Żydzi i Polacy żyli przez wieki obok siebie, bliscy, a zarazem obcy. Kultury i literatury obu narodów przenikały się w niewielkim tylko stopniu. Dobrze ilustruje to przykład Czesława Miłosza — mieszkańca kosmopolitycznego Wilna, który z „rodzimą” kulturą żydowską zetknął się dopiero po wyjeździe do Nowego Jorku, za pośrednictwem języka angielskiego. Autorka Historii obecności dowodzi jednak, że przedstawiciele obu narodów wielokrotnie, zwłaszcza w dwudziestym wieku, podejmowa...
W obliczu narastającego kryzysu klimatyczno-ekologicznego największym wyzwaniem współczesnej humanistyki stają się pytania o to, w jaki sposób literatura, sztuka i praktyki edukacyjne mogą kształtować świadomość ekologiczną, postawy prośrodowiskowe oraz nową wrażliwość — otwartą na relacje między ludźmi a nie-ludzkimi mieszkańcami świata. Zwrot ekologiczny w edukacji i kulturze. Nowa wrażliwość młodego pokolenia — trzeci tom z serii „Kultura Literacka Dzieci i Młodzieży” to i...
Jakie słowa potrafią porwać tłumy, a jakie dzielą społeczeństwo? Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020 Marty Śleziak to kompleksowa analiza tej swoistej formy komunikacji — od odzyskania niepodległości po współczesne protesty. Autorka pokazuje, jak krótkie, zwięzłe formuły stawały się nie tylko narzędziem agitacji oraz kształtowania lub wyrażania emocji społecznych, ale i zwierciadłem epoki, w której powstawały. Książka wciąga jak reporterska opo...
Historia relacji między Polakami a Ukraińcami jest pełna napięć, ale nie brak w niej prób wzajemnego zrozumienia. Ostatnie stulecie, naznaczone burzliwymi wydarzeniami w historii obu narodów: walka o niepodległość, kształtowanie granic, utrata suwerenności i wojny, ujawniło oprócz konfliktów także wspólne aspiracje. Na drodze do porozumienia. Relacje polsko-ukraińskie w XX i XXI wieku ukazuje sąsiedztwo Polaków i Ukraińców z perspektywy wysiłków podejmowanych na rzecz dialog...
[] zgromadzeni wokół książki autorzy podjęli się swoistej, antycypującej wydarzenia diagnozy współczesnych mediów i dziennikarstwa w kontekście zmodyfikowanego przez epokową zmianę sposobu komunikowania w sieci z powodu ewolucji kanałów i formatów Internetu oraz zmian społecznych wywołanych COVID-ową pandemią. Redaktorom i autorom zależy, aby wiedza o przemianach komunikacji i statusu użytkownika mediów stała się udziałem wszystkich, którzy uprawiają współczesne formy medialn...
Oddajemy do rąk Czytelników kolejny piąty tom Kliniki Dziennikarstwa, tym razem zatytułowany Politycy i dziennikarze. Udało się nam zebrać w nim ważne głosy ekspertów, ich zdania są często rozbieżne, ale to tylko świadczy o skali problemu, z którym każdy z odbiorców mediów musi się dzisiaj zmierzyć. To także zachęta do przyjęcia zaproszenia do dyskusji o mieszaniu ról dziennikarza i polityka.
Najnowszy tom „Kliniki Dziennikarstwa” jest poświęcony zagrożeniom czyhającym na media publiczne, zwłaszcza telewizję, w dobie kryzysu, w jakim w ostatnich latach pogrąża się demokracja liberalna. Konkurencja mediów komercyjnych, upolitycznienie środków masowej komunikacji i brak wsparcia ze strony państwa powodują, że spełnianie podstawowego obowiązku mediów publicznych, jakim jest współtworzenie społeczeństwa obywatelskiego i wspieranie demokratycznego państwa prawnego staj...
