Andrzej Bobkowski, pisarz w świadomości czytelniczej kojarzony ze "Szkicami piórkiem", nie zostawił po sobie większej całości beletrystycznej. Znakomite "Coco de Oro" nie przekracza rozmiarów dużej noweli, pozostałe opowiadania nie dochodzą i do tych rozmiarów. Niewątpliwie jednak było go stać na powieść o prawdziwie szerokim oddechu - nawet najkrótsze nowele są tak napęczniałe od treści i wątków ubocznych. Nie ma tu śladu rozmazania, sztukowania, tkanina języka napina się na...
Opublikowane w 1904 roku krótkie prozy, a lepiej rzec wypracowania Fritza Kochera, stały się zaczynem literackiej drogi Roberta Walsera. Wyznaje autor: „Chłopiec, który pisał te wypracowania, zmarł wkrótce po opuszczeniu szkolnych murów. Z nie¬jakim trudem udało mi się skłonić jego matkę, czcigodną i zacną damę, by przekazała mi te prace do publikacji. Nic dziwnego, że przywiązywała dużą wagę do tych kartek, stanowiących wszak boleśnie słodką pamiątkę po synu. Dostałem je na ...
Andrzej Bobkowski nie uważał się za pisarza, ale za człowieka, który "trochę pisze". Mimo to, przenikliwego widzenia współczesnej cywilizacji, które niejednokrotnie po dziś zaskakuje aktualnością, może mu pozazdrościć niejeden za autora się uznający (i uznawany). Tom "Na tyłach" to pierwsza kompletna prezentacja rozproszonych tekstów tego wybitnego pisarza emigracyjnego, zawierający m.in. nieznane szkice o Keyserlingu, o "Dysku olimpijskim" Parandowskiego, o antykomunistyczny...
Nowy tom wierszy Karola Samsela, kolejny po świetnie przyjętych tomach brawurowego cyklu poematowego "Autodafe". Poeta pisze wiersze niezwykle śmiałe, wynalazcze językowo, oddając głos wielu podmiotom lirycznym, tworzy polifoniczny chór. W swoich wierszach pokazuje doświadczanie istnienia przez wyjątkowo wrażliwą, twórczą jednostkę opętaną przez demony literatury, biologii, metafizyki i teologii. Karol Samsel to nie tylko polski poeta, i redaktor działu szkiców kwartalnika li...
W swojej drugiej prozatorskiej książce Łukasz Nicpan ponownie zanurza się w świat wspomnień. Tym razem jednak zapuszcza się głębiej niż w "Fajerwerkach nad otuliną" . W tomie opowiadań "Kawalerka z witrażem" więcej jest odwołań do czasów dzieciństwa spędzonych w powojennej Łodzi i Radomsku (u dziadków). Zresztą nawet kiedy autor przeskakuje do lat 80., to ma się wrażenie, że to ten sam arkadyjski świat z czapkami ze sztucznego misia i z miękkim daszkiem. Narrator w formie kró...
W piątym tomie serii poświęconej twórczości Pawła Hertza przybliżamy jego teksty eseistyczne (np. komentarz do "Jabłoneczki" Juliana Przybosia, "Notatek o muzyce i muzykach" Zygmunta Mycielskiego, czy rozważania nad librettem "Halka" Stanisława Moniuszki) i liryczne poświęcone muzyce, np. "Nowy Lirnik Mazowiecki" (1953). Tom ten uzupełnia wnikliwe posłowie prof. IS PAN dr hab. Beaty Bolesławskiej-Lewandowskiej.
Franz Hohler jest urodzonym w 1943 roku szwajcarskim pisarzem, satyrykiem, artystą kabaretowym, autorem wierszy, piosenek, scenariuszy, słuchowisk, powiastek, powieści i przypowieści. Jak pisze w posłowiu Małgorzata Łukasiewicz: "Hohler lubi małe formy prozatorskie, jego opowiastki rzadko przekraczają parę stron. Najkrótsza – tytułowa – ogranicza się do jednego zdania złożonego z dziewięciu słów. Ze zwięzłością idzie w parze prostota komunikatu. Narracja zaczepia się o byle c...
Nowy tom wierszy Adriany Szymańskiej pod tytułem "Epilog z Gwiazdą" to tomik o wielkiej energii poetyckiej. Wiersze mistyczne, ekstatyczne, opiewające urodę życia, ale w bardzo elegijnym tonie. Wyraźny jest tu temat przemijania i odchodzenia, jednak w nieustającym zachwycie wobec nieskończonego wszechświata i niewzruszonym u tej poetki współczuciu wobec wszelkich ziemskich istot. Kiedy czytamy jej poezję, czujemy się silniejsi w naszym codziennym oporze przeciwko zwątpieniu ...
