W XVI wieku w Krakowie pojawiają się stałe zakłady drukarskie, które zaczynają produkować nowe książki, łatwiej osiągalne dla mieszkańców stolicy od rękopiśmiennych. Wśród tych nowości wydawniczych, oprócz ksiąg religijnych, historycznych, medycznych czy prawniczych, znalazło się też miejsce dla różnych „historyj”: śmiesznych, łzawych, ekscytujących lub pouczających opowieści o przygodach Gryzeldy, Sowiźrzała, Aleksandra Wielkiego, Ezopa, Meluzyny, Magielony czy Marchołta. Ki...
This book presents an analysis of the foundations organised by the Birla family in India. Several generations were involved in the renovation and establishment of sanctuaries, temples and other sacral buildings. As a result, between 1933 and 1998, nineteen Birla Mandirs were established, mainly in northern and central India. All the temples have the capacity to surprise with their various decorative motifs, not seen in other places, which – apart from their aesthetic function...
Książka pod redakcją Eriki Lehrer i Romy Sendyki jest wynikiem akademickiej interwencji w przestrzeń Muzeum Etnograficznego w Krakowie (MEK). Opisuje pojedynczy projekt, który jednak kryje w sobie wiele wymiarów istotnych dla przeformułowania nie tylko idei muzeum, ale też akademii. Refleksja akademicka ma tu charakter „poziomy”, angażujący studentki na równi z wykładowczyniami, co znajduje swoje odzwierciedlenie również w publikacji – to rzeczywiście działanie kolektywne. Je...
ę książkę pisałem w okresie projektowania laboratorium twórczego programowania UBU lab ze świadomością, że tekst nie jest formą docelową. Stanowi jedynie komentarz i powinien być traktowany jako część większego projektu, czyli laboratorium, wykonanych w nim prac, współpracy, zebranego sprzętu, doświadczeń dzieł cyfrowych na natywnych platformach, a zatem aspektów trudnych do opisania jedynie słowami – elementów, które w myśl założeń laboratoryjnego modelu humanistyki pełnią i...
Termin Stilleben, zapożyczony z obszaru sztuk wizualnych, oznacza dosłownie „ciche życie", ale również „martwą naturę". Projekt pod tym tytułem, zrealizowany przez Jakuba Woynarowskiego i Jana K. Argasińskiego w ramach laboratorium twórczego programowania UBU Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, stanowi posthumanistyczną opowieść o domowym wnętrzu, traktowanym nie tyle jako funkcjonalna „maszyna do mieszkania", co raczej niesamowity „gabinet osobliwości". Przyswajaj...
Między hierarchią a anarchią. Teatr – instytucja – krytyka to zbiór tekstów krytycznych i naukowych, wywiadów i recenzji publikowanych przez autorkę w ciągu ostatniej dekady (od roku 2009). To mapa jawnych i zawoalowanych hierarchii, przemocy symbolicznej, ale także procesów emancypacyjnych i strategii oporu. Książka nie tylko o teatrze, ale także o Polsce ostatnich lat. Monika Kwaśniewska ma wyjątkową zdolność do zaglądania pod powierzchnię teatralnego ekosystemu, umiejętnoś...
Monografia W kulturze wstydu? Wstyd i jego reprezentacje w tekstach kultury układa się w koherentną całość i stanowi wzorcowy przykład współpracy między uczonymi reprezentującymi różne dziedziny humanistyki. Rozmaite oblicza wstydu, analizy oraz interpretacje wybranych tekstów literackich i tekstów kultury przeplatają się w tej monografii ze sobą i wchodzą w szczególny rodzaj dialogu tworzącego wielopoziomową strukturę dyskursu na temat wstydu. To jeden z cenniejszych walorów...
Cygańska rapsodia stanowi zwieńczenie „romskiej ścieżki” badacza. Prezentuje obraz rzeczywistości społecznej Romów – najpierw w przestrzeni europejskiej, następnie w warunkach Małopolski, a wreszcie w społeczności lokalnej Andrychowa, w której rozegrał się wywołujący szerokie reperkusje społeczne konflikt etniczny. Badania o charakterze psycho-społeczno-kulturowym wykorzystują optykę transkulturową, modyfikując tym samym ujęcia kanoniczne, powszechnie odwołujące się do idei w...
