Wśród świstu kul i w gwarze kawiarni - alkoholowe dzieje Polski od Wielkiej Wojny po wrzesień 1939 roku. Po trudach wojennych Legionów, powstaniach i zwycięskiej walce z bolszewikami w 1920 roku Polska odzyskała i ugruntowała swą niepodległość. Odrodziła się jako II Rzeczpospolita, a radość, podniecana potężnymi dawkami alkoholu, była widoczna szczególnie w miastach. Uwidoczniło się to między innymi w rozkwicie dancingów z grającymi głośno jazzbandami, gdzie bawiono się do up...
Państwa, narody czy plemiona tworzą mity i legendy, które uzasadniają ich istnienie i przydają im nadprzyrodzonego wymiaru. Nie inaczej jest z nami, Polakami. Nasi przodkowie przed wiekami wierzyli, że polskie dzieje nie zaczęły się od Mieszka I, lecz od od biblijnego Noego i jego synów. Dowodzili tego liczni kronikarze, a szlachta przyjmowała ich wywody przekonana, że jest „narodem wybranym” ? potomkami legendarnych Sarmatów. Polacy mieli też być wybrańcami Boga i w roli prz...
KOGO UZNAĆ W DZIEJACH POLSKICH ZA POSTAĆ KRYSZTAŁOWĄ? A KOGO ZA OSOBISTOŚĆ ZE SKAZĄ? I CZY W OGÓLE JEST MOŻLIWY TEGO RODZAJU PODZIAŁ? CZY ISTNIAŁ W DZIEJACH NASZYCH JEDNOZNACZNIE „LEPSZY” I „GORSZY SORT POLAKÓW”? Książka opowiada o właśnie o takich „lepszych” i „gorszych”. Autor, śledząc losy i decyzje królów, hetmanów, prymasów, wysokich urzędników, agentów, urzędników etc., ukazuje jak bardzo zawodne są tego typu rozróżnienia. Ludzie uwikłani w historię często musieli wybie...
Kontynuacja niezwykle poczytnych Alkoholowych dziejów Polski. Czasy Piastów i Rzeczypospolitej szlacheckiej Wiek XIX to czasy przełomu cywilizacyjnego, także w produkcji i piciu alkoholu. Staropolskie biesiadowanie odchodziło w niepamięć, węgrzyna zastępował coraz częściej szampan, w dobrym towarzystwie nie wypadało pić wódki, a arak najczęściej dolewano do herbaty. Jerzy Besala barwnie opisuje, jakie były nowe wzorce, mody i trunki w różnych warstwach społecznych i wojsku, w...
Kontynuując swą podróż przez stulecia, Jerzy Besala przygląda się tym razem uczuciowości i obyczajowości właściwej dla XVI, XVII i XVIII wieku. To epoka odkryć geograficznych, wielkich przemian związanych z rozwojem handlu, wytwórczością, urbanizacją, szczególnie we Włoszech, gdzie już w XVI wieku połowa ludności mieszkała w miastach. To także okres reformacji, zmian teologicznych i przeobrażeń w podejściu do płciowości, edukacji kobiet z elit, rozwoju druku. Nadchodziły nowe...
Polacy i Litwini – tak bliscy, a bywało, że tak dalecy. Przez setki lat w braterskich uściskach, ale też w sporach pełnych podejrzeń – mimo to sobie potrzebni. Najpierw z powodu zagrożenia ze strony zakonu krzyżackiego, a potem państwa moskiewskiego. Tworzący od 1569 roku jedną Rzeczpospolitą Obojga Narodów, różnie pojmowaną przez historyków litewskich i polskich. Przez wieki wspólne dzieje i czas zacierały różnice. Elementem cementującym była polskość: język, kultura, insty...
Książka ta jest opowieścią o trudnych relacjach między Polską i Litwą a państwem moskiewskim i Kozakami do czasów rozbiorów Rzeczypospolitej. Novum tej pozycji polega na tym, że autor próbuje spojrzeć na wzajemne stosunki, wojny, podstępy, religijne spory, akty niebywałego okrucieństwa, masakry, makiaweliczną grę władców, szpiegów i chrześcijańskie odruchy nie tylko z polskiego punktu widzenia. Uwzględnia także poglądy sąsiadów na polskie poczynania zawarte w rosyjskiej i uk...
