Tom Obcowanie. Manifesty i eseje jest zbiorem wypowiedzi programowych, esejów, notatek i rozmów, które koncentrują się wokół zasadniczych pytań o kondycję i kształt kultury na przełomie wieków XX i XXI. Zadającemu pytania i poszukującemu diagnoz autorowi kultura jawi się jako continuum, jako przestrzeń nieprzerwanej rozmowy teraźniejszości z przeszłością, jako dialog rozmaitych stanowisk i punktów widzenia. W części pierwszej autor zastanawia się nad stanem polskiej kultury p...
Autorzy zazwyczaj zaczynają od wierszy, ja na wierszach kończę. Zbieram więc te opublikowane w tomikach "Wiersze o muzyce ptaków", "Wiersze o wierszach", "Wiersze wojenne" (Wydawnictwo Sic!) i dopisuję dotąd nie opublikowane "Preludia", "Wiersze o życiu, wiersze o gwiazdach" i oto ta książeczka: plon ostatnich pięciu lat.
Wybucha zaraza. W jej ciszy i grozie rodzi się dziennik. Czyta się go jak powieść, gęstą, wielowarstwową, buszującą w czasie. Autorka sięga do wspomnień z dzieciństwa, by ze stękającej biedą poniemieckiej kamienicy w nadmorskim miasteczku wyprowadzić je na drogę, na której los spotyka narratorkę z postaciami z wielkiej historii, m.in. Lechem Wałęsą, Czesławem Miłoszem, Ryszardem Kuklińskim czy Janem Nowakiem-Jeziorańskim. Widziane z bliska sceny z najnowszych dziejów Polski p...
Wiersze wojenne Piotra Wierzbickiego zostały poświęcone dzieciństwu Autora w czasie II wojny światowej. Bohaterem tomu jest „wnuczek dziedzicowy”, opowiadający o życiu dworu w podkrakowskiej wsi. Na uwagę zasługuje wyjątkowy styl wierszy, utrwalona dziecięca wyobraźnia i pełne uczucia spojrzenie w przeszłość.
Gustave Flaubert debiutował powieścią Pani Bovary. Z obyczajów prowincji w wieku lat trzydziestu sześciu, ale nie był to pierwszy utwór, jaki wyszedł spod jego ręki. W dzienniku intymnym zanotował: „Mając dziesięć lat, marzyłem już o sławie, gdy nauczyłem się pisać, komponowałem. Odmalowywałem dla siebie zachwycające obrazy: roiłem o sali pełnej światła i złota, o oklaskach, wiwatach i laurach. Krzyczano: autor! autor! – autor to ja, to moje imię”. Pamiętniki szaleńca oraz Li...
Literatura więzienna powstaje w wielu językach i mogłaby zapełnić ogromną bibliotekę. W książce Laury Quercioli Mincer omówione zostały więzienne narracje literatury polskiej, której wyjątkowość zdaje się podkreślać słynne zdanie z wystąpienia Józefa Piłsudskiego: „Przez dłuższy okres czasu więzienie było częścią kultury polskiej” (1925). Zawarte w tomie szkice, dotyczące zarówno więźniów politycznych i więźniów sumienia, jak i sprawców przestępstw kryminalnych, są świadectwe...
Jako doświadczenie globalne, pandemia jest przedmiotem globalnej debaty, która nas w dużej mierze omija, bo zbyt absorbujące jest to, co się dzieje w Polsce. Ale można tę skorupę bolesnej swojskości przebijać. A w każdym razie trzeba przynajmniej próbować, by zrozumieć, co się z nami dzieje. Po to jest ta książka. Jacek Żakowski (ur. 1957), komentator"Polityki", "Gazety Wyborczej" i Wirtualnej Polski, kierownik Katedry Dziennikarstwa Collegium Civitas, szef „ambasady” Con...
Kiedy czytam nowe wiersze Jan Polkowskiego to widzę, że każdy Jego wiersz jest jak krok, stawiany ciężko, mocno i w trudzie. I że ten ktoś, kto idzie, stawiając wiersze jak kroki, gdzieś nas prowadzi: do poznania? wzruszenia? wspomnienia? Nie wiem. Wiem, że idąc, podtrzymuje. Zmierzając w swoim celu dźwiga, unosi, ocala.
