Ebooki

Wojna, prawo międzynarodowe i porządek światowy ‒ w polskiej recepcji intelektualnego dorobku Carla Schmitta (1888‒1985) zbyt mało uwagi poświęcono dotychczas refleksji nad tymi zagadnieniami. Niezależnie bowiem od głębszej metafizycznej, teologicznej czy wręcz mitologicznej struktury myśli, kategorie Schmittowskie dają się pojąć jako pewien racjonalny sposób rozumowania o porządku światowym. Pojęcia te radzą sobie nawet wtedy, gdy pominiemy tło teologiczno-polityczne, a nawe...

Książka traktuje o teleepistemologii – nowej dyscyplinie teorii poznania, podejmującej problematykę zapośredniczonego i rozszerzonego poznania. Postęp w projektowaniu i użytkowaniu komponentów pośredniczących w procesach kognitywnych rodzi wiele nierozpatrywanych dotąd kwestii filozoficznych. Monografia stanowi próbę syntezy dotychczasowych badań w obrębie teleepistemologii, z założeniami rozszerzonego i ucieleśnionego poznania. Unifikacja rozproszonych kierunków ba...

W Bezsilności i zemście prawdy Konrad T. Lewandowski wziął pod lupę cywilizację Zachodu. Czy sukces lewicy wziął się z piekła Verdun? Dlaczego prawica – i wartości, jakie reprezentuje – są praktycznie w odwrocie? Jakie zagrożenia niosą ze sobą feminizm oraz pauperyzacja nauki i mediów? Czy religia ma przed sobą przyszłość, a jeśli tak – to jaką? I czy czas wyczekiwać nowego Księcia? 

"Nie unikając trudnych pytań i roztrząsania problemów, które mogą okazać się bolesne, twórcy tego tomu zabierają czytelnika w metaekonomiczną podróż, która umożliwia spojrzenie „z góry” i ma w sobie coś z rachunku sumienia. Mimo że nie zawsze przyjemny, taki rachunek sumienia jest konieczny dla utrzymania minimum higieny intelektualnej ekonomistów – zarówno tych dojrzałych zawodowo, jak i tych, którzy dopiero stawiają pierwsze kroki – wpisujących się w główny nurt dyscyplin...

Trzech filozofów. Trzy perspektywy. Jedno pojęcie. Czym jest rozumienie? Mało jest w filozofii pytań równie doniosłych, a równocześnie wymykających się jednoznacznej odpowiedzi. Takie pytania są wymagające: zmuszają do intelektualnej pokory i ciągłego ponawiania myślowego wysiłku. Ale równocześnie narzucają się nam z wielką siłą, domagając się rozwiązania. W Sporze o rozumienie Czytelnik znajdzie próbę spojrzenia na rozumienie z trzech różnych perspektyw: filozofii inspirow...

Gdy w gronie ludzi niezaangażowanych religijnie, pada słowo „teologia”, natychmiast pojawia się pytanie: Czy obecnie, wobec jej notorycznego konfliktu z nauką, można jeszcze mówić o teologii, która w jakimś racjonalnym sensie byłaby partnerką innych nauk? Nawet jeżeli pytanie to nie zostaje wypowiedziane głośno, zawisa w powietrzu jako drążąca wątpliwość. Nie znaczy to jednak, że wszelkie polemiki ustały: zdaniem jednych, konflikty między teologią a nauką polegają wyłącz...

Podróż na Wschód, nazywana niekiedy uwerturą do głównego dzieła Hessego, Gry szklanych paciorków, rozgrywa się na pograniczu światów: świata rzeczywistego i świata imaginacji. Cel wyprawy, Wschód, symbolizuje wewnętrzne odrodzenie, a jej uczestnicy są wędrowcami na pograniczu kultur, przeszłości i teraźniejszości, swoistym pochodem wiernych, o którym Hesse pisał: „Ten pochód wiernych i ufnych dążył na Wschód, do Ojczyzny Światła, nieprzerwanie i od wieków, był on w drodze o...