Alkoholowe dzieje Polski w czasach wojny totalnej i okupacji W tysiącletniej historii Rzeczypospolitej czasy II wojny światowej oraz okupacji niemieckiej i sowieckiej to najcięższe chwile. Naród polski po raptem dwudziestu latach niepodległości znów utracił wolność. Tym razem został postawiony w sytuacji krańcowej: miał zostać wyniszczony przez hitlerowskie Niemcy lub roztopiony w sowieckiej rzeczywistości łagrów i przesiedleń. Jednak Polacy dalecy byli od biernej rezygnacji....
Książka jest kolejną próbą nowego spojrzenia na niewyjaśnione dotąd kwestie w historii Polski. Autor stara się w niej znaleźć odpowiedzi na dręczące historyków pytania, np. skąd wzięli się Słowianie, Polska, "obłęd lechicki" i dlaczego Polska nie stała się krajem prawosławnym. Dowiemy się też o dziwnych kandydatach do korony i zapomnianym królu oraz o tajemnicach kultu polskich patronów. J. Besala usiłuje też dociec, skąd się wzięły i dlaczego ukorzeniły spiskowe teorie oskar...
Opowieść Jerzego Besali przenosi nas tym razem w czasy antycznej Grecji, Rzymu i tak zwanych kultur barbarzyńskich, które zaznaczyły się decydująco w dziejach Europy: Celtów, Germanów i pierwszych Słowian. Na przestrzeni wieków uczucia determinowały wiele posunięć politycznych; wpływały na kierunek zdarzeń, prowadzenie wojen, prawo, ekonomię, były przyczyną szaleństwa ludzi władzy, stanowiły źródło mniej lub bardziej sensownych decyzji. Czasy starożytne były okresem szczególn...
Królowa Bona miała przed sobą jeszcze długie życie, kiedy niefortunnie upadła z konia podczas polowania. Niestety poroniła drugiego syna i nie mogła mieć już więcej dzieci. Tym samym ostatnim potomkiem rodu został siedmioletni chłopiec –Zygmunt August. Kiedy ostatniemu z Jagiellonów dziecka nie dały ani dwie siostry Habsburżanki, ani ukochana Barbara Radziwiłłówna, w Krakowie wybuchła prawdziwa panika –chorego, cierpiącego króla, donoszono do kolejnych nałożnic, przerzucano z...
Książka Jerzego Besali, w której erudycja historyka spotyka się z pasją psychologa i badacza natury ludzkiej, jest pierwszą w Polsce całościową próbą spojrzenia na historię poprzez pryzmat uczuć. Niniejszy tom obejmuje najstarsze i pozaeuropejskie cywilizacje. Znajdzie więc tu czytelnik opowieści o psychopatycznym Gilgameszu, mężczyznach i „kobietach wyzwolonych” nad Nilem, chińskim posłuszeństwie i wietnamskiej swobodzie, sztuczkach i unikach oraz męstwie bohaterek Talmudu i...
Ziemie ukrainne są pełne śladów polskości. Na Rusi Czerwonej, Wołyniu, Podolu, w województwie bełskim, na Bracławszczyźnie, Czernihowszczyźnie, w Kijowskiem – wszędzie Polacy bądź spolonizowani kniaziowie i szlachta ruska odcisnęli swe piętno w historii i kulturze. Pałace, zamki, miasta, miasteczka, kościoły, cerkwie – obecnie często w zupełnej ruinie – powstawały z inicjatywy „polskich panów”, a ziemie zagospodarowywane były dzięki przywilejom polskich królów. Książka przybl...
Praca znanego z wielu prac historyka i eseisty Jerzego Besali prezentuje długie panowanie Zygmunta Starego na tle istotnych wydarzeń międzynarodowych: zmagań militarnych Wielkiego Księstwa Litewskiego z Moskwą, nacisku Turcji Sulejmana Wspaniałego na Węgry i Habsburgów, wojny z Zakonem w latach 1519-1521 czy też reformacji i jej coraz silniejszego oddziaływania także na Koronę i Litwę. Autor daje jednak przede wszystkim Czytelnikowi wszechstronny obraz stosunków panujących na...
Skąd się biorą tyrani - od cezarów rzymskich i Henryka VIII Tudora do Stalina i Hitlera? Rola błazna w historii? Sprawy życia duchowego? Podejrzane teorie i praktyki: od markiza de Sade do Rudolfa Steinera? Dlaczego nie kochamy się publicznie? Powyższe tematy porusza Jerzy Besala w swej najnowszej książce. Autor, historyk i eseista, zajmujący się również dziejami uczuć, usiłuje z tej interesującej perspektywy spojrzeć na niezwykłe osobistości i zjawiska, które zaważyły na dz...
