Książka (Bez)kres romantyzmu to ciekawa inicjatywa młodych krakowskich polonistów. Zaletą publikacji jest przede wszystkim podjęcie problemu trwania („bezkresu”) paradygmatu romantycznego po romantyzmie; sprawa zdaje się szczególnie aktualna właśnie dzisiaj, kiedy możemy obserwować kolejną odsłonę tego paradygmatu, regularnie powracającego na „swoje” miejsce w historii Polski od dwustu lat. Warto także zwrócić uwagę na dokonujące się w tomie spotkanie wielu pokoleń badaczy ro...
Kultura japońska pełna jest potworów, duchów, fantastycznych istot i ponadnaturalnych zjawisk. Japończycy określają je wszystkie wspólną nazwą: yokai. Stwory te przyjmują nieskończenie wiele form i kształtów – od górskich chochlików tengu i wodników kappa do zmiennokształtnych lisów i liżących sufity stworów o długich językach. Choć w dzisiejszych czasach popularność zapewniają im anime, manga, filmy i gry komputerowe, większość yokai pochodzi z lokalnych legend, ludowych opo...
To opowieść o cywilizacyjnym procesie przemiany książki pod wpływem mediów cyfrowych. Do skonstruowania narracji wybrano sześć polskich utworów powstałych od 1975 do 2013 roku, które potraktowano jako dzieła charakterystyczne dla opisywanej doby późnego druku. Wszystkie one mają jedną wspólną cechę: są hybrydami rozpiętymi między medium analogowym i cyfrowym, kartką i ekranem. Wychodząc z założenia, że do badania tych utworów niewystarczająca jest lektura filologiczna, litera...
W książce podjęto temat relacji między awangardą, neoawangardą a kulturą undergroundową i popularną w Europie Środkowej. Stanowi ona porównawcze studium dotyczące kultury alternatywnej i tradycji awangardowej w PRL i Czechosłowacji w latach siedemdziesiątych-dziewięćdziesiątych XX wieku. Tom zawiera niepublikowane dotąd w języku polskim teksty czeskojęzyczne i polskie źródła archiwalne (Tajna Kronika Pięciu Osób), przedstawia działalność mało znanych grup artystycznych i alte...
„Zdarzyło mi się mieszkać w domu, w którym straszy” – tymi słowami autor rozpoczyna książkę o japońskich duchach yurei. Przejmujące dreszczem czerwone ślady dziecięcych rączek i stóp na suficie miesiącami wyprowadzały z równowagi jego i jego żonę, a tajemnicze, prowadzące donikąd drzwi, których gospodarz zakazał im otwierać, napawały ich lękiem. Dla japońskich znajomych sytuacja była oczywista. Rozglądali się chwilę, po czym z przekonaniem mówili: Aaaa... yurei ga deteru („Tu...
Autorki i Autorzy niniejszej publikacji opowiadają o roli dziedzictwa kultury we współczesnych muzeach i instytucjach sztuki, a także w organizacjach niekojarzących się bezpośrednio z kulturą, ale w których odgrywa ona ważną rolę w określaniu tożsamości i wyznaczaniu etosu. Większość Autorek i Autorów jest związana z Wydziałem Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego jako pracowniczki i pracownicy, doktorantki i doktoranci, studentki i studenci, ale d...
Duńczycy są najszczęśliwszym narodem na świecie i choć nikt nie odkrył jeszcze tajemnicy ich szczęścia to cały świat próbuje ich naśladować. Brytyjska dziennikarka Helen Russell postanowiła przeprowadzić się na rok do Danii, żeby poznać przepis jej mieszkańców na zadowolenie z życia. W każdym rozdziale autorka przygląda się innemu elementowi kultury Danii lub jej społeczeństwa. Z poczuciem humoru opowiada o duńskim dizajnie, podejściu do pracy i sposobach spędzania wolnego cz...