We wrześniu 2007 w waszyngtońskim mieszkaniu Christophera Hitchensa odbyła się dwugodzinna rozmowa, w której udział obok gospodarza wzięli Richard Dawkins, Sam Harris i Daniel Dennett. Ta dyskusja Czterech Jeźdźców Apokalipsy, jak już wówczas nazywali ich dziennikarze, zo-stała nagrana i sfilmowana. Było to pierwsze i jedyne w tym gronie spotkanie czterech autorów, których przetłumaczone na dziesiątki języków i wydawane w milionowych nakładach książki stały ...

Nauka od dawna nie jest już prostym rozszerzeniem zdroworozsądkowego obrazu świata. Nagromadzenie materiału empirycznego i poziom abstrakcji, z jakim zmierzyć się musi nie tylko adept czy amator nauk przyrodniczych, lecz nawet przeciętny konsument nauki i jej zdobyczy, sprawiają, że potrzeba filozofii jest dziś paradoksalnie równie silna, jak była przed laty na greckiej agorze. Potrzeba ta dotyczy nie tylko „filozofii w nauce”, którą uznawać można za integralny aspekt twórc...

Makowski szczególny nacisk kładzie na kwestie społeczne, które papież często porusza: spór o klimat, troskę o ubogich, otwarcie Kościoła na świat współczesny czy przyjmowanie uchodźców. Dla Jarosława Makowskiego papież Franciszek to człowiek, który autentycznie chce zmienić swój Kościół. To kapłan, który nim zacznie wymagać od innych, wpierw wymaga od siebie. To biskup, który jest… antyklerykałem.Na kolejnych kartach książki „Pobudka, Kościele!” poznajemy Franciszka-kaznodzie...

Jeśli Bóg istnieje, i jeśli – jak na Boga przystało – jest dobry i wszechmocny, to zło obecne w stworzonym przezeń świecie staje się zagadką, która bezwzględnie domaga się wyjaśnienia. Czy dobry i zarazem wszechmocny Bóg w ogóle może pozwalać na zło? A jeśli pozwala, to czy na pewno jest dobry, i czy na pewno jest wszechmocny? Nie ma łatwej odpowiedzi na pytanie o przyczynę zła. Dla tych, którzy wierzą w dobrego i wszechmocnego Boga, znalezienie tej odpowiedzi jest szc...

Ontologia jest teorią bytu, a więc wszystkiego, co istnieje. Metaontologia jest refleksją nad naturą i metodą ontologii. Dwie kwestie są w tej refleksji kluczowe: w jaki sposób możemy przekonać się, że dane pojęcie jest dobrze określonym pojęciem ontologicznym? I w jaki sposób możemy przekonać się, że dana teoria jest dobrą teorią ontologiczną? Analiza tych i pokrewnych zagadnień stanowi główną treść książki. Jej najważniejszym rezultatem jest sformułowanie pewnej całości...

Nawet jeśli matematyka jest królową nauk, to według Ennia De Giorgi, nie panuje ona samodzielnie: musi mieć wsparcie nie tylko innych dyscyplin naukowych, ale też innych dziedzin wiedzy. O matematyce i mądrości to wybór popularyzatorskich wykładów i artykułów, których głównym tematem są wzajemne relacje pomiędzy matematyką a ogółem ludzkiej wiedzy, w tym także związki łączące matematykę z religią. Charakter tych relacji służy badaczowi do obalenia mitu matematyki jako ni...

„Poeta fizyki”, „człowiek, który pracował za wielu, starczył za dziesięciu”. Takimi słowami żegnał Mariana Smoluchowskiego jego pierwszy uczeń, Jan Jakub Stock. Słowa te, napisane zostały w tragicznym roku 1917, w niewoli rosyjskiej, w dalekim Taszkiencie. Wspomnienia te, jak wiele innych ówczesnych kończą się wezwaniem do wzmożonej pracy nad kontynuacją dzieła Smoluchowskiego. Fenomen tej postaci wykraczał poza wąskie ramy specjalisty-fizyka. Z pewnością był to uczony wiel...

Przez Wszechświat podróżuje się nawet, gdy się o tym nie wie. Bo można nie wiedzieć: gdy głowę do tego stopnia zajmie się innymi „sprawami”, że nie ma już miejsca na myślenie. Wówczas Wszechświat niesie człowieka tak, jak nurt rzeki unosi przypadkowo wrzucony do niej kawałek patyka. Z perspektywy patyka, kręconego przybrzeżnym wirem, nie widać ujścia rzeki, z którym łaczy się ona z oceanem. Żeby nie dać się zredukować do roli patyka, trzeba od czasu do czasu zrobić w swojej...

