Wojskowość polska nie rozwijała się w próżni. Państwo jagiellońskie czerpało wzory z doświadczeń innych monarchii. Stąd więc konieczny jest mały wstęp dotyczący składu narodowościowego sił zbrojnych ówczesnych państw europejskich. Przegląd rejonów werbunkowych pozwoli nam uświadomić sobie, które z poszukiwanych i cenionych za swe wojenne walory żołnierskich nacji, trafić mogły do koronnej służby zaciężnej za ostatnich Jagiellonów.
XVIII-wieczni myśliciele, krytykując ówczesny system sprawowania władzy i bezczynność rządzących, prezentowali tragiczne konsekwencje tych zjawisk, w tym zbiorową i indywidualną pauperyzację, i domagali się reform w zakresie szkolnictwa oraz higieny i zdrowotności. Reformy miały wyprowadzić Rzeczpospolitą z kryzysu ekonomicznego i przywrócić jej dawną świetność. Polscy działacze podkreślali pierwszorzędną rolę państwa w organizacji opieki społecznej, podczas gdy Kościół miał ...
Przedstawione do recenzji szkice wyróżniają się rzetelnym i nowatorskim ujęciem wybranej problematyki badawczej, nadto zakresem wykorzystanych źródeł rękopiśmiennych i literatury przedmiotu, ale także stawianiem nowych interesujących problemów badawczych. Rozprawy stanowią dobry przykład rosnącego zainteresowania, również nowego spojrzenia, polskich historyków młodego pokolenia na nadal rozwijającą się problematykę badań naukowych nad dziejami wojen i wojskowości dawnej Rzecz...
Wielkie rody fabrykanckie Łodzi i ich rola w ukształtowaniu oblicza miasta Olbrzymia część zabudowy Łodzi w okresie najbardziej dynamicznego rozwoju miasta, do wybuchu pierwszej wojny światowej, wzniesiona została dzięki inwestorom reprezentującym stosunkowo wąską i zawodowo jednorodną grupę ludzi – łódzkich przedsiębiorców. Książka przybliża w dużej mierze zapomnianą rolę łódzkich fabrykantów w budowaniu miasta. Przedstawia ich sylwetki jako inwestorów, fundatorów i mecena...
Demonstracje uliczne, przeradzające się w starcia z siłami porządkowymi lub też innymi grupami ludzi, stanowiły i stanowią niezwykle ważną część życia społecznego i politycznego. Nie inaczej było w Krakowie pomiędzy dwiema wojnami światowymi. […] Dotychczasowe opracowania dotyczące codziennego życia mieszkańców Krakowa, problem szeroko pojętych zajść ulicznych przedstawiały wzmiankowo, traktując je raczej jako uzupełnienie opisu stosunków politycznych czy też społecznych. Jed...
Twórczość artystyczna nie ma ani wagi, ani miary. Nie można jej wyrazić w cyfrach porównawczych. Albo się podoba, albo się nie podoba. To rzecz ściśle subiektywna, ściśle prywatna. Wprawdzie zawodowa krytyka artystyczno - literacka wypracowała pewne konwencjonalne formy smaku, poziomu, wartości itp., przeistaczając je w autorytatywne tzw. kryteria, ogólnie przyjęte i uświęcone przez erudytów danej dziedziny artystycznej, ale mnie się one wydają zawsze dlaczegoś sztuczne....
Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego to jedno z najważniejszych źródeł do historii Polski średniowiecznej i jedno z najwybitniejszych dzieł średniowiecznej historiografii europejskiej. Ich autor, Jan Długosz, w 12 księgach opisał dzieje Polski począwszy od legendarnych początków naszego kraju, na 1480 roku skończywszy. W swej pracy czerpał z wielu niedostępnych dziś źródeł historycznych. Korzystał też z ustnych relacji osób uczestniczących w najważniejszych wyd...
Na ulicach międzywojennej Częstochowy było słychać wózki dostawców mleka, docierających do miasta z okolicznych wsi, furmanki, tupot butów służących, które biegły po świeże pieczywo na śniadanie, rozmowy domokrążnych sprzedawców i rzemieślników. Podwórka rozbrzmiewały odgłosami trzepanych dywanów, okrzykami kominiarzy, informujących o czyszczeniu kominów. Od świtu do zmierzchu zewsząd dobiegał gwar bawiących się dzieci. W alei Najświętszej Marii Panny panowie podziwiali space...