Helena od wieków była i jest jednym z najpopularniejszych imion. Wabi magicznym czarem: po grecku imię to oznacza „blask Księżyca”. Srebrny Glob był źródłem fascynacji, wyobrażeń i uosobieniem bogiń Selene i Luny w mitologii greckiej i rzymskiej. Zaobserwowano też związek miesięcznej dolegliwości kobiecej ze zmniejszaniem się lub powiększaniem tarczy Księżyca, tym bardziej więc skojarzono go z tajemnicą kobiecości. A także z seksem. Akt miłosny na ogół odbywał się nocą, właśn...
Każda epoka kreuje własną wizję miłości, niekiedy czyniąc tak wbrew samej naturze tego uczucia i pragnieniu dobrostanu, do którego zmierza człowiek. Jerzy Besala w piątym, ostatnim tomie swej pracy bada przekształcanie się relacji kobiet i mężczyzn w XIX i XX wieku, kiedy to wzniosłe uczucia prowadziły dialog z „chytrością rozumu”. Kontekstami kulturowymi i politycznymi są tutaj między innymi romantyzm, nacjonalizm, socjalizm, komunizm, faszyzm, feminizm, genderyzm. Autor pod...
Życie osobiste ostatniego męskiego przedstawiciela dynastii Jagiellonów splatało się z prowadzoną przezeń grą polityczną. Na kartach książki Jerzego Besali możemy prześledzić dramat Zygmunta Augusta walczącego o potomka aż po kres swych dni oraz jego powikłane relacje z kolejnymi małżonkami i innymi kobietami. Studium historyczno-obyczajowe osadzone zostało w szerokiej panoramie stosunków wewnętrznych w Polsce i na Litwie oraz w kontekście relacji z sąsiadami. Książka wypełni...
Zwycięskie państwo polsko-litewskie, łupiące w pierwszej połowie XVII wieku carstwo moskiewskie, od połowy tegoż wieku doczekało się niebywałych spustoszeń. Dokonały ich wojska szwedzkie, moskiewskie, kozackie, siedmiogrodzkie, tatarskie, tureckie, saskie, pruskie, austriackie. Opowieść o grabieży skarbów i ziem polskich osnuta jest na tle szerokiej panoramy wojen, w których wyniku kwitnąca i bogata Rzeczpospolita utraciła w niektórych prowincjach ponad 60% ludności, budynków...
Na kartach tej obszernej księgi rysuje się obraz polskiego picia od czasów piastowskich aż do końca trwania Rzeczypospolitej szlacheckiej. Bywało śmiesznie, ale i strasznie – czego dowodzi wiele przykładów i opisów przywołanych przez Jerzego Besalę na podstawie źródeł epoki. Autor skupił się na wpływie alkoholu na życie społeczne i kulturowe. Opisał barwnym językiem, jak piła szlachta, magnaci, wojsko, dworzanie, poeci, dyplomaci, mieszczanie i chłopi. Poszukał odpowiedzi, cz...
Uprowadzenia kobiet sięgają czasów mitycznych, o czym świadczą romantyczne i tragiczne dzieje Heleny Trojańskiej. Odbywały się także w Rzeczypospolitej szlacheckiej. W związku z tym dochodziło do krwawych porachunków, gdyż obowiązkiem krewnego było ujęcie się za porwaną, jak nie "prawem", to "lewem". Procesy sądowe ciągnęły się niekiedy latami, co wymuszało bardziej zdecydowane działania poszkodowanych. Porwania stały się zatem częścią afer związanych z kobietami w szlachecki...
Królowa jako postać kojarzy się ze szczęściem. Otaczał ją przecież splendor dworu, czemu towarzyszyły zabiegi możnych tego świata o łaskę. Gdy pofolgowały wczesnośredniowieczne więzy, mogła też królowa korzystać ze zbytku do woli i nade wszystko stroić się i dąsać. Jednak nie wszystkie były szczęśliwe. Powodem był brak miłości ze strony koronowanych mężów. Tak się stało z żoną Przemysła II księżniczką Ludgardą, Adelajdą Kazimierza Wielkiego, habsburskimi małżonkami Zygmunta A...
Znakomita eseistyka historyczna nawiązująca do czasów Rzeczypospolitej szlacheckiej i związków ówczesnych zjawisk z obecnymi czasami. Krwiste charaktery, pasjonujące wątki, ze znawstwem merytorycznym i dużą erudycją opisane fakty, m.in. tytułowe warcholstwo, tumulty szlacheckie, pojedynki, fryzury, abdykacje królewskie, łapówkarstwo, ówczesny terroryzm, polskie krucjaty itp.
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