Dwa lata po upadku ZSRR, kiedy nowa Rosja walczyła o przetrwanie, Anne Garrels była korespondentką w Moskwie. Szybko zauważyła, że podczas gdy cały kraj cierpi wskutek upadku mocarstwa, stolica kwitnie. Żeby mieć pełen obraz Rosji, autorka postanawia wyjechać na prowincję. Wybiera Czelabińsk, oddalony o prawie 1800 kilometrów ośrodek militarno-przemysłowy. Obwód czelabiński, gdzie przez lata rozwijano radziecki program nuklearny, to ziemia zachwycających jezior, nieczynnych f...
W roku 1991 prof. Zbigniew Raszewski pisał o potrzebie podjęcia badań nad ikonografią teatralną i opracowania jej dokładnej dokumentacji. Studium Alicji Kędziory stanowi rzetelną realizację tego postulatu, ale przekracza tradycyjnie pojmowane granice dokumentacji. Zjawisko ikonografii zostało rozpatrzone – zgodnie z dyrektywami historyków sztuki – z różnych punktów widzenia, m.in. technologicznego, ekonomicznego, informacyjnego, kulturowego, socjologicznego, artystycznego. P...
Gatunki cyfrowe. Instrukcja obsługi to dogłębny i poparty wieloma przykładami przewodnik po praktycznej stronie tworzenia cyfrowych dzieł kultury podany przez ich twórców. O tym, jak zrobić i czym się charakteryzuje demo, gra tekstowa, chiptune, magazyn dyskowy, dankowy mem, fejsbuczany status, generator, hipertekst, gra czy conditional arts, Piotrowi Mareckiemu opowiadają Jakub „Argasek” Argasiński, Zenon Fajfer, Paweł Janicki, Leszek Onak, Łukasz Podgórni, Michał „Bonzaj” S...
Wielka „pożoga Meireki”, której ofiarą padło 100 000 mieszkańców, zapoczątkowana przez nastoletniego cesarza era restauracji Meiji czy zawzięte bombardowania Amerykanów podczas II wojny światowej – to tylko kilka z wydarzeń, które ukształtowały dzisiejszą stolicę Japonii. Stephen Mansfield prowadzi czytelników przez kluczowe momenty historii Tokio, snując opowieść o mieście, które wielokrotnie musiało powstać z popiołów. Książkę zaludniają przywołane z przeszłości barwne post...
Prawdziwy Dramat Teatru nie jest z pewnością tradycyjną monografią i ze względu na sam tryb argumentacji (dominuje wszak żywiołowy, eseistyczny styl wywodu), i ze względu na kompozycję (całość tworzą bowiem cztery niejednorodne w charakterze części). Nie ma tu jednak żadnej przypadkowości; wywód jest spójny i gruntownie przemyślany – prowadzi od archeologii (meta)dramatu i (meta)teatru przez Schaefferowską koncepcję sztuki teatru w teorii i w praktyce do konsekwencji w wymia...
Książka Karoliny Wawer stanowi nowatorską, głęboką i przede wszystkim przekonującą propozycję lektury twórczości powieściowej Wiesława Myśliwskiego. Autorka przeprowadziła wieloaspektową i wielostronną interpretację wszystkich sześciu powieści pisarza: Nagiego sadu (1967), Pałacu (1970), Kamienia na kamieniu (1984), Widnokręgu (1996), Traktatu o łuskaniu fasoli (2006) oraz Ostatniego rozdania (2013). Wzięła pod uwagę ich recepcje, jednak sama zaproponowała odczytanie odmienne...
Zawieramy w sobie miliony – oto nowe spojrzenie na życie! Ed Yong w pełen humoru i barwnych porównań sposób pozwala nam zajrzeć do niesamowitego świata mikrobiomu i udowadnia, jak wielkie jest jego znaczenie dla życia na Ziemi. Mikroorganizmy trawią nasze jedzenie, uczą nasze układy odpornościowe, jak walczyć z infekcjami, a nawet potrafią kierować naszym zachowaniem. Nowatorskie terapie, oparte na tworzeniu „żywych leków”, mogą pomóc w walce z wieloma chorobami. Natomiast ...
