Książka (Bez)kres romantyzmu to ciekawa inicjatywa młodych krakowskich polonistów. Zaletą publikacji jest przede wszystkim podjęcie problemu trwania („bezkresu”) paradygmatu romantycznego po romantyzmie; sprawa zdaje się szczególnie aktualna właśnie dzisiaj, kiedy możemy obserwować kolejną odsłonę tego paradygmatu, regularnie powracającego na „swoje” miejsce w historii Polski od dwustu lat. Warto także zwrócić uwagę na dokonujące się w tomie spotkanie wielu pokoleń badaczy ro...
Współczesne bezpieczeństwo funkcjonuje w coraz bardziej złożonej rzeczywistości politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturowej w wymiarze lokalnym, narodowym, regionalnym i globalnym. Sieciowa struktura bezpieczeństwa daje włączonym w nie podmiotom szerokie możliwości działania dzięki elastyczności, komunikacji, zdolnościom adaptacyjnym oraz dostępności zasobów. Oddziaływanie sił globalizacji na ład międzynarodowy, regionalne procesy wzmacniające, kontestujące lub odrzuca...
Kultura japońska pełna jest potworów, duchów, fantastycznych istot i ponadnaturalnych zjawisk. Japończycy określają je wszystkie wspólną nazwą: yokai. Stwory te przyjmują nieskończenie wiele form i kształtów – od górskich chochlików tengu i wodników kappa do zmiennokształtnych lisów i liżących sufity stworów o długich językach. Choć w dzisiejszych czasach popularność zapewniają im anime, manga, filmy i gry komputerowe, większość yokai pochodzi z lokalnych legend, ludowych opo...
Oderwij wzrok od smartfona i dowiedz się, dlaczego to takie trudne! Żyjemy w epoce uzależnień. Obsesyjnie sprawdzamy, czy pojawiła się nowa wiadomość w naszej skrzynce mailowej, nowy wpis na Facebooku albo polubienie na Instagramie. Godzinami oglądamy kolejne odcinki seriali i filmiki na YouTube’ie. Ale przede wszystkim, średnio przez trzy godziny każdego dnia wpatrujemy się w ekrany naszych smartfonów. Prawie połowa z nas nie wyobraża sobie bez nich życia, a dzieci wychowa...
To opowieść o cywilizacyjnym procesie przemiany książki pod wpływem mediów cyfrowych. Do skonstruowania narracji wybrano sześć polskich utworów powstałych od 1975 do 2013 roku, które potraktowano jako dzieła charakterystyczne dla opisywanej doby późnego druku. Wszystkie one mają jedną wspólną cechę: są hybrydami rozpiętymi między medium analogowym i cyfrowym, kartką i ekranem. Wychodząc z założenia, że do badania tych utworów niewystarczająca jest lektura filologiczna, litera...
W książce podjęto temat relacji między awangardą, neoawangardą a kulturą undergroundową i popularną w Europie Środkowej. Stanowi ona porównawcze studium dotyczące kultury alternatywnej i tradycji awangardowej w PRL i Czechosłowacji w latach siedemdziesiątych-dziewięćdziesiątych XX wieku. Tom zawiera niepublikowane dotąd w języku polskim teksty czeskojęzyczne i polskie źródła archiwalne (Tajna Kronika Pięciu Osób), przedstawia działalność mało znanych grup artystycznych i alte...
„Zdarzyło mi się mieszkać w domu, w którym straszy” – tymi słowami autor rozpoczyna książkę o japońskich duchach yurei. Przejmujące dreszczem czerwone ślady dziecięcych rączek i stóp na suficie miesiącami wyprowadzały z równowagi jego i jego żonę, a tajemnicze, prowadzące donikąd drzwi, których gospodarz zakazał im otwierać, napawały ich lękiem. Dla japońskich znajomych sytuacja była oczywista. Rozglądali się chwilę, po czym z przekonaniem mówili: Aaaa... yurei ga deteru („Tu...
Fascynująca nauka na pięknych fotografiach Czym naprawdę jest zorza polarna albo tęcza? Skąd się biorą marznące deszcze? Jak działają promienie Roentgena i kuchenka mikrofalowa? Wszędzie fizyka pozwala zrozumieć rządzące fizyką prawa, wynikające z nich zjawiska oraz oparte na nich wynalazki – a przy tym odkryć, jaki mają wpływ na nasze codzienne życie. Autorzy tego popularnonaukowego albumu udowadniają, że – choć nie zdajemy sobie z tego sprawy – fizykę spotykamy na każd...
Autorki i Autorzy niniejszej publikacji opowiadają o roli dziedzictwa kultury we współczesnych muzeach i instytucjach sztuki, a także w organizacjach niekojarzących się bezpośrednio z kulturą, ale w których odgrywa ona ważną rolę w określaniu tożsamości i wyznaczaniu etosu. Większość Autorek i Autorów jest związana z Wydziałem Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego jako pracowniczki i pracownicy, doktorantki i doktoranci, studentki i studenci, ale d...
