Tom stanowi podsumowanie badań, jakie autor prowadził nad różnymi i czasem nieoczekiwanymi aspektami kultury polskiej. Poddawanymi analizie tekstami kultury są tu zjawiska bardzo urozmaicone: napisy na murach, zabudowa ogródków działkowych, samochody marki syrena, obyczajowość bazarowa widziane w realiach transformacji ustrojowej. Są to, opowiedziane w języku interpretacji antropologicznej, „mikrohistorie”, odsłaniające sens spontanicznych ekspresji potocznych, diagnozujące u...
Tom Polacy – Żydzi: kontakty kulturowe i literackie, który oddajemy do rąk Czytelnika, inspirowany jest dokonującym się w studiach żydowskich metodologicznym zwrotem: odejściem od koncentrowania się na międzygrupowych granicach, barierach, odgraniczeniach ku zainteresowaniu problematyką polsko- -żydowskich stref kontaktu i obszarów transkulturowych. Zamieszczone tu artykuły powstały w ramach projektu badawczego „Kulturowe i literackie kontakty polsko-żydowskie. Historia i wsp...
Teksty zamieszczone w książce dobrze wpisują się w wieloaspektową problematykę relacji polsko-rosyjskich w różnych, zaproponowanych przez autorów tomu, ujęciach rozumienia kultury, literatury i oddziaływań w sferze religii. Mają one naukowy walor nie tylko odsłaniania zagadnień natury historycznej i kulturowej już ugruntowanych w pewien sposób w badaniach naukowych, lecz dotykają także spraw kulturowych, zwłaszcza religijnych, związanych z odniesieniami katolicyzm – prawosław...
U podstaw książki tkwi pomysł opisu narracji literackich, które odnoszą się do choroby. Iwona Boruszkowska próbuje zmapować różnoraką materię chorowania jako tematu i tekstowej praktyki. Tom cechuje ten szczególny stosunek do krytycznego fachu, który pozwala odpowiadać na pytanie: po co dziś czytamy? Bardzo ciekawa jest zastosowana w tytule dekonstrukcyjno-psychoanalityczna kategoria defektu, która w części drugiej książki ulegnie przewartościowaniu: defektywne narracje okażą...
Książka Aleksandra Wójtowicza jest pozycją bardzo ważną dla każdego badacza zajmującego się literaturą awangardową dwudziestolecia międzywojennego. Długo trzeba było czekać na pracę, która w tak wnikliwy sposób omawia fenomen Nowej Sztuki. Autor dogłębnie przestudiował stan badań nad polską literaturą awangardową, złożył hołd wszystkim swoim poprzednikom, ale też postawił wiele oryginalnych i nowatorskich tez, dokonał również odkrywczych interpretacji tekstów, które już wielo...
"Nie zapominam jednak o ważnych lekcjach, jakich cywilizacja japońska może udzielić światu Zachodu, jeśli ów zechce wysłuchać: że aby żyć w czasie teraźniejszym, wcale nie trzeba nienawidzić i niszczyć przeszłości; i że każde dzieło kultury godne tego miana cechuje umiłowanie natury i szacunek dla niej. Jeśli cywilizacja japońska skutecznie utrzymuje równowagę między tradycją a zmianą, jeśli zachowuje równowagę między światem a człowiekiem, nie dopuszczając, by człowiek świat...
Jeszcze nigdy tak niewiele medialnych organizacji nie decydowało o tym, o czym dowiaduje się tak wielu. Konsekwencje agregacji medialnych treści są mało rozpoznane, natomiast jej przejawy – pasjonujące. Oto Facebook staje się głównym źródłem informacji, detronizując stacje telewizyjne, a w pełni zautomatyzowany Google News, największy na świecie agregator wiadomości z serwisów informacyjnych, jest uznawany za bardziej godny zaufania niż owe serwisy. W cyberprzestrzeni blisko ...
Pierwsza w literaturze polskiej i światowej monografia twórczości filmowej Tiana Zhuangzhuanga, uznawanego powszechnie za jednego z najwybitniejszych reżyserów Piątej Generacji. Twórczość ta – bardzo niejednorodna, zróżnicowana, korzystająca z odmiennych gatunków, poetyk i konwencji wypowiedzeniowych – zostaje wpisana w rozliczne konteksty, a także odniesienia do zmieniających się warunków społeczno-politycznych Chin po Rewolucji Kulturalnej. Znajdujemy tu próbę odpowiedzi na...