"Kaprysy i zygzaki" to zbiór beletryzowanych tekstów Théophile'a Gautiera (1811-1872), przedstawiciela francuskiego romantyzmu, prekursora parnasizmu. Zbiór tekstów podróżniczych lub nawiązujących do konwencji „podróży", a zarazem wariacje na strunie gatunku, antypodróże, zygzaki i kaprysy. Początkowo ukazywały się one w latach 1836–1851 na łamach wysokonakładowej prasy, potem autor wydał je w postaci książkowej. na polu literatury podróżniczej (można chyba zaufać takim znawc...
"Jak wiadomo, wszystko w życiu ma swoją cenę. Konsekwentna i stanowcza apolityczność w działaniach Krajowej Szkoły Administracji Publicznej pozwoliła przeprowadzić i rozwijać tę instytucję pod rządami trzynastu premierów bez zmiany pierwotnych założeń i celów. W dniu jubileuszu, w kwietniu 2006 roku, po raz pierwszy publicznie przyznałam, że „trudno jest być niczyją, ale jest to możliwe”. Po latach mam nadzieję, że uważny Czytelnik uwierzy, iż istotnie jest to możliwe i – co ...
„Chłopiec w ogniu” jest komedią romantyczną oraz mrocznym dreszczowcem. Jest to także opowieść o kryzysie męskości wielu typów (bo Sasinowski potrafi o tym mówić w sposób bezpretensjonalny i autoironiczny), ale również niestrudzona satyra na model „silnej, niezależnej kobiety”. To proza wartka i inteligentna, w której nie znać żadnych oznak zmęczenia koncepcji, zużycia materiału, manieryzmu. Sasinowski dostarcza swą fikcją wiele satysfakcji czytelniczej, zapewnia błyskotliwą ...
Po blisko 60 latach wraca do obiegu kompletna edycja korespondencji jednego z największych poetów polskich - Juliusza Słowackiego. Dwa tomy "Korespondencji" opracowali prof. Marek Troszyński i dr Ewa Mirkowska (odpowiedzialni za niezapomniany "Dziennik niektórych dni mego życia"). W PIW-owskiej edycji "Korespondencji" nie tylko uwzględnili oni biblioteczne odkrycia i znaleziska ostatnich sześciu dekad, ale także dokonali istotnych odkryć historycznoliterackich, np. zdemaskowa...
Biografia Klemensa von Metternicha (1773-1859), dyplomaty i wieloletniego kanclerza Austrii, jednej z najważniejszych postaci Kongresu Wiedeńskiego i głównego architekta porządku politycznego, któremu kres przyniosła dopiero I wojna światowa. Uznawany za jednego z najbardziej uzdolnionych i skutecznych polityków w XIX wieku, Metternich kierował się dyplomatycznym realizmem i hołdował zasadzie zachowania równowagi sił w Europie. Po upadku Napoleona dążył do przywrócenia ładu ...
Kiedy w XI w. neokonfucjanista Zhu Xi skompilował kanon zwany Czteroksięgiem, w jego skład, obok "Analektów" i "Mencjusza" weszły też dwa rozdziały "Zapisów o rytuale": "Najwyższa nauka, Da Xue", oraz "Powszednia praktyka drogi środka, Zhong Yong", spójne w formie wykłady na temat zaprowadzania ładu moralnego na świecie i propagowania wewnętrznego samodoskonalenia. Teksty te się uzupełniały, tworząc opis wczesnokonfucjańskiej moralności i służyły w jej reinterpretacji w duchu...
Książka Johna Nathana jest pierwszą zagraniczną biografią Mishimy i pod wieloma względami dotąd niedościgłą. Autor, amerykański profesor literatury japońskiej, ceniony krytyk literacki i tłumacz powieści takich pisarzy, jak Yukio Mishima czy Kenzaburo Oe, opublikował tę błyskotliwie napisaną, a przy tym rzetelnie udokumentowaną biografię Mishimy zaledwie cztery lata po śmierci pisarza, który swoim rytualnym samobójstwem przez seppuku, dokonanym po nieudanej próbie zamachu sta...
Walter F. Otto, znakomity znawca tematu, oprowadza nas po świecie wierzeń starożytnych Greków i filozoficznych podstawach europejskiej kultury. Malując piórem portrety poszczególnych bóstw olimpijskich, jednocześnie zachęca do głębszej refleksji nad istotą relacji człowiek - bóstwo. Książka jest zaskakującą podróżą w świat greckiej myśli o transcendencji - idei, której panteon bóstw z opowieści mitologicznych jest „namacalnym” ucieleśnieniem. Sam autor objaśnia we wstępie: „J...
