Co myślimy, kiedy słyszymy słowo „odpowiedzialność”? Jak interpretujemy wypowiedzi zawierające hasło „odpowiedzialny”? Jakie obrazy odpowiedzialności mieszkają w ludzkich głowach? Praca rozważa sposoby użycia oraz rozumienia pojęcia odpowiedzialności. Analizuje w aksjolingwistycznym świetle ujęcia potoczne jak i słownikowe, charakteryzuje oceny zawierające orzecznik „odpowiedziany”, dokonuje identyfikacji cech decydujących o zakwalifikowaniu postaw, działań człowieka do „odpo...
Dziennik Atanazego Raczyńskiego (1788–1874) z lat 1808–1866, po raz pierwszy publikowany w tak obszernym wyborze, w polskim przekładzie i w krytycznym opracowaniu, należy do najobszerniejszych, najbardziej znaczących, a zarazem najmniej znanych przykładów polskiej diarystyki XIX wieku. Stanowi on nieocenione źródło dla badaczy świadomości politycznej i narodowej polskich elit arystokratycznych w przełomowym okresie między epoką ancien régime’u i nowoczesnością. Zawartość dzie...
Autorka zajmuje się dwujęzyczną (polsko-angielską) twórczością literacką Stefana Themersona od lat 80. XX wieku i opublikowała pierwszą w Polsce i na świecie monografię na ten temat. Spotykała się wielokrotnie z pisarzem i jego żoną Franciszką, wybitną malarką, graficzką oraz ilustratorką, przetłumaczyła również na język polski jego ostatnią, wydaną już pośmiertnie (Themerson zmarł w roku 1988) powieść „Wyspa Hobsona”. W „Studiach i szkicach” autorka zgromadziła swoje teksty ...
Monografia jest publikacją wieloautorską, w której głównym przedmiotem dociekań naukowych zostały obrane ptaki widziane przez pryzmat badań humanistycznych, a dokładniej słowiańszczyzny. Tytułowa ptasia perspektywa wskazuje ptasie motywy obecne w językach literaturach i kulturach narodów słowiańskich. Czytelnik pozna prototypowego ptaka w języku chorwackim, dowie się skąd pochodzą polskie czasowniki zasępić się, gapić się i inne, jakie najczęściej występują „ptasie” frazeolog...
Praca o charakterze interdyscyplinarnym wpisuje się w humanistyczno-społeczny dyskurs wokół prostytucji kobiet. Autorka prezentuje wielopłaszczyznową narrację dotyczącą omawianego zagadnienia i przedstawia analizy naukowych teorii i badań empirycznych odzwierciedlających rzeczywistość kobiet zaangażowanych w prostytucję. Przedstawia kontrowersje wiążące się już z samą konceptualizacją zagadnienia, jego aspekty historyczne oraz zagadnienia prawne. W swojej pracy autorka zawarł...
Monografia jest zbiorem usystematyzowanych rozważań dotyczących wykluczenia społecznego w różnych aspektach występowania zjawiska. Ukazuje multiprzyczynowość i wielowymiarowy charakter problemu, jego znane i nieznane przejawy, skutki polegające na wielopoziomowej, relatywnej deprywacji. Autorzy przeprowadzają czytelnika przez problematykę wykluczenia jednostki i rodziny, wynikającego z przemian społecznych, gospodarczych czy politycznych współczesnego świata. Charakteryzują ś...
Kolejny tom akt sejmikowych województw poznańskiego jest kontynuacją wydawnictwa zapoczątkowanego jeszcze w połowie XX w. przez Włodzimierza Dworzaczka, a podjętego i realizowanego od 2002 r. przez Michała Zwierzykowskiego. Obejmuje 340 różnorodnych tekstów, pochodzących z lat 1676–1695, a więc z okresu panowania Jana III Sobieskiego, od koronacji do ostatniego sejmiku, jaki odbył się za jego życia. Wydane źródła to nie tylko bezcenne materiały do wielu aspektów dziejów Wielk...
Pierwsza w literaturze przedmiotu monografia poświęcona w całości prezentacji unikatowego fenomenu ideowo-artystycznego, jakim była polska szkoła filmowa. Książka nawiązuje do szeregu wcześniejszych szczegółowych opracowań, które ukazały się w ubiegłych latach nakładem Wydawnictwa Naukowego UAM, takich jak: „Kanał”, „Andrzej Munk”, „Morgenstern”, „Popiół i diament”, „Eroica”, „Zezowate szczęście”, „Do widzenia, do jutra”. W książce „Polska szkoła filmowa” Marek Hendrykowski p...