Rozkosz należy do tych fenomenów, które opierają się jednoznacznej definicji. Lokuje się na granicy tego, co popędowe, afektywne i kulturowe, a sposób jej przeżywania i rozumienia silnie zależy od kontekstu, w jakim się pojawia i w jakim jest analizowana. Niniejszy tom, wychodząc naprzeciw złożonej naturze rozkoszy, nie tylko ujmuje ją interdyscyplinarnie i kontekstowo, lecz także wskazuje na jej aktywny wymiar w kształtowaniu jednostkowej percepcji. Jak pokazują to zebrane w...
Wybitni polscy uczeni z różnych dyscyplin podejmują krytyczną dyskusję na temat słabości polskich uniwersytetów. Wspólnym mianownikiem zawartych w tomie artykułów jest diagnoza i kierunek terapii. Źródło kryzysu to zdaniem większości autorów opanowanie uniwersytetu przez całkowicie sprzeczną z istotą tej instytucji kulturę korporacyjną, opartą na rachunku natychmiastowej efektywności praktycznej i zysku finansowego, biurokratyzacji i centralizacji zarządzania, nieustannym aud...
Yoshimasa to prawdopodobnie najgorszy szogun, jaki kiedykolwiek rządził Japonią. Był kiepskim żołnierzem, nie znał się na sprawach państwowych i został zdominowany przez żonę. Niemniej - jak pokazuje Donald Keene ? wywarł bezprzykładny wpływ na życie kulturalne Japonii. Dziś Yoshimasę pamięta się przede wszystkim jako budowniczego Świątyni Srebrnego Pawilonu i człowieka rządzącego Japonią podczas wojny Onin (1467?1477), która doprowadziła do niemal całkowitego zaniku władzy s...
W niniejszej książce zamieściliśmy prace prezentujące wyniki badań na temat problemów edukacyjnych związanych z kulturą artystyczną. Autorzy, w większości będący pracownikami bądź współpracownikami Zakładu Pedagogiki Kultury Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego, uwzględniają obecny stan badań nad różnymi obszarami edukacji artystycznej, a zarazem inspirują do prowadzenia działań kulturowo-wychowawczych, które umożliwiają spożytkowanie propozycji pedagogiki kultur...
ywioły wyobraźni poetyckiej pokolenia ’68 to drugi tom serii Żywioły wyobraźni. Zawiera teksty wygłoszone podczas konferencji doktorantów na Wydziale Polonistyki UJ, która odbyła się w marcu 2008. Sesja została poświęcona poetom Nowej Fali i zorganizowana w 40. rocznicę debiutu tej formacji. Czternaścioro uczestników konferencji skupiło się na analizie pierwotnych żywiołów rządzących wyobraźnia poetycką pokolenia ’68. W artykułach pojawiły się także rozważania dotyczące tożs...
„Trybuna Ludów”, „The Friend” czy „Phöbus” to tylko niektóre z tytułów prasowych powołanych do istnienia przez pisarzy doby romantyzmu. Niniejsza książka ukazuje niedocenione dotychczas przez historyków prasy i literatury związki europejskich twórców z niezwykle dynamicznie rozwijającą się wówczas prasą. Autorka odpowiada na pytanie, dlaczego tak wielu ówczesnych pisarzy, na przykład Mickiewicz, Norwid, Coleridge, Balzak, Heine, wiązało się z redakcjami czasopism. Opisuje nar...
Księgozbiór Heleny Dąbczańskiej powstał we Lwowie na przełomie XIX i XX wieku. Celem kolekcjonerki była nie tylko realizacja własnej pasji bibliofilskiej, ale także zachowanie zbiorów dla przyszłych pokoleń. Dlatego jeszcze za życia przekazała je Muzeum Narodowemu w Krakowie. Niniejsza monografia przedstawia dzieje biblioteki i analizę jej zawartości na tle zjawisk charakterystycznych dla lwowskiej kultury książki tamtych czasów. Przedmiotem opisu są utwory autorów kresowych,...
