Księgozbiór Heleny Dąbczańskiej powstał we Lwowie na przełomie XIX i XX wieku. Celem kolekcjonerki była nie tylko realizacja własnej pasji bibliofilskiej, ale także zachowanie zbiorów dla przyszłych pokoleń. Dlatego jeszcze za życia przekazała je Muzeum Narodowemu w Krakowie. Niniejsza monografia przedstawia dzieje biblioteki i analizę jej zawartości na tle zjawisk charakterystycznych dla lwowskiej kultury książki tamtych czasów. Przedmiotem opisu są utwory autorów kresowych,...
Książka została poświęcona problemowi pamięci kulturowej w tym szczególnym przypadku, kiedy owa pamięć dotyczy przeszłości „należącej” do kogoś innego niż wspólnota pamiętających. Odnosi się to do wielu regionów Polski zamieszkanych przez społeczności postmigracyjne, m.in. Ziem Zachodnich i Północnych czy Bieszczadów. Właśnie w Bieszczadach, zasiedlonych po II wojnie światowej i wysiedleniach ludności bojkowskiej (ukraińskiej) na nowo, można dziś zaobserwować praktyki kulturo...
Niniejszy tom był pierwotnie planowany jako księga jubileuszowa, która miała uczcić siedemdziesiątą rocznicę urodzin Profesora Czesława Robotyckiego. Zamierzaliśmy przy tym spotkać się w gronie bliskich Pana Profesora, wspólnie ciesząc się Jego obecnością wśród nas, zawdzięczających Mu tak wiele zarówno na niwie naukowej, jak i często osobistej. Tak się jednak nie stanie. W momencie śmierci Profesora Czesława Robotyckiego zawartość księgi była już niemal gotowa i wszystko wsk...
Na popularność radia wpłynął jego plebejski charakter. Miało ono tę przewagę nad gazetą, że mogli z niego korzystać również analfabeci, a warto pamiętać, że sto lat temu, nawet w krajach rozwiniętych, nie wszyscy potrafili czytać. Marshall McLuhan przyrównywał radio do plemiennych bębnów, które przekazują wiadomość coraz dalej i dalej. Taka właśnie jest istota radia. Informację o zdarzeniu w jednym miejscu, nadaną przez miejscową stację, podchwytują inne rozgłośnie i przekazu...
Dariusz Kosiński „wprowadza”, „wyprowadza” i „nie wprowadza” w kolejne korytarze labiryntu o nazwie „performatyka”. Ta gra słów dobrze oddaje intencje Autora, który wydaje się bardziej zafascynowany samym procesem szukania, myślenia i poznawania niż objawianiem gotowych odpowiedzi i formułowaniem definicji. Termin „performatyka” jest objaśniany w książce parokrotnie, ponieważ jej rozumienie i społeczne (nie tylko ściśle naukowe) stosowanie zmieniają się w czasie. Autor podąża...
Odnowa muzułmańska z perspektywy propozycji Muhammada Asada na tle dyskursu o stanie świata islamu to monografia prezentująca postać i zapatrywania wybitnego myśliciela wywodzącego się ze Lwowa i aktywnie uczestniczącego w ważnych przeobrażeniach świata muzułmańskiego w XX wieku. Autorka prezentuje poglądy Asada na tle debaty dotyczącej stanu współczesnego świata islamu i jego wyznawców, toczonej wśród intelektualistów muzułmańskich. Z perspektywy przemian w obrębie tej reli...
Czy wojna jest zakodowana w naszych memach, naszej kulturze? Jaką rolę w prowadzeniu działań wojennych odgrywają idee, wartości i przekonania, podzielane zarówno przez wojskowych i politycznych liderów, jak i przez rzesze walczących na wojnach mężczyzn? Autorka książki próbuje odpowiedzieć na te pytania, kreśląc teoretyczną perspektywę analizy związków pomiędzy sposobami prowadzenia wojen a podzielanymi w społeczności treściami kulturowymi. Książka opisuje transformację wojny...
