Książki o historii najnowszej

Z płonącej stolicy przez Wilno, Kowno i Rygę do Londynu, a teraz książka o tym po 77 latach ukazuje się w Polsce. Widziałem oblężenie Warszawy jest jak scenariusz dobrego, trzymającego w napięciu filmu – zwykły przyjazd na wakacje do Polski zamienia się nagle w ciąg dramatycznych przygód i walkę o życie we wrześniu 1939 roku. Oblężenie Warszawy, rdzeń tej książki, świetnie udokumentował już amerykański fotograf Julien Bryan… który zresztą się tu pojawia. Dziennik Poloniusa je...

Materiały z sesji zorganizowanej w 60. rocznicę uwolnienia Prymasa Stefana Wyszyńskiego ukazują nieznane dotąd fakty i dokumenty z lat 1953–1956, kluczowego okresu dla zrozumienia biografii przewodniczącego Episkopatu Polski. W opracowaniu znalazły się artykuły wybitnych znawców historii Kościoła w Polsce: dr. hab. Pawła Skibińskiego i prof. Jana Żaryna opisujące aresztowanie, uwięzienie i inwigilację Prymasa; teksty Mariana P. Romaniuka na temat reakcji prasy watykańskiej na...

Monografię Być kobietą w Oriencie przygotowali specjaliści w zakresie kultur, języków, stosunków społecznych i literatury różnych obszarów Wschodu i Afryki. Jej tematem są zagadnienia przedstawiające sytuację kobiety (choć nie da się jej oddzielić od relacji kobiety i mężczyzny, a także kobiety i społeczeństwa) w Azji i Afryce w kontekście przemian kulturowych i społeczno-politycznych. Książka składa się z dwóch części; pierwsza zawiera rys historyczny obejmujący następujące ...

Zbiór materiałów źródłowych charakteryzuje kontakty i przejawy współpracy militarnej między Polską i Czechosłowacją od zakończenia walk o granice i przejścia Wojska Polskiego na stopę pokojową w 1921 r. do kryzysu czechosłowackiego w 1938 r. Ukazuje zabiegi mające na celu zawarcie konwencji wojskowej przez oba państwa, a także przyczyny, które doprowadziły do tego, że nie została ona podpisana.

Ludzie i fakty na krętym szlaku wiodącym ku niepodległej Polsce Historia Legionów Polskich jest mało znana, a mity pokutujące na ich temat nie odpowiadają prawdzie historycznej. Zakorzeniły się one mocno w świadomości narodowej już w okresie międzywojennym. Były przekazywane z pokolenia na pokolenie, a ich egzemplifikacją jest przekonanie, że w roku 1918 odzyskaliśmy wolność wyłącznie dzięki Józefowi Piłsudskiemu. Podobnym mitem jest opinia, że to przyszły Marszałek Polski st...

Książka składa się z fragmentów dziennika Stefana Rassalskiego z okresu od wybuchu Powstania Warszawskiego i kilkunastu reportaży literackich. Powstały one w okresie kilku do kilkunastu miesięcy od wydarzeń, które opisują. Tworzone były na podstawie notatek, zapamiętanych rozmów i sytuacji oraz osobistych refleksji z okresu walk powstańczych. Reportaże pokazują kilkadziesiąt epizodów z walk powstańczych w rejonie Śródmieścia Południowego. Kreślą sylwetki wielu walczących wars...

Sierpień 1920 roku. Armia Czerwona prze na Warszawę, aby zniszczyć niepodległą Polskę i ponieść płomień rewolucji bolszewickiej na Zachód. Wojsko Polskie musi obronić stolicę, aby dać czas Naczelnemu Wodzowi Józefowi Piłsudskiemu na przygotowanie kontrofensywy i zadanie wrogowi mocnego ciosu. 13 sierpnia bolszewicy przełamują polską obronę i zajmują Radzymin, skąd do Warszawy jest tylko kilkanaście kilometrów. Polskie oddziały zawzięcie kontratakują, aby zlikwidować wyłom i o...

Historia człowieka poucza nas o jego (naszej) naturze. Georges Minois (ur. 1946) kontynuuje dzieło kilku już pokoleń francuskich historyków, którzy zajęli się rekonstrukcją historii życia codziennego, zwykłej powszedniości spoza wielkich wydarzeń. Pola jego zainteresowań nie stanowi już jednak kultura materialna, lecz historia mentalności. Jest autorem kilkunastu książek o historii depresji, samobójstwa, śmiechu czy drwiny. Niniejsza opowieść o samotnikach i samotnictwie jako...

