Książki o filmie i kinie

Filmy o tematyce historycznej uruchamiają specyficzny tryb analizy, którą można by nazwać „analizą faktograficzną”. Polega ona na weryfikacji danych zawartych w tekście filmu w celu sprawdzenia wiarygodności komunikatu. Mimo wszystko film nigdy nie stanie się dokładną repliką tego co się zdarzyło. Przekonanie to wyraża się w prowokacyjnym paradoksie: „Na ekranie historia musi być fikcyjna po to, by była prawdziwa”. Włochy w latach 70. były areną wielu aktów terroru, najczęści...

Satyra jest bez wątpienia rodzajem sztuki. Cechuje się wewnętrznym zdynamizowaniem, bezustannie się zmienia, stanowi formę otwartą i niegotową, lecz i zadziwiająco trwałą, jeśli weźmie się pod uwagę jej odłam obyczajowy. Utwory, w które wpisana została funkcja agitacyjna, dezaktualizują się błyskawicznie, nie imponują też z reguły warsztatem – powstają jako szybka odpowiedź na bieżące wydarzenia, pozbawione nieliterackiego kontekstu natychmiast giną. Tym ciekawszy okazu...

Ryszard Wagner – jedna z najgłośniejszych postaci muzyki i dramatu muzycznego w XIX wieku – był i nadal jest przedmiotem skrajnych opinii, od uwielbienia przez ostrą krytykę po czasowy niebyt za wykorzystywanie jego sztuki w czasach nazizmu. Opery i dramaty Wagnera wystawia się jednak na całym świecie, z czym nie idzie w parze znajomość jego pism i poglądów. Tymczasem akurat w tym zakresie dokonuje się swoista rewaloryzacja ocen Wagnera na podstawie...

Główna fala ekspresjonizmu przypada na drugie dziesięciolecie XX wieku. W ciągu zaledwie kilku lat ekspresjonizm stopniowo zawładnął wszystkimi obszarami sztuki. Ale już w roku 1920 Wilhelm Worringer zapowiadał jego koniec, a rok później Yvan Goll obwieścił śmierć ekspresjonizmu. Dramat i teatr ekspresjonistyczny wykraczają poza te wąskie ramy, z jednej strony znajdując inspiracje we wcześniejszej twórczości dramatycznej i zjawiskach związanych z re...

Prezentowany po raz pierwszy w tłumaczeniu na język polski Teatr komediowy Goldoniego powstał w roku 1750. Wraz ze Wstępem autora do pierwszego zbioru komedii stanowi nie tylko manifest reformy włoskiego teatru komediowego, ale także istotny dokument w historii osiemnastowiecznej sceny weneckiej. Goldoni splata nowoczesność z tradycją dell’arte, przedstawia na scenie „poetykę w akcji”, polemizuje z rywalami scenicznymi, komentuje własny dorobek oraz walczy o...

Działalność literacka Tiecka – wybitnego poety, publicysty, tłumacza i edytora – obejmowała niemal trzy epoki: rozpoczęła się krytyką estetyki późnooświeceniowej, przeszła fazę romantyczną, by na koniec zwiastować nowe tendencje w sztuce. Dla niemieckiego teatru pisma Tiecka miały duże znaczenie przede wszystkim dlatego, że zapoczątkowały nurt reformy, której celem było znalezienie modelu sceny umownej w opozycji do teatru iluzjonistycznego. Tieck b...

Studium o teatrze i dramacie arabskim od początków po czasy współczesne. Praca stanowi owoc wieloletnich badań autora, znanego również z wydanych u nas tomików wierszy, i uwzględnia różne aspekty problematyki, która do tej pory nie doczekała się tak wnikliwej analizy ani w Polsce, ani na Zachodzie.

Georg Fuchs, którego program odnowy sceny europejskiej należałoby postawić obok koncepcji teoretyków tej miary co Craig i Appia, pragnął przywrócić teatrowi jego pierwotny charakter – zbiorowej uroczystości, obrzędu, wyraziciela idei. Niektóre postulaty Fuchsa, takie jak udział widzów w przedstawieniach czy projekt uproszczonej architektury teatralnej, okazały się na tyle atrakcyjne, by odżyć – często w oderwaniu od ich pomysłodawcy – w drugiej połowie XX ...

Max Reinhardt był człowiekiem teatru – aktorem, reżyserem, wychowawcą. Jeśli pisał – jego teksty miały zazwyczaj zastosowanie. Pisma składające się na ten tom prezentują poglądy wybitnego praktyka, który wprowadził na scenę koncepcje teoretyków wielkiej reformy teatru – znalazł dla ich idei praktyczne rozwiązania.

Książka, wydana po raz pierwszy w 1750 roku, jest rodzajem rozprawki w formie podręcznika dla aktorów i obejmuje różne obszary działalności teatralnej, od technik gry (gest, deklamacja, problem talentu scenicznego) aż po ogólne rozważania poświęcone znaczeniu sztuki dramatycznej w życiu człowieka. Ponadto jej autor, artysta Komedii Włoskiej, jako pierwszy myśliciel teatru odrzucił zasadę identyfikacji aktora z graną postacią. Jego wypowiedź, wpierw ocenion...

Oto, jak mówił o swej twórczości Hogarth: „chciałem komponować obrazy na płótnie podobne do przedstawień na scenie”; a dalej: „mam nadzieję, że będą mierzone tą samą miarą i krytykowane wedle tego samego kryterium […]. Starałem się traktować mój temat jak pisarz dramatyczny; obraz jest dla mnie sceną, a mężczyźni i kobiety to aktorzy, którzy przez czynności i gesty mają ukazywać pantomimę. Skierowałem więc myśl ku najnowszemu rodzajowi, to jest ku malarstwu i grafice na nowoc...