Dostajemy do rąk książkę niezwykle ważną i wyjątkową, będącą oryginalnym na gruncie polskim przedstawieniem migracji, które eksponuje jej aspekt emocjonalny. Autor umiejętnie łączy emocje z zagadnieniami tożsamości, hierarchii kulturowej, zróżnicowań klasowych i globalnych zależności. Rozważania bezustannie oscylują tu między empirią a refleksją teoretyczną, co uznawane jest za właściwy sposób narracji w dzisiejszej antropologii. Książka jest przy tym żywa i po prostu wciągaj...
WNIKLIWY REPORTAŻ NOMINOWANY DO NAGRODY PULITZERA Kiedy prawie 75 lat temu u Donalda Trippleta z Forest w stanie Missouri po raz pierwszy w historii rozpoznano autyzm, nikt nie przypuszczał, że będzie to jedna z najczęściej stawianych diagnoz XXI wieku. Według innego klucza opisuje długą drogę, jaką przebyli od tego czasu lekarze, naukowcy, a przede wszystkim osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ich rodziny i bliscy. John Donvan i Caren Zucker z reporterskim zacięciem ...
Dlaczego japoński gospodarz oczekuje na prezent, ale wcale nie spieszy się, by go otworzyć? Czy wypada odmówić kieliszka partnerowi biznesowemu z Dalekiego Wschodu? I czy możemy się spodziewać, że Japończyk odpisze na SMS-a? Etykieta japońska w zwięzły i przystępny sposób pokazuje, jak poruszać się w meandrach obcej kultury – mocno sformalizowanej, wymagającej i całkowicie odmiennej od europejskiej. Autorzy tłumaczą między innymi, na co należy zwrócić uwagę w trakcie spotkan...
Od dziś „ptasi móżdżek” nabiera nowego znaczenia! Autorka przedstawia najnowsze odkrycia naukowe dotyczące niezwykłych ptasich zdolności, ubarwiając opowieść licznymi anegdotami. Jak się okazuje, poza doskonałą orientacją w terenie czy umiejętnością korzystania z narzędzi, zwierzęta te wykazują ogromną inteligencję społeczną. Potrafią zwodzić, manipulować i podsłuchiwać. Wzywają świadków, gdy odkryją śmierć swoich pobratymców, opłakują zmarłych i całują na pocieszenie. A nie...
Książka jest pierwszą na rynku polskim próbą uporządkowania wiedzy dotyczącej wyobrażeń japońskich istot demonicznych okresu klasycznego. Ten najwcześniejszy okres stanowi punkt wyjścia zarówno do rozważań nad demonami z epoki, jak i skrótowego omówienia sposobu, w jaki kultura wieków późniejszych przekształcała wyobrażenia pierwotne. "Sam tytuł publikacji mógłby sugerować, że Autorka skupiła się jedynie na opisie kulturowych uwarunkowań i realizacji wyobrażeń związanych z p...
Tom w niezwykle udany sposób łączy edycję utworów polsko-żydowskiej poetki Andy Eker (1912–1936), publikację rozpraw na temat jej twórczości oraz rekonstrukcję historii rodów Ekerów i Boraków, będącą świadectwem pamięci rodzinnej. Edycja wpisuje się w nurt współczesnych badań historycznoliterackich nakierowanych na przybliżanie czytelnikom literatury bądź niedocenionej, bądź dotychczas niewznawianej i rzadko omawianej. Przypomina mniej znaną twórczość kobiet piszących w dwud...
"Katarzyna Waligóra pokazuje teatr jako zdarzenie, w którym splata się podmiotowość ludzka i pozaludzka. Oddaje głos rekwizytom, które okazują się ukrytymi sprawcami procesu twórczego; czasem partnerami, innym razem antagonistami aktorów. Interesują ją zarówno przedmioty trywialne i codzienne, jak i przedmioty-palimpsesty, zanurzone w sieci nakładających się na siebie znaczeń; przedmioty, które funkcjonują jako miejsca wspólne zbiorowej wyobraźni, jak strój Konrada z Dziadów....
