Operacja warszawsko-iwangorodzka [warszawsko-dęblińska] była największym starciem armii Austro-Węgier, Niemiec i Rosji na wschodnim [rosyjskim] teatrze działań pierwszej wojny światowej w 1914 roku. Jej przeprowadzenie zmusiło obie strony skoordynowania działań wielkich związków operacyjnych (frontów). W toku samej operacji centralne miejsce zajmowały raczej cele polityczne, niż strategiczne: podobnie jak w przypadku natarcia niemieckich armii na Paryż w sierpniu 1914 r., tu ...
Praca niniejsza stanowi pierwszą próbę ujęcia całokształtu zagadnienia gospodarki finansowej Rosji, Niemiec i Austro-Węgier na ziemiach polskich w czasie wielkiej wojny. Obejmuje ona głównie historię polityki finansowej Rosji, Niemiec i Austro-Węgier w stosunku do ziem b. Królestwa Polskiego, które przed wojną stanowiło część zaboru rosyjskiego Polski, podczas zaś wojny zostało okupowane przez wojska niemieckie i austriackie. Utworzone przez Niemcy, Generalne Gubernatorstwo W...
Pomysł opracowania Kopiału Dominium Wyszyna Fałkowska – autorstwa kancelarii dóbr Kazimierza Jakubowskiego – zrodził się z inicjatywy Konrada Muchy – badacza dziejów Fałkowa. W toku poszukiwania materiałów do historii miejscowości, dotarł on do Józefa Jakubowskiego – epigona rodu Jakubowskich, który wspomniał o cennych rękopisach rodowych, tj. kopiale majątkowym i prywatnym. Od tej pory Konrad Mucha szukał sposobności, by udostępnić te rękopisy dla szerszego grona odbiorców. ...
Przemysław Smolarek (1925-1991) – ur. w Łodzi, w 1948 r. ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, uczeń profesora Władysława Konopczyńskiego. Doktorat (1950) napisał pod kierunkiem profesora Kazimierza Piwarskiego. Żołnierz Armii Krajowej oraz piłkarz Wisły Kraków. Z powodów politycznych zmuszony emigrować z Krakowa do Łodzi, a następnie na Pomorze, najpierw Zachodnie, potem Gdańskie. Twórca i pierwszy dyrektor Muzeum Morskiego w Gdańsku. Posiadał wybitne osiągnięcia...
Mająca miejsce w 58 r. przed Chr. kampania Cezara przeciwko Ariowistowi stanowi niewątpliwie jeden z najciekawszych etapów podboju Galii. Po zatrzymaniu migracji Helwetów i ich sprzymierzeńców Cezar wykorzystał nadarzającą się sposobność i dokonał agresji na niedawno utworzone państwo swebskie. Okazało się jednak, że pomimo początkowego zaskoczenia Ariowist i jego wojownicy stawili Rzymianom twardy opór. Germańskiemu władcy udało się nawet wymanewrować Cezara, choć ostateczni...
Gdy bada się ewolucję Niemiec od 1918 roku, nie sposób nie postawić następujących pytań: w jaki sposób ten kraj potrafił się oprzeć wszystkim wstrząsom ostatnich dwudziestu lat? Jak się to stało, że nie załamał się pod naciskiem wypadków? Jak zdołał przeżyć cały szereg kryzysów, z których każdy mógł być dlań fatalny – porażkę, rewolucję, separatyzm, inflację, bezrobocie – słowem całą tę burzę polityczną i gospodarczą, umysłową i socjalną, która przywodzi na myśl okresy naj...
Publikacja ta niewątpliwie wypełnia dotkliwą lukę w polskiej literaturze naukowej na temat tytułowego epizodu w dziejach Republiki Rzymskiej w I stuleciu p.n.e. Wcześniej ową problematyką zajął się u nas tylko Zdzisław Zmigryder-Konopka w artykule, wydanym jeszcze przed II Wojną Światową (Sertorius a Pompeius na tle paktów z Mithrydatesem, "Przegląd Klasyczny" 1938, 4, s. 389-417).
