Bohumila Hrabala i Umberta Eco łączyć może bodaj tylko późny debiut. Obaj weszli w świat literackiej prozy narracyjnej u progu tak zwanego wieku Abrahamowego. Hrabal (rocznik 1914), wyraźnie starszy od Eco (rocznik 1932), próbował wcześniej, bez większego powodzenia, zostać poetą; Eco dał się najpierw poznać jako autor ksiąg uczonych. Kiedy pisałem i redagowałem zebrane tu szkice, nie sądziłem, że dojdzie do spotkania Włocha z Czechem w jednym tomie, i nie wiem, kiedy wpadł ...
Bernhard Waldenfels jest w Polsce autorem znanym, a fenomenologiczne podejście cieszy się w środowisku filozoficznym popularnością. Oryginalna i systematyczna ekspozycja problematyki obcości przez Waldenfelsa zyskała już w polskim środowisku filozoficzno-kulturoznawczym znaczne uznanie. Jednak prezentowana przez Waldenfelsa problematyka obcości jest już u nas znana zaczątkowo. W 1992 roku nakładem Oficyny Naukowej ukazała się książka (w przekładzie Janusza Sidorka) Topografia...
Książka jest rekonstrukcją filozoficznego podłoża, na którym rodzą się nowe formy obrazów w XX wieku. Skupiając uwagę na zagadnieniu widzialności obrazu, autor wskazuje na wewnętrzną konieczność, z jaką następuje rozwój twórczości od malarstwa Dawnych Mistrzów do wideoklipu, od abstrakcyjnego kolażu do cyfrowej symulacji. Tę wizję rozwoju sztuki wspiera argumentami zaczerpniętymi z dorobku estetyki formalnej, dotąd często nie docenianej. Za reprezentatywnych myślicieli tego ...
Andrzej Półtawski jest jednym z najwybitniejszych polskich filozofów. Był twórczym współpracownikiem, a zarazem krytykiem Romana Ingardena i przyjacielem Karola Wojtyły. Jego najważniejsze książki, opublikowane dawno, podobnie jak liczne rozproszone rozprawy i artykuły, są dziś nieosiągalne. Ułożyć je można w logicznie powiązane tematyczne całości. Tym jest właśnie proponowana książka. Obejmuje studia poświęcone Ingardenowi i Wojtyle (część I i II); części III to poglądy A...
Pan i niewolnik jest porównawczym studium historii idei. Wnikliwe filologiczne analizy pisarstwa Lukácsa i Bachtina przeprowadza Autor z uwzględnieniem szerokiego tła debat światopoglądowych, politycznych, naukowych, estetycznych i literaturoznawczych ówczesnej doby, która była źródłem epoki nowoczesnej. Książka Tihanova zapełni lukę badawczą, jaką spowodowały nasze zrazu prymitywne uproszczone wykładnie, następnie zaś zaniedbania badawcze i zapoznanie własnego dorobku tej cz...
Robert Spaemann jest jednym z najwybitniejszych współczesnych filozofów niemieckich i najlepiej piszący. Jego prace tłumaczone są na wiele języków. Autor znaczną część swojej pracy teoretycznej poświęca analizie dróg myślowych, które doprowadziły do dzisiejszego kryzysu kultury zachodniej. Jego teksty pełne są znakomitych, ciętych i dających do myślenia sformułowań. Książka jest niejako syntezą myślowego dorobku Autora i obejmuje trzy grupy tekstów, zebrane pod tytułami: „F...
Kiedy przed szesnastoma laty opatrywałem pytajnikiem tytuł antologii Po kinie?..., tytułowe "po" brzmiało inaczej niż w niniejszej książce. [...] Było sygnałem audiowizualności na rozdrożu - owego stanu zawieszenia pomiędzy analogowością a cyfrowością, "starym" kinem a nowymi, elektronicznymi (i na ogół już cyfrowymi), mediami.
Fragment Z przedmowy
Kto rozmyśla nad podstawowymi kwestiami filozoficznymi, ten nadal może czerpać korzyści z filozoficznego myślenia Tomasza z Akwinu. Książka wprowadza w podstawowe problemy doktryny Tomasza i umieszcza je w kontekście wpływowych tradycji jego czasów. Żyjący ponad 700 lat temu Tomasz staje się dla nas partnerem w roztrząsaniu istotnych problemów, które podejmował w kontekście historycznym podobnym do naszego - jak choćby konfrontacji chrześcijaństwa z islamem na płaszczyznach: ...
Siegfried Zielinski należy do klasyków współczesnego medioznawstwa. Jego wczesniejsza monografia Audiovisonen. Kino und Fernsehen als Zwischenspiele in der Geschichte (1989), przetłumaczona na wiele języków, należy nieodmiennie do światowego kanonu mediologii - jest pozycją prototypową, paradygmatyczną, która w sposób najpełniejszy w światowym piśmiennictwie medialnym zainicjowała dyskurs zwany właśnie archeologicznym, określając jego współrzędne. Zieliński swą – jak sam mówi...
