Wieś miniona, lecz obecna. Ślady dawnych wsi i ich badania to już druga część refleksji i analiz poświęconych zagadnieniu osad fizycznie lub metaforycznie opuszczonych, zarówno w czasach odległych, jak i całkiem bliskich, wydawanych przez Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w ramach serii Monografie i Materiały MGPE. Niniejsza publikacja ponownie podejmuje tę problematykę, prezentując ją – podobnie jak uprzednio – z perspektywy różnych dziedzin nauki i z wykor...
Genealogia świerklanieckiego rodu Mitręgów/Mitrengów to szczegółowo opisana i dokumentowana historia jednego z wielu górnośląskich chłopskich rodów. Publikacja nie ogranicza się jednak wyłącznie do wymienienia dat, imion i nazwisk. W miarę możliwości i dostępności informacji losy rodu starano się przedstawić w szerszym kontekście historycznym, a poszczególne biogramy wzbogacono o fakty z życia poszczególnych osób. Książka ta jest wynikiem wieloletnich poszukiwań genealogiczny...
Zwyczaje, normy, wartości i relacje międzyludzkie, wierzenia, przekonania i sposoby leczenia, powiedzenia, pozdrowienia i opowieści, ubiór, uczesanie i wyposażenie wnętrz, potrawy i codzienne gospodarzenie, prace rolnicze i domowe – pamiętane i praktykowane w latach 50. XX wieku – opisy wszystkich tych elementów i jeszcze więcej odnajdziecie Państwo w dziele autorstwa Anny Stronczek. Kilka dni z życia rodziny i jej sąsiedztwa podczas przygotowań, trwania i zakończenia zimowe...
„Kto nie zna historii swego kraju, swego miasta i wioski, to jakby, swego ojca i matki nie znał” – te słowa ks. Piotra Skargi najlepiej oddają ideę, która przyświecała autorowi w trakcie pisania książki. Publikacja stanowi rezultat badań archiwalno-bibliotecznych, podpartych wieloletnią pasją do poznawania lokalnej historii. Dzieje Michałkowic widziane przez pryzmat losów miejscowego dworu (wraz z zapleczem gospodarczym) stanowią innowacyjne podejście do prób ukazania przeszł...
Publikacja Rolnictwo i rolnicy w Bogucicach ze szczególnym uwzględnieniem rodziny Nyców jest próbą rekonstrukcji stanu gospodarki rolnej oraz obrazu społeczności chłopskiej w Bogucicach, obecnie północnej dzielnicy Katowic, przez stulecia dość przeciętnej wsi górnośląskiej. W XX wieku Bogucice były jedną z najsilniej powiązanych z przemysłem dzielnic Katowic, a przeszłość wiejska, tak w świadomości mieszkańców, jak i pracach naukowych, została zepchnięta na margines. Monograf...
Dzieje rodów von Gaschinów i Henckel von Donnersmarcków są nierozerwalnie związane z historią Śląska. Przedstawiona monografia jest próbą ich ukazania przez pryzmat działalności gospodarczej i społecznej tych rodzin w dobrach rycerskich w Krowiarkach i Makowie od momentu ich zakupienia przez hrabiego Amanda von Gaschina (1842 rok), aż do ich opuszczenia przez ostatniego z właścicieli w 1945 roku. Dużą rolę w przygotowaniu niniejszego opracowania odegrał, niewykorzystany lub m...
Dawny świat młynarstwa znamy dziś przede wszystkim z literatury czy filmu, ewentualnie zetknęliśmy się z nim w muzeum. Wiatraki i młyny poruszane kołem wodnym, niegdyś powszechnie występujące w wiejskim krajobrazie, spotkać można niemal wyłącznie w muzeach na wolnym powietrzu. Nieliczne obiekty zachowane w terenie zmieniły funkcje lub zostały zmodernizowane. Poza zanikiem budynków i urządzeń mamy do czynienia z postępującą utratą wiedzy i umiejętności, a tym samym elementów n...