Fascynująca opowieść o „chorobach z głowy”Shihana odczuwa silny ból ramienia, na skórze pojawiają się siniaki, a palce zwijają się w przykurczu. Lekarze wstrzykują jej więc botoks, dzięki czemu momentalnie odzyskuje władze w ręce. Tyle tylko że na efekt działania botoksu trzeba przeważnie poczekać dwa dni. Z kolei Yvonne początkowo skarży się na silne pieczenie oczu, a potem z dnia na dzień przestaje widzieć. Ale kiedy trafia do szpitala, lekarze zauważają, że podczas ...
In his essay-manifesto of 1999, Zenon Fajfer defined liberature – a literary genre encompassing works whose authors intentionally design the shape of the book, so that it matches their textual message. Extending beyond the growing literary research on liberature, this book presents the theatrical contexts of the genre. Grounded in original archival research, it discusses the theatre practice of Zenon Fajfer and Katarzyna Bazarnik (Zenkasi), as well as the post-war British ava...
Trzeci tom Europejskiego kina gatunków kontynuuje prezentację dokonań filmowców Starego Kontynentu tworzących filmy gatunkowe. Tym razem prym wiodą teksty penetrujące kino z naszej części Europy, stale obecne w filmowej produkcji, ale właśnie dziś odkrywane przez filmoznawców i miłośników X muzy. Polskie dzieła science fiction, środkowoeuropejskie horrory, zachodnio- i wschodnioniemieckie ersatz-westerny, filmy wojenne z krajów byłej Jugosławii, czechosłowackie i rosyjskie ob...
Czy to jest przyjaźń, czy to już… Pomyślałem kiedyś, że tomy współredagowane przez kilku autorów rzadko są plonem ich wzajemnej miłości. Postanowiliśmy wraz z Alicją, z którą od wielu lat wędrujemy przez życie, to zmienić. Zakochani redaktorzy zaprosili zatem przyjaciół naszej przyjaciółki do współpracy. Nie chcieliśmy tworzyć kolejnego dzieła „ku pamięci”, bo Grażyna Stachówna jakoś nie planuje zostać pomnikiem. Monografia miłości jest w istocie monografią. Prawdziwą. Chcie...
Kulturowa historia relacji niesłyszenia i techniki opowiadana jest zazwyczaj wedle utartych i wielokrotnie powtarzanych scenariuszy, w których klarownie rozpisano role wynalazców, producentów i konsumentów. W opowieściach tych osoby niesłyszące ? podobnie jak osoby z niepełnosprawnościami w ogóle – nieodmiennie zajmują pozycję konsumentów. Związki niesłyszenia i techniki są jednak bardziej złożone i niejednoznaczne, a zakwestionowanie patologiczności niesłyszenia i uznanie, ...
Monografia Justyny Budzik wprowadza do historii sztuki (nie tylko polskiej) postać nietuzinkową, wyraźnie niedocenioną, skromnie pozostającą poza modnymi nurtami współczesności. Twórczość Elżbiety Wittlin Lipton jest przykładem oddziaływania inspiracji wielokulturowych, interdyscyplinarnych, wyjątkowo złożonych i jednocześnie gotowych do nieustannego dialogu. Dzięki temu dzieła artystki stają się uniwersalne, inspirujące i poruszają wyobraźnię. […] Analizy i interpretacje pr...
Eseje zebrane w książce Włodzimierza Szturca tworzą osobną całość, kontekstualizują się i ramują nawzajem, sugerując nowe, często zaskakujące odczytania. Książka została podzielona na dwie części sygnalizowane w tytule: „Diapazony” i „Fonosfery”. Terminy te, odwołując się do muzyki, ustanawiają oryginalne ramy teoretyczne dla poszczególnych analiz. Autor proponuje performatywne czytania świadectw literackich i filozoficznych, pyta o sprawczość słowa poety czy pisarza, o związ...
Wprowadzona przez Marianne Hirsch kategoria „postpamięci” bardzo szybko stała się jedną z najważniejszych opisujących kondycję powojennej kultury europejskiej. Hirsch opisuje różne sposoby, za pomocą których pamięć mogła być „przekazywana” – od rozmów, przez zachowanie rodziców, które było konsekwencją przeżyć z przeszłości (depresja, obsesje, milczenie), a także ich wpływ na kolejne pokolenie. Postpamięć zwraca uwagę nie tyle na sam transfer pamięci, choć świadomość jego prz...
