Dlaczego jesteśmy tacy… to pierwsza próba całościowego socjosemiotycznego i medioznawczego opisu kultury popularnej w PRL. Małgorzata Lisowska-Magdziarz przygląda się programom kultury masowej w socjalizmie realnym oraz kapitałom kulturalnym, gustom i potrzebom jej odbiorców. Opisuje działanie aparatów semiotycznych peerelu: miasta, fabryki, blokowiska, szkoły, kościoła, domu towarowego, mediów masowych. Analizuje prasę, programy telewizyjne i radiowe, seriale i filmy, ...
Oto wybór tekstów autorstwa polonistów związanych z siedmioma ośrodkami naukowymi: w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Szczecinie, Katowicach i Poznaniu. Znajduje się tu szeroki wachlarz gatunków: od retorycznych laudacji, toastów i wykładów (a właściwie ich parodii), przez literackie pastisze, fraszki, limeryki, epitafia, bajki, aż po formy nowoczesne, jak moskaliki czy esemesy. Mogą one zainteresować nie tylko studentów polonistyki, zgłębiających „inną” twórczość swo...
"Książka, którą składam w ręce czytelników, jest podwójnie przewrotna. Jej pierwsza część zawiera eseje i artykuły poświęcone kwestiom filozofii polityki. Wszelako na równi z polityką, choć w sposób nieco zakamuflowany, ich tematem jest sama filozofia polityki, osobliwe i trudno zauważalne ograniczenia, którym podlega każda myśl filozoficzna, wynikające z jej aspiracji do pewnego publicznego znaczenia, a więc jej nieuchronna polityczność. Dlatego „filozofia polityki” przechod...
Przegląd najnowszych teorii fikcji jest punktem wyjścia do omówienia jej statusu, charakteru i funcji w dziele literackim, w teorii literatury i we współczesnej myśli humanistycznej. Syntezę fikcji autorka umieszcza w kontekście rozwoju całego nurtu fikcjonalistycznego w humanistyce, szczególną uwagę poświęcając twórcom II połowy XX wieku. Omawia między innymi twórczość Goodmana, Rorty'ego, analizując jej koncepcję w różnym ujęciu - od struktualizmu do pragmatyzmu, od feminiz...
W książce tej próbuję zdać relację z przesunięć estetycznych i programowych w ostatnich trzech dekadach, uzupełniając obraz liryki zaangażowanej, opisanej przeze mnie we Wspólnym mianowniku (2020), o jego drugie skrzydło: neoliberalną, centrową poezję nowego mieszczaństwa, wyrosłą z buntu przeciwko polityczności literatury i alegorycznym językom wysokiego modernizmu. Część pierwszą poświęcam w większości twórcom uznanym w późnych latach dziewięćdziesiątych za towarzyszy lubbe...
Kompendium wiedzy o wampirach i wilkołakach występujących w literaturze, sztuce i filmie, ilustrowane fragmentami tekstów literackich i przedstawieniami graficznymi. Obejmuje dzieje wampirów od antyku po XX wiek oraz uwzględnia mitologie germańskie, słowiańskie, romańskie, skandynawskie, węgierskie.Wilkołactwo i wampiryzm, dwa aspekty mitu przemiany człowieka w niebezpieczną, „obcą” istotę, to fascynujący fenomen szeroko rozumianej historii kultury. Erberto Petoia śledzi wyob...
Bohaterami tej książki, napisanej żywym publicystycznym językiem, są rzecznicy prasowi. Czytelnik znajdzie tutaj dziesiątki przykładów udanych i nieudanych rzecznikowskich przedsięwzięć, a także ponad sto pytań i zagadnień do dyskusji, co ma być w zamiarze autora (byłego dziennikarza i rzecznika prasowego) zaproszeniem do debaty nad rolą, rangą i kondycją rzecznictwa prasowego na arenie współczesnych działań komunikacyjnych. Książka jest podręcznikiem dla adeptów profesji med...
