Precyzyjnie rzecz ujmując, nie istnieje coś takiego jak „teczka IPN-owska”. W gromadzonym od 6 lat przez IPN zasobie znalazły się archiwalia wytworzone m.in. przez bezpiekę, w tym materiały nazywane obiegowo „teczkami”. To bardzo wyjątkowy zbiór źródeł historycznych. Jego penetracja przez historyków przynosi wiedzę, która nie może być jedyną podstawą rekonstrukcji najnowszych dziejów Polski, ale bez której mogą one być nie tylko niezrozumiałe, ale i nieprawdziwe. Dlatego tak ...
Białoruś podczas okupacji niemieckiej w latach 1941-1944 stała się polem trzyletniej konfrontacji kilku racji państwowych i narodowych. Wszystkie walczące strony na miarę swoich możliwości zmuszały miejscową ludność do posłuszeństwa za pomocą terroru i przemocy. Grabież mienia należącego do mieszkańców stała się zjawiskiem powszechnym. Najwięcej ofiar przyniosło starcie dwóch totalitaryzmów – komunistycznego i faszystowskiego, z których każdy miał zwolenników wśród miejscowej...
Opisane w książce dzieje polityczne rozdrobnienia dzielnicowego Polski, to okres niezwykle barwnej i pobudzającej wyobraźnię historii naszego kraju. Narracja Autora obejmuje lata 1138-1306. Mimo popularnonaukowego charakteru, książka nie omija kontekstu międzynarodowego i sporo miejsca poświęca relacjom książąt piastowskich ze swoimi sąsiadami. Na kartach książki ożywają bohaterowie tamtych wydarzeń, miasta i krainy będące areną rywalizacji i skomplikowanych gier politycznych...
Świat starożytny bez psa był nie do wyobrażenia. W jego asyście chłopcy wkraczali w wiek męski, ucząc się na wspólnych polowaniach znosić trudy i znoje, jakich zaznać mieli w dorosłym życiu. Był ważnym elementem życia homoseksualnego ateńskiej arystokracji. Brał czynny udział w konfliktach zbrojnych – walcząc u boku ludzi, pilnując żołnierskich obozów i służąc w charakterze kurierów. Strzegł domostw i pomagał niewidomym pokonywać przeszkody. Jednakże to samo zwierze pożywia...
Ciekawie opowiedziana historia dzieciństwa i dorastania na królewskim dworze. Książka skupia uwagę na losach dzieci będących prawowitymi dziedzicami korony, jak i tych pochodzących ze związków pozamałżeńskich. Dorastającym królewnom i królewiczom w drodze przez życie towarzyszy galeria barwnych postaci - rodziców, wychowawców, mentorów, bratnich dusz. Czytelnik może poczuć się członkiem tej wielkiej rodziny i razem z bohaterami książki wkroczyć w dorosłość.
Część pierwsza, oddawanej do rąk Czytelnika książki, stanowi fundament, na którym budowane będą dalsze rozważania, już bezpośrednio dotyczące samych postanowień statutowych.
Ustalenia poczynione w pierwszej części książki staną się pdostawą do określenia postanowień statutowych poczynionych przed śmiercią przez Bolełsawa Krzywoustego. Z tego względu część druga pracy stanowić będzie próbę ponownego określenia sposobu następstwa w pryncypat.
Białoruś podczas okupacji niemieckiej w latach 1941-1944 stała się polem trzyletniej konfrontacji kilku racji państwowych i narodowych. Wszystkie walczące strony na miarę swoich możliwości zmuszały miejscową ludność do posłuszeństwa za pomocą terroru i przemocy. Grabież mienia należącego do mieszkańców stała się zjawiskiem powszechnym. Najwięcej ofiar przyniosło starcie dwóch totalitaryzmów – komunistycznego i faszystowskiego, z których każdy miał zwolenników wśród miejscowej...
Bohaterem niniejszej książki jest książę Zygmunt Korybutowicz, bratanek króla Władysława Jagiełły i namiestnik kandydata na tron czeski wielkiego księcia Witolda. Działalność polityczną i wojskową Zygmunt Korybutowicz rozpoczął na dworze swego stryja w Krakowie. Szczytem jego kariery politycznej był dwukrotny pobyt w husyckiej wówczas Pradze w latach 1422 i 1424 - 1427. Za pierwszym razem udał się tam w charakterze namiestnika wielkiego księcia Witolda. Po raz drugi przybył d...