Maurice nie ma kury. Ma biuro w podupadłej dzielnicy, w którym od niechcenia prowadzi zagadkowe interesy, a przede wszystkim nasłuchuje docierających zza ściany dźwięków wiolonczeli. W końcu wyrusza na jej poszukiwanie — choć tylko w wyobraźni. Ma także ulubioną kawiarnię z szorstką obsługą, w której prowadzi niejawną i niekontrolowaną, natomiast fantazyjnie pogłębioną obserwację ludzkich istot. Maurice bez wahania wykorzystuje rzeczywistość jako trampolinę, z której wskakuje...
Winogrady i winne wzgórza. Uprawa i produkcja wina na średniowiecznym Śląsku to podróż do świata, w którym Śląsk był jednym z ważnych ośrodków produkcji wina w tej części Europy. Dagmara Adamska opisuje nieco dziś zapomnianą (ale systematycznie odbudowywaną) tradycję regionu, w którym wino było nie tylko symbolem statusu, lecz także istotnym elementem kultury i gospodarki. Autorka krok po kroku prowadzi czytelnika przez historię średniowiecznych śląskich winnic, odkrywa ich l...
Jerzy Grotowski – reżyser, nauczyciel, wizjoner to jeden z najważniejszych teoretyków i praktyków teatralnych XX wieku. Reformator, którego prace zmieniły współczesny teatr. Tytułowe „wartości urzeczywistniane” monografii Przemysława Radwańskiego zwracają uwagę na to, co było w dziele Grotowskiego rzeczywiste i dziejące się, a nie tylko deklarowane i komunikowane. Autor podjął się zadania bardzo trudnego — opisania doświadczeń i zdarzeń, które trudno zamknąć w precyzyjnych d...
Polscy komuniści już pod koniec okupacji hitlerowskiej, a potem w okresie podporządkowania Polski Związkowi Sowieckiemu, układali kalendarz obchodów rocznic historycznych w sposób, który miał ułatwić im sprawowanie rządów i wprowadzenie „nowej tradycji”, z nowymi bohaterami i wartościami. Ukrywając antypolski charakter narzuconej władzy, dążyli do jej legitymizacji. Oficjalne uroczystości z okazji rocznic historycznych stały się narzędziem manipulacji, a pamięć historyczna —...
Monografia Zbigniewa Jerzego Przerembskiego jest poświęcona instrumentowi muzycznemu, którego znaczenie w kulturze polskiej (ale i europejskiej) trudno przecenić. W Europie grano już na nim bowiem co najmniej 2000 lat temu. W czasach staropolskich był głównym składnikiem niepisanego, a więc poznawanego w bezpośrednim przekazie międzypokoleniowym, nurtu kultury muzycznej. Najdawniejszych dziejów tego instrumentu dotyczyły wcześniej wydane tomy: „Dudy. Dzieje instrumentu w kult...
Jak to możliwe, że lokalny odłam globalnego ruchu rewolucyjnego salafizmu zdołał w ciągu kilku lat zbudować pośród bliskowschodniego chaosu funkcjonujące państwo de facto — ze sprawną armią, skutecznym systemem wymiaru sprawiedliwości oraz usług publicznych? Jak to możliwe, że samozwańczy kalifat, utworzony na terytoriach odebranych Irakowi i Syrii, zdołał przyciągnąć dziesiątki tysięcy pełnych zapału ochotników z kilkudziesięciu państw oraz zmobilizować aktywne i pasywne wsp...
Monografia Kamila Wabnica jest efektem badań nad współczesnym potocznym językiem polskim w wypowiedziach użytkowników polskojęzycznych cyfrowych forów dyskusyjnych. Autor stworzył naukowy opis schematów i struktury wewnętrznej aktów mowy w tekstach internetowych: zbadał jak ludzie wypowiadają się w internecie i czemu służą konkretne sformułowania. W tym celu przeanalizował wpisy na najbardziej popularnych forach dyskusyjnych w polskiej sieci, takich jak: BabyBoom, Dogomania, ...
W dojrzałym kapitalizmie budowa wartości produktu opiera się na technologiach kulturowych wykorzystywanych powszechnie przez marketing. Kulturowe znaczenia i toposy kształtują twarz i misję oferty rynkowej. Zwrotnie wpływa to na sposoby rozumienia podstawowych kategorii określających nasze relacje ze światem: użyteczność, niezbędność, niedostatek, unikatowość, autoteliczność itp. W ten sposób kapitalizm staje się kulturą i źródłem wartości. O ile jednak technologie produkcji ...