Książka Doroty Siwor to ambitne ujęcie współczesnej prozy polskiej, jej związków z mitem, a zarazem prezentacja własnego, konsekwentnego sposobu czytania „tropem mitu i rytuału”. Formuła tytułu precyzyjnie informuje, co będzie przedmiotem literaturoznawczej refleksji, jednak posłużenie się kategorią mitu już na wstępie zapowiada usytuowanie refleksji badawczej w interdyscyplinarnym obszarze mitoznawstwa, angażującym antropologię, kulturoznawstwo, religioznawstwo, filozofię i ...
"Fizjonomika była stosowana w literaturze i malarstwie jako ważny środek służący do charakteryzowania postaci. Z tego narzędzia w największym zakresie na krajowym gruncie korzystała Eliza Orzeszkowa, która udowodniła, że jest prekursorką i wyborną polską portrecistką fizjonomiczną. Skoro jednak fizjonomika łączy pisarzy i malarzy, to warto było pokazać integrację sztuk w szczególny sposób: sprawdzić, jak literackie portrety fizjonomiczne Orzeszkowej czytają i interpretują art...
Zarządzanie w sektorze kultury. Między teorią a praktyką podejmuje kwestie teoretycznych i praktycznych analiz dotyczących zarządzania instytucjami i organizacjami sektora kultury. Celem książki jest zaprezentowanie interdyscyplinarnego podejścia do tego tematu, z naciskiem na uwzględnienie tzw. miękkich problemów i kompetencji w działaniach instytucji kultury. Naszym zdaniem dzięki ujęciu zarządzania w sektorze kultury z różnych perspektyw można ujrzeć badany problem wielost...
Praca dotyczy pięciu sezonów teatralnych, które przypadły na przełomowy i burzliwy pod każdym względem czas: w teatrze na placu św. Ducha następowali po sobie trzej ambitni dyrektorzy (Tadeusz Pawlikowski, Lucjan Rydel, Adam Grzymała-Siedlecki), wybuchły wojna światowa i kryzys ekonomiczny, które rzutowały na losy teatru, ważyły się losy zarówno sceny (jej modelu finansowo-administracyjnego), jak i państwa polskiego. Już sama specyfika wspomnianego okresu przemawia za tym, b...
Monografia Bożeny Gierat-Bieroń stanowi niezwykle rzetelne i całościowe opracowanie analizujące genezę włączenia polityki kulturalnej do działań Wspólnot/Unii Europejskiej, debatę nad tą kwestią i proces decyzyjny z nią związany oraz jej realizację i instrumenty temu służące. Praca z pewnością nie powiela ustaleń żadnej polskojęzycznej publikacji poświęconej tej tematyce, a tym samym na pewno zajmie zasłużone miejsce wśród pozycji z zakresu studiów europejskich. Z recenzji dr...
Autorki skupiły się na tożsamości trzech pokoleń mieszkańców polskiej Orawy. Swoje badania zbudowały wokół problemu konstruowania i przekraczania granic istniejących w świadomości i praktykach kulturowych jej mieszkańców. W książce pojawiają się treści do tej pory nieopracowane i niepublikowane, oparte na pamięci oraz postpamięci osób uwikłanych w wydarzenia burzliwego dla Orawy XX wieku. Zachowanie i rozpowszechnienie zebranego materiału ma szczególną wartość, gdyż stanowi o...
„Tom Granit i tęcza… stanowi próbę monograficznego ukazania dzieła Józefa Czapskiego oraz samego autora jako malarza, pisarza, myśliciela i organizatora życia kulturalnego na emigracji. Jeśli wziąć pod uwagę fakt, że dzieło to jest opisane do tej pory bardzo fragmentarycznie, to trud zebrania autorów, którzy z różnych stron oglądają i analizują dorobek Czapskiego oraz jego sposób myślenia i komunikowania się ze światem, zasługuje na najwyższe uznanie. Układ poszczególnych czę...
The year 1989 marked the end of one era and the beginning of another—the period of post-communist transformation. Similar processes were taking place in other former Eastern Bloc countries that were declaring free elections, reclaiming full sovereignty, building democracy, and completely changing their economies in favor of free-market capitalism. The several historic months in the latter half of 1989 came to be known as the “Autumn of Nations” and ushered in the total libera...
Książka (Bez)kres romantyzmu to ciekawa inicjatywa młodych krakowskich polonistów. Zaletą publikacji jest przede wszystkim podjęcie problemu trwania („bezkresu”) paradygmatu romantycznego po romantyzmie; sprawa zdaje się szczególnie aktualna właśnie dzisiaj, kiedy możemy obserwować kolejną odsłonę tego paradygmatu, regularnie powracającego na „swoje” miejsce w historii Polski od dwustu lat. Warto także zwrócić uwagę na dokonujące się w tomie spotkanie wielu pokoleń badaczy ro...