Po raz pierwszy wydana w 1921 roku, czyli przed niemal stu laty, książka Edwarda Sapira o oryginalnym tytule Language: An introduction to the study of speech uznawana jest za jedno z najważniejszych dzieł w historii językoznawstwa. Można się w niej doszukać nie tylko zalążków słynnej hipotezy Sapira-Whorfa o relatywizmie językowym, ale również źródeł inspiracji dla późniejszych wybitnych badaczy. Przede wszystkim jednak Languag to książka fascynująca sama w sob...
Książka podejmuję próbę zarysowania mapy intelektualnej myśli feministycznej w przestrzeni rodzimego literaturoznawstwa. Jej historię w badaniach literackich autorka rekonstruuje retrospektywnie poprzez próbę zestawień, nawiązań i filiacji pomiędzy zawodowymi biografiami krytyczek ją uprawiających, fragmentami debat dotyczących literatury oraz kulturowo-społecznych kontekstów jej rozumienia i interpretacji. Feministyczna krytyka literatury przedstawiona została w tej książce ...
Czy Arystoteles był niemoralny? Jak prefekt Leontius tłumił rozruchy w Rzymie? Kto zrobił z chłopów Francuzów, a kto Polaków? Czym jest populizm? Czy pańszczyzna przetrwała w PRL? Czy Polski są dwie? Tomasz Kizwalter stara się prześledzić, jak w świecie nierówności torowało sobie drogę przekonanie, że ludzie są równi. To długa historia: od antycznego niewolnictwa do dzisiejszej walki z wykluczeniem. Opowiadając o tych przemianach, autor skupia uwagę na Polsce: jaka była polsk...
„Z pełnym przekonaniem rekomenduję (…) tę ważną naukową pozycję. Wypełnia ona lukę w literaturze glottodydaktycznej. Zwrócenie uwagi na rolę subiektywnych teorii jest niewątpliwie podejściem nowatorskim. Praca Macieja Smuka pozwala tę wiedzę sensownie zagospodarować. To również cenna lektura dla nauczycieli języków obcych, wykładowców i lektorów. Sprzyja rozwojowi samoświadomości, wyposaża w konkretne narzędzia walki ze zbyt łatwo przyjmowanymi przekonaniami. Uczy kryt...
WYSPIAŃSKIJa jestem po prostu zły, bardzo zły i ciężko się za Ciebie wstydzę. I pomyśleć, że Lucjan Rydel pisze taki utwór, kiedy Ibsen tworzy Jana Gabriela Borkmana, Upiory. Doprawdy na twoim miejscu kazałbym sobie dać potężnie w skórę za próżniactwo, to podleganie polskiemu literackiemu lenistwu.RYDELJa przecież dopiero rozpoczynam pisanie dramatów.WYSPIAŃSKITo nie ma żadnego znaczenia. Ty masz przed sobą otwarty teatr. Nie będziesz wcale żył wieki, może pozostało ci tylko ...
Tematem książki są modele kultury gruzińskiej funkcjonujące w polskim piśmiennictwie XIX wieku. Po 1830 roku na Kaukaz trafiało karnie wielu Polaków oskarżonych o działalność antycarską i udział w powstaniach. Kaukaz był dla Polaków obcym regionem, a wiedza na jego temat – nikła i matrycowana raczej przez wyobrażenia mitologizujące. Polscy zesłańcy, a później podróżnicy prowadzili dzienniki z Kaukazu, w których opisywali miejscowe ludy i lokalną przyrodę. Szczególnie b...
Rozprawa oparta jest na przejrzystej, dobrze przemyślanej od strony metodologicznej, wnikliwej analizie przykładów zaczerpniętych z hiszpańskiego i polskiego korpusu danych tekstowych. Autorka odwołuje się do pojęć kluczowych dla opisu semantyki nazw uczuć opartej na metodologii kognitywnej, takich jak rozszerzone ujęcie znaczenia, rozumiane jako struktura otwarta wzbogacona o wiedzę encyklopedyczną o denotowanych obiektach; model kategoryzacji naturalnej, opisywany w termina...