W "Sztuce wojennej Europy Zachodniej w epoce krucjat 1000-1300" autor bada charakter wojny w latach 1000-1300 i dowodzi, że była ona kształtowana głównie przez ludzi, którzy ją prowadzili - właścicieli ziemskich. John France wyjaśnia rolę aspektów własnościowych w powstaniu charakterystycznych narzędzi wojny - zamków i rycerzy. To miarodajne studium szczegółowo przedstawia sposób, w jaki prowadzono wojny oraz ich przyczyny. Zawiera również refleksje na temat społeczeństwa, kt...
Niniejsza książka, do której przygotowaniem niejako było kilka studiów tegoż Autora, ogłoszonych w latach 1936-1938, oraz opublikowanie przezeń obszernego tomu źródeł do tejże epoki, stanowi ważną część szerokiego tematu dziejów oręża polskiego w wojnach napoleońskich. W walce o przewagę nad światem Francja napoleońska została wciągnięta na jesieni 1806 roku w niepożądaną wówczas wojnę z Prusami. Zwycięstwa narzuciły Napoleonowi sprawę polską, gdyż rozbity przeciwnik miał w ...
Niniejsza praca została podzielona na 4 rozdziały zatytułowane: Działania francuskie do 24 XII 1808 roku, Działania armii Moore’s do 24 XII 1808 roku, Odwrót armii brytyjskiej oraz Bitwa pod La Coruna. Jest to systematyka zagadnienia najczęściej spotykana u autorów angielskich, być może nieco tendencyjna, ale najwygodniejsza przy opisywaniu wydarzeń tej kampanii. Głównym źródłem przy pisaniu pracy były pozycje pamiętnikarskie.
Kolejny, drugi już tom „Słownika biograficznego oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku” obejmuje ogółem 452 biogramy dowódców i urzędników wojskowych czynnych w armii koronnej w latach 1648-1696 (1699). Tom II słownika prezentuje zatem 240 biogramów oficerów i urzędników służących w jednostkach zaciągu narodowego (jazda i piechota) oraz 212 biogramów dowódców zaciągu cudzoziemskiego (jazda, piechota, dragonia i artyleria z inżynierią wojskową). Podobnie jak w tomie pierw...
Słowo wstępne Grecja Waldemar Pasiut, Uzbrojenie, strategia i taktyka wojenna Achajów Rzym Maciej Maciejowski, Źródło postaw Scypiona Emilianusa jako wodza i polityka Michał Norbert Faszcza, „Seditio” legionów Sulli w 88 r. przed Chr. Tomasz Sińczak, Pierwsza wojna Cesarstwa Rzymskiego z Persją (230-233) w świetle źródeł rzymskich Damian Waszak, Kampanie nadreńskie Konstantyna Wielkiego prowadzone w latach 306-310 Tomasz Szeląg, Dowódcy wojskowi w otoczeniu Juliana Ap...
Gdy w niniejszej książce próbuję opisać rozwój i czyny niemieckiego wojska i sił powietrznych na tle wojskowo-historycznym, zdaję sobie sprawę że będzie to pierwsza próba. Nie było jeszcze można krytycznie opracować wszystkich dokumentów wojennych, przede wszystkim dzienników wojennych oddziałów frontowych, periodycznych sprawozdań i meldunków dziennych, prócz tego część dokumentów podczas odwrotu i w wirze rewolucji zaginęła. Jednak, z obecnie posiadanego materiału źródłoweg...
Praca poświęcona została zagadnieniom wojskowości w organizmach politycznych na terenie Europy Zachodniej, powstawała w wyniku długich rozważań i konsultacji autora na ten temat. Efekt końcowy stanowi świetne studium dotyczące relacji między działalnością militarną ludzi o tożsamości „barbarzyńskiej”, a przemianami społecznymi, gospodarczymi i kulturowymi zachodzącymi między ok. 450 rokiem a końcem IX wieku, na terenie całej Europy Zachodniej. Autor odrzucił z przyczyn metodo...