Ślady teatru. Księga ofiarowana Joannie Walaszek wpisuje się w najlepsze tradycje tomów jubileuszowych i stanowi dowód wielogłosowości polskich badań nad teatrem, widowiskami i sztukami performatywnymi. Powstała spójna, a zarazem utrzymana w dialogicznym duchu całość, dająca obraz współczesnej polskiej teatrologii jako dyscypliny, która nie zapomina o swych tradycjach, a jednocześnie otwiera się na nowe tematy i nowe metodologie. Z recenzji dr hab. Ewy Partygi, prof. IS PAN ...
Poradnik dla osób pragnących poświęcić się reżyserii w teatrze. Szulczyński precyzyjnie a nie nachalnie ukazuje rozległość wiedzy niezbędnej w zawodzie reżysera. Pokazuje podstawowe wiadomości z filozofii, historii, kultury, szeroko pojętej sztuki, historii i teorii literatury, oczywiście teatru od antyku do współczesności (uwzględniając premierę sprzed kilku miesięcy). Charakteryzując zwięźle epoki, style gatunki, konwencje, nie traci z pola widzenia wybitnych twórców, szcze...
Karolina Czerska omawia ważne z jej punktu widzenia aspekty twórczości Maurice’a Maeterlincka i Tadeusza Kantora paralelnie, nie sugerując tak zwanych wpływów. Koncentrując się na tematach tragizmu codzienności, koncepcji postaci i aktora, dramaturgii dźwięku oraz kategorii „teatru niewidzialnego”, autorka dyskretnie podsuwa czytelnikowi możliwość samodzielnego dostrzeżenia pokrewieństw w twórczości obu artystów. Na szczególną uwagę zasługują kompetentne, szczegółowe analizy ...
„Książka Jerzego Jastrzębskiego jest zbiorem artykułów i esejów, które łączy przedmiot refleksji – media, dziennikarstwo i komunikacja społeczna. Wspólną cechą wszystkich tekstów składających się na publikację jest wartka narracja, piękny język oraz liczne odniesienia do bogatej interdyscyplinarnej literatury przedmiotu. Podejmowana w poszczególnych rozdziałach tematyka jest obudowana solidnym i szerokim kontekstem historycznym i kulturowym. Czytelnik dowie się, jakie teorie ...
W roku 1991 prof. Zbigniew Raszewski pisał o potrzebie podjęcia badań nad ikonografią teatralną i opracowania jej dokładnej dokumentacji. Studium Alicji Kędziory stanowi rzetelną realizację tego postulatu, ale przekracza tradycyjnie pojmowane granice dokumentacji. Zjawisko ikonografii zostało rozpatrzone – zgodnie z dyrektywami historyków sztuki – z różnych punktów widzenia, m.in. technologicznego, ekonomicznego, informacyjnego, kulturowego, socjologicznego, artystycznego. P...
Prawdziwy Dramat Teatru nie jest z pewnością tradycyjną monografią i ze względu na sam tryb argumentacji (dominuje wszak żywiołowy, eseistyczny styl wywodu), i ze względu na kompozycję (całość tworzą bowiem cztery niejednorodne w charakterze części). Nie ma tu jednak żadnej przypadkowości; wywód jest spójny i gruntownie przemyślany – prowadzi od archeologii (meta)dramatu i (meta)teatru przez Schaefferowską koncepcję sztuki teatru w teorii i w praktyce do konsekwencji w wymia...
"Katarzyna Waligóra pokazuje teatr jako zdarzenie, w którym splata się podmiotowość ludzka i pozaludzka. Oddaje głos rekwizytom, które okazują się ukrytymi sprawcami procesu twórczego; czasem partnerami, innym razem antagonistami aktorów. Interesują ją zarówno przedmioty trywialne i codzienne, jak i przedmioty-palimpsesty, zanurzone w sieci nakładających się na siebie znaczeń; przedmioty, które funkcjonują jako miejsca wspólne zbiorowej wyobraźni, jak strój Konrada z Dziadów....
Teatr, będąc narzędziem wytwarzania obrazu określonej kultury, uczestniczy w dyskursywnym procesie konstruowania związków artystów i odbiorców z miejscem i wspólnotą. Związek ten, jak staram się pokazać, domaga się jednak sproblematyzowania z chwilą, gdy uwzględnimy postulowany przez Stephena Greenblatta w jego Manifeście mobilności kulturowej ruchomy i niepewny status składników kultury oraz ich zmienne funkcje w różnych kontekstach i czasie. Zgodnie zatem z tytułem mojej ks...
