Konferencja „Militaria w edukacji historycznej” sytuowała się w ciągu ważnych wydarzeń edukacyjno-historycznych roku 2014, które wyznaczały: XII Powszechny Zjazd Historyków Wojskowych w Rzeszowie (Lwowie) oraz XIX Powszechny Zjazd Historyków Polskich w Szczecinie. Wielu z nas było uczestnikami obu tych ważnych wydarzeń i stąd nasza refleksja dotycząca roli militariów we współczesnej edukacji historycznej była naznaczona doświadczeniem z nich wyniesionym. Niewątpliwie, najważn...
Burzliwe czasy trzeciego bezkrólewia, budziły zawsze wśród historyków duże zainteresowanie. Rzecz dziwna jednak, że ograniczali się oni przeważnie do przedstawienia przebiegu samej niezgodnej elekcji, i do spraw polityki zagranicznej, zwracając stosunkowo niewielką uwagę na te wypadki polityki wewnętrznej, które stanowiły bezpośrednie następstwo wypadków na Woli. A przecież są one choćby dlatego godne uwagi, że w walce stronnictw, toczącej się bezpośrednio po elekcji i w pi...
Trzy lata temu wydałem książkę Przemilczane ludobójstwo na Kresach, opisującą zbrodnie dokonane w latach 1939–1947 na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów, Ukraińską Powstańczą Armię, Dywizję SS „Galizien” i inne ukraińskie organizacje kolaborujące z hitlerowską III Rzeszą. Publikacja spotkała się z dużym zainteresowaniem, czego wyrazem były liczne zaproszenia na spotkania autorskie w wielu miejscowościach na terenie całej Polski,...
Słownik nazwisk mieszkańców Poznania XVI-XVIII wieku powstał w wyniku żmudnej i czasochłonnej ekscerpcji bogatych materiałów archiwalnych. Zawiera informacje na temat nazwisk, ich znaczenia, motywacji, budowy i genezy. Dokumentuje nazwiska polskie i genetycznie obce, przede wszystkim niemieckie, o różnym stopniu przyswojenia do polszczyzny. Poszczególne hasła zawierają obszerne cytaty ze źródeł historycznych i sytuują nazwiska w kontekście informującym o ich nosicielach, funk...
Od parasoli z zatrutym czubkiem, poprzez zwinięte gazety strzelające kwasem, aż do filiżanki „herbaty Litwinienki” - zabójstwo w ZSRR przez blisko cały wiek jawi się jako codzienna rutyna, laboratoryjna wręcz nauka, gałąź medycyny i inżynierii badająca sposoby skutecznego powodowania śmierci tak, aby wyglądała na niewinną i przypadkową. Od 1917 r. – czasów Lenina i Czeki, z którego wyrosło KGB – rosyjskie służby specjalne na zamówienie władz regularnie przeprowadzały operacje...
Książka Barbary Czarniawskiej "Zmiana kadru. Jak zarządzano Warszawą w okresie przemian" jest z jednej strony fascynującą opowieścią o Warszawie – kształtowaniu się i postrzeganiu w niej instytucji społecznych, takich jak metro, bezdomni, ciepłownictwo czy percepcja własności, a z drugiej – dogłębną, rzetelną naukową analizą tych fenomenów. Nieczęsto zdarza się, aby pozycja wyraźnie naukowa miała jednocześnie tak przystępny charakter. Autorka pokazuje, jak problematyka zarzą...
Każdy zna historię obozu Auschwitz. Jego komendant, Rudolf Höss, został skazany na karę śmierci. Nie każdy jednak zna historię Hannsa Alexandra, niemieckiego Żyda, który doprowadził do schwytania Hössa. Dlaczego historia poszukiwania jednego z największych zbrodniarzy wojennych tak długo czekała na ujawnienie? Hanns Alexander nie lubił opowiadać o przeszłości. Pogodny, rodzinny, zawsze skory do żartów… Dopiero w dniu jego pogrzebu jeden z krewnych przybliżył zebranym przemi...