"Filozofii przypada pewien formalny priorytet: filozofia jest teorią rozumowej struktury wiedzy skończonej, realizowaną środkami pojęciowej refleksji. Zgodnie ze swą zarazem historyczną i systematyczną samokrytyką nie może ona uważać się za rozum absolutny, lecz już tylko za rozum krytyczny, który sam z siebie potrafi zaprojektować jedynie ramy określające inne postaci ducha, ale nie ich treści. Dlatego w stosunku do nauki, sztuki i religii filozofia może występować tylko jak...
Fiasko różnych nowoczesnych sposobów podejścia do koncepcji uzasadniania mogłoby wskazywać na to, że pytanie o uzasadnienie sądów moralnych, jeśli nie ma być rozumiane tak jak w koncepcjach tradycjonalistycznych w sposób względny, jest chimerą. Wyglądałoby na to, że istnieją tu tylko dwie możliwości: albo, tak jak w kontraktualizmie, w ogóle nie mamy koncepcji dobra (...). Albo też mamy rozumiane w sposób gramatycznie absolutny mówienie o "dobrym" i to następnie da się uzasad...
Fragment: "To, z czym ludzie nie mogą się uporać w konkretnej płaszczyźnie działania, traci w medium estetycznym całą moc oporu. Odwrotnie, użycza artystom, niegdyś cieszącym się raczej złą sławą polityczną, zaskakującej godności, kiedy są traktowani poważnie w sposób, który wyklucza fikcyjność. Kooperacja między poszukującą orientacji publicznością i chętnie udzielającymi informacji artystami dowodzi, jak dalece obydwie strony wdały się już w eksperyment estetyzacji świata ż...
Równość w różnicy? Różnorodność etniczno-kulturowa nie jest czymś nowym: stanowi fundament historii ludzkości. Czymś nowym jest natomiast idea, że państwo powinno liczyć się z różnorodnością cechującą jego populację. W zglobalizowanym świecie istnieje pilna potrzeba analizy związku między wolnością jednostki a kulturą, do której ona przynależy. W jaki sposób rozważać różnicę, nie biorąc pod uwagę nierówności ? Ponieważ model integracji wielokulturowej wykorzystuje teorię i p...
W III Rzeczypospolitej spółdzielczość, postrzegana jako odchodzący w przeszłość sektor „gospodarki uspołecznionej”, stała się terenem szybkiej prywatyzacji, a jej rola w gospodarce narodowej została znacznie zmarginalizowana. Topniały szeregi spółdzielców, którzy długo musieli walczyć o przetrwanie i uznanie. W toczącej się grze różnych interesów tworzone przez pokolenia rodzime „dobro wspólne” nie doczekało się wsparcia i udziału w budowaniu nowej jakości życia społeczeństwa...
Wśród uczestników porządku prawnego panuje zgodność co do tego, że godność człowieka jako najwyższe tabu znajduje się poza wszelką wątpliwością. (...)
powszechnie uznaje się ją za "wartość najwyższą" (...)
Pewności co do nienaruszalności "godności" nie odpowiada pewność co do aksjomatu wyjściowegoprzechodzi szybko w niepewność co do jego zakresu. (...)
Książką Régisa Debraya jest pierwszym systematyzującym opracowaniem wiedzy o mediologii, nowej powstającej na naszych oczach dziedzinie badań nad szeroko pojętymi przekaźnikami. W polu współczesnej humanistyki wyróżnia ją fakt, iż jest ona z gruntu inter-, albo lepiej: transdyscyplinarna – jest badaniem śladów kulturowych, pamięci zbiorowej od historii najstarszej po współczesność, od archeologii mediów po filozofię, od początków pisma po internet. Ukazuje symboliczne skutki ...
Wśród uczestników porządku prawnego panuje zgodność co do tego, że godność człowieka jako najwyższe tabu znajduje się poza wszelką wątpliwością. (...)
powszechnie uznaje się ją za "wartość najwyższą" (...)
Pewności co do nienaruszalności "godności" nie odpowiada pewność co do aksjomatu wyjściowegoprzechodzi szybko w niepewność co do jego zakresu. (...)
"W retoryce chodzi o to, by publiczność przekonać do dowolnego poglądu. W filozofii zaś, jeśli w ogóle o coś chodzi, to o przekonanie publiczności o prawdziwości (głoszonego poglądu). Filozofia bez retoryki nie może się obejść, jest jednak czymś więcej niż retoryka, nawet jeśli jej argumenty mają charakter perswazji. Tak właśnie filozofia pojmuje samą siebie od czasu, kiedy to przed dwoma tysiącami lat udało się jej wyprzeć retorykę na peryferie intelektualnych zainteresowań....