W tomie, który jest rezultatem wieloletnich kwerend i studiów Redaktorek, po raz pierwszy zaprezentowana została polskiemu czytelnikowi panorama literatury polsko-żydowskiej powstającej w latach 1861–1918 – twórczości dotąd niewznawianej, mało znanej i rzadko badanej. Panorama ta ma kilka istotnych wymiarów. Po pierwsze, otrzymujemy obraz środowiska polsko-żydowskich literatów publikujących swe utwory na łamach prasy żydowskiej w języku polskim, wydawanej w różnych zab...
Podróż zmieniająca życieU schyłku XIX wieku, po długim okresie izolacji, Japonia otworzyła się na wpływy Zachodu. W 1871 roku do Stanów Zjednoczonych wysłano grupę japońskich dziewcząt z misją poznania obcej kultury, by po powrocie mogły przysłużyć się modernizacji ojczyzny. Po trudnym okresie adaptacji trzy z nich odnalazły się w nowej rzeczywistości.Sutematsu Yamakawa, Shige Nagai i Ume Tsuda wychowywały się w tradycyjnych samurajskich domach, ale dorastały już jako ...
Czas to pieniądz, wiedza i władzaCodziennie wiele razy sprawdzamy, która jest godzina, ale czy wiemy, jaką rolę pomiar czasu odegrał w rozwoju cywilizacji? Zegary dały władzę politykom, dowódcom armii i szefom firm, wpływając na kształt współczesnego świata. W jaki sposób? David Rooney bierze pod lupę dwanaście zegarów, które odegrały kluczową rolę w różnych epokach i kulturach. Przyglądamy się najciekawszym wynalazkom w historii zegarmistrzostwa, od średniowiecznych z...
Mimo bogatej, istniejącej już literatury, książce udaje się podjąć problematykę nowych mediów z zupełnie nowej i dotychczas pomijanej strony. To ich swoista teoria, która opisuje najnowsze technologie informatyczne jako skutek uprzednich założeń poznawczych, zakorzenionych w cywilizacji zachodniej od czasów Oświecenia, przeżywających kryzys wraz z pojawieniem się refleksji metamatematycznej z końcem wieku XIX i dalej gwałtownie przeobrażających się z początkiem wieku XX. Komp...
Drugi tom Europejskiego kina gatunków stanowi kontynuację pionierskiej publikacji z 2017 roku. Jego redaktorzy podjęli się odważnej próby zaprezentowania wielu niezwykle interesujących i dotychczas bardzo rzadko opisywanych gatunków filmowych, takich jak poliziotteschi, macaroni combat, peplum czy ballada filmowa. Większość omówionych w niniejszej książce fenomenów pozwala postawić pod znakiem zapytania klasyczne kategorie filmowej rozrywki i komercji, które zazwyczaj przeciw...
Lekkość zaproponowanego dyskursu utkanego ze wspomnień odbiorczych uwikłanych w okoliczności oglądania filmów: nastrój, czas czy osoby, które z opisywanymi filmami się kojarzą, sprawia, iż dajemy się ponieść narracji Autora, który uwodzi nas wspominkami, doprowadzając do konkluzji/hipotez naukowych. Pitrus przyjął przemyślaną strategię i napisał książkę zarówno osobistą, jak i intymną. Jest ona bowiem wyrazem osobistych fascynacji Autora, zaś każdy rozdział inspirowany był os...
Książka Katarzyny Fazan to ważne osiągnięcie w dziedzinie badań nad twórczością Tadeusza Kantora. Publikacja tomu wydaje się niezwykle aktualna, zważywszy na zbliżającą się w grudniu 2020 roku 30. rocznicę śmierci artysty. Praca ta nie tylko stanowi podsumowanie dorobku autorki, która od wielu lat zajmuje się dziełem Kantora, ale także otwiera pole nowych odczytań jego sztuki, próbuje pokazać odmienne sposoby jej recepcji i zwrócić uwagę na jej radykalne znaczenia. Proponowa...
Tematem przewodnim książki Marty Stańczyk są przemiany, jakie zaszły w kinie w ostatnich latach. Choć autorka skupia się na nurcie nazywanym przez krytyków slow cinema – czyli filmach, które akcentują powolność i trwanie, różne sposoby przeżywania czasu – to nie przeciwstawia ich utworom gatunkowym, lecz zmierza do podważenia myślenia w kategoriach opozycji binarnych. Źródłem inspiracji jest dla niej przede wszystkim fenomenologia egzystencjalna, ale do pewnego stopnia równie...