Książka jest bardzo interesującą próbą odpowiedzi na pytania dotyczące oświetlenia miast w Wielkim Księstwie Poznańskim, zarówno przed, jak i po budowie pierwszych gazowni. Dowiadujemy się z niej m.in., jak i przez kogo były one budowane oraz wyposażane, w jaki sposób finansowane. Pisząc o tym, Autor pokazuje nie tylko historię gazownictwa, ale także jego zabytki na terenie Księstwa, a ponadto sposoby ich współczesnego wykorzystania. Tom drugi prezentuje 80 zakładów gazownic...
Czy wiedzą Państwo, jak ważnym trunkiem było piwo w średniowieczu? Leszek Biały odmówił udziału w krucjacie, ponieważ w Ziemi Świętej nie warzono piwa, a jego konsumpcja na dworze królowej Jadwigi wynosiła nawet do 10 litrów na głowę dziennie. Prawdziwi smakosze tego napoju zamieszkiwali także Łódź i jej najbliższe okolice. Dobrze wiedzieli, że do piw typu lager i jasnych pełnych potrzebna jest miękka woda, do piw mocniejszych – twarda, a do produkcji porterów najlepsza jest...
Książka zabiera czytelników w podróż po międzywojennej Polsce, w której ważnym zmianom politycznym i gospodarczym towarzyszyły przeobrażenia w formach życia towarzyskiego i kulturze jedzenia. Autorka Maja Łozińska w barwny sposób pisze o tych przemianach, pokazuje modne luksusowe restauracje, kawiarnie literackie i cukiernie, a także podmiejskie spelunki i wiejskie gospody. Opowiada o handlu artykułami spożywczy mi, o sklepach kolonialnych i wiejskich jarmarkach, o co dzienny...
Są miasta, w których byliśmy tylko przez chwilę, ale wystarczyło byśmy się w nich zakochali lub takie, w których nigdy nie byliśmy, ale przez większość czasu planujemy je odwiedzić. Są też takie, o których CZYTALIŚMY i pozostały w naszej pamięci. Jak jednak odnaleźć dawne miasta, dzisiaj wyglądające zupełnie inaczej? Muzycy, złodzieje, bogaci i biedni, młode dziewczęta i dystyngowane panie w strojach z niemieckich żurnali, modne kawiarnie i nowe kina, kopalnie, małe kamienicz...
Do tej pory na polskim rynku wydawniczym ukazało się niewiele cennych publikacji ujmujących syntetycznie dzieje chrześcijaństwa. Z zadowoleniem powitałem więc zapowiedź wydania wielotomowego dzieła Warrena H. Carrolla, autora wielu cennych publikacji z dziejów Kościoła, skrupulatnego badacza i świetnego polemisty. Język, jakim się posługuje Carroll, sprawia, że jego dzieła czyta się jednym tchem. O sprawach trudnych i zawiłych pisze w sposób prostym i łatwo przyswajalny. Dzię...
Pewnego dnia podczas prac konserwatorskich na Wawelu architekt Adolf Szyszko-Bohusz dokonał ciekawego odkrycia… Niedługo potem policjant gonił dorożką uciekającą dziewczynę, która ze strachu zemdlała… Kiedy indziej na Wawelu odbył się ponowny pogrzeb znanej persony… Gdy minęło osiem lat, aż 300 tys. osób zebrało się w jednym miejscu… W restauracji „Hawełka” tłumnie zgromadzili się ludzie, aby obejrzeć... Podczas jednego z wieczorów kobiety założyły suknie z miękkiego jedwabiu...
Autor przybliża zmagania głównych grup opozycji „solidarnościowej”, rywalizujących ze sobą o sukcesję po 16 miesięcznym okresie „karnawału”. Autor prezentuje bardzo bogatą faktografię związaną z aktywnością podziemia na Pomorzu Zachodnim, prezentuje dorobek koncepcyjny, wydawniczy, w końcu przypomina, ze podczas strajków z 1988 r. to Szczecin po raz pierwszy stał się „Gdańskiem Wybrzeża”; ustala personalia wielu tajnych współpracowników, przybliża nam specyfikę tego regionu....