Stanisław Pietraszko (1928–2010) był jednym z najwybitniejszych w Polsce po drugiej wojnie światowej teoretyków kultury, twórcą nowej nauki, której jedynym przedmiotem badań była kultura. Był też twórcą pierwszych w świecie studiów z zakresu kulturoznawstwa — kierunek powstał na Uniwersytecie Wrocławskim w 1972 roku. Starał się zmienić nastawienie całej nauki do dyscyplin humanistycznych, ukazując ich specyfikę i możliwości poznawcze mimo trudności badań wynikających z tej sp...
Spis Treści : SPIS TREŚCI Wstęp (Teresa Łoś-Nowak) CZĘŚĆ PIERWSZA STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE JAKO DYSCYPLINA NAUKOWA Rozdział I . Stosunki międzynarodowe w perspektywie teoretycznej (Andrzej Dybczyński) 1. Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina naukowa 2. Funkcje nauki o stosunkach międzynarodowych 3. Pojęcie i istota teorii stosunków międzynarodowych 4. Metody badawcze Rozdział II . Nurty i paradygmaty w nauce o stosunkach międzynarodowych (Teresa Łoś- Nowak) 1. Mode...
Przełom XIX i XX wieku to czas, gdy literatura i sztuki wizualne przenikają się na niespotykaną wcześniej skalę. Konkurujące z sobą słowo i obraz zaczynają się uzupełniać, tworząc nową jakość artystyczną. Justyna Bajda odsłania w swojej książce relacje między poezją a malarstwem — od literackich opisów dzieł sztuki, przez malarstwo inspirowane słowem, po estetykę książek i czasopism, w których wizualność formy wydawniczej stała się bardzo ważnym elementem przekazu. Autorka d...
Racjowitalizm to koncepcja filozoficzna hiszpańskiego myśliciela, eseisty i społecznika José Ortegi y Gasseta (1883–1955). Jej źródłem jest krytyczny namysł nad marburskim neokantyzmem i fenomenologią Edmunda Husserla. W obu tych nurtach Ortega dostrzegł kontynuację nowożytnego racjo-idealizmu, którego zniesienie uczynił przewodnim tematem swojego dzieła. Przez racjo-idealizm rozumiał z kolei takie stanowisko, które uznaje porządek rozumnego, myślącego i świadomego siebie pod...
Romantyzm rozdwojony? Pytania nierozstrzygnięte Mogłoby się wydawać, że o romantyzmie i tradycji romantycznej w polskiej literaturze powiedziano już wszystko. Ale obok romantyzmu europejskiego i wpisanego weń polskiego romantyzmu emigracyjnego, reprezentowanego przez Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego i Norwida, istnieje także traktowany niesłusznie gorzej, czasem wręcz zapominany, romantyzm krajowy obejmujący twórczość poetycką i dramatyczną powstałą w podzielonej po zab...
Prezentowany zbiór blisko 180 dokumentów to niezwykłe źródło wiedzy na temat mentalności szlachty z XVII wieku. Testamenty to nie tylko bowiem zestaw informacji o dysponowaniu majątkiem dla spadkobierców, także pożegnanie się z doczesnością i rozliczenie się z życiem. Szlachcic w ostatniej woli decydował się wyznać swoją wiarę, wydać dyspozycję względem pogrzebu i wesprzeć pieniędzmi wybrane instytucje kościelne. Dowiadujemy się z testamentów również o wydarzeniach z życia au...
Filmy Yorgosa Lanthimosa to obrazy niezwykłe. Autorka monografii opisuje sześć spośród nich: Kinettę (2005), Kieł (2009), Alpy (2011), Lobstera (2015), Zabicie świętego jelenia (2017) i Faworytę (2018). Dobór nie jest przypadkowy, to dzieła, w których grecki reżyser nieustannie widzów prowokuje, drażni, myli tropy. Po seansie długo nie pozwala zapomnieć o wizjach, które zawarł w filmach, i pozostawia odbiorców z dylematem, jak rozumieć intencje twórcy. Iga Pękala interpretuje...