Było nas sześciu chłopców, urwisów z pod ciemnej gwiazdy, wyrzutków o ile nie społeczeństwa, to już przynajmniej kilku szkół. Uczyliśmy się, rzecz prosta, ohydnie w całem słowa tego znaczeniu. Ulubionym naszym sportem było: w lecie obieranie sąsiednich ogrodów z jabłek i wogóle owoców, w zimie zaś „podjeżdżanie“ bliźnich na sankach w ten sposób, by zwalać ich z nóg, oczywiście zawsze niechcący. Staliśmy się plagą miasta, a nawet przedmieść. Nasze temperamenty doskonale znała ...
Długi okres wojny dał nam w swych rezultatach olbrzymie zmęczenie, stępienie uczuć i myśli, przygnębienie, z którego nic — zda się — ocknąć nas przez długi czas nie zdoła. Objawia się ono we wszystkich dziedzinach życia. Poczynając od ruchów socjalnych, które, zdało się, że doprowadzą do kolosalnych kataklizmów w całym świecie, a które utknęły naraz niedociągnięte i zapewne na to dociągnięcie, na postawienie kropki nad i, czekać będą stulecie, aż do nowego huraganu dziejowego...
Książka poświęcona jest prekursorskiej działalności pedagogicznej bł. Edmunda Bojanowskiego. Pierwsza jej część nawiązuje do czasów, w których żył, i stanowi cenny wkład do historiografii działalności opiekuńczo-wychowawczej. Druga dotyczy kontynuacji dzieła Bojanowskiego. Opisuje historię sióstr służebniczek, ich heroiczną postawę w okresie wojny i okupacji oraz determinację do organizowania ochronek w niesprzyjającej PRL-owskiej rzeczywistości. Przedstawia także wybrane asp...
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Nowy program prób na stopnie młodzieży harcerskiej, który oddajemy do użytku organizacji w tej książeczce, jest wysiłkiem długiej pracy, omówienia w różnych ciałach zbiorowych Związku Harcerstwa Polskiego, przyczem nie pominięto rozważenia żadnej uwagi, żadnej myśli, która na ten temat doszła Głów...
Legioniści – ludzie, którzy realizowali marzenia o wolności ! Wydana z okazji 100 rocznicy wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej i powstania Legionów Polskich publikacja, przypomina czyn zbrojny, który doprowadził do odzyskania przez Polskę niepodległości. Autor opracował kalendarium szlaku bojowego Legionów, przedstawiając najważniejsze miejsca walk i bitew I, II i III Brygady. Do spisu wydarzeń dołączył cytaty ze wspomnień uczestników walk, które spisywane na bieżąco, z os...
Niniejsza książka ma stanowić próbę przedstawienia życia i działalności Bolesława Chrobrego na tle epoki, w jakiej przyszło mu żyć, a na tej podstawie — próbę charakterystyki postaci i określenia jej miejsca w dziejach Polski i Europy. Na początku należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że o właściwej biografii, w sensie nadanym temu pojęciu w czasach nowożytnych, w odniesieniu do osób żyjących w średniowieczu nie może być mowy. Chociaż bowiem, jak na przełom X i XI w., postać C...
Książka „»Działacze« i »Pismaki«. Aparat bezpieczeństwa wobec organizacji katolików świeckich w Krakowie w latach 1957–1989” jest monografią opisującą działania bezpieki wobec środowisk katolickich w Krakowie po 1957 r. Składa się z dwóch części. Część pierwszą poświęcono środowiskom tzw. łagodnej opozycji. Kolejne rozdziały dotyczą „Tygodnika Powszechnego” i „Znaku” (Rozdział I), Klubu Inteligencji Katolickiej (Rozdział II), krakowskiego Oddziału Polskiego Związku Katolicko...
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Reprint wydania z 1922 r.: ŻYCIE POGODNE Niedźwiedź Wab i foczka Luś mówią... Często widywaliśmy różnych chłopców jak skuleni na ściętym pniu drzewa coś skrzętnie zapisywali w swych notesach. Musiały to być bardzo tajne notatki, gdyż uparcie wzbraniali się pokazać je komukolwiek z nas. Zauważyliśc...