Żywo reagujemy, gdy widzimy w zachodnim filmie postać polskiego bohatera lub gdy akcja takiego filmu dzieje się choć przez moment w Polsce. Każda zachodnia adaptacja rodzimej literatury – skądinąd rzadka – wywołuje od razu falę emocji. Mało kto jednak wie, że polskie wątki są obecne w kinie od przeszło stu lat. Jerzy Maśnicki śledzi te najstarsze. Pokazuje, jak nas postrzegano w okresie zaborów, I wojny światowej oraz w chwili kształtowania się i um...

Pierwsza w Polsce monografia twórczości jednego z najbardziej popularnych i najczęściej nagradzanych reżyserów europejskich. Jakie jest kino Almodóvara? – pyta autorka. Z jednej strony wulgarne, przejaskrawione, kiczowate i ekshibicjonistyczne, z drugiej – subtelne, ciepłe, nostalgiczne, czasem eleganckie. I chociaż hiszpański reżyser lubuje się w historiach melodramatycznych oraz z pogranicza życiowego prawdopodobieństwa, a niekiedy dobrego smaku, ...

Książka omawia interesujący artystycznie i ikonograficznie zespół 9 miniatur ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Pierwsza część zawiera syntetyczne wprowadzenie w tematykę indyjskiego malarstwa miniaturowego (jego funkcje, zasady teoretyczne i techniki malarskie) oraz przedstawienie najważniejszych szkół malarstwa miniaturowego w północnych Indiach. W części drugiej Autorka omawia miniatury. Wychodząc od wnikliwej analizy ikonograficznej, wskazuje dz...

Książka ukazuje wyniki badań terenowych nad jedną z najbardziej widowiskowych form scenicznych w Indiach. Powinna zainteresować ludzi zawodowo zajmujących się teatrem, a także tych, których pociągają przemiany zachodzące w kulturze hinduskiej.

„Własnymi słowami” to zbiór – w większości niepublikowanych w Polsce – autobiograficznych artykułów prasowych, esejów i opowiadań składających się, obok autobiografii, na dorobek literacki Poli Negri. Książka jest wzbogacona szczegółowym kalendarium życia aktorki i wyjątkową kolekcją zdjęć. Całość opracował i przygotował badacz życia i twórczości Poli Negri – Mariusz Kotowski. Pola Negri była prawdziwą diwą − w pełnym tego słowa znaczeniu. Jej gwiazda zaświ...

UWAGA: wersja multimedialna z obrazami filmowymi w reżyserii Joanny Szczepkowskiej. Unikalny zbiór scenariuszy filmowych autorstwa Joanny Szczepkowskiej. "Rozmowa ze scenarzystą może mieć taki przebieg: -To jest niezłe, ma duży potencjał, musisz jednak zmienić to i to… Scenarzysta zmienia, zaczyna się produkcyjna akcja zabiegania o film. Rozmowa może mieć i taki przebieg: -To jest niezłe, ma duży potencjał, niestety do zmiany byłoby to i to. Rozmowa się urywa, ni...

Nietłumaczony dotąd na język polski ostatni tom esejów, który ukazał się za życia amerykańskiej intelektualistki. Teksty powstałe w latach 1982–2001 dotyczą literatury, filmu, teatru, sztuki oraz tańca współczesnego. Sontag porusza się po tych tematach ze znawstwem i dociekliwością. Najwięcej miejsca poświęca literaturze. Przygląda się językowi poezji i prozy, interpretuje dzieła tych, których podziwiała i których zachłannie, choć niebezkrytycznie, czytała (Cwietajewej, Gombr...

Marzec ’68 jest bez wątpienia jedną z najbardziej złożonych i kontrowersyjnych dat historii PRL. Pamięć o niej wymyka się jednoznacznym kwalifikacjom i niezależnie od epoki potrafi stać się zarzewiem gorących sporów i debat. Kryzys 1968 roku w wielu aspektach różni się bowiem od pozostałych „polskich miesięcy”, wokół których zwykło ogniskować się opowieść o epoce realnego socjalizmu. W przeciwieństwie do październikowej odwilży czy posierpniowego karnawału nie wiązał się ze z...

Przekrojowa historia ekranowych obrazów homospołeczności i homoseksualnych męskich pasji w kinie polskim w ujęciu Sebastiana Jagielskiego to lektura niezwykle pasjonująca. Autor postanowił prześwietlić całą historię polskiego kina fabularnego pod kątem mniej lub bardziej ukrytych czy aluzyjnych przedstawień zjawisk homoerotycznych rodzaju męskiego. Ich sekretną obecność Jagielski tropi na przestrzeni blisko ośmiu dekad – poczynając od jeszcze przedwojennych Ślubów ułańsk...

„O Czystej Formie” to dzieło Stanisława Ignacego Witkiewicza, powszechnie znanego jako Witkacy, który był wszechstronnie uzdolnionym pisarzem, malarzem, dramaturgiem oraz filozofem.„O Czystej Formie” przedstawia koncepcje artystyczną stworzą przez Witkacego. Według tej teorii pierwotną i podstawową rolą sztuki jest wywołanie u odbiorcy poczucia wyjątkowości odrębnego istnienia jednostki wobec całego świata. Teoria ta również przypisuje sztuce obowiązek nadania sensu ludzkiemu...