Paweł Jasienica

Tematem pierwszej części cyklu Pawła Jasienicy jest Polska za panowania Dynastii Piastów. Ta barwna i wnikliwa rozprawa, to przede wszystkim „swobodne literackie opowiadanie”, które postrzega się jako fascynującą gawędę o państwie wielu narodów, wiar i kultur.

Umiera Zygmunt II August. Jego bezpotomna śmierć kończy okres panowania Dynastii Jagiellonów. „Rzeczpospolita Obojga Narodów. Srebrny wiek” opowiada o burzliwym czasie wolnych elekcji, o nieudanych rządach Henryka Walezego, próbie przywrócenia i umocnienia władzy królewskiej Stefana Batorego oraz początkach panowania Dynastii Wazów. Wnikliwa, sumienna i błyskotliwa analiza naszej historii jest nie tylko rzetelnym esejem historycznym, ale także barwną opowieścią, która przybli...

Abdykacja Jana II Kazimierza, wszechogarniający chaos, anarchia, wojny toczące się na kilku frontach, utrata terytoriów, próba odzyskania znaczenia „dawnej” Rzeczpospolitej przez Jana III Sobieskiego. Lata 1648-1696 to bez wątpienia jeden z najburzliwszych okresów w historii naszego kraju, doskonale ujęty na kartach „Calamitatis regnum”. Wnikliwa, sumienna i błyskotliwa analiza naszej historii jest nie tylko rzetelnym esejem historycznym, ale także barwną opowieścią, która pr...

Ostatnia część trylogii „Rzeczpospolita Obojga Narodów” przybliża słuchaczom dzieje Polski w latach 1696 – 1795. Jasienica nie tylko opisuje i ocenia w niej panowanie poszczególnych władców (Augusta II Mocnego, Augusta III, Stanisława Leszczyńskiego, Stanisława Augusta Poniatowskiego), ale także stara się pokazać przyczyny i skutki zrywanych sejmów, następstwa konfederacji barskiej. Podejmuje temat Powstania Kościuszkowskiego, ogłoszenia Konstytucji 3-go Maja, czy w końcu roz...

Czy warcholstwo i skłonność do anarchii to część polskiego charakteru narodowego? W wydanym pośmiertnie zbiorze esejów Paweł Jasienica polemizuje z tym stereotypem, podtrzymywanym między innymi przez powieści Sienkiewicza. Analizując dzieje Rzeczpospolitej od XVI wieku i przyczyny jej upadku, dowodzi, że "Nieprawdą jest, że Polacy nie umieją korzystać z wolności, prawdą jest natomiast, że wielu Polaków lubi nadużywać władzy”. Jego zdaniem warstwą anarchizującą...

Pisana w latach 1963-1964 książka przedstawia postać Anny Jagiellonki (1523–1596) na tle dziejów XVI-wiecznej Rzeczypospolitej za panowania dwóch ostatnich Jagiellonów. Anna, córka Zygmunta I Starego i Bony, wychowana na renesansowym dworze, zdominowana przez silną osobowość matki, ponad dwie trzecie swego długiego żywota spędziła na uboczu historii, będąc świadkiem intryg, walk o reformę państwa i Kościoła, sporów o władzę. Dopiero po bezpotomnej śmierci brata, Zygmunta Augu...

"Dzieje agonii", część trzecia trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1972 roku), opisuje dramatyczne dla naszej historii lata 1696-1795, nasilający się proces upadku państwa prowadzący do tragicznego końca. Sprzyjało temu burzliwe panowanie Augusta II zwanego Mocnym (1697-1706, 1709-1733) i jego syna Augusta III (1733-1763) z saskiej dynastii Wettinów, przeplecione krótkotrwałymi epizodami rządów Stanisława Leszczyńskiego (1704-1709 i 1733-1736). Wykorzystu...

"Calamitatis regnum", druga część trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku), opowiada o burzliwych latach 1648-1696, znanych z kart powieści Sienkiewicza. Zakończone abdykacją panowanie syna Zygmunta III Wazy, Jana II Kazimierza (1648-1668), który zmagał się z wojną z Kozakami (powstanie Chmielnickiego), z Rosją i Szwecją (tzw. potop, 1655-1660), przyniosło wyniszczenie kraju, chaos w życiu politycznym, rozpanoszenie sobiepaństwa i anarchii, utratę t...

