Red. Artur Wołek, W cieniu statusu. Miasta Dolnego Śląska i Opolszczyzny po reformie administracji publicznej z 1998 r. Zmiany administracyjne dokonywane po wojnie, w ramach obecnych granic Polski, zachodziły w odstępach dwudziestoparoletnich: układ województw wprowadzony w roku 1950 został zmieniony w 1975, a ten z kolei – w 1998. Niniejsza analiza powstała w dziewiętnastym roku obowiązywania nowego układu administracyjnego. Nie jest jednak naszą intencją wzywanie do radyka...
Samuel Taylor Coleridge (1772-1834) znany jest przede wszystkim jako wybitny twórca angielskiego romantyzmu, jeden ze słynnych „poetów jezior”. Był jednak także interesującym i wpływowym myślicielem politycznym. W młodości pełen sympatii do idei radykalnych i rewolucji francuskiej, już jako dojrzały twórca odrzucił je, stając się jednym z najbardziej przenikliwych krytyków inspirowanych nimi trendów politycznych i kulturowych zmieniających Anglię i inne kraje Zachodu w pierws...
Wojciech Dzieduszycki, Wybór pism Wybór pism jednego z najciekawszych galicyjskich myślicieli konserwatywnych, związanego ze środowiskiem Podolaków. W tomie znalazły się jego rozważania na temat m.in. konserwatyzmu, socjalizmu i komunizmu, odrodzenia i reformacji, powstania styczniowego. Przedstawione są także opinie Dzieduszyckiego w sprawie polityki polskiej w monarchii habsburskiej, a także analizy stanu, w jakim znajdowały się na przełomie XIX i XX w. Austro-Węgry. Konse...
Radosław Paweł Żurawski vel Grajewski Ognisko permanentnej insurekcji. Powstanie 1846 r. i likwidacja Rzeczypospolitej Krakowskiej w „dyplomacji” Hotelu Lambert wobec mocarstw europejskich (1846-1847) Książka o toczonej przez mocarstwa europejskie grze dyplomatycznej wokół kwestii Rzeczypospolitej Krakowskiej, ukazująca uwikłanie losów tego niewielkiego, powstałego na mocy ustaleń kongresu wiedeńskiego państewka w wielkie interesy i strategiczne cele Wielkiej Brytanii, Franc...
Giedre Mileryte-Japertiene, Wizje stosunków polsko-litewskich w środowiskach emigracji 1945-1990 Wizje stosunków polsko-litewskich w środowiskach emigracji 1945-1990 to pierwsze przekrojowe, oparte na bogatym materiale źródłowym opracowanie poświęcone ważnemu, lecz słabo znanemu aspektowi relacji polsko-litewskich. Pozwala ono spojrzeć na polsko-litewskie kontakty intelektualne i polityczne z nowej perspektywy, innej niż typowa narracja związana z historią sporów w okresie m...
„Polityka Polska” – pismo środowiska Ruchu Młodej Polski (RMP) – stała się w latach 80-tych XX w. głównym ośrodkiem krystalizacji myśli i strategii prawicowej opozycji antykomunistycznej. Jej znaczenie polegało przede wszystkim na stworzeniu języka, którym pod koniec lat 80-tych i w latach 90-tych niemal cała prawica (i nie tylko) opisywała rzeczywistość schyłkowego PRL-u, proces odzyskiwania suwerenności przez Polaków, dominację na scenie politycznej postsolidarnościowej lew...
Książka o toczonej przez mocarstwa europejskie grze dyplomatycznej wokół kwestii Rzeczypospolitej Krakowskiej, ukazująca uwikłanie losów tego niewielkiego, powstałego na mocy ustaleń kongresu wiedeńskiego państewka w wielkie interesy i strategiczne cele Wielkiej Brytanii, Francji Rosji, Austrii i Prus. To zarazem opowieść o podejmowanych w tej skomplikowanej sytuacji działaniach księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i Hotelu Lambert – niezwykłym przejawie aktywnego zaangażowan...
„Był bodaj jedynym profesorem uniwersyteckim w II Rzeczypospolitej, który publicznie deklarował poparcie dla działającego nielegalnie Obozu Narodowo-Radykalnego, w tym dla jego najskrajniejszego odłamu – Falangi. Wielu polskich uczonych, publicystów, działaczy politycznych, a nawet urzędników państwowych tamtej doby fascynowały, w różnym stopniu, faszystowskie Włochy i III Rzesza, lecz niewielu posunęło się w apologii państw Mussoliniego i Hitlera równie daleko, co on. Jego ś...
