVIII wieku po wojnę polsko-rosyjską w 1831 roku, która zamknęła pewien okres wojskowości polskiej. W kroju i barwie mundurów z lat 1815–1830 występuje interesujące przenikanie się elementów tra...
Pierwsza część opowieści o Pogórzu Przemyskim odsłania przed Czytelnikami tajemnice doliny Wiaru: od Arłamowa przez Kalwarię Pacławską, Sierakośce po Stanisławczyk. Opisuje miejsce szczególne – tu Karpaty spotykają się z wielką niziną, ciągnąca się na wschód, aż ku azjatyckim stepom. To teren z licznymi pozostałościami po grodach, zamkach i dworach, gdzie po dawnych wsiach oraz ich wysiedlonych mieszkańcach pozostały tylko dzikie sady, cmentarze i ruiny cerkwi. To właśnie tut...
CUDA NIEWIDY W BAŚNIOWYM ŚWIECIE BARW I WZORÓW INSPIROWANYCH POLSKIM FOLKLOREM Braciom Jasieńkowi i Wojtusiowi źle się powodzi – doskwiera im bieda, a do tego ciągle się kłócą. Postanawiają więc zmienić swój ciężki los, wyruszając w daleki świat w poszukiwaniu szczęścia. Droga, która przed nimi wiedzie, pełna jest zwrotów akcji i zadań do wykonania. Stają na niej bohaterowie rodem z ludowych legend i baśni: wróżki, krasnoludki, niezwykłe zwierzęta, wiedźma, a nawet sam diabe...
Czy o zbrodniach komunistycznych naprawdę się nie mówi? Czy rzeczywiście nikt nie słyszał o milionach osób, które zginęły z powodu tej ideologii? Napisano przecież „czarne księgi”, utworzono instytuty badawcze, otwarto muzea, zbudowano pomniki, by uhonorować ofiary. Może więc nadszedł czas, by zacząć mówić o tym na poważnie. „Nikt nie mówi o zbrodniach komunistycznych!”. Czyżby? Zbrodnie komunistyczne lub za takie uznawane – począwszy od morderstw popełnionych przez bolszewi...
Poruszające, pełne głębi i mądrości opowieści o bieszczadzkich losach wtopionych w wiry historii i natury. Trzeba być dzielnym w Bieszczadach. Doskonała proza. [BRYGIDA HELBIG] Nowy, mocny głos w polskiej prozie, w który warto jest się uważnie wsłuchać. [ROBERT OSTASZEWSKI] Od ponad czterdziestu lat pasjonuję się historią Bieszczadów, która urwała się wraz z powojennymi wysiedleniami. Nie zauważałem, że historia „dzieje się” tu cały czas. Boleśnie uświadomiła mi to przejmuj...
POGÓRZE PRZEMYSKIE rozsiadłe u stóp Bieszczadów, między Sanokiem a Przemyślem – nieodkryte, tajemnicze i dotknięte bolesną historią. Ta malownicza, pograniczna i wielokulturowa dolina Sanu ma przebogate dzieje oraz liczne ich pozostałości, jak choćby szesnastowieczne ruiny obronnego zamku w Dąbrówce Starzeńskiej. Ozdobą tej krainy są wiekowe drewniane cerkwie, a wśród nich te najstarsze – w Uluczu i Piątkowej, swoiste perły architektury sakralnej. Pod koniec XIX stulecia rodz...
Nie znam drugiej takiej pracy, która by tak wielostronnie przedstawiała jakąkolwiek część Łemkowszczyzny. Opisuje drobiazgowo wybrane elementy kultury materialnej – głównie na podstawie materiałów MBL, z wykorzystaniem ankiet nauczycielskich, pracy Fischera itd. – układ wsi, budownictwo, wnętrza chałup kurnych i pokurnych, obrzędy budowy domu i „zasiedliny”, zajęcia ludności, pożywienie, stan zdrowotny, higienę i medycynę ludową. Przedstawia Łemków, jako lokalne społeczności,...