Książka dra hab. Andrzeja Szczerskiego porusza bardzo istotny problem, który nie doczekał się całościowego opracowania ani w polskiej, ani w zagranicznej literaturze przedmiotu. Książka wypełnia więc istotną lukę w naszej wiedzy dotyczącej najnowszej sztuki polskiej oraz sztuki naszych bliższych i dalszych sąsiadów. Autor umiejętnie łączy w swoim tekście problematykę ogólną ze szczegółowo zaprezentowanymi według przyjętej przez niego koncepcji przykładami dzieł i projektów ar...
„Nie ukrywam, z niejaką zazdrością, że sam chciałbym napisać taką książkę, ale i z satysfakcją, że ktoś to wreszcie znakomicie zrobił. Mogę chyba nieskromnie (jako pomysłodawca i redaktor) powiedzieć, że To nie jest sztuka, panie profesorze będzie znakomitym dopełnieniem Klasycznych dzieł sztuki nowych mediów (2015) (Andrzej Pitrus był jednym z autorów tej pracy zbiorowej), które będzie wykorzystywane, także przeze mnie i, jestem przekonany, wielu innych nauczycieli akademick...
To opowieść o cywilizacyjnym procesie przemiany książki pod wpływem mediów cyfrowych. Do skonstruowania narracji wybrano sześć polskich utworów powstałych od 1975 do 2013 roku, które potraktowano jako dzieła charakterystyczne dla opisywanej doby późnego druku. Wszystkie one mają jedną wspólną cechę: są hybrydami rozpiętymi między medium analogowym i cyfrowym, kartką i ekranem. Wychodząc z założenia, że do badania tych utworów niewystarczająca jest lektura filologiczna, litera...
W książce podjęto temat relacji między awangardą, neoawangardą a kulturą undergroundową i popularną w Europie Środkowej. Stanowi ona porównawcze studium dotyczące kultury alternatywnej i tradycji awangardowej w PRL i Czechosłowacji w latach siedemdziesiątych-dziewięćdziesiątych XX wieku. Tom zawiera niepublikowane dotąd w języku polskim teksty czeskojęzyczne i polskie źródła archiwalne (Tajna Kronika Pięciu Osób), przedstawia działalność mało znanych grup artystycznych i alte...
„Zdarzyło mi się mieszkać w domu, w którym straszy” – tymi słowami autor rozpoczyna książkę o japońskich duchach yurei. Przejmujące dreszczem czerwone ślady dziecięcych rączek i stóp na suficie miesiącami wyprowadzały z równowagi jego i jego żonę, a tajemnicze, prowadzące donikąd drzwi, których gospodarz zakazał im otwierać, napawały ich lękiem. Dla japońskich znajomych sytuacja była oczywista. Rozglądali się chwilę, po czym z przekonaniem mówili: Aaaa... yurei ga deteru („Tu...
Autorki i Autorzy niniejszej publikacji opowiadają o roli dziedzictwa kultury we współczesnych muzeach i instytucjach sztuki, a także w organizacjach niekojarzących się bezpośrednio z kulturą, ale w których odgrywa ona ważną rolę w określaniu tożsamości i wyznaczaniu etosu. Większość Autorek i Autorów jest związana z Wydziałem Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego jako pracowniczki i pracownicy, doktorantki i doktoranci, studentki i studenci, ale d...
W kategorii „Kultura / Sztuka / Design” znajdują się książki, podręczniki, monografie, albumy i reportaże poświęcone głównie filmowi, teatrowi i innym ciekawym elementom kultury. Wśród książek i e-booków z tej kategorii znajdują się wywiady z aktorami, reżyserami, pisarzami i projektantami, zapiski z ich podróży, pamiętniki i wspomnienia. Punktem łączącym wszystkie pozycje są szeroko pojęte kultura i sztuka. Dlatego znajdą tutaj coś dla siebie zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp. Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”. Jednym z czołowych wydawców specjalizujących się w książkach o designie jest inne krakowskie wydawnictwo – Karakter. Pod ich szyldem ukazały się między innymi książki o polskiej sztuce krytycznej, Bauhausie, polskiej szkole ilustracji, architekturze czy projektowaniu oraz o tym, jak uczyć designu.