Czy plakat jest dziełem sztuki, a jego autor artystą? Jeśli tak, to co lub kto o tym decyduje? Chodzi o formę plakatu, jego estetykę, a może wykształcenie autora lub zdanie krytyków bądź marszandów? Czy plakat na wystawie to już dzieło sztuki czystej, czy tylko wizytująca muzeum sztuka ulicy? W jaki sposób polski plakat – będący swobodną, ekspresyjną formą graficzną, powiązaną z zachodnią sztuką nowoczesną i przekraczającą granice pomiędzy grafiką a malarstwem – zdobył...
Monografia jest kontynuacją czy też rozwinięciem wcześniejszego tomu zatytułowanego Dźwięk – głos – literatura. Przestrzenie intermedialności, który ukazał się w roku 2024 nakładem Wydawnictwa Universitas (…). Zbiór ten wpisuje się jednoznacznie w obszar badań kluczowych dla współczesnej humanistyki. W oczywisty sposób patronują całości Jean-Luc Nancy czy Roland Barthes, a także Jacques Derrida, Jacques Lacan i Pascal Quignard – chodzi oczywiście o refleksję tych myślicieli n...
W zależności od obszaru humanistyki autoetnografia zakorzenia się i rozrasta ze zróżnicowaną swobodą. Jest naturalną częścią projektów artystycznych, obowiązkową praktyką w etnografii i psychologii, częstym tematem reportażowo-wspomnieniowo-obrachunkowej eseistyki i prozy współczesnej. Wydaje się, że w literaturoznawstwie rozgościła się przede wszystkim tam, gdzie dotykamy problemów hegemonii, hierarchii, wykluczeń i emancypacji. Zawarte w tomie teksty są w różnym stopniu wys...
Komizm, humor, dowcip, śmieszność, śmiech to zjawiska, których nie da się zamknąć w prostej definicji, przedstawić jako listy cech koniecznych i wystarczających do ich zaistnienia. Mimo owej heterogeniczności i rozmycia definicyjnego – potrafimy je rozpoznać w przeróżnych działaniach i wytworach kulturowych. Nie ma wątpliwości, że komizm i śmiech pojawiają się w każdym zakątku kuli ziemskiej, w każdym okresie historycznym; być może są zjawiskami równie podstawowymi i uniwersa...
Praca zbiorowa przedstawia kompleksowy obraz zainteresowań naukowych polskich badaczy i badaczek zajmujących się szeroko pojmowanymi studiami latynoamerykańskimi. Tom ma charakter przekrojowy oraz interdyscyplinarny – autorzy i autorki, reprezentujący różnorodne dziedziny nauki, analizują istotne aspekty historii, polityki, przemian społecznych, jak również kultury Ameryki Łacińskiej. Poruszane są zagadnienia dotyczące latynoamerykańskiej myśli politycznej i dysfunkcyj...
Jak i czego słuchał Jan Lechoń? Co mogą usłyszeć osoby zaczytane w twórczości Lechonia? […] Te i podobne pytania otwierają podstawowe przestrzenie problemowe zawarte w recenzowanym tekście […]. Przede wszystkim jednak autorka stawia sobie cel opisania zasłuchanego Lechonia. Nie chodzi zatem tylko o określone dźwięki czy sposoby słuchania, ale także o wskazanie tych trajektorii twórczości literackiej, które budują nowe hierarchie wartości wyznaczone przez dźwięki i sprzężone z...
„Tanatosoniką” nazwał J. Martin Daughtry „ekstremalną fuzję przemocy i dźwięków”. Ten neologizm, utworzony od greckiego thánatos („śmierć”) i łacińskiego sonus („dźwięk”), służy jako określenie dla wyjątkowo głośnych hałasów militarnych i zwraca uwagę na ich brutalne oddziaływanie na słuchaczy. W okresie II wojny światowej tego rodzaju skrajne doświadczenia wielokrotnie stawały się udziałem obywateli polskich – cywilów w bombardowanych miastach, żołnierzy krajowych i zagranic...