Teatr, będąc narzędziem wytwarzania obrazu określonej kultury, uczestniczy w dyskursywnym procesie konstruowania związków artystów i odbiorców z miejscem i wspólnotą. Związek ten, jak staram się pokazać, domaga się jednak sproblematyzowania z chwilą, gdy uwzględnimy postulowany przez Stephena Greenblatta w jego Manifeście mobilności kulturowej ruchomy i niepewny status składników kultury oraz ich zmienne funkcje w różnych kontekstach i czasie. Zgodnie zatem z tytułem mojej ks...
Dajakowie – wolni ludzie z Borneo to rezultat „podróży budzącej pytania”, która mogła się odbyć dzięki rocznemu stypendium w Malangu na Jawie Wschodniej. Po roku, wyposażona w podstawowe kompetencje kulturowe, znając język, historię, normy, wartości, etykietę, zasady i konteksty kultury indonezyjskiej, Autorka wyruszała na Borneo, gdzie spędziła kolejny rok. Podróże kształcą wykształconych, ponieważ Patrycja Gas – jako człowiek Zachodu (studentka porównawczych studiów cywiliz...
Żyjące biblioteki Indii to próba rekonstrukcji przestrzeni kulturowej tradycji tekstu wedyjskiego w konkretnie wybranej społeczności postrzeganej poprzez historyczną zmianę – a więc biblioteka nie tylko jako zaaranżowany i uporządkowany zbiór tekstów, ale także żyjąca w co najmniej dwóch znaczeniach: zawierająca się w pamięci ludzi, a zwłaszcza tworzonej przez nich (i wyobrażonej) społeczności, oraz podlegająca procesowi historycznej zmiany. Biblioteka ta stanowi podstawę fun...
„Literatura faktu” to obszerna kategoria zawierająca książki non-fiction. Taki typ literatury cechuje się przedstawianiem prawdziwych wydarzeń, historii oraz postaci. W skład tej kategorii wchodzą biografie, autobiografie, wspomnienia, literatura popularnonaukowa, książki podróżnicze, przewodniki oraz oczywiście reportaże. W kategorii „Literatura faktu” w księgarni internetowej Woblink.com znajdują się pozycje opisujące największe lub najbardziej tajemnicze zbrodnie, takie jak „Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej” Cezarego Łazarewicza, „Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI” Johna Douglasa i Marka Olshakera, „Zbrodnia niedoskonała” Katarzyny Bondy oraz Bogdana Lacha, książka „Zbrodnie prawie doskonałe. Policyjne Archiwum X” Izy Michalewicz skupiona na zbrodniach rozpracowywanych przez specjalną komórkę Policji czy bestsellerowe pozycje Billa Bassa i Jona Jeffersona „Trupia farma” i „Trupia farma. Nowe śledztwa” przybliżające czytelnikom pracę jednego z czołowych antropologów w ośrodku Antropologii Sądowej Uniwersytetu Tennessee. Nie można pominąć wielu wybitnych reportaży wydawanych przez wydawnictwo Czarne, jak na przykład „Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę”, „Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary”, „Za jeden wiersz. Cztery lata w chińskim więzieniu” czy „Milczący Lama. Buriacja na pograniczu światów”. W kategorii „Literatura faktu” znajdują się również biografie ważnych i znanych postaci, jak na przykład „Beksińscy”, „Ksiądz Paradoks” i „Komeda” Magdaleny Grzebałkowskiej, „Ogień i furia. Biały Dom Trumpa” Michaela Wolffa, autobiografie „Pamiętnik księżniczki” Carrie Fisher czy „Obgadywanie świata” Jerzego Owsiaka. Mieszczą się tu również poruszające reportaże wojenne jak opowiadające o wojnie w Wietnamie „Depesze” Michaela Herra, współscenarzysty „Czasu Apokalipsy”, oraz fabularyzowane reportaże w typie „Czarnej” Wojciecha Kuczoka, książki opartej o tragiczne wydarzenia z 2002 roku, które rozegrały się w jednej z podlaskich miejscowości. A oprócz tego „Please kill me. Punkowa historia punka” Legs McNeil oraz Gillian McCain będąca wiernym obrazem Stanów Zjednoczonych z przełomu lat 60. i 70. XX wieku.