Koniec wieku XX i pierwsze dekady XXI stulecia często określane są pogardliwie mianem „epoki kultury obrazkowej”. Współczesnym czasom zarzuca się detronizację kultury wysokiej i zabójstwo słowa. Wraz z szybko postępującym rozwojem technologii, zmieniającą się sytuacją polityczno-społeczną i globalnym rozpowszechnieniem massmediów badania potwierdzają stale zwiększającą się fascynację kulturą wizualną. Wizualność odgrywa wielką rolę w sposobie postrzegania i rozumienia współcz...
Recenzowana praca stanowi naturalną kontynuację zbiorowej monografii zatytułowanej Polska krytyka teatralna XIX wieku. Postaci i zjawiska, pod redakcją Moniki Gabryś-Sławińskiej (Lublin 2017). Tym samym tom wpisuje się w nurt zainteresowań krytyką teatralną tak silnie obecny we współczesnych badaniach teatrologicznych, stanowiąc jego uzupełnienie w odniesieniu do zjawisk tego nurtu w kulturze XX wieku. […] Część pierwsza przynosi uporządkowane chronologicznie artykuły poświęc...
Książka Reaktywacje XIX-wieczności pod redakcją Anny Dunin-Dudkowskiej, Dariusza Piechoty i Agnieszki Trześniewskiej-Nowak to drugi tom z serii o swoistości powrotów w popkulturze. I rzeczywiście zebrane w tomie artykuły, zogniskowane wokół poszczególnych zjawisk, stanowią ciekawą analizę kulturowych praktyk reaktywacji dziewiętnastowieczności, zjawiska, którego nie można już rozumieć w kategoriach wybuchu pewnej literackiej czy filmowej mody. O jego trwałości świadczą chocia...
Jest to pierwsza na gruncie polskim tak obszerna i tak bogato zilustrowana oryginalnym materiałem językowym próba wieloaspektowej charakterystyki języka mody. Książka przybliża słabo jak dotąd zbadany z perspektywy lingwistycznej, a z różnych powodów niezwykle istotny obszar kulturowy i dyskursywny, współkształtujący postawy i zachowania Polaków, współtworzący obszar współczesnej kultury masowej, popularnej, ,,zglobalizowanej". Monografia w istotnym zakresie dopełnia polskie ...
O książce Andrzeja Radomskiego mogę stwierdzić, że jest takim udanym kompromisem. Nie ma wątpliwości, że napisał ją badacz doświadczony w eksploracji fenomenów cyfrowych, znający dobrze techniczną stronę swojego warsztatu pracy, zarówno od strony dedykowanych programów, jak samej logiki tworzenia narzędzi badawczych przy pomocy języka programowania […] Olbrzymią zaletą tej książki jest umiejętne łączenie wiedzy o historycznym rozwoju kultury, wraz z towarzyszącym temu namysłe...
Patriotyzm jest teraz, w pierwszym dwudziestoleciu XXI wieku, jednym z najbardziej gorących i niejednoznacznych tematów polskiego życia publicznego. Mówią o nim wszyscy, ale nie jednym głosem. Autorka postanowiła obraz patriotyzmu w wybranych polskich dyskursach uczynić tematem swojej analizy i podjąć próbę odpowiedzi na pytanie o istotę polskiego patriotyzmu. Udało się jej pisać o patriotyzmie zupełnie bezstronnie, co nie jest łatwym zadaniem – zaznaczył prof. Kazimierz Ożóg...
Tom zawiera wiele cennych prac, które łączy nie tylko umiejętność wnikliwego obserwowania fenomenu ludowości z różnych punktów widzenia i z różnych perspektyw, ale także potrzeba opisania przejawów specyficznej obecności dziedzictwa ludowego w języku, kulturze, literaturze, sztuce plastycznej, muzyce. Ludowość, ciągle będąca źródłem inspiracji o sporym potencjale, jest również chętnie wykorzystywana jako narzędzie perswazji i manipulacji. Może to prowadzić do jej nadużywania ...
Pisząc o języku i obrazie w artystycznym plakacie teatralnym, tak naprawdę piszę o człowieku, jego możliwościach i zdolnościach: postrzegania i wyodrębniania zjawisk, porządkowania i łączenia znaków, interpretacji i oceny tekstów kultury. Piszę o człowieku w świecie znaków i komunikatów, czasem ledwo dostrzegalnych w ulicznym odbiorze, innym razem oglądanych z zaciekawieniem, wreszcie analizowanych i kontemplowanych, wracających w percepcji przez długie tygodnie i lata. Monog...