Kazimierz Korab, Polityka. Zmierzch czy odrodzenie? „Jestem pod wielkim wrażeniem tej książki. To wyjątkowo oryginalna, oddalona od politologicznej sztampy, analiza świata polityki w ujęciu systemowym, ustrojowym i filozoficznym zarazem. Ważne dzieło!” Prof. dr hab. Andrzej Nowak „Intencja napisania tej książki była prosta i oczywista. Po największym w dziejach sponiewieraniu polityki przez dwudziestowieczne systemy totalitarne pragnę bronić jej wielkości, godności i czyst...
Wybór pism wybitnego przedstawiciela katolickiej nauki i myśli społecznej w Polsce, nawiązującego do tradycji tomistycznej, wykładowcy i rektora KUL, czołowej postaci życia intelektualnego II RP, autora ważnych prac na temat m.in. kwestii socjalnej, własności, roli religii w życiu publicznym i narodowym, bolszewizmu. Za jego ucznia uważał się prymas Stefan Wyszyński. Wstęp. prof. dr hab. Jadwiga Potrzeszcz Recenzja: prof. dr hab. Bogdan Szlachta Współwydawca: Wydział Studi...
„Władysław Konopczyński to »ojciec założyciel« nowoczesnej historiografii XVIII wieku, znawca archiwaliów tego okresu na niespotykaną skalę, autor z górą 60 książek naukowych, twórca Polskiego słownika biograficznego, promotor 46 doktorów, działacz polityczny Narodowej Demokracji i poseł na Sejm II Rzeczypospolitej, aktywny członek wielu gremiów społeczności historyków, więzień Sachsenhausen, inspirujący kolegów z Sonderaktion Krakau do wytrwania, nauczyciel na tajnym Uniwers...
Tom ukazujący, jak w ciągu wieków zmieniało się postrzeganie idei wolności w polskiej i czeskiej teorii i praktyce politycznej. Jego twórcy – naukowcy i publicyści z Polski i Czech – prezentują dyskusje na ten temat na tle losów obu narodów i państw, zwłaszcza w przełomowych okresach ich historii, np. w czasie nieudanych zabiegów o uratowanie I RP, w dobie czeskiego odrodzenia narodowego czy podczas zmagań z komunistycznym zniewoleniem. Ukazują rozważania o wolności autorstwa...
Wybór pism czołowego myśliciela konserwatywnego schyłku okresu zaborów i II RP, jednego z najważniejszych uczestników dyskusji o polityce polskiej, prawie i ustroju. Jego koncepcje ideowe i rozważania ustrojowe wywarły wielki wpływ zwłaszcza na spory intelektualne w odrodzonej Polsce, dlatego poznawanie tych ostatnich bez znajomości dzieł Jaworskiego pozbawia ważnego punktu odniesienia, niezbędnego dla zrozumienia wielu ówczesnych stanowisk. Współwydawca: Wydział Studiów Mię...
„Dwoma nadrzędnymi tematami w badaniach i artykułach Petera były: po pierwsze, zmiana systemu partyjnego […], a – po drugie – z czasem w coraz większym stopniu to, co zidentyfikował jako cechę towarzyszącą współczesnej demokracji, czyli jej „wydrążenie”, wynikające z wzajemnego oddalania się od siebie partii i obywateli. […] Poza zwyczajnym pragnieniem zrozumienia mechanizmów działania polityki, Peterem kierowała głęboka troska o przyszłość demokracji w Europie. Dla niego dem...
Parlamentaryzm angielski uchodzi za jedno z największych osiągnięć myśli i praktyki politycznej w Europie. Władysław Konopczyński przedstawia jego burzliwe dzieje, konfrontując stereotypowe opinie na jego temat z faktami, które niekoniecznie odpowiadają wyobrażeniom o tym, jak Anglicy rozwijali swe instytucje polityczne. Jest to frapująca opowieść o rywalizacji wielkich obozów ideowych, potężnych grup interesów, wybitnych jednostek – ale też o błędach, zaniechaniach i przyzie...