To pierwsze wznowienie Pism wybranych Norwida od 38 lat. Dodajmy, wznowienie szczególne, bo choć dzieło autora Vade-mecum także podzielone jest na pięć „gatunkowych” tomów: Wiersze, Poematy, Dramaty, Proza, Listy, to bynajmniej nie są to te same książki. Wiesław Rzońca i Karol Samsel, edytorzy nowego wydania, skorzystali wprawdzie ze słynnej PIW-owskiej edycji Juliusza W. Gomulickiego, ale pokazują czytelnikom innego Norwida niż w szkole. Nie romantyka, ale wyprzedzającego sw...
Nie sposób przecenić znaczenia Mencjusza (IV/III w. p.n.e. ) dla myśli chińskiej. Uznawany oficjalnie za „drugiego Mędrca (pod względem ważności) po Konfucjuszu” miał ogromny wpływ na kulturę nie tylko Chin, ale całej Azji Wschodniej. Włączony do kanonu najważniejszych pism filozoficznych (tzw. Czteroksięgu) stanowił przez niemal tysiąc lat podstawę wykształcenia chińskich elit. Prezentowany tu pierwszy przekład na język polski obejmuje poza tekstem Mencjusza klasyczne komen...
Andrzeja Dobosza znają wszyscy miłośnicy kultowego filmu Rejs, gdzie zagrał pamiętnego Filozofa. Ale na koncie ma więcej ról, m.in. u Żuławskiego (Trzecia część nocy), Morgensterna (Trzeba zabić tę miłość), Łomnickiego (Poślizg), a nawet w serialu Stawiam na Tolka Banana. Od strony literackiej – że jest znakomitym felietonistą, uczniem Słonimskiego, Kołakowskiego i Kotta, kolegą po piórze (i nie tylko) Herberta, Jana Józefa Lipskiego i Giedroycia – zna go grupa mniej liczna, ...
Kazimierz Wierzyński (1894–1969) jest bez wątpienia jednym z najważniejszych polskich poetów XX wieku. Choć legendzie nie da się zaprzeczyć, przez wiele lat jego dzieła nie były wznawiane i na nowo przybliżane kolejnym pokoleniom czytelników. Po Pamiętniku poety (PIW 2018) przyszła więc pora na monumentalne dzieło – Poezje zebrane. W tej dwutomowej edycji (opracowanej przez Pawła Kądzielę, który przygotował również szczegółowe noty, i poprzedzonej wstępem Anny Nasiłowskiej) w...
Wynalazca lampy naftowej i pionier przemysłu naftowego Ignacy Łukasiewicz wreszcie doczekał się pełnej biografii. Ten farmaceuta z Galicji, z „oleju skalnego” wydobył energię, która w kolejnych dziesięcioleciach diametralnie zmieniła rytm życia człowieka. Ropa naftowa została najważniejszym naturalnym surowcem rozwoju cywilizacji, ukształtowała oblicze współczesnego świata. Sam Łukasiewicz pisał: Ten płyn to przyszłe bogactwo kraju, to dobrobyt i pomyślność dla jego mieszkańc...
Tom Janusza Szubera „Próbuję być” to obszerny wybór ukazujący niemal całą i niestety już zamkniętą twórczość poety. Wyboru dokonał Antoni Libera, który jest także autorem niezwykle wnikliwego, ale także bardzo osobistego „Posłowia”. Pisze w nim: Niniejszy wybór – najobszernieszy z wszystkich, które się dotychczas ukazały – jest próbą podsumowania. Zbiegają się tu wątki z całego dorobku autora. Mamy tu więc i typowe dla niego wiersze-mininowele, i oniryczne obrazy w stylu Chag...
"W serii „Poeci do kwadratu” Marcin Baran przygotował niezwykle ciekawy i jednocześnie bardzo osobisty wybór wierszy Aleksandra Wata. We wstępie „Wat i ja” przyznaje: […] muszę wyznać prawdę: zdecydowałem się przygotować wybór poezji Aleksandra Wata i poprzedzić go kilkoma słowami wprowadzenia, dlatego że mam trzy ulubione wiersze, wśród których znajduje się także utwór Aleksandra Wata „W barze, gdzieś w okolicach Sèvres-Babylon…”. Fakt ten pozwolił mi myśleć, że jeśli nie w ...
Wspomnienia Bohdana Korzeniewskiego, wybitnej osobowości polskiego teatru: naukowca, nauczyciela, organizatora, reżysera i krytyka. W tomie Było, minęło… Korzeniewski wraca pamięcią nie do teatru jednak, ale do zdecydowanie mniej znanych kart swojego życiorysu sprzed 1945 roku, m.in. małoletniego obserwatora rewolucji październikowej na Białorusi, więźnia Auschwitz, ratownika Biblioteki Uniwersyteckiej i „detektywa”, po wojnie tropiącego wywiezione przez Niemców księgozbiory....
