Literatura faktu

"Autorzy książki zabierają nas na spacer po mieście, które przez tysiąc lat było stolicą Japonii. Przemierzając ulice Kioto, opowiadają o jego architekturze, kulturze materialnej i wielowiekowej tradycji, która znalazła w nich swój wyraz. Opisując formę bram i ogrodów, kształt czarek, fakturę i połysk desek podłogowych, sposób obszycia mat tatami czy konwencję malowania parawanów, autorzy zwracają uwagę na zapisaną w nich symbolikę, a także na ich rozmaite, nieraz zaskakujące...

"Przyjaciele" to serial o sześciorgu młodych nowojorczykach, którzy wspólnie mieszkają, zakochują się w sobie i ze sobą zrywają, a przy tym raz po raz pakują się w przeróżne zabawne sytuacje. Stał się inspiracją dla dziesiątków innych seriali o grupach znajomych, które zdobywały serca widzów na długo po tym, jak Przyjaciele zeszli ze sceny. Żadna z tych produkcji nie doścignęła jednak pierwowzoru, który wykreował nowe trendy i wprowadził do języka kultowe dziś powiedzonka. Se...

Gdy miała niespełna trzy lata, zaczęła występować w rodzinnej grupie cyrkowej Żejmo. Mając piętnaście lat była już doświadczoną artystką areny i estrady, chociaż tego ostatniego nie cierpiała. Absolwentka legendarnej szkoły aktorskiej FEKS. Znakomita aktorka. Jej tytułowa rola w ekranizacji Kopciuszka (1947) do dzisiaj w Rosji jest uznawana za kultową, chociaż zagrała tam 16-letnią dziewczynę mając… 38 lat. W 1957 roku wraz z mężem Leonem Jeannotem przeniosła się do Polski i ...

Jaka ona jest? Pamiętam, jak pytałam o to przypadkowe osoby. Zawsze pojawiał się zachwyt – że piękna, że z klasą i że ma cudowne poczucie humoru. Zdumiewało mnie, jak żywe reakcje i jaką czułość wywołuje w innych kobietach. Ale prawdziwie zaskakujące okazały się rozmowy z jej znajomymi. Powszechnie znany portret wielkiej damy nabrał dodatkowego kolorytu. Postać z niego okazała się nadspodziewanie barwna. Nieszablonowa. A do tego jej fascynujące życie stać by się mogło kanwą ...

Znajomy negocjator policyjny powiedział mi kiedyś: „Obserwuj ludzi, gdy wszystko wokół się wali. W chwilach kryzysu dużo można zobaczyć”. Gdy więc wybuchła pandemia, obserwowałem uważnie. I robiłem notatki. Sytuacja globalnego zagrożenia odsłoniła wiele chorób współistniejących, które trapią naszą cywilizację: ignorancję, komunikacyjny chaos, destrukcyjną siłę fake newsów, nieprzygotowanie rządów i nas samych na kryzys, irracjonalne reakcje stadne, władzę w rękach nieodpowie...

Marcel Granet (1884-1940) - francuski religioznawca, socjolog i etnograf, twórca Instytutu Sinologicznego na paryskiej Sorbonie. Jego Cywilizacja chińska do dnia dzisiejszego uważana jest za jedną z najwybitniejszych analiz chińskiej kultury i społeczeństwa.Granet zajmuje się w niej cywilizacją chińską od samych jej początków aż po dynastię Han (czyli do momentu, w którym ta cywilizacja ostatecznie się ukształtowała). Metodę badawczą Graneta, zbliżoną do dzieł strukturalisty ...

Literacki powrót autorki "Dymów nad Birkenau" do obozowej rzeczywistości. W naszym transporcie było jedno młode małżeństwo żydowskie; jak się dowiedzieli, że jedziemy do Oświęcimia, to zrozumieli, co to znaczy. Może rozpaczali? Nic podobnego! Żegnali się, on ją kochał przez całą drogę, przy wszystkich, jakby byli sami. To właśnie jest piękne. Żyć do końca pełnią siebie. Miejsce, które jest urzeczywistnieniem najgorszych cech ludzkich, może nie odebrać ofiarom godności i pra...

A gdyby tak wsadzić głowę pod wodę i nadstawić ucha? Śmieszna myśl? Niekoniecznie! Pogrążone w swoim „cichym świecie” ryby nie tylko mówią, ale też mają wiele do przekazania. Z tej książki dowiesz się: co można wyczytać z morskich zapachów, po czym poznać, że ryby są zakochane, zestresowane albo głodne, co kichaniem zdradzają przegrzebki, dlaczego ryby miewają trudne dzieciństwo, kto był pierwszy w Ameryce – dorsz czy Krzysztof Kolumb, i wiele, wiele więcej! Ta ksią...