"Przejęcie przez Instytut Pamięci Narodowej i udostępnienie historykom dokumentów pozostałych po komunistycznym aparacie bezpieczeństwa otworzyło nowe możliwości badawcze nad najnowszymi dziejami Polski, w tym również nad dziejami wychodźstwa. Wprowadzenie do obiegu naukowego wielu niedostępnych dotąd źródeł pozwoliło odkryć nieznane fakty, wpłynęło na uszczegółowienie dotychczasowej wiedzy oraz przewartościowanie niektórych opinii czy hipotez. Działania podejmowane przez wła...

Studium pierwsze. Strajkowe tworzenie świata robotniczej solidarności 1980 roku na Śląsku 1. Śląsk jako kolonizowane wewnętrznie centrum przemysłowe Polski Ludowej 2. Reprodukcja regionalnej struktury społecznej 3. Okres mobilizacji przedstrajkowej 4. Wybuch strajków 5. Przebieg strajków 6. Rezultaty strajków Studium drugie. Czasoprzestrzeń społeczna solidarnościowej rewolucji – Przestrzeń konfliktów społecznych w Polsce: 1 lipca 1980–12 grudnia 1981 Uwagi wstępne 1. K...

Książka zawiera dokumenty Rady Pomocy Żydom „ŻEGOTA” przy Pełnomocniku Rządu RP na Kraj i Referatu Żydowskiego „ŻEGOTA” Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu na Kraj, pochodzące ze zbiorów Archiwum Akt Nowych, które przygotował Mariusz Olczak, badacz specjalizujący się w publikacji dokumentów polskiego podziemia okresu okupacji. Większość z 60 publikowanych dokumentów ukazuje się po raz pierwszy lub była dotąd bardzo mało znana. Publikacja przedstawia genezę pows...

Augustyn Łosiński to postać nieszablonowa o niezwykle silnym charakterze. Jego niewzruszona postawa wymyka się zwykłym ocenom. Biskup Łosiński, pełniąc funkcję ordynariusza diecezji kieleckiej, mocno rozczarowywał władze carskie – chciały go one przenieść za to do Żytomierza, pomijały przy odznaczeniach i awansach. W latach wielkiej wojny Austriacy podejmowali próby usunięcia go z Kielc w ramach represji za paraliżowanie akcji werbunkowej do formacji wojskowych wspierających ...

Książka zawiera eseje naukowe uczestników seminarium, w ramach którego dwunastu uczonych przygotowało autorskie interpretacje kluczowych elementów polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Członkowie grupy badawczej, której prace organizowało czworo opiekunów naukowych, reprezentowali wrażliwości i metody badawcze charakterystyczne dla rożnych dyscyplin: historii i historii idei, politologii, filozofii politycznej, literaturoznawstwa, socjologii czy prawoznawstwa. "W Nor...

Wiedeń, 1938 rok. Czternastoletnia Lisa Jura, młoda pianistka zakochana w muzyce klasycznej, obserwuje zmiany zachodzące w jej ukochanym mieście: nazistów przemierzających ulice, prześladowania Żydów, zamieszki. Po nocy kryształowej rodzice postanawiają wysłać Lisę w bezpieczne miejsce. Pociągi ewakuujące żydowskie dzieci (tzw. Kindertransporty) opuszczają stolicę Austrii, kierując się do Holandii i Anglii. Na kilka miesięcy przed początkiem wojny Lisa trafia do Londynu, gdzi...

Wybitna izraelska badaczka w sposób kompetentny analizuje narodziny syjonizmu w Europie. Ukazuje ten proces na tle złożonych relacji Żydów z Arabami i Turkami we wczesnej fazie osadnictwa w Palestynie. Umiejętnie łącząc wątki dotyczące rozwoju sytuacji politycznej, społecznej i kulturalnej, Anita Shapira tworzy wielobarwny obraz, który umożliwia czytelnikowi zrozumienie procesu tworzenia się narodu w Izraelu i roli w tym procesie masowej imigracji z wielu krajów. Równocześ...

Monografia Marka Pasturczaka i Jerzego Lelwica o walkach 18 pułku ułanów w dniu 1 września 1939 roku ustanawia nowy wzór pracowań naukowych i popularnonaukowych o wojnie obronnej Polski w 1939 roku. Marek Pasturczak od kilkudziesięciu lat zbierał materiały do opisania wydarzeń, które rozegrały się 1 września 1939 roku w rejonie Chojnic. Później zrozumiał, że wydarzenia pierwszego dnia wojny powiązane są z jakąś straszliwą tajemnicą, której nie chciał mu ujawnić nawet ojciec...

