W publikacji autorka podejmuje temat rozwoju gatunku Volksstück ze szczególnym uwzględnieniem jej współczesnych kontynuacji w dramaturgii niemieckojęzycznej XX w. Nacisk kładzie przy tym zwłaszcza na refleksję dotyczącą XX-wiecznej odmiany gatunku - na realistyczny, zaangażowany dramat będący narzędziem społecznej krytyki. Jednocześnie Czytelnik ma szansę zapoznać się ze znaną, dotąd w Polsce jedynie w zarysie, historią XIX-wiecznej Volksstück i Volkstheater, które stanowią p...
„Książka Małgorzaty Kozubek jest pierwszym w polskiej literaturze przedmiotu naukowym opracowaniem zagadnienia filmoterapii. […] Przesłanki tej metody autorka analizuje w rozległym kontekście kultury terapeutycznej, a także w ramach problematyki stricte filmoznawczej, związanej z percepcją filmu”.Tadeusz Szczepański„Małgorzata Kozubek zadaje pytanie o możliwości teoretyczne, a także o szanse praktycznej skuteczności wykorzystania filmu do psychoterapii, a zwłaszcza do ...
Od niemal dziewięćdziesięciu lat musical filmowy, pomimo wzlotów i upadków, przyciąga do kin widzów, czym udowadnia swoją żywotność. W drugim tomie z serii „Spotkania z gatunkami filmowymi” dwunastu autorów z ośrodków akademickich w całej Polsce próbuje przyjrzeć się fenomenowi gatunku zapoczątkowanego Śpiewakiem Jazzbandu z roku 1927.Książka zawiera refleksję nad zjawiskami klasycznymi dla gatunku, jak również porusza problematykę musicalu w kinie współczesnym. Autorzy zwrac...
Prezentowana publikacja zawiera opis i analizę dorobku jednego z najwybitniejszych polskich dokumentalistów, Andrzeja Fidyka. Światowy rozgłos i uznanie przyniosła mu Defilada, a sławę ugruntowały takie filmy, jak: Karnawał – największe party świata, Kiniarze z Kalkuty, Rosyjski striptiz, Sen Staszka w Teheranie, Historie z Yodok. Autorka podjęła próbę interpretacji jego twórczości za pomocą narzędzi badawczych związanych z retoryką, co pozwoliło jej unaocznić zasady realizac...
Publikacja prezentuje fascynację europejskich artystów i intelektualistów sztuką japońską, a w szczególności drzeworytem ukiyo-e. Było to istotne zjawisko kultury przełomu XIX i XX wieku. Autorki skoncentrowały się na inspiracjach widocznych w dziełach artystów związanych z impresjonizmem i postimpresjonizmem francuskim, takich jak Eduard Manet, Claude Monet, Edgar Degas, Paul Gauguin oraz Henri de Toulouse-Lautrec. Ponadto omówione zostały wpływy sztuki japońskiej na twórczo...
Książka Tomasza Łysaka - filmy dokumentalne o Zagładzie jest bardzo ważnym uzupełnieniem w obszarze polskiej humanistyki. Ta praca zestawia filmy szeroko komentowane przez międzynarodową krytykę z tymi, które zostały zapomniane wkrótce po premierze lub funkcjonują jedynie w obiegu edukacyjnym. W ten sposób autor poszerza naszą wiedzę o filmie dokumentalnym w relacji do Holokaustu, ale nie koniec na tym. Cennym gestem jest to, co następuje dalej: Tomasz Łysak prz...
Publikacja porusza ważne kwestie dotyczące historii sztuki Afryki prezentowanej z perspektywy tradycji i nowoczesności. Autorzy podjęli próbę diagnozy najważniejszych zagadnień powstających na styku tych dwóch perspektyw. a także poruszyli problematykę sztuki i polityki oraz spraw społecznych i tożsamościowych Afryki. Teksty odnoszą się zarówno do przeszłych. jak i współczesnych osiągnięć sztuki Afrykanów - tworzonej na terenie Afryki i poza jej granicami. Czytelnik w toku ro...
„Teatr spełnionych nadziei. Kartki z życia emigracyjnej sceny” jest opowieścią o teatrze założonym w Toronto na początku lat 90. przez aktorkę Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie Marię Nowotarską i o ludziach, którzy ten teatr tworzyli. Maria Nowotarska, mająca w swojej karierze zawodowej kontakt z najwybitniejszymi reżyserami i scenografami w historii teatru polskiego, przeszczepiła na grunt emigracyjny koncepcje wpisujące się w polską tradycję teatralną, wykorzystują...