Dzikie Pola, szumiące stepy i nostalgiczne krajobrazy - taki obraz Ukrainy utrwalił się w świadomości historycznej Polaków. Polska literatura hasała po tej ziemi równie pięknie jak polska konnica po jej stepach. Ile w tym obrazie mitu, a ile rzeczywistości? Wiedza historyczna Polaków o sąsiednim kraju, z którym łączy nas tyle więzi, daleko odbiega od oczekiwań. Ukraina to kolebka państwa rosyjskiego, Rosjan i Ukraińców łączy niewątpliwie więcej niż Ukraińców i Polaków. Krwawa...
Materiał prezentowany w niniejszym tomie, w przeważającej części publikowany po raz pierwszy, dokumentuje pracę instytucji administrującej największym skupiskiem Żydów w okupowanej Europie. Publikacja obejmuje prawie wszystkie dokumenty związane z warszawskim Judenratem, które zachowały się w Konspiracyjnym Archiwum Getta Warszawy. Nie uwzględnione zostały jedynie pojedyncze pozycje publikowane już we wcześniejszych tomach serii Archiwum Ringelbluma. Tom podzielony jest na dw...
Zadaniem rozprawy jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu rewolucje rosyjskie wpłynęły na cele i działalność polityczną polskiego obozu narodowego w Rosji w latach 1917-1918. Główna teza pracy sprowadza się do stwierdzenia, że rewolucje rosyjskie 1917 r. nie zmieniły zasadniczo linii politycznej polskiego obozu narodowego w Rosji, a były jedynie kolejnymi etapami jego dążenia do realizacji założonego wcześniej strategicznego celu, którym była odbudowa niepodl...
Opis nazistowskiej machiny wojennej, od jej pierwszych, zdumiewających zwycięstw w kampaniach błyskawicznych w latach 1939-1941, przez trudne walki na pustyniach Afryki Północnej i skutych lodem pustkowiach Związku Radzieckiego, po ostateczny odwrót do samej Rzeszy. Autor przedstawił dzieje rozbudowy i zmagań sił zbrojnych Trzeciej Rzeszy, a na efektownych rycinach i zdjęciach zaprezentował wyposażenie i uzbrojenie żołnierzy różnych formacji niemieckich wojsk lądowych. To dos...
Świat starożytny bez psa był nie do wyobrażenia. W jego asyście chłopcy wkraczali w wiek męski, ucząc się na wspólnych polowaniach znosić trudy i znoje, jakich zaznać mieli w dorosłym życiu. Był ważnym elementem życia homoseksualnego ateńskiej arystokracji. Brał czynny udział w konfliktach zbrojnych – walcząc u boku ludzi, pilnując żołnierskich obozów i służąc w charakterze kurierów. Strzegł domostw i pomagał niewidomym pokonywać przeszkody. Jednakże to samo zwierze pożywia...
Czy Arystoteles był niemoralny? Jak prefekt Leontius tłumił rozruchy w Rzymie? Kto zrobił z chłopów Francuzów, a kto Polaków? Czym jest populizm? Czy pańszczyzna przetrwała w PRL? Czy Polski są dwie? Tomasz Kizwalter stara się prześledzić, jak w świecie nierówności torowało sobie drogę przekonanie, że ludzie są równi. To długa historia: od antycznego niewolnictwa do dzisiejszej walki z wykluczeniem. Opowiadając o tych przemianach, autor skupia uwagę na Polsce: jaka była polsk...
Mimo że film Lista Schindlera Stevena Spielberga odniósł światowy sukces, a zainteresowanie historią krakowskich Żydów nie słabnie, to o reakcjach i zachowaniach samych prześladowanych podczas drugiej wojny światowej wciąż wiemy stosunkowo niewiele. Andrea Löw i Markus Roth opisują przede wszystkim wyczerpująco historię i dzieje ludzi mieszkających w jednym z największych gett w Polsce. Korzystając z licznych wspomnień, pamiętników i dokumentów w języku polskim, niemieckim i ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
