Listy Jerzego Giedroycia i Jana Józefa Lipskiego z lat 1957-1991 stanowią nieocenione źródło nie tylko dla badaczy życia i twórczości obu autorów, ale też dla zainteresowanych najnowszą historią polityczną, dziejami opozycji demokratycznej w Polsce po II wojnie światowej (Klub Krzywego Koła, Komitet Obrony Robotników). Jednocześnie są kopalnią wiadomości do przyszłego monograficznego opracowania historii Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte. Na ich podstawie można zrekon...
Zło nam wyrządzone, nawet największe, nie jest jednak i nie może być usprawiedliwieniem zła, które sami wyrządziliśmy. Jan Józef Lipski Patriotyzm i socjalizm, pojednanie z Niemcami i Ukraińcami, walka z antysemityzmem i nacjonalizmem, polityka demokratyczna i sprawiedliwość społeczna – tematy pism i treść życia Jana Józefa Lipskiego to największy chyba pomnik polskiej lewicy niekomunistycznej. Świecki święty, spadkobierca tradycji Żeromskiego i Brzozowskiego, dla wielu – gu...
Jan Józef Lipski ostrzegał przed pokusą rozwiązań totalnych, zwracał uwagę na podobieństwo rozmaitych totalitaryzmów. Na przykładzie pieczołowicie zebranej publicystyki sympatyków przedwojennej "Falangi" pokazał w swojej książce katolicyzm w służbie ideologii narodowej. Lipski nie uważał katolicyzmu za predestynowany do tendencji totalitarnych. Katolickie Państwo Narodu Polskiego" miało bowiem tyle wspólnego z katolicyzmem, co "demokracja ludowa" z demokracją. Terror rodzi si...
(...) W tej chwili trzeba pamiętać nie tylko o zabezpieczeniu się przed interwencją sowiecką, lecz i o zaufaniu mas, bez którego nie uda się tej interwencji uniknąć, bo będą rozruchy, jeśli nie rewolucja. Na co czołgi naszych przyjaciół tylko czekają. Zbyt mało zaś pamięta się, że każde odstępstwo od demokracji (dodałbym jeszcze, czego nie powiedziałem: każdy kompromis z aparatczykami) - to kryzys zaufania.
3 XII 1956