Książka Bożeny Kudryckiej, złożona z ośmiu analityczno-interpretacyjnych studiów twórczości Bernarda Bertolucciego (Kostucha, Przed rewolucją, Partner, Strategia pająka, Konformista, Ostatnie tango w Paryżu, Ostatni cesarz, Pod osłoną nieba), w istocie rzeczy jest pierwszą polską monografią włoskiego reżysera, skoncentrowaną na kulturowej genezie jego dzieł. Autorka, uwzględniając rozliczne konteksty literackie, plastyczne, operowe i filmowe...
Publikacja dotyczy historii sztuki Afryki prezentowanej z perspektywy badań (post)kolonialnych. Stanowi ona efekt dyskusji środowiska afrykanistycznego z udziałem gości zagranicznych, którzy wskazują na wciąż żywe postrzeganie kultury i sztuki europejskiej jako dominującej i metropolitalnej. Autorzy podejmują problematykę doświadczeń i pozostałości epoki kolonialnej oraz niewolnictwa – nadal obecnych w sposobie współczesnego zachodniego patrzenia na historię i kulturę Afryki....
Książka jest wszechstronnym kompendium wiedzy praktycznej dla dramatopisarzy i scenarzystów. Zawiera ponad 60. unikalnych i przetestowanych przez autora ćwiczeń warsztatowych z zakresu kreowania bohatera, budowania scen i rozwoju wydarzeń podczas pracy nad scenariuszem filmowym bądź fabułą dramatu. Korzystając ze swojego bogatego doświadczenia i niespotykanego wyczucia praktyki scenicznej, autor proponuje ćwiczenia pobudzające wyobraźnię i kreatywność, a ich str...
Prześledzenie dorobku kultury w jednej choćby dziedzinie jest zadaniem niezwykle trudnym. W historii dramaturgii możliwym tylko wówczas, gdy tłumacze, a następnie krytycy i teoretycy – często pracą kilku pokoleń – doprowadzą do takiego nagromadzenia informacji i analiz, które pozwolą na zbudowanie syntezy. Próby takie były podejmowane oczywiście już wcześniej, jednak ich autorzy, dysponując zbyt szczupłym materiałem, wprowadzali wiele uproszczeń, często pomijając w swoi...
Przedmiotem niniejszej pracy jest problematyka aktów wandalizmu wobec dział sztuki, lecz nie wszystkich, tylko takich, które „prowokują do ich zaatakowania”. Praca te jest jedynie próbą zbadania omawianego zjawiska w oparciu o jego genezę, rozmiary, a także sprawców ataków, sposoby ich działania przy użyciu określonych narzędzi oraz kierujące nimi motywy. Dla uzyskania pełniejszego obrazu uwaga poświęcona zostaje również problemowi wykrywalności sprawców wraz ze...
Publikowany w tym tomie wybór tekstów Oskara Schlemmera (1888–1943) jest pierwszym polskim wydaniem materiałów związanych z eksperymentalną sceną Bauhausu w Weimarze i Dessau. Schlemmer wraz ze studentami warsztatu scenicznego podejmował wielokierunkowe badania nad relacjami między formą, barwą i ruchem w przestrzeni, wychodząc od żywego organizmu tancerza, którego postać przekształcał za pomocą kostiumu-maski.Deklarował: „Nie jestem wyznawcą Dionizosa… Moją dome...
Napisać, że adaptacje to jeden z największych tematów filmoznawstwa, byłoby truizmem – do dziś najwięcej scenariuszy filmowych powstaje na podstawie już istniejących źródeł, choć współcześnie (w dobie adaptacji komiksów, gier komputerowych, a nawet budowania fabuł wokół zabawek) nie jest już oczywistością, że będzie to beletrystyka. Sięganie po inspiracje literackie było jednak naturalną strategią twórców filmowych już od początków kina, a powieści, opowiadania i...
Ustanowiony dzięki rozprawie Karoliny Krasuskiej dialog między modernizmem anglo-amerykańskim, niemieckim i polskim na przecięciu kategorii płci i narodu przyczynia się do tworzenia nowych, transnarodowych ram myślenia o literaturze pierwszych dekad XX wieku. – prof. Maria JanionKulturoznawstwo krytyczne, jakie uprawia Karolina Krasuska, odżegnuje się od projektów odkrywania autentycznego charakteru albo ukrytego ducha wspólnoty, skupiając się na rzeczywistych mechanizma...
