Pozytywnym rezultatem dyskusji toczonych w ostatnich latach przez badaczy zajmujących się najnowszymi dziejami Polaków było zwrócenie uwagi na konieczność odwoływania się do różnych typów źródeł. Aby ułatwić to zadanie przyszłym autorom historii "Solidarność" Uniwersytetu Jagiellońskiego, zdecydowaliśmy się na zestawienie w niniejszym tomie dwu różnych ciągów informacji źródłowych, a mianowicie wytworzonych przez sam Związek oraz pochodzących z materiałów gromadzonych przez S...
Wielka Encyklopedia Francuska w potocznym mniemaniu niezmiennie zachowuje rangę pierwszorzędnego osiągnięcia swej epoki i z tego powodu nie powinno się, jak to dotychczas czyniono, lekceważyć zawartych w niej poloników. W około siedemdziesięciu dwóch tysiącach definicji, blisko stu czterdziestu znakomitych autorów starało się ująć summę wiedzy ludzkości. Niespełna setna część tych haseł traktuje o sprawach Rzeczypospolitej lub w jakiś sposób ich dotyka. Choć jest to obecność...
Książka ta opisuje ostatnią fazę zagłady żydowskiej ludności powiatu Dąbrowa Tarnowska. Na podstawie bogatej dokumentacji z archiwów polskich, niemieckich i izraelskich autor odtwarza wydarzenia z lat 1942–1945, kiedy to Niemcy próbowali wyłapać żydowskich niedobitków, tych, którzy latem 1942 r. uniknęli wywiezienia do obozu zagłady w Bełżcu. Książka opisuje z jednej strony działania policji niemieckiej, a z drugiej rolę polskiej policji granatowej, wiejskich straży nocnych, ...
Bogato ilustrowana publikacja została pomyślana jako obraz Polski czasu stanu wojennego. Rzeczywistość początku lat 80. jest w niej ukazana przede wszystkim z punktu widzenia „zwykłych ludzi”. Na publikację składają się ciekawe, często niepublikowane zdjęcia, pamiątki z tamtego okresu oraz fragmenty wywiadów przeprowadzonych przez licealistów – pasjonatów historii. Młodych ludzi interesują różne aspekty życia w stanie wojennym, stąd obok opowieści o działalności opozycyjnej, ...
Książka ta opowiada o cerkwiach prawosławnych, wybudowanych w Polsce pod panowaniem Romanowów i ich dalszym losie w niepodległej Polsce. Większości opisywanych tu świątyń już nie ma (zostały zburzone, bowiem były postrzegane jako symbol „ruskiego” panowania w Polsce), niektóre przebudowano na kościoły, pozbawiając je wschodniego wyglądu (kopuł, wież, elementów wystroju), a tylko nielicznym udało się przetrwać jako świątynie prawosławne. Książka ta to bezcenne źródło wiedzy na...
Prezentowana książka jest alfabetycznym słownikiem (czyli prosopografią) sofistów i retorów greckich działających w cesarstwie rzymskim w I-VII w. Obejmuje wyłącznie greckich sofistów i retorów, pominięci zaś zostali nauczyciele retoryki łacińskiej oraz łacińscy mówcy, nawet ci, którzy z pochodzenia byli Grekami. Uwzględnieni zostali natomiast Favorinos z Galii i Klaudios Ailianos, zasłynęli oni bowiem jako mówcy greccy i jako tacy zostali przedstawieni przez Filostratosa, au...
Szczeciński Grudzień ’70 – Styczeń’ 71 to w powojennej historii miasta wydarzenie kluczowe. W opinii wielu to ono w znacznym stopniu formowało tożsamość jego mieszkańców, którzy po 1945 r. borykali się z problemem „nieswojego miejsca”, a samo miasto postrzegane było częstokroć jako przestrzeń, na ulicach której „kłębią się ludzkie atrapy”. Przywołany tu głos poetki był gorzki, nadzwyczaj, ale i on zmieni się po wydarzeniach z przełomu 1970/71 r. Kolejny tomik wierszy dedykowa...
