Universitas Literatura - książki, ebooki i audiobooki

Bałkany przez stulecia uznawano za odległe (kulturowo) od Zachodu – to właśnie ta różnica fascynowała mieszkańców Europy Zachodniej i sprawiała, że kraina ta stawała się celem ich prawdziwych lub wyimaginowanych podróży. Kiedy podróżni odkrywali, że wzniośle brzmiąca nazwa Bałkany oznacza tylko grzbiet rozdzielający wody lub przełęcz górską i niekoniecznie gwarantuje wzniosłą, romantyczną scenerię, próbowali przypisać im znaczenie bariery wojskowej i utrzymywali, że z tego pu...

Komiks i kryminał, zbuntowana awangarda, melancholijne „mgły Północy”, realizm fantastyczny, wyparta historia z bohaterskim Dylem Sowizdrzałem w tle, flamandzkie malarstwo czy wreszcie artystyczna francuszczyzna belgijskich twórców, ochrzczona w końcu XIX wieku mianem „małpiego wykwitu” – oto Belgia i jej różnorakie wcielenia, ukazujące kulturową niejednorodność, złożoność i bogactwo. Trzy języki, trzy wspólnoty i jedna, dwujęzyczna Bruksela w samym sercu zjednoczonej Europy....

Książka jest bez wątpienia pozycją wartościową, prezentującą tak teorię, jak i praktykę badawczą z obszaru nowoczesnej komparatystyki – zajmującej się problematyką „inter”: interdyscyplinarną, interdyskursywną, intersemiotyczną, interartystyczną, intermedialną. Zarówno zbiera związane z nią wątki (ich część, mamy bowiem współcześnie do czynienia z niezwykle obszernym i różnicowanym przedmiotem badań „inter”), jak i wyznacza horyzont przyszłej możliwej refleksji porównawczej. ...

Znakomita praca! […] Synteza Katarzyny Kaczor przedstawia dzieje fantasy w trzech etapach: 1982–1990 – wyłanianie się pola i rozluźnianie kontroli ideologicznej państwa; 1991–2001 – strukturyzacja pola i osiągnięcie względnej równowagi sił; od 2001 do 2012 – uznanie przez uczestników życia literackiego hierarchii właściwych dla pola fantasy i uznanie fantasy za zjawisko dystynktywne polskiej literatury popularnej XXI wieku. Dla każdego z tych etapów autorka znajduje potwierd...

Autorki i autorzy tomu „Między słowem a obrazem. Rzecz o Tytusie Czyżewskim” w interesujących i prowokujących do dalszych poszukiwań szkicach zajmują się (...) zarówno źródłami, jak i ujściami teorii, idei i praktyk artystycznych wielorakiej twórczości Czyżewskiego – od ich młodopolskich początków do nieoczywistych i frapujących związków z dzisiejszą kulturą audiowizualną. Konkretyzuje się, dzięki temu tomowi, obraz Czyżewskiego jako artysty sytuującego się pomiędzy rozmaitym...

Od pewnego czasu obserwujemy wzrastające znaczenie lokalności i peryferyjności w badaniach literaturoznawczych, któremu towarzyszy wzmożone zainteresowanie regionalnymi aspektami literatury. Jednocześnie znajdujemy się w momencie, w którym wyczerpały się dotychczasowe sposoby badania lokalnej twórczości, a kulturowa reorientacja literaturoznawstwa zachęca, by na nowo sproblematyzować przedmiot badań. Nowy regionalizm w badaniach literackich jest próbą wysondowania sytuacji z...

[...] kac głodomorek... Jakież są jego podstawy konstytucyjne? Wzmożony apetyt i łaknienie? Doprawdy, proszę pana, pan ma wyjatkową wprost skłonność do trywializowania tego, co najpiękniejsze pomiędzy człowiekiem i butelką. Otóż kac głodomorem jest to jedna z najsympatyczniejszych i w pewnym sensie najszlachetniejszych odmian kaca. Szlachetność głodomorka bierze się stąd, iż daje on wgląd w zmysłową wielorakość świata. Idzie, rzecz jasna, o zmysł smaku.

Krytyczne (nie)porządki – książka poświęcona współczesnej polskiej krytyce literackiej, koncentrują się przede wszystkim na problemach dyskursu krytycznego, krytycznoliterackiej retoryki, metakrytycznej samo-świadomości. Autorka próbuje przyjrzeć się temu, jak krytyka sama się definiuje i jak jest definiowana, jak sytuuje się i jak jest sytuowana w przestrzeni życia literackiego i społecznego, śledzi sposoby jej oddziaływania, tropi najciekawsze krytyczne strategie. Opisując...