Filmy o tematyce historycznej uruchamiają specyficzny tryb analizy, którą można by nazwać „analizą faktograficzną”. Polega ona na weryfikacji danych zawartych w tekście filmu w celu sprawdzenia wiarygodności komunikatu. Mimo wszystko film nigdy nie stanie się dokładną repliką tego co się zdarzyło. Przekonanie to wyraża się w prowokacyjnym paradoksie: „Na ekranie historia musi być fikcyjna po to, by była prawdziwa”. Włochy w latach 70. były areną wielu aktów terroru, najczęści...
Satyra jest bez wątpienia rodzajem sztuki. Cechuje się wewnętrznym zdynamizowaniem, bezustannie się zmienia, stanowi formę otwartą i niegotową, lecz i zadziwiająco trwałą, jeśli weźmie się pod uwagę jej odłam obyczajowy. Utwory, w które wpisana została funkcja agitacyjna, dezaktualizują się błyskawicznie, nie imponują też z reguły warsztatem – powstają jako szybka odpowiedź na bieżące wydarzenia, pozbawione nieliterackiego kontekstu natychmiast giną. Tym ciekawszy okazu...
Ryszard Wagner – jedna z najgłośniejszych postaci muzyki i dramatu muzycznego w XIX wieku – był i nadal jest przedmiotem skrajnych opinii, od uwielbienia przez ostrą krytykę po czasowy niebyt za wykorzystywanie jego sztuki w czasach nazizmu. Opery i dramaty Wagnera wystawia się jednak na całym świecie, z czym nie idzie w parze znajomość jego pism i poglądów. Tymczasem akurat w tym zakresie dokonuje się swoista rewaloryzacja ocen Wagnera na podstawie...
Główna fala ekspresjonizmu przypada na drugie dziesięciolecie XX wieku. W ciągu zaledwie kilku lat ekspresjonizm stopniowo zawładnął wszystkimi obszarami sztuki. Ale już w roku 1920 Wilhelm Worringer zapowiadał jego koniec, a rok później Yvan Goll obwieścił śmierć ekspresjonizmu. Dramat i teatr ekspresjonistyczny wykraczają poza te wąskie ramy, z jednej strony znajdując inspiracje we wcześniejszej twórczości dramatycznej i zjawiskach związanych z re...
Działalność literacka Tiecka – wybitnego poety, publicysty, tłumacza i edytora – obejmowała niemal trzy epoki: rozpoczęła się krytyką estetyki późnooświeceniowej, przeszła fazę romantyczną, by na koniec zwiastować nowe tendencje w sztuce. Dla niemieckiego teatru pisma Tiecka miały duże znaczenie przede wszystkim dlatego, że zapoczątkowały nurt reformy, której celem było znalezienie modelu sceny umownej w opozycji do teatru iluzjonistycznego. Tieck b...
Prezentowany po raz pierwszy w tłumaczeniu na język polski Teatr komediowy Goldoniego powstał w roku 1750. Wraz ze Wstępem autora do pierwszego zbioru komedii stanowi nie tylko manifest reformy włoskiego teatru komediowego, ale także istotny dokument w historii osiemnastowiecznej sceny weneckiej. Goldoni splata nowoczesność z tradycją dell’arte, przedstawia na scenie „poetykę w akcji”, polemizuje z rywalami scenicznymi, komentuje własny dorobek oraz walczy o...
Druga część opracowania poświęconego polskim kontaktom z teatrami azjatyckimi. Część pierwsza zawiera szczegółową kronikę, dokumentującą wizyty twórców i zespołów z Chin, Japonii, Indii czy Indonezji w Polsce. Studia zebrane w niniejszym tomie obejmują takie zagadnienia, jak: polska recepcja opery pekińskiej i japońskiego teatru nō, wizyty zespołów kabuki i współczesnej „opery dziewczęcej” Takarazuka. Szczególnie uważnie przygląda się Zbigniew Osiński temu, jaki s...
Pierwsza część opracowania poświęconego polskim kontaktom z teatrem azjatyckim. Niniejszy tom zawiera kronikę dokumentującą pobyty twórców i zespołów z Chin, Japonii, Indii czy Indonezji w Polsce. Autor na podstawie afiszów, recenzji, fotografii i zapisów filmowych stworzył szczegółową relację, dzięki której dosiadujemy się, jakie przedstawienia zostały pokazane w Polsce przez ostatnie sto lat, a także kto, co i gdzie na ten temat napisał. Uzupełnienie kroniki sta...