Uchwalona 8 marca 1990 roku ustawa o samorządzie terytorialnym odtwarzała samorząd na poziomie gminy. Od tego momentu stał się on istotnym elementem ładu ustrojowego, zgodnym zresztą z polską tradycją. W 1995 roku Adam Bień, ostatni z żyjących sądzonych w procesie szesnastu, mówił, że „nadzieja Polski leży w samorządzie”. Powszechnie też akceptowano pogląd, iż odrodzenie samorządu to „najistotniejsze osiągnięcie ustrojowe solidarnościowej rewolucji 1989 roku”. Paradoksalnie...