Duńczycy są najszczęśliwszym narodem na świecie i choć nikt nie odkrył jeszcze tajemnicy ich szczęścia to cały świat próbuje ich naśladować. Brytyjska dziennikarka Helen Russell postanowiła przeprowadzić się na rok do Danii, żeby poznać przepis jej mieszkańców na zadowolenie z życia. W każdym rozdziale autorka przygląda się innemu elementowi kultury Danii lub jej społeczeństwa. Z poczuciem humoru opowiada o duńskim dizajnie, podejściu do pracy i sposobach spędzania wolnego cz...
Dwa lata po upadku ZSRR, kiedy nowa Rosja walczyła o przetrwanie, Anne Garrels była korespondentką w Moskwie. Szybko zauważyła, że podczas gdy cały kraj cierpi wskutek upadku mocarstwa, stolica kwitnie. Żeby mieć pełen obraz Rosji, autorka postanawia wyjechać na prowincję. Wybiera Czelabińsk, oddalony o prawie 1800 kilometrów ośrodek militarno-przemysłowy. Obwód czelabiński, gdzie przez lata rozwijano radziecki program nuklearny, to ziemia zachwycających jezior, nieczynnych f...
W roku 1991 prof. Zbigniew Raszewski pisał o potrzebie podjęcia badań nad ikonografią teatralną i opracowania jej dokładnej dokumentacji. Studium Alicji Kędziory stanowi rzetelną realizację tego postulatu, ale przekracza tradycyjnie pojmowane granice dokumentacji. Zjawisko ikonografii zostało rozpatrzone – zgodnie z dyrektywami historyków sztuki – z różnych punktów widzenia, m.in. technologicznego, ekonomicznego, informacyjnego, kulturowego, socjologicznego, artystycznego. P...
Gatunki cyfrowe. Instrukcja obsługi to dogłębny i poparty wieloma przykładami przewodnik po praktycznej stronie tworzenia cyfrowych dzieł kultury podany przez ich twórców. O tym, jak zrobić i czym się charakteryzuje demo, gra tekstowa, chiptune, magazyn dyskowy, dankowy mem, fejsbuczany status, generator, hipertekst, gra czy conditional arts, Piotrowi Mareckiemu opowiadają Jakub „Argasek” Argasiński, Zenon Fajfer, Paweł Janicki, Leszek Onak, Łukasz Podgórni, Michał „Bonzaj” S...
W krajach skandynawskich mieszkają najszczęśliwsi ludzie na świecie. Nie zmieniają tego nadzwyczaj wysokie podatki, jakie płacą Norwegowie, problemy z alkoholem Finów ani chłodne stosunki Szwedów z sąsiadami. Co decyduje o zadowoleniu społecznym w państwach Północy? Jaki wpływ ma na nie brak drastycznych różnic między mieszkańcami i jaki jest stosunek ludności do imigrantów? Czym jest i co o Skandynawach mówi „prawo Jante”? Michael Booth z brytyjską ironią opowiada o blaska...
This book offers readers a clear model for reflecting upon works of theater, a summary of twentieth-century knowledge on the subject, and a holistic view of the consequences and achievements of modern theatrical autonomy. Krzysztof Pleśniarowicz draws an antinomy confined exclusively to works of theater: that of illusion/anti-illusion—in contrast to the largely obsolete opposition between a work of literature (drama) and a non-literary work of theater (play). Prof...
Greckie słowo poiesis tłumaczy się na język polski jako „tworzenie”, „wytwarzanie”, „robienie” czegoś nowego; termin autopoiesis oznacza zaś różne systemy i praktyki samotworzące, samozwrotne. Książka Przygody człowieka tworzącego. Poiesis i autopoiesis jest zaproszeniem do podróży w krainę twórczości, do której wiodą te dwa pojęcia. Jej bohaterami są artyści – poeci, prozaicy, malarze, twórcy dziewiętnastowieczni, dwudziestowieczni i współcześni, snujący opowieści o doświadc...
Zbiór tekstów Autocenzura i cenzura. Nowe ujęcia obejmuje niezwykle szeroko zakrojony obszar, dla którego hasłem wywoławczym jest pojęcie cenzury. Nie ogranicza się ono do kwestii instytucjonalnych i związanych z zakazami formalno-prawnymi, lecz opisuje złożone mechanizmy ekonomiczne, obyczajowe, społeczne i symboliczne, które regulują przepływ treści kultury ze względu na domyślne interesy jednostek, instytucji, społeczeństwa i państwa. Procesy te mają charakter zarówno uświ...
Sztuczna inteligencja nie jest ani inteligentna, ani sztucznaNieodwracalna transformacja naszego życia, jaką niesie ze sobą wynalezienie sztucznej inteligencji, staje się faktem. Czy znamy ukryte koszty tej przełomowej technologii? Czy wiemy, czyim służy interesom? I jaki ma wpływ na społeczeństwo?Kate Crawford obala mity, jakoby sztuczna inteligencja była bezcielesna, obiektywna czy niezbędna. Udowadnia, że to narzędzie wyzysku w rękach władzy, policji, wojska i korpora...