Dziennik ks. Stanisława Gabańskiego jest wyjątkowym źródłem. Zapiski młodego kleryka przybliżają współczesnemu odbiorcy czasy nieodległe, ale diametralnie różne od obecnej rzeczywistości. Są z jednej strony świadectwem dojrzewającego powołania do służby duszpasterskiej z drugiej sprzeciwu wobec łamiącej sumienia machiny komunistycznego państwa. Galeria postaci i miejsc poszerza wiedzę o Polsce dekady lat 60. Miłośnicy historii regionalnej znajdą w książce dla siebie wiele cie...
Wacław FELCZAK (1916-1993) – historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, wybitny specjalista w zakresie historii Węgier, Europy Środkowej i Słowiańszczyzny południowej w XIX i XX wieku, wielki patriota, legendarny szef kurierów tatrzańskich, bohater walki o niepodległość Polski w okresie II wojny światowej i powojennym. Współpatron Nagrody im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego, przyznawanej przez PTH Oddział w Krakowie i Wydział Historyczny UJ za najlepszą książkę...
Wydane w latach 30-tych XX wieku Sveriges Krig 1611-1632 pozostaje, pomimo upływu czasu, najważniejszym opracowaniem dotyczącym szwedzkich działań wojennych za panowania Gustawa II Adolfa. Oryginalne wydanie składa się z ośmiu tomów. Tomy I-VI opisują konflikty zbrojne, pozostałe opisują działania na morzu oraz rozwój uzbrojenia i wyposażenia armii szwedzkiej. Niniejsza edycja planowana jest w formie szesnastu części, na każdy oryginalny tom Sveriges Krig będą przypadały dwie...
„Dziś rozstrzelano na ul. Leszno trzydziestu pięciu zakładników. Procedura ta sama. Łapanki trwają, biorą w nich udział młodzi lotnicy, jako element pewny z Hitlerjugend. Ulice, tramwaje, sklepy pustoszeją. Poufne: Nasz odwet w toku – jaki wynik, damy znać.” /Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945 t. 3, kwiecień 1943 - lipiec 1944, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1990, s. 185./ Książka przedstawia wybrane akcje polskiego podziemia w okupowanej przez Niemców Warszawie...
W czasie drugiej wojny światowej Dolny Śląsk był miejscem szczególnym. Właśnie tam, z dala od linii frontu, rozpoczęto budowę największej kwatery Adolfa Hitlera, ulokowano liczne zakłady zbrojeniowe i tajne laboratoria badawcze. Na Dolny Śląsk ewakuowano również ludność cywilną z obszarów zagrożonych alianckimi nalotami i sprowadzono olbrzymią ilość dóbr materialnych. Najcenniejszymi skarbami nie były jednak depozyty bankowe, złoto zrabowane w krajach okupowanych czy surowce ...
Dorobek wynalazczy Polaków działających za granicą, w tym także w Stanach Zjednoczonych, jest stosunkowo słabo przebadany. Niniejsza praca, bazując w głównej mierze na źródłach podstawowych, wypełnia tę lukę. Książka przedstawia dorobek wynalazczy Polaków działających w USA w XIX i XX wieku. Nie jest to jednak katalog poszczególnych osiągnięć, lecz dogłębna analiza aktywności wynalazczej Polaków w Ameryce na szerokim tle zjawisk społecznych, ekonomicznych i politycznych zacho...
Historia protestantów stanowi ważny, choć mało znany fragment przeszłości Poznania, dotąd rzadko podejmowany przez profesjonalną historiografię. Współcześni mieszkańcy miasta wykazują tymczasem rosnące zainteresowanie wszystkimi aspektami dziejów Poznania, nie zawsze znajdując rozwiązanie nurtujących ich pytań w opracowaniach profesjonalnej historiografii. Proponujemy zatem unikalne opracowanie, przygotowane przez zawodowego historyka urodzonego w Poznaniu, ale pracującego w ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