Analiza związków literatury i polityki po 1989 roku, dokonana przez naukowców z czołowych polskich ośrodków akademickich i instytucji badawczych. Ukazują oni wątki polityczne w twórczości Zbigniewa Herberta, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Czesława Miłosza, Marka Nowakowskiego, Jarosława Marka Rymkiewicza, Bronisława Wildsteina i Rafała Ziemkiewicza. Przedstawiają ich wpływ na życie intelektualne III RP i kontrowersje, jakie wzbudzały. Rozważają, jak dzieła tych autorów opisu...
Książka Rafała Matyi i Błażeja Sajduka odpowiada na trzy zasadnicze pytania: - w jakim stopniu demokratyczne wybory wpływają na wymianę elit politycznych? - czy zmiana, do jakiej doszło po wyborach 2015 r., idzie dalej niż te z lat 1989-2014? - czy wraz z utworzeniem w 2015 r. nowej większości parlamentarnej i nowej ekipy rządzącej doszło także do zmiany pokoleniowej? Autorzy przedstawiają czynniki wpływające na zmiany zachodzące w polskiej elicie politycznej. W szczególnośc...
Wybór pism ważnego uczestnika dyskusji o ustroju państwa polskiego, prawie i polityce europejskiej, ukazującego między innymi wpływ klasycznych koncepcji filozofii politycznej (np. Machiavellego i Rousseau) na ideologie polityczne popularne w okresie międzywojennym, analizującego przyczyny wyradzania się systemu demokratycznego w ówczesnych realiach (cezaryzm demokratyczny), przedstawiającego skutki kryzysu parlamentaryzmu i analizującego naturę koncepcji autorytarnych i tota...
Hrabia Leon Rzewuski to z pewnością "postać kontrowersyjna". Przez wielu uznawany za "chrześcijańskiego socjalistę", przez część badaczy przeciwstawiany jest Henrykowi, dalekiemu kuzynowi, a nie bratu, znajdowanemu w roli apologety staroszlacheckiej, sarmackiej przeszłości, w tym przeciwnika Konstytucji 3 maja, który pragnął związać Polaków odciętych od przeszłości z nią właśnie, by odzyskać ich wielkość przez opowiedzenie się przeciwko rewolucji nawet kosztem rezygnacji z ry...
"W pułapce historycznej konieczności" – książka o tym, jak polscy komuniści zniszczyli polską niepodległość i suwerenność: jak instalowali swe rządy dzięki sowieckiemu nadaniu a potem kontrolowali społeczeństwo – gdy pracowało, gdy się uczyło, gdy wypoczywało i gdy próbowało wyzwalać się z komunistycznego jarzma albo przynajmniej je łagodzić. Autorzy, historycy z krakowskiego oddziału IPN, ukazują jak naprawdę – a nie w propagandowym przedstawieniu – wyglądały „odwilże” i „re...
Anatomia nazizmu Co kierowało ludźmi popierającymi nazistowski reżim? Jaka była geneza nazistowskiej ideologii i jak uzasadniano przed masami jej słuszność? Czy nazizm popierano „z wiary”, czy „z konieczności”? Jak wyglądał codzienny terror wobec podbitej przez Niemców ludności? Jak Niemcy rozliczyły swą nazistowską przeszłość? Na te i na inne pytania odpowiadają w zamieszczonych w tym tomie tekstach pracownicy krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, uwzględniając...
Tom ukazuje myśl polityczną i rozważania na tematy narodowe jednego z najwybitniejszych duchownych i myślicieli ostatnich dekad okresu zaborów i II RP. Józef Teodorowicz pisze w nich o związkach wiary i polityki. Ukazuje zasady, które jego zdaniem powinny przyświecać polityce polskiej. Analizuje kwestię ruską (ukraińską) i polemizuje z ugodowcami - zwłaszcza z Michałem Bobrzyńskim. Udowadnia zarazem, że określanie go mianem „ormiańskiego Skargi” nie było bezpodstawnym odniesi...
Wybór pism czołowego polityka II RP, dwukrotnego premiera rządu, autora wielkiej reformy finansów publicznych m.in. wprowadzającej złotówkę, zarazem cenionego publicysty, który w swych książkach i artykułach prasowych podejmował tematykę niezależności gospodarczej, sprawnego państwa, roli rolnictwa w życiu społecznym i gospodarczym państwa i wielu innych kluczowych zagadnień dla debaty publicznej w tamtych czasach. Rozważał również ideowe fundamenty II RP, analizując – na ogó...