W tej przełomowej książce Franco Moretti przekonuje, że badacze literatury zamiast czytać książki, powinni zacząć je liczyć i tworzyć ich wykresy i mapy. W miejsce tradycyjnie selektywnego kanonu kilkuset tekstów proponuje on diagramy, plany oraz osie czasu, czyniąc ze swej idei "czytania na dystans" w pełni rozwinięty eksperyment literackiej historiografii, w którym ów kanon znika w ramach większego systemu. Sporządzając wykresy dla całych gatunków - powieści epistolarnej, g...
Les mises en prose sont un élément caractéristique du paysage littéraire de l’automne du Moyen-âge. Ces longs récits en prose donnent une nouvelle vie au vieux chant héroique des chansons de geste, aux romans courtois et aux vieilles chroniques. Lues et aimées de leurs contemporains, ces adaptations n’ont pas, au début, suscité l’intéret des philologues, certains les trouvant secondaires et médiocres, d’autres simplement insignifiantes. Aujourd’hui, cette littérature regagne ...
Jacek Hajduk, filolog klasyczny i polonista, stworzył pierwsze w Polsce w pełni nowoczesne studium teoretycznoliterackie poświęcone powieści Petroniusza oparte na najnowszych źródłach naukowych. Wykazał w nim, że utwór ten odegrał zasadniczą rolę w rozwoju nowożytnej literatury narracyjnej.
Z recenzji em. prof. dr. hab. Mariana Szarmacha
Miasta różnią się między sobą. Każde z nich dostarcza odmiennych możliwości konsumpcji kulturowej i stwarza swoiste nisze dla rozwoju przemysłów kultury. To od nich zależą zdolności przyciągania turystów i pożądanych grup mieszkańców, kulturowy potencjał rozwoju i tym samym przyszłość miasta. Niniejsza książka stanowi skondensowany wykład teorii z zakresu kulturowych studiów miejskich, w którym autorzy rozwijają własną perspektywę kulturową badania przekształceń współczesnych...
Przedmiotem niniejszej monografii jest charakterystyka dialektu używanego przez mieszkańców niewielkiej wyspy Ikema (należącej do grupy wysp Sakishima w południowej części Archipelagu Ryukyu) na tle szerokiego kontekstu środowiskowego i historycznego. Znajdziemy tu opis najważniejszych elementów środowiska geograficznego i przyrodniczego Ikemy, a także szczegółowe omówienie tradycyjnej kultury mieszkających tam ludzi. Osobne rozdziały poświęcono problematyce pochodzenia ludn...
Eseje zebrane w książce Kieszenie i podszewki. Podteksty kultury są zapisem autorskiego eksperymentu badawczego (antropologiczno-literackiego) poświęconego społecznym granicom postrzegania tekstów kultury jako „literackich” lub „nieliterackich”. Projekt ten kształtował się dynamicznie w latach 2008–2011 w żywym dialogu z instytucją kreowania owych fenomenów „literackości” tekstu, a mianowicie we współpracy merytoryczno-redakcyjnej Autorki z Redakcją czasopisma kulturalnego „F...
Tradycja – jako zjawisko i jako problem – pozostawała przez ostatnich kilka dziesięcioleci poza sferą większego zainteresowania badaczy literatury i kultury. Dopiero w ostatnich latach zaczęła coraz wyraźniej domagać się uznania, opisu i reinterpretacji, zgodnych z jej rolą, postacią i funkcjami w kulturze i myśli współczesnej. A są one, jak wiadomo, zdominowane przez przeszłość: tzn. przez jej oddziaływanie na teraźniejszość, przez jej reinterpretowanie z perspektywy współcz...
Droga 312 to chiński odpowiednik amerykańskiej drogi 66. Pokonując dystans prawie 5 tysięcy kilometrów ze wschodu na zachód, nie omija chyba żadnej warstwy rewolucji społeczno-gospodarczej, która przeorała całe Chiny od góry do dołu. W tej zaskakującej i głęboko osobistej książce Rob Gifford, popularny reporter National Public Radio, opowiada o przygodach w podróży drogą 312, którą przejechał od punktu wyjścia w Szanghaju do końca na granicy z Kazachstanem. Autor zapoznaje cz...