Miała cztery lata, kiedy pierwszy raz kopnęła piłkę. Teraz jest złotą medalistką olimpijską, dwukrotną mistrzynią świata i zdobywczynią niezliczonych nagród i wyróżnień dla najlepszej piłkarki, która swoją pozycję megagwiazdy sportu wykorzystuje, aby walczyć o bliskie jej wartości. Od dziecka Rapinoe zawsze robiła, co mogła, by bronić tego, co słuszne – nawet jeśli oznaczało to występowanie przeciwko innym. W swojej książce po raz pierwszy ujawnia, jak wygląda jej życie zar...

Trzydziestosiedmioletni Harald Soleim trafił na Svalbard w 1977 roku. Choć planował zostać tam jedynie rok, by potem ruszyć na podbój Ameryki Południowej, Kapp Wijk stało się jego domem na kolejne czterdzieści lat. „Wysoki, blady, energiczny mężczyzna. Miał brodę, ale bardziej niż trapera przypominał rabina”. Żył tak, jak zawsze pragnął, i tak jak jego zdaniem żyć było trzeba. Znany ze swojego uporu i nieprzejednania, zyskał sławę na całym Svalbardzie. Lata spędzone w samotn...

Indie i Chiny to dwa najludniejsze z państw świata i jedne z jego najważniejszych. Ich wzajemne działania będą rosnąco wpływać na sytuację naszego globu. Z tej perspektywy praca Pani Łuszczykiewicz ma wartość nie tylko historyczną – pozwala ona także zastanowić się, w jaki sposób zmieniły się stosunki między tymi kolosami w ostatnich dekadach, jakie elementy ich relacji nie powtórzą się już raczej w przyszłości i jakie może mieć to znaczenie.
dr Krzysztof Iwanek

Wypiski ostatnie, w opracowaniu Pawła Orła, są niespotykanym całościowym zbiorem kilkuset komentarzy, opinii, recenzji, dotyczących książek (również w postaci maszynopisów, które otrzymywał do końca życia) prozatorskich, poetyckich, eseistycznych twórców, znanych i całkowicie nierozpoznawalnych lub zapomnianych. Autor tych zapisków, prowadzonych częściowo dla samego siebie, przy słabnących siłach z racji podeszłego wieku, odsłania się czytelnikowi z innej strony. Bereza, będą...

Najnowsza część bestsellerowej serii Opowieści na dobranoc dla młodych buntowniczek - 100 opowieści o imigrantkach, które zmieniły i nadal zmieniają świat. Opowieści na dobranoc dla młodych buntowniczek: 100 historii imigrantek, które zmieniły świat to już trzecia książka z tej przebojowej serii dla małych czytelniczek i czytelników. Znajdziemy w niej 100 opowieści o niesamowitych kobietach z przeszłości i z czasów współczesnych. Bohaterkami tego tomu są kobiety i dziewczęta,...

„Przecież Filipowicz nie miał biografii” – usłyszałam kiedyś. – „Pisał, łowił ryby i był outsiderem. Co w tym ciekawego?”. Kiedy przyjrzymy się jego życiu, okaże się jednak, że podobnie jak w jego opowiadaniach pozornienieefektowna szarość mieni się kolorami. Jako pisarz był doceniany, ale jednakciągle pozostawał na uboczu: twórca krakowski, partner „naszej noblistki” Wisławy Szymborskiej. A tymczasem to był autor pierwszorzędny i – jak mawiał Jerzy Pilch – rasowy, mistrz kró...

Kalina Jędrusik. Stanisław Dygat. Uwodziciele. Hipnotyzerzy. Królowie życia. Byli dla siebie stworzeni. I byli dla siebie przekleństwem. Kalina przez całe życie była wpatrzona w ojca libertyna, który żył w trójkącie z żoną i jej siostrą. Stanisław pod względem obyczajów bardzo go przypominał. Uznany, charyzmatyczny i sporo od niej starszy pisarz zauważył ją na ulicy, gdy był jeszcze mężem innej. Długo szedł tyłem, by nie stracić jej z oczu – bo w początkującej nieśmiałej akt...

Autorzy bestsellerowych „Zanim wyjedziesz w Bieszczady" wyłaniają się z lasu kopcących retort, aby przystanąć nad Jeziorem Solińskim. To tu rozpoczynają nową opowieść. Dla jednych Jezioro Solińskie jest symbolem eksperymentów hydrologicznych. Dla innych to bieszczadzkie Krupówki, strefa komercyjna, którą należy omijać szerokim łukiem. Ale Soliński Zbiornik Wodny stworzył też strefę wolności, dając początek artystycznej wspólnocie, która wyrosła na jego brzegach w latach 90. ...