Autor w sposób kompetentny przedstawia ekonomiczne, religijne i narodowe aspekty trwającego w XIX i XX wieku antagonizmu pomiędzy Ukraińcami i Polakami na terenach należących do Imperium Rosyjskiego. Za szczególnie ważne uważam rozdziały odnoszące się do okresu 1918-1945. Dla czytelnika polskiego często przyzwyczajonego do tekstów prezentujących konflikt polsko-ukraiński w sposób czarno-biały, nie będzie to lektura łatwa i przyjemna. Jednak ustaleń profesora Bohdana Huda, opa...

Zawsze w cieniu. Zawsze potrzebni. Wreszcie docenieni. Kapelani Powstania Warszawskiego. Gdy kapituluje Starówka, żal za grzechy i rozgrzeszenie stają się cenniejsze niż życie. Generał Antoni Chruściel „Monter” „poleca wprowadzenie w oddziałach jednolitych modlitw porannych i wieczornych”. Wśród ruin nie milkną nabożeństwa. W pierwszą niedzielę Powstania na Powiślu mszę celebruje kapelan oddziału „Konrad”. Kapelani Powstania. Było ich około stu pięćdziesięciu. Czterdziestu z...

Wielkopolska poprzez wieki to świetnie napisana historia Wielkopolski od czasów prehistorycznych po koniec XX wieku. Dzięki tej książce można zrozumieć, że ta najstarsza polska dzielnica położona w samym sercu naszego kraju w dużym stopniu kształtuje jego wizerunek. To książka dla miłośników regionu, ale też dla wszystkich zainteresowanych dziejami Polski. Autor, Jerzy Topolski, należy do grona najwybitniejszych polskich historyków. Jego wiedza i umiejętność przystępnego j...

Książkę dr. Alfreda Palli przeczytałem z wielkim zainteresowaniem i równocześnie satysfakcją. Autor, znakomity teolog chrześcijański i pisarz, wybitny znawca zagadnień biblijnych, zaprezentował w niej całą gamę cennych wiadomości dotyczących dziejów dawnego Izraela (…). Książka, napisana w sposób przejrzysty i fascynujący, wzbogaca naszą wiedzę o Piśmie Świętym, jego powstaniu i dziejach oraz zawartym w nim przesłaniu zbawczym. Książkę oceniam bardzo wysoko i z całego serca p...

Wójcicki żył w ciekawych czasach – towarzyszył wygasaniu nietkniętej oświeceniem szlachetczyzny i narodzinom nowoczesnego społeczeństwa kapitalistycznego. Na warszawskim bruku spotykali się kontuszowcy z fabrykantami, bohaterski patriotyzm z podłym zaprzaństwem, gorliwa wiara z wyrozumowanym libertynizmem. Kazimierz Wyka stawiał pisarzom minorum gentium tamtych czasów zarzut, że nie potrafili intelektualnie przepracować swojej epoki, nie zaproponowali filozoficznej syntezy, n...

Zabierając Kresy, Stalin zakładał, że Polską będą rządzić komuniści i chciał im to zrekompensować, maksymalnie przy tym osłabiając. Oto opowieść o fragmencie Ziem Odzyskanych, czyli o Pomorzu Zachodnim, a konkretnie o Ziemi Kamieńskiej, leżącej nad Zalewem Kamieńskim. Tu w końcu 1945 r. przybyli przesiedleńcy z Lwowszczyzny, którzy z wyroku historii musieli opuścić rodzinne tereny, by na nieznanym im Pomorzu zacząć życie na nowo. Gdy przyjechali, przebywali tu jeszcze dawni m...

Książka o polskim prymasostwie i jego przedstawicielach obejmuje trzy części: instytucja, prymasi, dokumenty. Celem autora było zebranie całokształtu wiedzy na ten temat na obecnym etapie badań. Część pierwsza opisuje historię prymasostwa w Polsce na przestrzeni sześciu stuleci. Część druga ukazuje sylwetki 59 prymasów, a materiał źródłowy zebrany w części trzeciej służy pogłębieniu treści zawartych w partiach opisowych. Poszerzony zakres merytoryczny i chronologiczny opraco...

Krym do niedawna był turystyczną perłą Euroazji. Jednak ostatnie cztery lata ponuro zaznaczyły się w historii tego regionu. Dopełnia się tragedia półwyspu tratowanego kiedyś przez kopyta koni mongolskich koczowników, buciory carskich sołdatów, hitlerowskich najeźdźców i sowieckich bezpieczniaków. Krym na naszych oczach traci swoją wielokulturową tożsamość, staje się znikającym półwyspem. Czy Rosjanie zatrzymają zaanektowany teren? Czy Ukraińcy zdobędą się na wysiłek aby go o...