Bogato ilustrowana publikacja jest monografią konspiracyjnych dziejów ruchu ludowego na Podlasiu. Autor podjął próbę wyjaśnienia trudnych tematów dotyczących czasów wojny, jak akcja scaleniowa z Armią Krajową, stosunki ze zbrojnym podziemiem tzw. lewicy rewolucyjnej ze Zgrupowania „Jeszcze Polska nie zginęła” pułkownika Roberta Satanowskiego, a także narodowcami z Narodowych Sił Zbrojnych.
Pierwsza wojna światowa zadecydowała o losach ludności rosyjsko językowej i prawosławia po wielkiej emigracji ludności Ziemi Łosickiej do Rosji. Druga wojna światowa zakończyła się eksterminacją Żydów, Cyganów oraz resztek ludności rosyjskiej. Mniejszości narodowe i religijne na Ziemi Łosickiej stały się po 1944 roku przeszłością historyczną. Przestały istnieć, miejsca ich kultu religijnego, cmentarze, szkoły. Pozostała tylko pamięć o społeczności, która wniosła znaczący wkła...
Oddawane do rąk Czytelników "Kalendarium historii polskiego ruchu ludowego" jest kolejną ważną publikacją, która z pewnością będzie pomocna w poznaniu usystematyzowaniu dotychczasowej wiedzy o faktach i wydarzeniach z przeszłości polskiego ruchu ludowego poprzez ich prezentację w układzie chronologicznym.
Publikacja wydana z okazji 25. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego przez Oficynę Wydawniczą Volumen, Stowarzyszenie „Pokolenie” oraz Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach przedstawia głównie krwawą pacyfikację strajku w katowickiej kopalni „Wujek” w dniu 16 grudnia 1981 r. Ukazana została także w szerszym kontekście droga do stanu wojennego przez Sierpień 1980 i „karnawał wolności”; przedstawiono przygotowania władz komunistycznych do grudniowej konfrontacji oraz pacyfika...
Studia te, ujęte historycznie, przedstawiają dyplomatów amerykańskich pracujących głównie na placówkach w Europie Środkowo-Wschodniej. Celem ich jest próba powiedzenia, z jaką wnikliwością dyplomaci ci obserwowali i analizowali wydarzenia polityczne, które rozgrywały się między Berlinem, Moskwą, Warszawą i Kownem oraz w jakim stopniu odciskały się one na położeniu Polski. Tym samym pracy te wyjaśniają to, jak głęboko prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin D.Roosevelt i sek...
W książce prezentowany jest zbiór 29 raportów, obejmujących okres od wiosny 1941 r. do wiosny 1944 r., rejestrujących niemieckie zbrodnie na ziemiach polskich, ze szczególnym jednak uwzględnieniem Generalnego Gubernatorstwa i ziem wschodnich II Rzeczypospolitej, na których to terenach, prócz działalności hitlerowskiej, rejestrowały również zbrodniczą działalność ukraińskich nacjonalistów. "Pro memoria" są materiałami oryginalnymi i mają swoją szczególną wartość ze względu na...
Współczesna Europa jednoczy się od czterdziestu lat, tzn. od podpisania w 1958 r. traktatów rzymskich. O granice i zasięg politycznego władztwa na naszym kontynencie spierano się i walczono od niepamiętnych czasów. Autor analizuje spory terytorialne od 1815 roku do Jesieni Ludów (1989). Układ opracowany jest chronologicznie. Autor w każdy z rozdziałów wyodrębnia regiony: Europę Zachodnią, Europę Środkową i Europę Północną. Dodatkowo Autor daje czytelnikowi rozbudowany indeks ...
Rozprawa Janiny Kamińskiej wyróżnia się wzorowym warsztatem naukowym. Wzbogaca ona naszą wiedzę z zakresu historii wychowania i historii nauki. Ukazuje w nowym świetle realizację ambitnego dzieła Komisji Edukacji Narodowej, jakim była odbudowa nauki polskiej, przez dwa wieki niemal nieistniejącej. Ogromna erudycja Autorki i szeroki horyzont intelektualny pozwoliły wydobyć z ogromu materiału źródłowego sprawy najistotniejsze i przedstawić je w szerszym kontekście nauki krajowe...