Jerzy Dobrowolski (1930–1987) – aktor, reżyser, radiowiec, satyryk, kabareciarz. Pozostały drobne fragmenty z jego kabaretów KOŃ i OWCA, trochę filmowych kadrów, dwa cudem ocalałe odcinki trójkowej RADIOKRONIKI DECYBEL, sporo nagrań z audycji DYMEK Z PAPIEROSA błądzących w okolicach Wysp Hula-Gula. Poza tym, dla siebie, z nadzieją, że kiedyś… może… pisał. Książka „Wspomnienia moich pamiętników” złożona jest z zachowanych fragmentów, które Jerzy Dobrowolski opracował sam, z od...

To książka niezwykła o równie niezwykłych ludziach – ratownikach górniczych – twardych, odważnych, zdeterminowanych, dumnych z wykonywanej pracy. Podejmują się zadań, przekraczających granicę ryzyka, wchodzą do akcji, by ratować innych, by umożliwić dalsze funkcjonowanie zakładów wartych wiele miliardów złotych. Mają poczucie misji i obowiązku. Uczestniczą w tragediach, niosą pomoc potrzebującym, nie kalkulują a działają. Choć nie gonią za zaszczytami i medalami, bohaterami z...

W swoim dziele Franz Uri Boas omawia relacje między rasą a kulturą, poruszając takie tematy jak dziedziczenie biologiczne i kulturowe, błędna ocena rasowa, kulturowa lub etniczna, naukowe podstawy ludzkiej indywidualności, czy porównanie kultury pierwotnej i współczesnej.Franz Boas dostrzegał i podkreślał z jednej strony jedność, z drugiej strony różnorodność kultury ludzkiej. Przejawiało się to w podkreślaniu jednej wspólnoty ludzkiej jako gatunku, uniwersalności podstawowyc...

Historia jak z filmu, która wydarzyła się naprawdę Zabiorę cię w dowolne miejsce na świecie. Pod jednym warunkiem – decyzję, dokąd chcesz lecieć i po co, musisz podjąć już, w tej chwili. Ta propozycja dała początek trzem niezwykłym podróżom. Trzydziestolatek z korporacji uciekający od codziennej rutyny do afrykańskiej dżungli. Młoda kobieta mierząca się ze swoimi największymi obawami w świecie ortodoksyjnego islamu. Dojrzały mężczyzna, który postanawia wreszcie odwiedzić mi...

Reportaże o ludziach i miejscach, które wydaje nam się, że znamy Każda kolejna podróż utwierdza mnie w przekonaniu, że istnieją dwa równoległe światy. Jeden – który wszyscy mamy w głowach, wdrukowywany nam przez lata. Drugi – ten rzeczywisty. Z ich zderzeń powstała niniejsza książka: zbiór ośmiu reportaży z różnych kontynentów. Wszystkie o ludziach i miejscach, które wydaje nam się, że znamy. Wydaje nam się. Pakistan Mówi się, że muzułmanie to terroryści. Jednocześnie 80% o...

Pierwsza pełna biografia Leszka Kołakowskiego Ten wybitny filozof niechętnie mówił o sobie i życiu prywatnym, pozostając w cieniu swego dzieła. Pozbawiony w PRL-u prawa nauczania i obłożony zakazem druku, opuścił w 1968 roku Polskę, by wkrótce zostać profesorem prestiżowego All Souls College w Oxfordzie. Jego Tezy o nadziei i beznadziejności w latach 70. stały się głównym źródłem intelektualnej inspiracji dla powstającej w Polsce opozycji demokratycznej, a Główne nurty marks...

Nazwę i pojęcie humanizmu konstytuują dwa dość luźno i zarazem w sposób nieprosty zestrojone ze sobą składniki. Jeden jest filozoficzny i można go opisać jako wyróżnienie z całej reszty bytów i zarazem wysokie wartościowanie człowieka. Drugi odsyła do pewnego szczególnego typu kultury umysłowej i artystycznej, w którym najważniejsze miejsce zajmuje rozumne i kunsztowne, artystycznie wypielęgnowane słowo. Idzie właśnie o słowo nie tylko rozumne, ale też kunsztowne, tzn. skłon...

Krótkie opowieści, ilustrowane licznymi fotografiami dla pragnących zaznać frajdy pływania pod żaglami Wydana kilka lat temu książka Po kiju. Fotoopowiadania zobrazowała pasję wędkarską pisarza. Tym razem ujawnił drugą pasję: żeglarstwo. Autor skupił się na jachtingu śródlądowym, wybierając jeden akwen: największe jezioro Pojezierza Drawskiego (jezioro Drawsko). Krótkie opowieści, ilustrowane licznymi fotografiami, dotyczą zdarzeń i przygód, jakich doświadczył, pływając ze s...