Publikacja Marty Wójcickiej Medialne dyskursy (nie)pamięci zbiorowej ma charakter interdyscyplinarny, co oznacza, że autorka wykorzystuje w niej twórczo dorobek medioznawstwa, komunikatologii, socjologii, politologii, semiologii, psychologii społecznej. Autorka wręcz pedantycznie przestrzega reguł naukowego wywodu, definiując terminy, analizując pojęcia, poświęcając wiele miejsca i uwagi typom pamięci i niepamiętania, dyskursów medialnych i niemedialnych, znaków pamięci, werb...
Książka dr Barańskiej lokuje się na przecięciu teorii kultury oraz metodologii i filozofii nauki. Z jednej strony bowiem rekonstruuje za amerykańskim antropologiem problemy związane z badaniem kultury wyłaniające się na styku jego własnych badań terenowych i refleksji nad podejściami wcześniejszymi, z drugiej zaś Autorka stara się wydobywać na plan pierwszy zasadnicze rozstrzygnięcia filozoficzne, które z tego rodzaju problemami się wiążą. Sama również na najogólniejszym pozi...
Rozważania o ogrodach w kulturze europejskiej, zwłaszcza starożytnej, obecne w tej książce, mają z jednej strony przybliżyć tę problematykę, z drugiej zaś stanowią pewien pretekst i punkt wyjścia dla zagadnień szczególnie interesujących człowieka, czyli tematów egzystencjalnych, dotyczących sztuki dobrego życia. Dlatego też w kontekście fenomenu ogrodu pojawiają się różne odpowiedzi na pytanie najważniejsze, tzn. pytanie o drogę do szczęścia – już tu na ziemi bądź też po śmie...
Czas pandemii COVID-19 stał się dla nas wszystkich dojmującym doświadczeniem indywidualnym, osobistym, ale też społecznym czy kulturowym. Jak jednak zazwyczaj bywa, człowiek oswaja rzeczywistość, dystansując się od negatywnych jej aspektów i czynników. Jednym z najczęściej wykorzystywanych sposobów na to jest waloryzowanie humorystycznego stosunku do świata, co odciąża – przynajmniej częściowo – problem i pozwala odnaleźć się w nowej, na wskroś trudnej sytuacji. Jak przekonuj...
Od samego początku, zważywszy na powojenne „wędrówki ludów”, teatr lubelski podlegał „dynamicznym zmianom”, szczegółowo opisanym w książce. „Dynamiczne zmiany”, a zwłaszcza dyskusje tyczyły przede wszystkim prezentowanego repertuaru. Nowa władza oraz część krytyki żądały – z latami coraz bardziej stanowczo – aby teatr pełnił funkcję dydaktyczną, przyciągając nową i oczekiwaną publiczność – robotniczą. (…) Niezbywalną wartością studium dr. Cymermana jest ukazanie tych dogmaty...
Piąty tom Gawęd o kulturach poświęcony został analizom językowo-kulturowym i socjologicznym. Zebrane teksty pracowników naukowych i młodych badaczy zostały podzielone na trzy bloki tematyczne odzwierciedlające aktualne problemy w badaniach nad szeroko pojętym folklorem – zarówno w postaci historycznej, jak i współczesnej. Przedstawione w tomie zagadnienia zostały ujęte z perspektywy różnych dziedzin wiedzy – językoznawstwa, etnolingwistyki, kulturoznawstwa, socjologii i medyc...
Zebrane w tej publikacji teksty łączy wątek komunikacji kulturowej. W kręgu zainteresowań autorek znalazły się więc zarówno teksty literackie, jak i dzieła sztuki – malarskie i muzyczne – widziane w aspekcie edukacji polonistycznej. Kultura jest przestrzenią, w której człowiek najpełniej ujawnia swoją tożsamość. W celach i zadaniach edukacji polonistycznej podkreśla się zatem wprowadzanie uczniów w przestrzeń kulturową, a także budzenie ich refleksji nad różnymi zjawiskami ku...
Współczesność dostarcza nam wielu, niekoniecznie pozytywnych, doświadczeń. Sytuacja pandemiczna wywołała szereg nieoczekiwanych, gwałtownych zmian o charakterze kulturowym i społecznym. Zmiany te są o tyle specyficzne i nowe, że dotyczą człowieka właściwie niezależnie od szerokości geograficznej, kręgu cywilizacyjnego, statusu społecznego, sytuacji materialnej itd. Jedną z nich jest przewartościowanie pojęcia maski, jej form, znaczenia, funkcji i modalności w przestrzeni publ...
