W polu uwagi Autora znajdują się więc poemat romantyczny i epos. Od razu dodam, że tok myślenia Autora na temat struktury rodzajowej i gatunkowej Pana Tadeusza jest oryginalny i przedstawia gruntownie przepracowaną korektę najczęściej spotykanego w stanie badań romantycznego - nie tylko Mickiewiczowskiego - statusu kwalifikacji genologicznych. Wynika ona z uruchomienia koncepcji wielkiej formy i myślenia kategoriami estetycznymi, a to prowadzi do nader interesujących wniosków...
Niniejsza książka nosi tytuł "Mickiewiczowski pięcioksiąg romantyczny", ponieważ w pięciu rozdziałach omawia utwory, które odegrały kluczową rolę w rozwijaniu przez Mickiewicza prądu romantycznego w Polsce oraz w budowaniu przezeń coraz śmielszych, coraz bardziej złożonych form dzieła romantycznego. Tymi utworami są: mitopoetyckie narracje z cyklu "Ballady i romanse" (1822), "Sonety krymskie" z moskiewskiej edycji dyptyku cyklicznego "Sonety" (1826), "Konrad Wallenrod" (1828)...
Zamieszczone w tym tomie wiersze powstały na przestrzeni wielu lat; mimo swej różnorodności tematycznej stanowią spójną całość. Sam Autor określa ten zbiór mianem „cyklu poetyckiego o duszy w czterech częściach: metafizycznej, katastroficznej, eschatologicznej oraz odrodzeniowej (rewitalizacyjnej)”. W pierwszej części tomu (Wieczny Eter) znajdują się zarówno erotyki i utwory nawiązujące do mitologii greckiej, jak i wiersze skupiające się na poezji samej w sobie, na jej tworze...
W metaforze „poety alternatyw” dopatruję się udanej próby spięcia w koherentną całość studiów i szkiców, których tematyka tylko z pozoru jest różnorodna. Z pozoru, bo różnorodność ta jest mapą wyborów, dylematów, alternatyw o nader rozmaitym charakterze: estetycznych, ideowych, życiowych, twórczych, politycznych, lecz i duchowo-religijnych. W konstrukcji tomu dostrzegamy próbę rysowania owej mapy alternatyw w układzie – jedynie trafnym – porządku życia i twórczości Mickiewicz...