Część pierwsza trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku) obejmuje niespełna 80 lat naszych dziejów, w tym pełną dramatyzmu historię kolejnych elekcji. "Srebrny Wiek" zaczyna opis okresu bezkrólewia po bezpotomnej śmierci Zygmunta II Augusta (1572), kończącej rządy Jagiellonów. Po krótkim epizodzie Henryka III Walezego (1573-1574), dziesięciolecie panowania Stefana Batorego (1576-1586) wypełniły próby naprawy i umocnienia władzy królewskiej oraz wojny...

Czy Rzeczpospolita upadła przez polskie warcholstwo? Paweł Jasienica o przyczynach rozbiorów i polskim charakterze narodowym. Czy warcholstwo i skłonność do anarchii to część polskiego charakteru narodowego? W wydanym pośmiertnie zbiorze esejów Paweł Jasienica polemizuje z tym stereotypem, podtrzymywanym między innymi przez powieści Sienkiewicza. Analizując dzieje Rzeczpospolitej od XVI wieku i przyczyny jej upadku, dowodzi, że „Nieprawdą jest, że Polacy nie umieją korzystać...

" Czy warcholstwo i skłonność do anarchii to część polskiego charakteru narodowego? Odpowiedz na to pytanie znajdziecie w książce..."

Relacja-reportaż z sześciotygodniowej podróży pisarza po Chinach z 1956 roku to jedna z najciekawszych, a zarazem niemal zapomnianych książek Pawła Jasienicy. Choć niedoceniony przez krytykę, Kraj nad Jangcy stanowił istotne uzupełnienie skąpej literatury na temat intensywnie rozwijającego się kraju, w którym Jasienica już wówczas zobaczył jedną z przyszłych światowych potęg. W swoim opisie skupia się jednak nie tyle na obrazie chińskiej gospodarki, ile na życiu codziennym...

W drugiej części słynnego cyklu esejów historycznych Paweł Jasienica kreśli dzieje dynastii Jagiellonów, która stworzyła w drugiej połowie XV wieku potężne imperium, obejmujące Polskę, Litwę, Czechy i Węgry. Było to pierwsze w dziejach Europy państwo wielu narodów, wiar i kultur. I był to prawdziwy Złoty Wiek Rzeczypospolitej - czas wielkich przemian, kształtowania się nowych form życia państwowego, rozwoju nauki i kultury. Esej - napisany w latach 1959-1960 i opublikowany w ...

Pierwsza część znanego cyklu esejów historycznych Pawła Jasienicy to - według słów samego autora - "swobodne literackie opowiadanie" o dziejach Polski w okresie formowania się jej państwowości. Oglądamy tu losy kraju i narodu, który - rządzony przez przedstawicieli jednego rodu królewskiego - zdobywa sobie poczesne miejsce na mapie Europy. Jasienica wysuwa na plan pierwszy dzieje dynastii, sugestywnie ukazując zmagania, osiągnięcia i koleje życia piastowskich władców Polski. ...

Autor przygląda się pracy uczonych na kilkunastu stanowiskach archeologicznych, między innymi w Biskupinie, Gieczu, Wiślicy i na Wolinie, opisując i interpretując ich odkrycia, jak na przykład tzw. płytę wiślicką. Stara się przy tym odpowiedzieć na pytanie o początki polskiej państwowości, być może znacznie wcześniejsze, niż przypuszczano. Jeden z rozdziałów poświęca historii państwa bułgarskiego, podkreślając zarazem jedność Słowiańszczyzny i cechy łączące wszystkie narody s...

"Pamiętnik" Pawła Jasienicy, pisany w 1970 roku, jest jego ostatnim jego, niestety nieukończonym, przesłaniem do czytelników. (...) Najcenniejsze karty tej pracy poświęcone są wspomnieniom dziecięcym z carskiej Rosji, gdzie Lech Beynar urodził się i wychowywał do dziewiątego roku życia, i z życia akademickiego w Wilnie, od 1928 roku, widzianego oczami inteligentnego i myślącego studenta historii Uniwersytetu Stefana Batorego. Z wnikliwą szczerością mówi tu Jasienica o wielu z...