Czy od literackich badań regionalnych można oczekiwać innych historii oraz odmiennych pamięci niż te wypracowane i podejmowane w głównym nurcie historiografii czy literaturoznawstwa? Czy przeszłość peryferyjna może wprowadzać korekty do historii centralnej, państwowej, narodowej, a może sama podlegała lub podlega wyłącznie korektom zaplanowanym w centrali? Czy do zadań literatury regionów należy pełnienie roli narzędzia transmisji i aktywnego czynnika kształtującego współczes...

Niniejsza publikacja jest próbą przedstawienia odbioru utworów Herty Müller – niemieckiej noblistki z 2009 roku – w Polsce, z zaakcentowaniem charakterystycznych cech jej twórczości, zwłaszcza prozy, które przyciągają uwagę naszych czytelników i krytyków literatury. Autorka podjęła próbę wykazania, że twórczość niemiecko-rumuńskiej pisarki ma charakter uniwersalny, nie jest ograniczona terytorialnie i kulturowo tylko do państw i narodów, z którymi łączy ją miejsce narodzin i...

Realizm magiczny – przewodnik (praktyczny) to książka, która w przystępny sposób omawia bodaj najbardziej znany nurt latynoamerykańskiej prozy, który tak wielką karierę zrobił w XX wieku. Co łączy takie książki jak Sto lat samotności Garcíi Márqueza czy Królestwo z tego świata Carpentiera – i co różni je od opowiadań Borgesa czy Cortázara? Jak magiczna wizja świata, właściwa społeczeństwom plemiennym, wkroczyła do wielkiej literatury – i co z tego wynikło? I dlaczego współcz...

Migracja stanowi jedno z najważniejszych doświadczeń egzystencjalnych człowieka XX i XXI wieku. Narracja migracyjna to opowieść i o przemianach tożsamości jej podmiotu, i o zawłaszczaniu/oswajaniu miejsc zagospodarowanych wcześniej przez Innych, i o warunkach powstania tejże narracji. Wykazuje cechy performatywne, bowiem na swój sposób „przetwarza” miejsca oraz ludzi wchodzących z nimi w interakcje. Narracje migracyjne pozwalają dokonać transgresji, wykroczyć poza wzory opow...

To studium poświęcone literaturze napisanej w języku słoweńskim, chorwackim, serbskim oraz albańskim, której polskie przekłady ukazały się w latach 1990–2012. Autor analizuje przede wszystkim kategorie polityczne i kulturowe, jakie wykorzystują (świadomie lub nie) zarówno autorzy i autorki pochodzące z byłej Jugosławii (m.in. Ivan Čolović, Dubravka Ugrešić, David Albahari, Miljenko Jergović, Nenad Veličković, Ornela Vorspi, Vesna Goldsworthy, Vedrana Rudan, Slavenka Drakulić,...

Praca Artura Nowakowskiego dotycząca najnowszej historii ilustratorstwa okładkowego i wewnątrztekstowego prozy fantastycznej i science fiction obszaru Ameryki Północnej i Europy wieków XIX i XX wpisuje się w nurt opracowań istotnych dla bibliologa, literaturoznawcy, historyka sztuki, co już samo w sobie wskazuje na jej ważność. Tematyka ta, choć dość popularna, nie jest nadmiernie eksploatowana w rodzimych badaniach naukowych, co sprawia, iż zawiera wiele pól badawczych warty...

Reguły sztuki Pierre’a Bourdieu to oryginalne studium procesów powstania i umacniania się nowoczesnej literatury, proklamującej własną autonomię w kulturze XIX i XX wieku, i zarazem pokaz własnej, nowatorskiej metody socjologii sztuki. Autor analizuje nie izolowane, wyrwane z kontekstu społecznego, kulturowego, historycznego fakty literackie czy estetyczne, lecz to, co nazywa polem literackim – cały, skomplikowany i bogaty system instytucji literackich, napięć i zależności wi...

Legendarna powieść kubańskiego pisarza – wreszcie po polsku! Bohaterem Trzech pstrych tygrysów jest miasto: Hawana, a ściślej – Hawana nocą. To niezwykły, nostalgiczny, ale też ironiczny, portret kubańskiej stolicy, jej knajp pełnych muzyki, gwaru i życia, pisany z oddalenia w czasie i przestrzeni. To zarazem powieść iskrząca się językową inwencją i humorem, sentymentalna i parodystyczna, wielki hołd dla literatury – kubańskiej i w ogóle. Wreszcie: to historie grupki zupełni...