Celem autorki było uchwycenie mechanizmów pluralizacji medialnej przestrzeni publicznej w skali globalnej, regionalnej oraz lokalnej. Proponowana Czytelnikowi książka śledzi i analizuje strategie przenikania do głównego nurtu medialnych reprezentacji, które nie tylko ukazują Innego, ale także stanowią jego samodzielny i niezależnie kształtowany głos. W cyklu analiz prowadzonych w paradygmacie medioznawczym i antropologicznym, skupiając się na telewizyjnych tekstach, ale także...
Tom stanowi pokłosie ogólnopolskiej sesji naukowej poświęconej pamięci Profesora Ryszarda Łużnego (1927-1998), wybitnego filologa slawisty, badacza literatury i kultury narodów wschodniosłowiańskich, edytora i tłumacza. Tematyka sesji - przygotowanej z inicjatywy i staraniem uczniów Profesora - nawiązywała do jednego z głównych nurtów prowadzonych przez Ryszarda Łużnego badań - do komparatystyki literacko-kulturoznawczej w obszarze powiązań Polski i Słowiańszczyzny Wschodniej...
Dlaczego Bułgarzy nazywają język staro-cerkiewno-słowiański starobułgarskim? Od kiedy św.św. Cyryl i Metody są Bułgarami? Czy ziemie bułgarskie mogą leżeć poza Bułgarią, a język macedoński – być alternatywną normą bułgarszczyzny? I czy Bułgarzy to Słowianie? Te i podobne pytania, które stawiają dziś nie tylko postronni obserwatorzy współczesnego bułgarskiego dyskursu tożsamościowego, ale i sami Bułgarzy, zachęcają do bliższego przyjrzenia się procesowi definiowania i kodyfika...
W tym napisanym z niesłychanym znawstwem i pasją tomie szkiców naukowych Gabriela Matuszek przygląda się literaturze wczesnego modernizmu z perspektywy psychoanalitycznej, antropologicznej, kulturowej i genderowej. Książka składa się z artykułów monograficznych, poświęconych poszczególnym pisarzom polskim i obcym (Wyspiańskiemu, Ibsenowi, Przybyszewskiemu, Żeromskiemu i Alinie Świderskiej), w których badaczka analizuje i interpretuje albo pojedyncze dzieła, albo całokształt t...
Prezentowana książka podejmuje ważny problem – form obecności przeszłości, pamięci, tradycji, wartości oraz budowania znaczenia w praktykach kulturowych teraźniejszości – dla kultury w ogóle, a kultury współczesnej w szczególności. Ukazanie tego złożonego i trudnego zagadnienia poprzez zjawisko cytatu właśnie wydaje się doskonałym pomysłem; pozwala bowiem w sposób konkretny, jednorodny metodycznie oraz analitycznie operacyjny i efektywny przedstawić panoramiczny ogląd tyleż s...
August Šenoa to najwybitniejszy przedstawiciel literatury chorwackiej XIX wieku, który w swojej twórczości zapisał kompleksową wizję własnego narodu. Jego wyidealizowane wyobrażenie na temat wspólnoty utrwaliło się dzięki konkretnym strategiom i mechanizmom dyskursywnym. Podstawowym zadaniem niniejszej książki jest rekonstrukcja wspomnianej wizji oraz wskazanie sposobów efektywnego jej przekazywania odbiorcy. Dominacja problematyki narodowej w twórczości chorwackiego pisarza...
Niniejsza publikacja zawiera miniatury analityczne poświęcone jednej z centralnych kategorii narratologii - kategorii punktu widzenia. Jest ona tu rozumiana zarówno w sensie dosłownym, jako sposób patrzenia na przedmioty, jak i w sensie uogólnionym - jako sposób pojmowania, konceptualizacji przedmiotu. Grono młodych Autorów poddało oglądowi tytułową kategorię w tekstach zróżnicowanych regionalnie i gatunkowo, literackich i nie tylko, spoglądając na różnorodne i rozległe przes...
Cultural heritage is one of the concepts that have made an unusual career in the 20th century. The cultural codes associated with it – senses, meanings, and ideas, characteristic for specific local or national communities, and the tangible and intangible assets, became a space for new fascinations as well as scientific, regional, social and amateur exploration. These multiple searches for the truth showed that the essence of heritage is portrayed in the choice transforming th...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.