Wojna francusko-pruska z lat 1870-1871 brutalnie zmieniła bieg historii Europy. Zaniepokojony ambicjami terytorialnymi Bismarcka oraz miażdżącymi zwycięstwami armii pruskiej nad Danią w 1864 i nad Austrią w 1866 roku, francuski cesarz Napoleon III poprzysiągł zmusić Prusy do uległości. Oparta na wielu materiałach archiwalnych z Europy i Stanów Zjednoczonych, wykorzystanych tu po raz pierwszy, Wojna francusko-pruska Geoffreya Wawro opisuję wynikłą wskutek tego wojnę w porywają...
Zagadnienie historyczne, które rozpatruję w niniejszym wywodzie, jest następujące: Ustalona od wieków tradycja, która z współczesnych kronik przeszła do nowszych dzieł historycznych, przedstawia elekcję Zygmunta I Starego jako sprawę, która się spełniła bez żadnych trudności, bez jakiejkolwiek opozycji. Władysław Jagiellończyk, król Czech i Węgier, najstarszy z rodu, sam nie ubiegając się o koronę, przelał jakoby swoje prawa na brata Zygmunta, którego gorąco zalecał i popie...
Ujęcie czterech lat wojny w jednej niewielkiej książce w takiej formie, ażeby przedstawiała ona pewną wartość historyczną i wojskową, nie jest zadaniem łatwym. Postarałem się to uczynić stosując następującą metodę. Wszystkie działania wojenne podzieliłem na dwie kategorie. Do pierwszej z nich zaliczyłem takie działania, które posiadają zasadnicze znaczenie historyczno-wojskowe albo są ciekawe z punktu widzenia taktycznego. Działania te starałem się ująć możliwie wszechstronni...
Autor książki, Alfred Thayer Mahan był amerykańskim oficerem marynarki wojennej, a także geostrategiem, być może najważniejszym w XIX wieku. Prezentował znaczenie taktyk morskich na całym świecie. Nazywany był "Clausewitzem wojny morskiej". Niniejsza praca dotyczy tzw. ery żagla w wojnach morskich. Jest ona pokłosiem cyklu wykładów poświęconych zagadnieniom historii i strategii morskiej, które autor wygłosił pracując jako wykładowca na Naval War College. Choć nie brakuje tu d...
Polski rynek księgarski obfituje w pozycje książkowe poświęcone tematyce morskiej. Najczęściej jednakże są to prace o charakterze stricte militarnym i traktujące głównie o okresie I i II Wojny Światowej. Niezwykle mało miejsca poświęcono natomiast w literaturze polskojęzycznej tzw. erze żagla. Z tym większą przyjemnością chcielibyśmy oddać w państwa ręce klasyczną już na Zachodzie pozycję autorstwa Alfreda Thayera Mahana (1840-1914) pt.: „Wpływ potęgi morskiej na historię 166...
Ostatecznym zadaniem wojska jest walka, a człowiek jest jej głównym narzędziem; nie znając dokładnie głównego narzędzia walki, to jest człowieka i stanu jego ducha w rozstrzygającym momencie walki, nie możemy odpowiednio zorganizować wojska, nie możemy mu dać dobrego ustroju ani organizacji, wytworzyć karności, ani wreszcie określić zasad taktyki, które to sprawy łączą się ze sobą, jak palce jednej ręki. Często ludzie, piszący o sprawach wojny, biorą za punkt wyjścia broń, p...
Przeciąg czasu od roku 1479 do 1506, od pokoju ołomunieckiego do śmierci króla Aleksandra, przedstawia niewątpliwie pewien zwarty w sobie okres, który wynosząc blisko 30 lat, tworzy ową najniższą w historii jednostkę chronologiczną Lorenza: jedno pokolenie. Wszystko bowiem, co się działo za Olbrachta i Aleksandra, było już pomyślane i nakreślone pod koniec rządów Kazimierza Jagiellończyka. Ja z tych przełomowych dziejów ostatniego naszego w wiekach średnich pokolenia n...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.