Książę Bolesław II, syn Siemowita I, a wnuk Konrada Mazowieckiego, nie należy do grupy znanych książąt z okresu rozbicia dzielnicowego - choć Jan Długosz wystawił mu bardzo dobrą opinię: „…surowy, ale rozsądny i sprawiedliwy książę, gorliwy tępiciel i wróg złodziei, rabusiów i złoczyńców”. Celem książki jest zatem przybliżenie postaci jednego z zapomnianych mazowieckich książąt ze zwróceniem uwagi na ponaddzielnicową rolę odgrywaną przez Bolesława II w czasie nasilania się te...
Jubileusz 30-lecia Wydziału Historii Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przypadający 8 grudnia 2011 roku stanowi dobrą okazję do refleksji nad pozycją fakultetu w strukturach uczelni. Narodził się on bowiem wraz z powołaniem do życia w 1981 roku Papieskiej Akademii Teologicznej, sukcesorski ponad sześciowiekowego dziedzictwa Wydziału Teologicznego Akademii Krakowskiej.
Ze Słowa Wstępnego
„Okrutny”, „Zły”, „Szalony”, „Niespokojny”– to określenia, którymi najczęściej obdarzano Jana II żagańskiego. Książę nie był ulubieńcem historiografii niemieckiej, a i polska dostrzegała złożoność jego charakteru i kontrowersyjność czynów, które czasami trudno było nawet wytłumaczyć specyfiką czasów. Obrazowo scharakteryzował księcia Walenty Kulawski w dziewiętnastowiecznym przekazie „Spółcześni oburzeni jego dzikiem okrucieństwem nazwali go szalonym tyranem. Potomność, któr...
„Okrutny”, „Zły”, „Szalony”, „Niespokojny”– to określenia, którymi najczęściej obdarzano Jana II żagańskiego. Książę nie był ulubieńcem historiografii niemieckiej, a i polska dostrzegała złożoność jego charakteru i kontrowersyjność czynów, które czasami trudno było nawet wytłumaczyć specyfiką czasów. Obrazowo scharakteryzował księcia Walenty Kulawski w dziewiętnastowiecznym przekazie „Spółcześni oburzeni jego dzikiem okrucieństwem nazwali go szalonym tyranem. Potomność, któr...
W niniejszym zbiorze prezentowane są przykładowe formy pracy duszpasterstw środowiskowych na terenie archidiecezji krakowskiej w XX w.
Kolejne artykuły opracowane zostały zasadniczo przez historyków i dlatego, co zrozumiałe, pominięto w nich kwestie teologiczne, pastoralne i kanoniczne. Ten wymiar aktywności duszpasterstw specjalistycznych działających w archidiecezji krakowskiej w XX w. czeka jeszcze na opracowanie.
Województwo poleskie, wynik kilkunastu lat pracy autora w archiwach zagranicznych i polskich, w przystępnej formie przybliża Czytelnikowi całe spektrum złożonych, lokalnych uwarunkowań społeczno-ekonomicznych oraz ukazuje politykę państwa polskiego prowadzoną na obszarze Polesia. Autor dokonał nowatorskich ustaleń badawczych, wyraźnie wykazując, iż na ziemiach kresowych, także województwo poleskie posiadało swoją własną, odrębną politykę narodowościową. Dzięki dostępowi do za...
Książka, poświęcona osobie nieco zapomnianego i niedocenianego przez historiografię księcia Henryka III Białego, jest nie tylko biografią tej postaci, ale znakomitym studium procesów historycznych i zjawisk społecznych, które przygotowały Śląsk do ponownego włączenia się w międzydzielnicową rywalizację w zabiegach o koronę. Rola Henryka III Białego, pozostającego w cieniu swego ojca, poległego pod Legnicą księcia Henryka Pobożnego, w dziejach XIII wiecznego Śląska jest szczeg...
Czy w okresie średniowiecza kobiety miały niewielkie prawa w świecie, w którym rządzili mężczyźni? Tego typu opinie wpisują się w ogólny schemat myślenia o średniowieczu. Celem książki jest weryfikacja podobnych sądów poprzez zaprezentowanie, w jakim stopniu w świetle obowiązującego prawa na ziemiach polskich w średniowieczu powszechne było przejmowanie rządów przez księżne – wdowy po panujących władcach piastowskich w stosunku do ich małoletnich synów. Zamiarem Autorki był...
