Malarstwo barokowe na Śląsku to fenomen, który nie przestaje intrygować. Nasza nowa książka „Johann Jacob Eybelwieser młodszy. Wrocławski malarz doby baroku”, prezentuje światu sylwetkę Johanna Jacoba Eybelwiesera młodszego, uznawanego za jednego z czołowych i najpłodniejszych malarzy działających w osiemnastowiecznym Wrocławiu. Życie Eybelwiesera i organizacja jego warsztatu przypominają casus wielkiego mistrza wcześniejszego pokolenia — Michaela Willmanna, zwanego śląskim R...
Piłka nożna to najpopularniejsza dyscyplina sportu w Europie, wyzwalająca szczególnie silne emocje i przyciągająca tłumy kibiców. Znaczenie futbolu w XX i XXI wieku spowodowało liczne próby jego politycznej instrumentalizacji. Politycy starali się wykorzystać i odpowiednio ukierunkować namiętności związane z widowiskiem piłkarskim, by osiągnąć pożądane cele polityczne bądź społeczne. Doprowadziło to do wielu patologii obecnych we współczesnym sporcie. W okresie dwóch wielkich...
Schyłek dawnego świata wsi, zanikające słownictwo i ustępowanie gwar rodzi potrzebę rejestrowania leksyki. Gwary, słowa i zwroty charakterystyczne dla poszczególnych regionów Polski zwykle nie przebijają się do ogólnej polszczyzny. Tworzące odrębność małych ojczyzn są jednocześnie zanikającym bogactwem naszego języka. Energia drzemiąca w regionalnych dialektach, ich podskórne pulsowanie, czasem frywolność, kiedy indziej dosadność — stanowią o naszej tożsamości narodowej. Regi...
Media mają moc kształtowania społecznych wyobrażeń, postaw i zachowań. Mogą budować wspólnotę, wspierać powstawanie społeczeństwa obywatelskiego, lecz także generować konflikty społeczne i niepokoje. Na straży profesjonalnego dziennikarstwa i jakości przekazów medialnych stoją systemy odpowiedzialności mediów, których poszczególne elementy rzeczywiście lub pozornie oddziałują na krajowe środowiska dziennikarskie. Polscy dziennikarze zauważają brak możliwości realizacji w spos...
Książka przez stulecia bywała narzędziem władzy, przedmiotem pożądania i wyznacznikiem wartości człowieka. Biblioteki, antykwariaty, wydawnictwa, średniowieczne skryptoria to motywy często przewijające się w twórczości literackiej i publicystycznej Umberta Eco. Były dowodem miłości autora do czytania, które nazywał duchową konsumpcją. W wielu publikacjach, na przykład w Imieniu róży czy Wahadle Foucaulta, składał hołd ludziom książki walczącym przez stulecia o przetrwanie i r...
Toksofilos Szkoła łucznictwa w dwóch księgach W ręce Czytelników oddajemy pierwszy polski przekład dzieła Toxophilus, XVI-wiecznego traktatu poświęconego łucznictwu i jednocześnie jednego z pierwszych tekstów dydaktycznych napisanych w j. angielskim! Roger Ascham, angielski dworzanin i humanista, stworzył je w czasie, gdy łucznictwo jako rzemiosło wojenne było wypierane przez broń palną. Dzięki Toksofilosowi stało się ono szlachetnym sportem, popularnym najpierw wśród arysto...
Błękitny fin de siecle Kolor niebieski w kulturze i literaturze Młodej Polski (Gabriela Zapolska – Kazimierz Przerwa-Tetmajer – Stanisław Wyspiański) Błękitny fin de siecle zabiera nas w niezwykłą podróż, opisując fenomen koloru niebieskiego w kulturze młodopolskiej. Przenosi błękitną atmosferę przełomu wieków XIX i XX z Francji do Polski, ukazując funkcjonowanie błękitu w wybranych przestrzeniach życia i sztuki. Historia znaczenia koloru i jego użycia jest pretekstem do przy...
Czy kraj powinien stać się obiektem działań marketingowych Ten problem wydaje się dawno rozstrzygnięty. Według wielu badaczy, polityków oraz przedstawicieli biznesu państwo musi efektywnie zarządzać własną marką w celu zwiększenia konkurencyjności i sprawczości. Sam branding narodowy zmienił swój status, z chwytliwej metafory stając się podstawą realnych decyzji politycznych, wpływających na losy obywateli tak różnych państw jak Wielka Brytania, Dania, Japonia, Polska czy Buł...