Tematyka książki nie zamyka się, co mógłby sugerować tytuł i jego (zawarta we wstępie) wykładnia, w kręgu geografii literackiej. Dom, miasto, krajobraz stanowią tu raczej asumpt do snucia frapującej opowieści o tym, co dzieje się na styku geografii, biografii, krytyki literackiej i literatury, i o wzajemnych relacjach miejsc, ludzi i tekstów. Autora interesują spotkania, więzi i – często nieoczywiste – paralele, wynikające tyleż z doświadczenia wspólnej przestrzeni, co z czyt...
Autorka konstruuje w książce obraz polskiej poezji modernistycznej od ostatnich dziesięcioleci XIX wieku po poezję neolingwistyczną przełomu wieków XX i XXI. Dominują w nim dwa zagadnienia, kluczowe dla świadomości modernistycznej - poznawania i nazywania, ale uzupełniają kwestie i dylematy, które autorka uznaje za pochodne wobec nich: podmiotowości, stosunku do problematyki cywilizacyjnej, do historii, do racjonalizmu. SPIS TREŚCI Zamiast wstępu Część I....
Trzytomowa książka Polonistyka dziś - kształcenie dla jutra to efekt obrad I Kongresu Dydaktyki Polonistycznej, który odbył się 20-23 listopada 2013 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prelegenci z Polski i ośrodków zagranicznych rozmawiali o tradycji i zmianie w kształceniu na kierunku filologia polska, przedstawiciele uniwersytetów i najważniejszych instytucji naukowych (KNOL PAN, KJ PAN, KRASP, RGNiSW, IBL PAN, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickie...
Literatura popularnonaukowa jest nastawiona przede wszystkim na popularyzowanie oraz objaśnianie nauki i zjawisk, które zachodzą w jej obrębie. Książki przynależące do tego gatunku są skoncentrowane przede wszystkim na przybliżaniu i wyjaśnianiu nieposiadającym naukowej wiedzy z danej dziedziny odbiorcom różnorakich zagadnień ze świata nauki. Publikacje popularnonaukowe są najczęściej pisane językiem pozbawionym skomplikowanych terminów technicznych utrudniających przyswajanie treści czytelnikom niezaznajomionym z naukową terminologią. „Literatura popularnonaukowa” jest częścią szerszej kategorii „Literatura faktu”. W skład tej kategorii wchodzą zarówno publikacje dotyczące znanych i cenionych naukowców, jak i różnych gałęzi nauki. Nie zabrakło tu takich pozycji jak „Lab girl. Opowieść o kobiecie naukowcu, drzewach i miłości”, „Po obu stronach mózgu. Moja przygoda z neuronauką”, „Lęk. Neuronauka na tropie źródeł lęku i strachu”, „Trauma i pamięć. Praktyczny przewodnik do pracy z traumatycznymi wspomnieniami”, „Empatia. Jak odkrycie neuronów lustrzanych zmienia nasze rozumienie ludzkiej natury”, „Jak czytać wodę. Wskazówki i znaki ukryte w morzach, jeziorach, rzekach i kałużach”, „Teraz. Fizyka czasu”, „Wszechświat i ja”, „Neuroerotyka”, „Wszechświat w twojej dłoni”, „Sapiens. Od zwierząt do bogów” czy też „Oszustwa pamięci”. W kategorii „Literatura popularnonaukowa” w internetowej księgarni Woblink.com znajdują się publikacje znanych i cenionych naukowców, profesorów oraz badaczy, jak na przykład książki Stephena Hawkinga, jednego z czołowych fizyków teoretycznych, profesora Jerzego Vetulaniego czy też niemieckiego leśnika pokazującego inne spojrzenie na otaczającą przyrodę – Petera Wohllebena.