Filozofia w nauce to jedna z kluczowych idei Michała Hellera, która wyznacza specyfikę jego stylu uprawiania filozofii w ścisłym związku z nauką. Filozofia w nauce to również idea, która przyświeca od lat Jego dziełu - interdyscyplinarnym spotkaniom uczonych i filozofów. Dwadzieścia kolejnych Krakowskich Konferencji Metodologicznych zgromadziło i skrystalizowało wyjątkowe środowisko myślicieli zainteresowanych nauką w kontekście filozoficznym. Osiemdziesiątą rocznicę uro...

Książka jest wyborem zapisków z dziennika Michała Hellera, prowadzonego podczas licznych podróży po świecie. Ukazuje nieco inne oblicze autora, nie tylko naukowca, lecz także bystrego obserwatora życia, miłośnika literatury i sztuki. Znajdziemy tu rozważania o pięknie matematyki, starogreckiej poezji, refleksje z dyskusji z ks. Tischnerem, Richardem Dawkinsem, notatki z podróży do Moskwy, Japonii czy konferencji w Castel Gandolfo, a także recenzje lektur i zapiski z wakacji...

Święta Rita urodziła się w średniowieczu, w niezamożnej rodzinie włoskiej. Jej narodziny to wymodlony przez wieśniaczkę upragniony dar, który okazuje się błogosławieństwem dla całej gminy Cascia. Dziewczynka bowiem jest wybrana przez Boga i dzięki Jego łasce sprowadza na ziemię cud pokoju. Niniejsza książeczka w krótki i przystępny sposób opisuje najważniejsze wydarzenia z życia Rity, zachęcając każdego – nie tylko najmłodszych – do bliższego poznania historii patronki ...

Niniejszy zbiór zawiera wybór moich artykułów opublikowanych w latach 2004–2015. Przeważają w nim prace dotyczące logiki w szerokim tego słowa znaczeniu, tj. semantyki, logiki formalnej i metodologii nauk. Aby jednak pokazać, że filozof analityczny żyje nie tylko tym, co logiczne, zamieściłem też  szkice o Domu Kereta, ontologii ii metodologii krasnoludków (to żaden żart), Brunonie Schulzu i filozoficznych podstawach naszego stosunku do zwierząt.                         ...

Rozważania zawarte w niniejszym eseju dzielą się na trzy części. W części pierwszej autorka porównuje działalność naukowców i artystów. Porównanie to dotyczy czterech sfer: przedmiotu i celu obu form działalności oraz roli elementów twórczych i wartościujących w każdej z nich. Część druga zawiera charakterystykę teorii sztuki, wskazuje na jej osobliwości i szczególny status metodologiczny. Część trzecia poświęcona jest poznawczym aspektom sztuki.Autorka przedstawia w ...

Pięć rozmów na Wielki Tydzień – o wierze, miłości, nadziei, wolnym sercu i nawróceniu. Publikowane na łamach „Tygodniku Powszechnym” w roku 1997, teraz po raz pierwszy ukazują się w zbiorze.Fragment ze wstępu Janusza Poniewierskiego:Rozmowy to owoc pewnej rozmowy z ks. Józefem Tischnerem, którą prowadziliśmy ponad dwadzieścia lat temu w redakcji „Tygodnika”. Jej tematem była mistyka nadreńska. Tischner już od dawna zaczytywał się w pismach Mistrza Eckharta – bardzo ważnych dl...

Bez zaufania życie byłoby koszmarem. Na pozór świetnie je znamy, ale rodzi wiele paradoksów. Zaufanie powinno być racjonalne i sprawdzone, ale nadmiar kontroli je niszczy. Pomaga radzić sobie z ryzykiem i niepewnością świata, ale zarazem czyni nas bezbronnymi, bo zdanymi na dobrą wolę innych ludzi. Zaufanie powinno rosnąć w miarę wzmacniania  ludzkiej współpracy, ale stajemy się coraz bardziej nieufni. Spieramy się nawet, kto jest idealnym przykładem zaufania: serdeczny prz...