Książka została poświęcona problemowi pamięci kulturowej w tym szczególnym przypadku, kiedy owa pamięć dotyczy przeszłości „należącej” do kogoś innego niż wspólnota pamiętających. Odnosi się to do wielu regionów Polski zamieszkanych przez społeczności postmigracyjne, m.in. Ziem Zachodnich i Północnych czy Bieszczadów. Właśnie w Bieszczadach, zasiedlonych po II wojnie światowej i wysiedleniach ludności bojkowskiej (ukraińskiej) na nowo, można dziś zaobserwować praktyki kulturo...
Niniejszy tom był pierwotnie planowany jako księga jubileuszowa, która miała uczcić siedemdziesiątą rocznicę urodzin Profesora Czesława Robotyckiego. Zamierzaliśmy przy tym spotkać się w gronie bliskich Pana Profesora, wspólnie ciesząc się Jego obecnością wśród nas, zawdzięczających Mu tak wiele zarówno na niwie naukowej, jak i często osobistej. Tak się jednak nie stanie. W momencie śmierci Profesora Czesława Robotyckiego zawartość księgi była już niemal gotowa i wszystko wsk...
Na popularność radia wpłynął jego plebejski charakter. Miało ono tę przewagę nad gazetą, że mogli z niego korzystać również analfabeci, a warto pamiętać, że sto lat temu, nawet w krajach rozwiniętych, nie wszyscy potrafili czytać. Marshall McLuhan przyrównywał radio do plemiennych bębnów, które przekazują wiadomość coraz dalej i dalej. Taka właśnie jest istota radia. Informację o zdarzeniu w jednym miejscu, nadaną przez miejscową stację, podchwytują inne rozgłośnie i przekazu...
Dariusz Kosiński „wprowadza”, „wyprowadza” i „nie wprowadza” w kolejne korytarze labiryntu o nazwie „performatyka”. Ta gra słów dobrze oddaje intencje Autora, który wydaje się bardziej zafascynowany samym procesem szukania, myślenia i poznawania niż objawianiem gotowych odpowiedzi i formułowaniem definicji. Termin „performatyka” jest objaśniany w książce parokrotnie, ponieważ jej rozumienie i społeczne (nie tylko ściśle naukowe) stosowanie zmieniają się w czasie. Autor podąża...
Odnowa muzułmańska z perspektywy propozycji Muhammada Asada na tle dyskursu o stanie świata islamu to monografia prezentująca postać i zapatrywania wybitnego myśliciela wywodzącego się ze Lwowa i aktywnie uczestniczącego w ważnych przeobrażeniach świata muzułmańskiego w XX wieku. Autorka prezentuje poglądy Asada na tle debaty dotyczącej stanu współczesnego świata islamu i jego wyznawców, toczonej wśród intelektualistów muzułmańskich. Z perspektywy przemian w obrębie tej reli...
Czy wojna jest zakodowana w naszych memach, naszej kulturze? Jaką rolę w prowadzeniu działań wojennych odgrywają idee, wartości i przekonania, podzielane zarówno przez wojskowych i politycznych liderów, jak i przez rzesze walczących na wojnach mężczyzn? Autorka książki próbuje odpowiedzieć na te pytania, kreśląc teoretyczną perspektywę analizy związków pomiędzy sposobami prowadzenia wojen a podzielanymi w społeczności treściami kulturowymi. Książka opisuje transformację wojny...
W tej przełomowej książce Franco Moretti przekonuje, że badacze literatury zamiast czytać książki, powinni zacząć je liczyć i tworzyć ich wykresy i mapy. W miejsce tradycyjnie selektywnego kanonu kilkuset tekstów proponuje on diagramy, plany oraz osie czasu, czyniąc ze swej idei "czytania na dystans" w pełni rozwinięty eksperyment literackiej historiografii, w którym ów kanon znika w ramach większego systemu. Sporządzając wykresy dla całych gatunków - powieści epistolarnej, g...
Les mises en prose sont un élément caractéristique du paysage littéraire de l’automne du Moyen-âge. Ces longs récits en prose donnent une nouvelle vie au vieux chant héroique des chansons de geste, aux romans courtois et aux vieilles chroniques. Lues et aimées de leurs contemporains, ces adaptations n’ont pas, au début, suscité l’intéret des philologues, certains les trouvant secondaires et médiocres, d’autres simplement insignifiantes. Aujourd’hui, cette littérature regagne ...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.