Punkt wyjścia i zasadniczy impuls tych rozważań wyznacza poczucie niedosytu badawczego. Wiele przemawia za tym, że nie w pełni zdawaliśmy sobie sprawę dotąd sprawę z rzeczywistej doniosłości wydarzenia, jakie stało się z udziałem naszej kinematografii, a którym był, bo zaledwie kilkuletni, epizod umownie zwany polską szkołą filmową - pisze Marek Hendrykowski, któremu książka Polska szkoła filmowa. Reinterpretacje i nawiązania jest dedykowana.
„Hathapradipika” („Lampka hathajogi") to najważniejszy, klasyczny traktat o hathajodze, napisany w XV wieku w języku sanskryckim przez jogina Swatmaramę. Składa się on z czterech wykładów omawiających kolejno asany, ćwiczenia oddechowe, mudry i techniki medytacyjne. Niniejsza publikacja stanowi pierwszy polski przekład tego traktatu z oryginału. Opracowanie zawiera również tekst sanskrycki, podstawowe wyjaśnienia, ilustracje opisywanych w traktacie asan oraz obszerny wstęp wp...
Pierwsza w językoznawstwie polskim próba całościowej charakterystyki nowo wyodrębnionego działu leksykografii, dotyczącego teorii i praktyki tworzenia słowników frazeologicznych. Praca składa się z trzech części. Pierwsza poświęcona jest zagadnieniom teoretyczno-metodologicznym, zawiera wprowadzenie do frazeografii, podstawowe ustalenia terminologiczne dotyczące zakresu dziedzin pokrewnych (leksykografii, leksykologii i frazeologii), przegląd współczesnych koncepcji teoretycz...
Pojęcia informacji i wiedzy są ze sobą blisko związane, a niekiedy używane zamiennie. Stanowią one centralne kategorie współczesnej epistemologii. Książka stanowi prezentację i analizę wybranych, uważanych za klasyczne, formalnych teorii informacji i przepływu informacji. W ramach tych teorii autor omawia zostały zarówno syntaktyczne, semantyczne i epistemologiczne aspekty znaczenia terminu „informacja”. Podejmuje również kwestię znalezienia perspektywy jednoczącej różne pode...
Książka zawiera analizę tytułowego filmu Spielberga pod kątem występowania w nim struktur i motywów baśniowych oraz pełnionych przez nie funkcji. Autorka stawia tezę, że przynależność filmu „A.I. Sztuczna Inteligencja” do gatunku science fiction nierozłącznie wiąże go ze światem baśni. Dzieło charakteryzuje się wyjątkową świadomością związku koneksji gatunkowych fantastyki naukowej z baśnią, do której regularnie odwołują się twórcy omawianego obrazu. Jako narzędzie do analizy...
Monografia jest zbiorem artykułów polskich historyków sztuki, poświęconych różnym sposobom rozumienia potencjału dzieł i form wizualności. Studia obejmują szeroki materiał historyczny (od nowożytności do współczesności), stwarzając możliwość dokonania istotnych rozróżnień w rozległej sferze obrazów – niezależnie od tego przy pomocy jakich mediów zostały one wygenerowane. Potencjał obrazów jest tu też rozważany jako ich zdolność do narzucenia przekonań i utrwalania przeświadcz...
Monografia ukazuje twórczość Przybosia w nowym świetle i spośród wielu warstw palimpsestu próbuje wskazać te najistotniejsze. Palimpsestowe czytanie Przybosia, którym Edward Balcerzan otwiera tom znajduje swoją kontynuację w kolejnych artykułach. Propozycja interpretacyjna Piotra Michałowskiego, rozważania o powinowactwach ekologii i polityki Aliny Świeściak, obraz przemian dostrzeżonych przez Iwonę Misiak i omówione przez Joannę Grądziel-Wójcik zderzenie obrazów wiosny w wie...
Książka Pawła Grafa „Automobil w pędzie. Studia o futuryzmie i futurystach” ukazuje się dokładnie w stulecie debiutu polskich futurystów na arenie literackiej. Ich działalność artystyczna była jednym z ważniejszych polskich doświadczeń awangardowych, być może nawet najważniejszym z nich, zwłaszcza w perspektywie długiego trwania awangardy i jej aktualnego znaczenia. Automobil w pędzie proponuje nowe i nowatorskie spojrzenie na futuryzm (częściowo także formizm), przynosząc le...