Ogniwo terroru to monografia lubelskiej placówki Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym. Autor opisuje struktury, zakes kompetencji i metody działania lokalnej komórki ogónopolskiej instytucji, która została powołana w celu przygotownaia gruntu pod nowy ustrój gospodarczy (i polityczny) w Polsce. Wbrew nazwie, podstawowym zadaniem komisji nie była walka z nieprawidłowościami w handlu i przemyśle, lecz zniszczenie prywatnej przedsiębiorczości....
Swoisty reportaż z przeszłości, w którym wspomnienia, anegdoty i literackie relacje układają się w opowieść o szczególnym okresie historii polskiego społeczeństwa, jakim było dwudziestolecie międzywojenne. Radość z odzyskanej niepodległości, szybkie zmiany cywilizacyjne i obyczajowe, bujne życie towarzyskie, sukcesy i porażki w drodze do nowoczesnej Europy, tworzyły niezwykłą atmosferę tamtych lat, która ciągle nas zachwyca. Maja i Jan Łozińscy od wielu lat zajmują się histo...
Konfederacja Polski Niepodległej powstała w 1979 r. jako pierwsza od kilkudziesięciu lat partia polityczna niezależna od komunistów. Jej członkowie działali jawnie, domagając się przywrócenia państwu polskiemu niepodległości, dążyli do obalenia totalitarnego reżimu, negując sensowność jego reformowania. W książce „Konfederacja Polski Niepodległej w Krakowie 1979–1990. Wybór dokumentów” zgromadzono unikatowe dokumenty ukazujące działalność krakowskiej Konfederacji oraz do nied...
Niepokonana stolica Polski lat 1939-1944 żyje w pamięci indywidualnej i grupowej, w narodowych rytuałach i w krajobrazie miasta. Niewiele jest jednak prac poświęconych pomnikom dedykowanym cywilnym ofiarom wojny. Poniższy tekst napisany został z myślą o ludziach, którzy obok tych pomników przechodzą, ale także i tych, którzy być może nigdy ich nie odwiedzą. Zrodził się z pragnienia, aby pamięć o zgładzonej ludności Warszawy zajęła należne jej miejsce w narracjach o miastach E...
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Reprint wydania z 1936 r.: Geneza skautingu i harcerstwa Wstęp Ruch harcerski w Polsce obejmuje przeszło 160 tysięcy chłopców i dziewcząt, skauting w świecie prawie 21/2 miljona chłopców, ok. miljona dziewcząt. Już sama liczebność tego ruchu wychowawczego uzasadnia zainteresowanie niem społeczeńs...
Słońce promienne wysłało gońce na szczyty gór, rozświetlając śnieżne wierzchołki — w naszą dolinę zagląda nieco spóźnione — ale zdążyło nieco przygrzać rosę poranną — namioty dymią, jak kurne chaty naszych sąsiadów — górali. Szumi wartki potok górski, z kamienia na kamień skacząc żwawo. Jego srebrzysty nurt wije się wśród drzew i skał — obchodząc przeszkody, których pokonać nie może — tworząc tu i ówdzie, w zagłębieniach koryta głębsze studzienki — umywalnie skautów. Oto ju...
W publikacjach IPN dotyczących peerelu często przedstawiamy zagadnienia związane z funkcjonowaniem aparatu represji. Malwina Garyga ukazała ostatnie dziesięciolecie istnienia Komitetu Krakowskiego partii, która przez dziesięciolecia sprawowała realną władzę w ówczesnej Polsce. Interesujące jest, czym zajmowali się towarzysze z PZPR w okresie agonii swojego ugrupowania i systemu komunistycznego w naszej Ojczyźnie. W serii „Monografie" publikowane są książki poświęcone najnows...
2 maja 1945 roku, w przededniu bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy, niemiecki okręt podwodny U 977 pod dowództwem porucznika marynarki Heinza Schäffera, nie chcąc się podać aliantom, uciekł do Ameryki Południowej. Ze względu na ogromną przewagę sprzymierzonych na morzu i w powietrzu, była to misja samobójcza. Tajemniczy rejs, który był jednym wielkim koszmarem, trwał aż 107 dni. Przez rekordową liczbę 66 dni okręt płynął w zanurzeniu, idąc na chrapach! Dopiero 17 sierpnia U-...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