Tom z cyklu EtnoBiblioteka […] jest zbiorem artykułów poświęconych niezwykle frapującemu aspektowi funkcjonowania tradycyjnej kultury, a mianowicie fenomenowi religijności ludowej, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki i właściwości kultu religijnego, widzianego z perspektywy interdyscyplinarnej (słowo – dźwięk – obraz). Niewątpliwie ujęcie takie wpływa na dobór znajdujących się w zbiorze tekstów. Autorzy (niezależnie od reprezentowanej dyscypliny) szczególną uwagą obdarzyl...
Przedstawiona do recenzji monografia […] zawiera teksty o zróżnicowanej tematyce, odwołujące się do wielu tradycji teoretycznych i metodologicznych lingwistyki oraz innych dyscyplin z zakresu humanistyki i nauk społecznych. Prace zostały pogrupowane w cztery kręgi tematyczne, odnoszące się do kwestii ogólnych, teoretycznych, a także wybranych problemów komunikacji współczesnej, zagadnień glottodydaktycznych oraz interdyscyplinarnie pojmowanej dialektologii. Autorki i autorzy ...
Publikacja pod redakcją Iwony Hofman i Danuty Kępy-Figury jest piątą publikacją, ukazującą się w serii "Współczesne media", której nadrzędnym tematem jest aksjologiczny kontekst przekazu medialnego. Autorzy zawartych w tomie artykułów wypowiedzieli się przede wszystkim o wartości mediów rozumianej jako ich znaczenie w komunikacji społecznej oraz o wartości(i przewartościowaniu) form i gatunków medialnych. Niniejszy tom jest połączeniem rozważań teoretycznych z propozycjami za...
Tom "Humor w kulturze i edukacji" ma charakter interdyscyplinarny, a przyjęte przez Autorów perspektywy, kulturowe i edukacyjne, stały się nierzadko pretekstem do ważnych uogólnień i diagnoz o charakterze uniwersalnym. Rozpiętość tematów i zagadnień pozwala na pogłębioną i wieloaspektową refleksję, której przedmiotem jest humor. Zaprezentowane w kolejnych artykułach rozważania mogą stać się inspiracją do własnych poszukiwań i przemyśleń na temat źródeł i sensów związanych z s...
"Muzyczność w dramacie i teatrze" to książka podejmująca tyleż trudny, co pasjonujący temat. Teatr i muzyka łączy się jakby naturalnie w symbiotyczny duet, jest to jednak symbioza dwóch bardzo odmiennych semiotycznych żywiołów. Tym cenniejsza wydaje się kolejna próba metodycznego przyjrzenia się interakcji obydwu dziedzin sztuki, jaką podjęto w ramach niniejszego projektu. Biegnąc od reiteracji elementów językowych, przez chóralność dramatycznego słowa, rozliczne głosy instru...
Monografia dr Edyty Frelik jest zwięzłym przeglądem najważniejszych ustaleń dotyczących jednego z najistotniejszych zagadnień estetyki i teorii sztuki, a mianowicie pokrewieństwa sztuk. Autorka odsłania mało znany obszar twórczości malarzy i rzeźbiarzy, patrząc na ich pisarstwo z perspektywy zasadniczo literaturoznawczej, a także przywołując w niezbędnym zakresie historię i teorię sztuk plastycznych oraz konteksty medioznawcze i kulturoznawcze. Wykraczając poza tradycyjne sku...
Badania i książka Anny Boguszewskiej wzbogacają wiedzę o kwestiach wychowania estetycznego i okolicznościach podniesienia na bardzo wysoki poziom polskiej grafiki w odrodzonym państwie polskim i po II wojnie światowej. Otwierają perspektywy dalszych badań, które w sprawach pedagogicznych wiążą się z dzisiejszymi zagadnieniami wychowania estetycznego. [...] Słuszną decyzją było ukazanie, jak odmienne były drogi tworzenia się nowej specjalizacji w warunkach odradzającego się pa...
W kategorii „Kultura / Sztuka / Design” znajdują się książki, podręczniki, monografie, albumy i reportaże poświęcone głównie filmowi, teatrowi i innym ciekawym elementom kultury. Wśród książek i e-booków z tej kategorii znajdują się wywiady z aktorami, reżyserami, pisarzami i projektantami, zapiski z ich podróży, pamiętniki i wspomnienia. Punktem łączącym wszystkie pozycje są szeroko pojęte kultura i sztuka. Dlatego znajdą tutaj coś dla siebie zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp. Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”. Jednym z czołowych wydawców specjalizujących się w książkach o designie jest inne krakowskie wydawnictwo – Karakter. Pod ich szyldem ukazały się między innymi książki o polskiej sztuce krytycznej, Bauhausie, polskiej szkole ilustracji, architekturze czy projektowaniu oraz o tym, jak uczyć designu.