Wyznawcy prawosławia stanowili do końca XVI wieku istotną grupę mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dlatego podjęcie badań nad stanem prawosławnego monastycyzmu na tym obszarze do końca XVI wieku związane jest nie tylko z ustaleniem liczby i rozmieszenia monasterów, ale też z ich rolą i sytuacją ekonomiczną oraz stanem kultury i oświaty środowisk monastycznych. Niebagatelne znaczenie ma ocena skutków rozwoju życia monastycznego dla życia Kościoła prawosławnego jako ca...
Dzieje Bezpryma, najstarszego syna pierwszego polskiego króla Bolesława Chrobrego, były zaiste tajemnicze i to zarówno za życia, jak i po śmierci. Jego istnienia nie odnotowało żadne ze średniowiecznych polskich źródeł. Nic więc dziwnego, że aż do schyłku XVIII w. nie był znany nauce polskiej, protestowano nawet że istniał, kiedy w jednej z niemieckich kronik i jednym z niemieckich roczników wypatrzyli go obcy badacze. Kiedy w końcu pogodzono się w Polsce z jego istnieniem, p...
Pierwsza w światowym dziejopisarstwie pełna biografia Bolesława II Szczodrego - trzeciego koronowanego władcy Polski. Postać króla, niezwykle barwna i nietuzinkowa odcisnęła wyraźne piętno na dziejach nie tylko Polski, ale rownież Rusi, Węgier i Czech. Bolesław Szczodry prowadził z rozmachem polityke zagraniczną, a przy tym wiele uwagi poświęcał sprawom państwa i kościoła, dokonując w 1075 r. pełnej odnowy gnieźnieńskiej organizacji diecezjalnej po wydarzeniach z lat trzydzie...
Pierwsza w światowym dziejopisarstwie pełna biografia Bolesława II Szczodrego - trzeciego koronowanego władcy Polski. Postać króla, niezwykle barwna i nietuzinkowa odcisnęła wyraźne piętno na dziejach nie tylko Polski, ale rownież Rusi, Węgier i Czech. Bolesław Szczodry prowadził z rozmachem polityke zagraniczną, a przy tym wiele uwagi poświęcał sprawom państwa i kościoła, dokonując w 1075 r. pełnej odnowy gnieźnieńskiej organizacji diecezjalnej po wydarzeniach z lat trzydzie...
Książka jest poświęcona Eufrozynie, żonie wielkiego księcia Romana Mścisławowicza (+ 1205 r.) i matce króla Daniela Romanowicza (+ 1264 r.). Świeckie jej imię ustalone zostało na podstawie świadectwa zawartego w nekrologu katedry w Spirze. Eufrozyna była starszą córką cesarza bizantyńskiego Izaaka II Angelosa i została żoną księcia halicko – wołyńskiego w rezultacie zawiązania rusko – bizantyńskiego sojuszu skierowanego przeciw Połowcom. Z jej bezpośrednim wpływem należy wiąz...
Proponowana pozycja stanowi bardzo istotne uzupełnienie cząstkowej dotąd wiedzy o powojennych relacjach zdominowanego przez nową władzę Polskiego Komitetu Olimpijskiego z Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim w Lozannie. Wszystko to w oparciu o nieznaną dotąd naszym badaczom korespondencję odnalezioną przez autora w archiwum MKOI, uzupełnioną szeroką kwerendą w archiwach polskich i zbiorach prywatnych.
dr hab. prof. UwB Daniel Grinberg
Niniejszy tomik stanowi rozszerzoną wersję przełomowej książki wydanej w 2005 r. Nawrócenie i chrzest Mieszka I. "Przełomowej" ponieważ zaprezentowała nowe naukowe spojrzenie na decyzję Mieszka I, by wprowadzić chrześcijaństwo do Polski. Autor poddał wnikliwej analizie źródła zarówno pisemne, jak i archeologiczne, a w swej narracji ujmuje Czytelnika gruntowną znajomością literatury przedmiotu ostatniego stulecia. Książkę rozpoczyna komparatystyczny przegląd innych, równie prz...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