Monografia poświęcona jest problematyce pisma jako kodu kultury w dyskursie serbskim i chorwackim. Forma graficzna pisma oraz ortografia są elementem tożsamości kulturowej i narodowej. Jako taka, grafia znajduje się w obrębie dyskursów: politycznego, językoznawczego i społecznego, a nawet religijnego. Wyrazistym przykładem inżynierii językowej jest współczesna Serbia, gdzie rywalizują ze sobą cyrylica i łacinka, a także Chorwacja, wciąż poszukująca własnego, odrębnego kanonu ...
Studium kulturoznawcze poświęcone sekretom powszechnie przeżywanego fenomenu, jakim jest doświadczenie snu. Zagadnienie to stanowi obiekt badań z natury rzeczy niełatwy pod względem metodologicznym. Całość rozprawy składa się z serii esejów, w których autor rozważa poszczególne aspekty zjawiska snu, zwracając szczególną uwagę na jego kulturowe determinanty oraz aspekty semiotyczne.
Książka ukazuje bałkański folklor jako znaczącą część kultury ludowej, która opiera się nie tylko na słowiańskiej czy chrześcijańskiej spuściźnie, lecz na tradycji będącej amalgamatem różnorodnych elementów odziedziczonych po dawnych mieszkańcach Półwyspu. Znajdziemy w niej echa pogańskich religii, zachowanych i przekazywanych do naszych dni za pomocą twórczości ustnej (folklor i wiara) i zachowań (praktyki obyczajowe i obrzędowe). Autorka dzieli rok kalendarzowy na trzy czę...
Praca dotyczy problematyki psychologii rodziny. Przedstawione w niej rozważania koncentrują się wokół wybranych zjawisk swoistych dla współczesnych nam czasów, które charakteryzują obecną rodzinę, ze wskazaniem ich skutków dla rozwoju indywidualnego członków rodziny. Obejmują one kwestie takie jak: specyfika funkcjonowania dorosłych w rolach rodzicielskich, także doświadczających długotrwałych chorób i w różnych typach rodzin, relacje międzypokoleniowe w rodzinie (ze szczegól...
Przedmiotem opracowania jest wycinek historii literatury francuskiej, niemal nieobecny dotychczas w pracach polskich literaturoznawców, jaki stanowi powieść francuskiego symbolizmu: jej charakterystyczna problematyka skoncentrowana na życiu duchowym jednostki i wywodząca się z różnych odmian filozoficznego idealizmu, jej swoisty estetyzm i oryginalne techniki narracyjne. W pięciu rozdziałach, poświęconych najbardziej reprezentatywnym dla tego nurtu utworom narracyjnym z lat ...
Księgę III Biblioteki Historycznej poświęcił Diodor egzotycznym i słabo znanym w czasach antycznych obszarom Etiopii, Libii i Arabii. Znajdujemy tu niezwykle ciekawe, na poły bajkowe opisy etnograficzne różnych ludów, które zamieszkiwały tereny od Zatoki Perskiej po wybrzeża Morza Czerwonego i dalej w głąb Afryki oraz na zachód od Egiptu po Słupy Heraklesa. Obręb Morza Czerwonego (nazywany Zatoką Arabską) był dla Greków, a później dla Rzymian, szczególnie intrygujący, bo tędy...
W książce zawarto rozważania wyrastające z rozpoznań związanych z tzw. zwrotem topograficznym (spacjalnym) w kulturze przełomu XX i XXI wieku. W części I, zatytułowanej „Miejskie widoki”, zostały zamieszczone teksty dotyczące szeroko rozumianej problematyki miejskiej (oraz interpretacje utworów m.in. J. Tuwima, T. Różewicza, P. Sommera). Część II, „W przestrzeniach tekstu”, poświęcona została funkcjonowaniu kategorii spacjalnych w analizie zjawisk związanych z cielesnością, c...
Tom II „Rhetores Graeci” poświęcony jest opracowaniu i tłumaczeniu drugiej, czwartej i trzeciej „Mowy o królestwie” Diona z Prusy, pisarza należącego do drugiej sofistyki, o przydomku Złotousty. Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, czemu Dion zawdzięcza swój przydomek i potwierdzić, poprzez analizę artyzmu, kunsztu literackiego oraz swobodnego poruszania się w gatunkach z pogranicza retoryki i filozofii, zasadność określenia Diona Złotoustym mówcą. Na początku omawia sz...