Krzysztof Koehler
Lesbos to wyspa wolności. Autorka buduje ze słów przestrzeń, w której o miłości kobiet można mówić w sposób w pełni niepodległy. Jej książka jest arką w czasie potopu i projektem na lepsze czasy. Posługując się swoją parabiograficzną metodą - ćwiczoną na Flaubercie i Buninie - Lis łączy życie i sztukę w sposób właściwy tylko jej. Na Lesbos spotykają się więc: Sofia Parnok, rosyjska poetka Srebrnego Wieku zwana rosyjską Safo; Anna Kowalska, wieloletnia partnerka Marii Dąbrowsk...
Maria Janion, autorka wielu dzieł poświęconych polskiej kulturze romantycznej, w książce Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi - zbiorze szkiców i wywiadów - skupiła się na procesie rozpadu dotychczasowego kulturowego paradygmatu. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w roku 1989 i transformacja ustrojowa stały się przyczyną głębokich zmian, których obserwację umożliwia autorce znajomość historii idei, literatury i wyobraźni. Janion przenikliwie i bezkompromisowo odsła...
W tej książce Piotr Wierzbicki prezentuje się jako felietonista i eseista: Felieton to gatunek literacki. Konstytuuje go forma, w każdym przypadku odróżnialna, indywidualna, znaleziona a potem należycie przećwiczona. Felieton to pułapka. Nie pomogą refleksyjki, anegdotki, aluzyjki. Nie pomoże „łatwość pisania”, odwrotnie, lepiej już, by pisanie szło jak po grudzie, bo tu wszystko zasadza się na słowie, bo tu do słowa trzeba mieć szacunek, bo tu gadulstwo to śmierć. Z morza fe...
Pierwszy pełny przekład rosyjskich wierszy Bolesława Leśmiana, mało znanego epizodu w twórczości tego poety. Rosyjskie wiersze Leśmiana owiane są mgiełką tajemniczości. Przez długie lata uważano, że powstały w kijowskim okresie jego życia i że początkowo był on poetą rosyjskojęzycznym. Tę błędną hipotezę ułatwiał fakt, że pochodził on ze zasymilowanej rodziny żydowskiej i przez wiele lat mieszkał w Kijowie, gdzie ukończył carskie gimnazjum i uniwersytet. Względnie niedawno o...
Lejwik, Golem Gliniany bałwan zwany Golemem, stworzony do służby ludziom i powołany do życia przez średniowiecznych rabinów, przeszedł liczne metamorfozy . Z mitologicznej tradycji przekształcił się w symbol ludzkiej potrzeby kontrolowania otaczającego świata; w Golemie-symbolu zawarty jest także sens bolesnej samoświadomości istoty stworzonej, gdzie relacja człowiek ? Bóg jest uproszczona i powiększona przez relację Golem ? jego twórca rabin. To także potrzeba samodzielnośc...
Książka Olgierda Gedymina opisuje fundamentalne zmiany ustrojowe realizowanej we Francji od 1958 r. z inicjatywy i pod kierownictwem gen. Charles’a de Gaulle’a oraz znacznie bardziej rozciągnięte w czasie procesy przemian społeczno gospodarczych prowadzone pod politycznym kierownictwem Konrada Adenauera przy współpracy ministra gospodarki Ludwiga Erharda. Trwałość głównych zrębów struktur politycznych, społecznych i gospodarczych w obu wymienionych krajach wynikała także i z...
„Niewyśnione historie” to zbiór krótkich, nieprzekraczających dwóch stron opowieści, w których główną rolę gra codzienność – jej ukryte dramaty, niespodziewane sploty losu, ciche bitwy o godność. Akcja tych historii dzieje się głównie współcześnie: na przystankach, w metrze, na obrzeżach ruchliwej szosy, w blokowisku, na pobliskim skwerze, w sklepie. Ich bohaterowie są sobie równi, autorka nie poddaje ich ocenie, a jedynie subtelnie, pochylając się nad szczegółem, rejestruje ...