Relacje transgraniczne stanowią jeden z istotnych parametrów regionalności jako takiej. W obrębie regionów, które w warunkach polskich w większości są pograniczami, intensyfikują się i nawarstwiają, zwłaszcza w epoce globalizmu i migracji, procesy rozregulowujące homogeniczny porządek w sferze tożsamości i kultury, a granica staje się integralnym elementem doświadczenia codzienności. Literatura regionalna, zapisująca wielorakie konstrukcje „światów pogranicza”, jest z jednej ...

Katalonia, obecnie jedna z autonomicznych wspólnot tworzących Królestwo Hiszpanii, jest regionem o bogatej i skomplikowanej historii. W ciągu swych dziejów mieszkańcy Katalonii stali się społecznością świadomą swej odmienności od sąsiadów i starannie tę odmienność kultywującą. Książka Ewy K. Kulak skupia się na losach regionu w XIX i na początku XX wieku, kiedy dokonuje się tak zwane odrodzenie katalońskiej kultury, a przede wszystkim literatury w rodzimym języku, co prowadzi...

Jaka jest pozycja Conrada we współczesnej polskiej kulturze? Przeglądając prasę codzienną raz po raz napotykamy nagłówki w stylu „ktoś lub coś jak Conrad”. Żaden z tych artykułów nie nawiązuje jednak do jego twórczości, ponieważ teksty prasowe posługują się jedynie jego nazwiskiem jak „płachtą” na czytelnika, znakiem rozpoznawczym, a używając terminologii marketingowej – wykorzystują jako markę? Ale czy istnieje „marka Conrad”? Dlaczego jego nazwisko jest ciągle obecne w pras...

Książka prezentuje rozległą panoramę nowoczesnych koncepcji hermeneutycznych, które różnią się od siebie w swych wyjściowych założeniach (F. Schleirmacher, W. Dilthey, M. Heidegger, H.G. Gadamer, P. Szondi, H.R. Jauß, P. Ricoeur, G. Vattimo i inni). Zarazem jednak są one spadkobiercami hermeneutyki jako nurtu, który – biorąc pod uwagę jego genealogię - usytuowany jest na pograniczu filologii, teologii i filozofii i ma – podobnie jak tamte – swoje korzenie w myśli antycznej. D...

Jest to jedna z najważniejszych książek, które należą do wspólnego kanonu tekstów znanych zarówno historykom, jak i badaczom literatury. To klasyczny tekst źródłowy, który bazuje na kilkunastu różnojęzycznych wydaniach z XVII-XVIII wieku oraz wydaniach krytycznych XX wieku. Ikonologia stanowi jednocześnie najbardziej znany i rozpowszechniony „kodeks” ikonograficzny pojęć, którymi posługiwali się malarze, rzeźbiarze i poeci aż do końca XIX wieku. To tekst podstawowy dla każdeg...

Autobiografizm jest zjawiskiem pogranicznym, oscylującym między sztuką a życiem, wzniosłością a trywialnością. Choć od kilku dekad podlega systematycznym badaniom oraz cieszy się zainteresowaniem czytelników, twórców i mediów, nie traci „dzikiego” charakteru: przyrasta, zarasta, zmienia się i multiplikuje. Na takim założeniu oparte zostały temat i kompozycja tej monografii, szóstej publikacji w serii Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych. W trzech częściach książki znal...

Proza: wykroje i wzory to książka, której temat rodzi się w dialogu twórców i czytelników – tych profesjonalnych i tych, dla których przepustką do literatury jest po prostu zamiłowanie do czytania. Pisarze i odbiorcy porozumiewają się jednak nie tylko wprost przez książki, ale też za pośrednictwem wyobrażeń, tworzonych przez obie strony na temat tego, jaka powinna być literatura. Wyobrażenia te przybierają formę schematów i modeli, którym nadaję tu wziętą z krawiectwa nazwę. ...

Literatura - zwłaszcza literatura nowoczesna - staje się tym specjalnym miejscem, gdzie świat zarysowuje się dopiero w horyzoncie ludzkiego poznania; i tym szczególnym momentem ludzkiego doświadczania, w którym procesowi nastawania bezimiennej rzeczywistości zachodzą drogę znaki, akty kategoryzacji i nadawania sensu. Tam i wtedy właśnie ślad staje się tropem; literatura - zaszyfrowanym zapisem realności.