Jubileuszowy, 15 tom czasopisma „Góry – Literatura – Kultura” dedykowany jest prof. Jackowi Kolbuszewskiemu — pomysłodawcy i twórcy serii wydawniczej „Góry-literatura-kultura” ukazującej się nakładem Wydawnictwa Uniwersyteckiego, która w 2012 roku została przekształcona w regularny rocznik. Wtedy też zmieniono formę zapisu tytułu, nie naruszając jego warstwy brzmieniowej i semantycznej. Praca nad 15 tomem zbiegła się z dwoma spektakularnymi wydarzeniami. Po pierwsze, rok 202...
Monografię „Kinematografia i literatura sardyńska a tożsamość regionalna” poświęcono nie tylko szeroko rozumianej kulturze wyspy, ale też złożonemu problemowi kształtowania się tożsamości regionalnej, która tworzy oś rozważań przedstawionych w tekście. Książka zawiera opis budowania tożsamości regionalnej w wybranych tekstach kultury sardyńskiej. Głównymi obszarami analizy są kinematografia sardyńska oraz adaptacje literatury sardyńskiej, przede wszystkim prozy Grazii Deledd...
Książka jest pokłosiem międzynarodowej konferencji naukowej „Między filmem a teatrem III. Na granicy: środkowoeuropejska przestrzeń kulturowa”, która odbyła się w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Tom został podporządkowany pięciu dominantom i podzielony na pięć rozdziałów; każdy z nich jest zbiorem tekstów jawnie z sobą dialogujących bądź będących autonomicznymi studiami przypadku.
Potoccy herbu Pilawa należeli do grupy kilkudziesięciu czołowych rodzin magnackich Królestwa Polskiego w XVII i XVIII wieku. Byli w tym okresie wymieniani wśród kilkunastu, może około dwudziestu najznaczniejszych. „Prowincja ruska — napisał pod koniec XVII wieku pewien Francuz — obfituje w znaczną liczbę potężnych i wpływowych rodów: Sobieskich, Potockich, Koniecpolskich, Jabłonowskich i innych, dzierżących tutaj nader rozległe posiadłości z prawdziwie magnackim dochodem. Jak...
Monografia autorstwa wybitnych i uznanych specjalistów z wrocławskiej judaistyki to praca najwyższej próby. Ma ona szansę zmienić, uzupełnić i przeformatować dotychczasowy sposób postrzegania funkcji egodokumentów. Kompendium zostało napisane z wielką pasją, finezyjnym, świetnym piórem. Trio autorskie dzieli się nie tylko ogromną wiedzą, prezentując wieloaspektowe, zniuansowane podejście do kluczowych tematów żydowskiej memuarystyki, ale przede wszystkim przełamuje dotychczas...
„Anatomia nowoczesnego regionu. O związkach środowiska, kultury i pamięci” Wojciecha Browarnego, jednego z czołowych współczesnych literaturoznawców-regionalistów, jest rezultatem nowszych i najnowszych kierunków oraz osiągnięć szeroko pojętego zwrotu kulturowego w badaniach nad literaturą i towarzyszącymi jej kontekstami oraz zjawiskami. Autor, przyjmując perspektywę regionoznawczą, która należy do kolejnych faz rozwojowych regionalizmu otwartego, (re)konstruuje i przedstawi...
Monografia Zbrodnie w imię wolności. Zamachy anarchistyczne w świetle prawa austriackiego drugiej połowy XIX wieku. Wybrane zagadnienia to omówienie rodzajów i charakteru przestępstw anarchistycznych, do których popełnienia dochodziło lub mogło dojść podczas działalności anarchistów w Cesarstwie Austro-Węgierskim w XIX wieku oraz związanych z nimi zagadnień prawnych. Rodzaje przestępstw anarchistycznych zostały omówione przez pryzmat przepisów prawa karnego Cesarstwa Austro-W...
W pracy wychowawcy grupy przedszkolnej oraz podczas terapii logopedycznej często zdarzają się sytuacje, w których potrzebne są teksty pasujące do różnych problemów wychowawczych czy też pomocne w prowadzonej
terapii. Odpowiedzią na te potrzeby jest prezentowany zbiór wierszyków, które z powodzeniem można wykorzystać w scenariuszach zajęć edukacyjnych i wychowawczych, a także w pracy nad rozwojem dziecka i jego mowy.