Sprawiedliwość jest zwięzłym i przystępnym wprowadzeniem do najważniejszych teorii sprawiedliwości we współczesnej politologii. Książka ma za zadanie wyposażyć czytelnika w jasne rozumienie samych teorii, jak i argumentacji przeciwników, a także tego, w jaki sposób jedne i drugie wpływają na siebie nawzajem. Autor szczegółowo zdaje sprawę z Johna Rawlsa teorii sprawiedliwości jako uczciwości; z alternatywnego podejścia, jakie wypracował indyjski ekonomista, laureat Nagrody No...
Śmiała obyczajowo, pełna czarnego humoru i prawdziwie poruszająca historia miłosnego trójkąta. Jego uczestników - narratora, jego żonę Edith i ich maniakalnego przyjaciela F. - łączą nie tylko więzi erotyczne, ale też kult Katarzyny Tekakwitha, indiańskiej świętej z XVII wieku. W dalszym planie powieść podejmuje temat masowych zagład nowożytnych cywilizacji, rewolucji seksualnej, rewolty politycznej lat 60. i kultury masowej jako substytutu religii
Palus sarmatica Krzysztofa Koehlera to przebojowy esej o kulturze i cywilizacji staropolskiej, który wyewoluował z prowadzonego przez autora bloga. Książka przedstawia panoramę życia w sarmackiej Rzeczypospolitej: od ówczesnych idei politycznych i wyobrażeń religijnych po zwyczaje żywieniowe, modę czy choroby. Pełna humoru narracja naszpikowana jest zaskakującymi cytatami z pisarzy tamtej epoki (niekiedy nieznacznie uwspółcześnionymi językowo). Treściowej formule silva rerum ...
Afazja polska jest próbą zmierzenia się z nieopowiedzianą lub słabo znaną historią XX wieku. Wychodząc od konstatacji, że Polska po komunizmie przypomina człowieka, który w wyniku traumatycznych doświadczeń utracił zdolność autoekspresji oraz umiejętność określania własnego miejsca w świecie, odtwarza Przemysław Dakowicz pierwsze akty niemieckiego i sowieckiego terroru, wymierzonego przede wszystkim w polskie elity kulturalne, społeczne i polityczne. Eseje zebrane w tomie kon...
Jeżyk we mgle to międzynarodowy bestseller oparty na rysunkach Franczeski Jarbusowej do kultowego rosyjskiego filmu animowanego Jurija Norsztejna z 1975 roku. Film ma swoich wielbicieli także w Polsce, głównie wśród dzisiejszych czterdziestolatków - za sprawą wyjątkowej plastycznej urody, ale też filozoficznej wymowy ukrytej pod urzekająco prostą treścią. Tematem zarówno filmu, jak i książki są bowiem przygody Jeżyka, który wyrusza na spotkanie ze swym przyjacielem Niedźwiadk...
W Cudzych meblach została przedstawiona historia rodzinna i psychologiczna , uwzględniająca współczesną polską historię jak czasy PRL-u , emigracji i rozbicie rodziny w skutek zmian społecznych. W dramacie występują miedzy innymi trzy pokolenia silnych kobiet: babcia-matka-córka. Między bohaterami dochodzi do konfrontacji osobistych cierpień i eskalacji rodzinnych konfliktów i traum narodowych. Cudze meble to debiut dramatyczny Magdaleny Miecznickiej, kontynuujący najlepsz...
Każdy pisarz rosyjski ma swoją tajemnicę; ma ją także Czechow: wiosną 1890 roku jako trzydziestolatek wyruszył w podróż na wyspę Sachalin - owiane złą sławą miejsce katorgi, zsyłek i przymusowych osiedleń na najdalszym wschodzie Rosji, ówczesne rosyjskie jądro ciemności. Wyruszył w czasie roztopów, po błocie i bezdrożach, przez szeroko rozlane syberyjskie rzeki, wielokrotnie ryzykując życiem. Dlaczego? Na to pytanie można udzielić stu odpowiedzi i żadna z nich nie będzie osta...