To książka o niezwykłych relacjach ludzi i algorytmów Google i Facebooka. O nowej inkarnacji władzy – władzy społecznych algorytmów. Żyjemy w kulturze algorytmów, w czasach algokracji wpływającej na decyzje polityczne, kariery, na to, co z kim się komunikujemy, co czytamy, oglądamy… Algorytmy społeczne mają wpływ na społeczny dobrostan, mogą kształtować formacje społeczne, oddziaływać kulturowo i bezpośrednio wpływać na indywidualne życie. Kreują dynamiczny przepływ symboli,...
Eseje zebrane przez Kumiko Fujimurę-Fanselow rzucają światło na wyzwania, ograniczenia i niesprawiedliwości, z którymi borykają się kobiety, społeczność LGBTQ+ oraz mniejszości etniczne. Osoby autorskie, mierząc się ze stereotypowym obrazem społeczeństwa japońskiego, prezentują kalejdoskop ludzkich historii: par lesbijskich z początku XX wieku, „kobiet pocieszycielek” czy zapaśniczek zmagających się z obrazem własnego ciała. Przybliżają różne oblicza pracy seksualne...
Już w czasie pierwszej wojny światowej, gdy mieszkał w Berlinie, Agnon zaczął pisać cykl opowiadań zatytułowany Polin [Polska], który w całości ujrzał światło dzienne w 1925 roku, niedługo po tym, jak pisarz osiadł w Jerozolimie i założył tam dom. Jeden z utworów serii Polin, zatytułowany Kdumot [Pradzieje], opowiada legendarną historię początków osadnictwa żydowskiego w Polsce. Gdy przed kilkoma laty utworzono Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, zdecy...
In his essay-manifesto of 1999, Zenon Fajfer defined liberature – a literary genre encompassing works whose authors intentionally design the shape of the book, so that it matches their textual message. Extending beyond the growing literary research on liberature, this book presents the theatrical contexts of the genre. Grounded in original archival research, it discusses the theatre practice of Zenon Fajfer and Katarzyna Bazarnik (Zenkasi), as well as the post-war British ava...
Adam Vetulani (1901–1976), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i sekretarz generalny Polskiej Akademii Umiejętności, zajmował poczesne miejsce w krakowskim środowisku naukowym już przed II wojną światową. Miał opinię godnego następcy Oswalda Balzera i Stanisława Kutrzeby. Jako wybitny historyk prawa polskiego i kanonicznego cieszył się autorytetem wśród uczonych europejskich i amerykańskich, do których zaliczali się: Gabriel Le Bras, Stephan Kuttner, Jean Gaudemet, René Met...
„Literatura faktu” to obszerna kategoria zawierająca książki non-fiction. Taki typ literatury cechuje się przedstawianiem prawdziwych wydarzeń, historii oraz postaci. W skład tej kategorii wchodzą biografie, autobiografie, wspomnienia, literatura popularnonaukowa, książki podróżnicze, przewodniki oraz oczywiście reportaże. W kategorii „Literatura faktu” w księgarni internetowej Woblink.com znajdują się pozycje opisujące największe lub najbardziej tajemnicze zbrodnie, takie jak „Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej” Cezarego Łazarewicza, „Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI” Johna Douglasa i Marka Olshakera, „Zbrodnia niedoskonała” Katarzyny Bondy oraz Bogdana Lacha, książka „Zbrodnie prawie doskonałe. Policyjne Archiwum X” Izy Michalewicz skupiona na zbrodniach rozpracowywanych przez specjalną komórkę Policji czy bestsellerowe pozycje Billa Bassa i Jona Jeffersona „Trupia farma” i „Trupia farma. Nowe śledztwa” przybliżające czytelnikom pracę jednego z czołowych antropologów w ośrodku Antropologii Sądowej Uniwersytetu Tennessee. Nie można pominąć wielu wybitnych reportaży wydawanych przez wydawnictwo Czarne, jak na przykład „Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę”, „Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary”, „Za jeden wiersz. Cztery lata w chińskim więzieniu” czy „Milczący Lama. Buriacja na pograniczu światów”. W kategorii „Literatura faktu” znajdują się również biografie ważnych i znanych postaci, jak na przykład „Beksińscy”, „Ksiądz Paradoks” i „Komeda” Magdaleny Grzebałkowskiej, „Ogień i furia. Biały Dom Trumpa” Michaela Wolffa, autobiografie „Pamiętnik księżniczki” Carrie Fisher czy „Obgadywanie świata” Jerzego Owsiaka. Mieszczą się tu również poruszające reportaże wojenne jak opowiadające o wojnie w Wietnamie „Depesze” Michaela Herra, współscenarzysty „Czasu Apokalipsy”, oraz fabularyzowane reportaże w typie „Czarnej” Wojciecha Kuczoka, książki opartej o tragiczne wydarzenia z 2002 roku, które rozegrały się w jednej z podlaskich miejscowości. A oprócz tego „Please kill me. Punkowa historia punka” Legs McNeil oraz Gillian McCain będąca wiernym obrazem Stanów Zjednoczonych z przełomu lat 60. i 70. XX wieku.