Najważniejszym celem niniejszej pracy jest przedstawienie dorobku C.B. Macphersona i podjęcie próby wykazania ważności jego idei dotyczącej ujęcia losów liberalizmu oraz rozpoznania problemów współczesnej demokracji w perspektywie napięcia pomiędzy dwoma głównymi nurtami w ich obrębie („posesywnym” i „rozwojowym”) opartymi na odpowiadających im ontologiach politycznych. Publikacja jest pierwszą w skali ogólnoświatowej całościową prezentacją poszczególnych aspektów tezy o pose...
Przełom XIX i XX wieku to czas, gdy literatura i sztuki wizualne przenikają się na niespotykaną wcześniej skalę. Konkurujące z sobą słowo i obraz zaczynają się uzupełniać, tworząc nową jakość artystyczną. Justyna Bajda odsłania w swojej książce relacje między poezją a malarstwem — od literackich opisów dzieł sztuki, przez malarstwo inspirowane słowem, po estetykę książek i czasopism, w których wizualność formy wydawniczej stała się bardzo ważnym elementem przekazu. Autorka d...
Racjowitalizm to koncepcja filozoficzna hiszpańskiego myśliciela, eseisty i społecznika José Ortegi y Gasseta (1883–1955). Jej źródłem jest krytyczny namysł nad marburskim neokantyzmem i fenomenologią Edmunda Husserla. W obu tych nurtach Ortega dostrzegł kontynuację nowożytnego racjo-idealizmu, którego zniesienie uczynił przewodnim tematem swojego dzieła. Przez racjo-idealizm rozumiał z kolei takie stanowisko, które uznaje porządek rozumnego, myślącego i świadomego siebie pod...
Romantyzm rozdwojony? Pytania nierozstrzygnięte Mogłoby się wydawać, że o romantyzmie i tradycji romantycznej w polskiej literaturze powiedziano już wszystko. Ale obok romantyzmu europejskiego i wpisanego weń polskiego romantyzmu emigracyjnego, reprezentowanego przez Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego i Norwida, istnieje także traktowany niesłusznie gorzej, czasem wręcz zapominany, romantyzm krajowy obejmujący twórczość poetycką i dramatyczną powstałą w podzielonej po zab...
Filmy Yorgosa Lanthimosa to obrazy niezwykłe. Autorka monografii opisuje sześć spośród nich: Kinettę (2005), Kieł (2009), Alpy (2011), Lobstera (2015), Zabicie świętego jelenia (2017) i Faworytę (2018). Dobór nie jest przypadkowy, to dzieła, w których grecki reżyser nieustannie widzów prowokuje, drażni, myli tropy. Po seansie długo nie pozwala zapomnieć o wizjach, które zawarł w filmach, i pozostawia odbiorców z dylematem, jak rozumieć intencje twórcy. Iga Pękala interpretuje...
Angelus Silesius, Bernhard Rosa i Michael Willmann, czyli sztuka i mistyka na Śląsku w czasach baroku to podróż w epokę, gdy Śląsk stanowił centrum duchowej i artystycznej Europy. Kluczową rolę w opowieści odgrywają trzy postacie, które wyznaczały kierunki rozwoju swoich czasów: Angelus Silesius (Johannes Scheffler) – protestant nawrócony na katolicyzm, lekarz, mistyk i poeta, którego pisma inspirowały wiele pokoleń artystów (jego utwory tłumaczył Adam Mickiewicz); Bernhar...
Spór o to, kim są Łemkowie, mieszkańcy osad położonych na terenie Beskidu Sądeckiego i Beskidu Niskiego, rozpoczął się w drugiej połowie dziewiętnastego wieku i trwa do dziś. Czy są oni tylko grupą etniczną, czy może narodem — już od rewolucji francuskiej, jak pisał Frederico Chabod „nowym bóstwem współczesnego świata"? A jeśli są narodem, to jakie wynikają z tego dla Łemków prawa? Nie przerwało tych sporów nawet fizyczne unicestwienie łemkowskiej Arkadii i brutalne wysiedle...
Magia i pismo. O dwóch odmianach komunikowania: obrazowym i pojęciowym Kultura Zachodu zwraca się dziś ku magii. Ale czy ów powrót jest na pewno oznaką jej ewolucji? A może raczej dowodem rozpadu kultury? Jakie będzie to miało konsekwencje dla naszego sposobu uczestnictwa w kulturze? Kim będzie nowy kapitalistyczno-metamorficzny podmiot? Czy naprawdę czeka nas epoka magii? Magia i pismo znacząco poszerza wiedzę o zachodzącym w kulturze zachodniej procesie jej umagiczniania. ...
