Biografie i wspomnienia książki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Janis Joplin W drodze, Książka | John Byrne Cooke

    Książka znalazła się w pierwszej dziesiątce listy najlepszych rockowych lektur magazynu Parade. Książka Johna Byrne Cooke’a to zbiór niezwykle osobistych wspomnień z lat spędzonych u boku Janis Joplin, od legendarnych początków jej kariery aż po ostatnie dni życia, naznaczone tragedią. Tak opowiedzieć tę nieprawdopodobną historię mógł tylko ktoś, kto sam ją przeżył! „Janis Joplin była absolutną propagatorką i stuprocentową prekursorką. Nazwać ją gwiazdą kobiecego rocka to z...

    Promocja
    okładka Między pamięcią a wyobraźnią Uniwersum poezji Rose Auslander, Książka | Kłańska Maria

    Książka o twórczości Rose Ausländer, wybitnej poetki niemieckojęzycznej urodzonej w 1901 r. w rodzinie żydowskiej na austriackiej jeszcze Bukowinie. Od około 40 lat Ausländer jest jedną z najbardziej znanych postaci wśród twórców lirycznych niemieckiego obszaru językowego XX wieku. To krajanka i przyjaciółka po piórze Paula Celana, wybrała jednak drogę poezji mniej hermetycznej, bardziej zrozumiałej, i dzięki temu zorientowaniu na czytelnika, które wyraża się w tzw. dialogicz...

    Promocja
    okładka Napoleon, Książka | Emil Marco Saint-Hilaire

    „Napoleon” Emila Marco de Saint-Hilaire to trzy oddzielnie wydane książki: „Zamach Maleta W 1812 roku”, „George, Moreau i Pichegru” i „Historia mieszkań Napoleona”. Skąd więc pojawił się wspólny dla nich tytuł: „Napoleon”? Otóż to właśnie wokół cesarza rozgrywają się wszystkie kluczowe wydarzenia, opisane w trylogii. Napoleon wyzwala emocje i wpływa zasadniczo na losy głównych bohaterów. Dzieło de Saint-Hilaire`a to jednak przede wszystkim pasjonująca literatura - p...

    Promocja
    okładka Taśmy Billy’ego Boba Jaskinia pełna duchów, Książka | Billy Bob Thornton, Kinky Friedman

    Billy w dzieciństwie strzelał do wiewiórek, grał na perkusji w klubach weteranów i marzył o tym, by zostać gwiazdą rocka albo miotaczem w drużynie St. Louis Cardinals. W wieku szesnastu lat zapisał się do kółka teatralnego, by podrywać dziewczyny, a spotkał tam panią Treadway, która zauważyła, że chłopak ma talent, i zachęciła go, by spróbował sił w grze aktorskiej i pisaniu. Barwne postacie, opowieści, doświadczenia z młodości trafią do scenariusza Billy’ego Boba, tekstów j...

    Promocja
    okładka Gierek Człowiek z węgla, Książka | Piotr Gajdziński

    Pierwsza tak obszerna i szczegółowa biografia najbarwniejszego, a jednocześnie najbardziej lubianego przywódcy Polski Ludowej. Wciągająca, niczym thriller polityczny, historia życia Edwarda Gierka – od dzieciństwa i trudnego życia na emigracji, przez wewnątrzpartyjne gry polityczne u szczytu władzy, aż po nieznane wcześniej fakty z okresu internowania. Gierek. Człowiek z węgla – to całościowe spojrzenie na postać I sekretarza PZPR i całą epokę, z nim związaną. Zawiera nie ty...

    Promocja
    okładka Wieniawski Droga do gwiazd, Książka | Katarzyna Maria Bodziachowska

    Powieść Katarzyny Marii Bodziachowskiej pt. "Wieniawski - droga do gwiazd" stanowi osobliwy, literacki zapis ostatnich dziesięciu dni życia wielkiego mistrza skrzypiec. Ukazuje jego typowo ludzkie cierpienia, ale i, paradoksalnie, szczęście - możliwość snucia refleksji. Artysta wyrywkowo wspomina całe swoje życie - od dzieciństwa, przez największe, spektakularne sukcesy po porażki i błędy. Obraz Henryka Wieniawskiego, jaki maluje Katarzyna Bodziachowska, staje się tym pełnie...

    Promocja
    okładka Szkatułki Newerlego, Książka | Jan Zieliński

    Igor Abramow-Newerly był pisarzem, bibliotekarzem, wychowawcą, stolarzem i kajakarzem. Młodość spędził w ZSRR, skąd uciekł przed zsyłką na Syberię. W przedwojennej Polsce debiutował jako publicysta i redagował wydawany przez Janusza Korczaka „Mały Przegląd". W trakcie wojny, aresztowany za działalność konspiracyjną, trafił do obozu koncentracyjnego. Po wojnie powrócił do pracy publicystyczno-wychowawczej, rozpoczął także karierę pisarską. Jan Zieliński nie ogranicza się do od...

    Promocja
    okładka Niepokorne święte, Książka | Joanna Petry-Mroczkowska

    żony, matki i mniszki królowe i służące charyzmatyczki i misjonarki wojowniczki i pacyfistki Czy mają one ze sobą coś wspólnego? Kobiety, o których mowa w tej książce, miały niebanalną osobowość i niezwykły hart ducha. Z odwagą broniły swoich przekonań, uciekając się często do nieszablonowych rozwiązań. Każda z przedstawionych bohaterek wyprzedziła swoją epokę, niezależnie od tego czy dane jej było urodzić się w średniowieczu czy w wieku XX. Siła tej książki tkwi w tym, że z...

    Promocja
    okładka Życie jak wino, Książka | Krzysztof Krawczyk, Andrzej Kosmala

    Autobiografia Krzysztofa Krawczyka jest od dawna oczekiwaną, wyjątkową publikacją. To opowieść poprowadzona na dwa głosy przez samego artystę oraz jego menedżera - Andrzeja Kosmalę. "Życie jak wino" przedstawia losy dwóch przyjaciół, których drogi życiowe i zawodowe splotły się wiele lat temu i wiodą wspólnie aż do dziś. W książce znajdziemy anegdoty i wspomnienia, na tle których pojawia się Polska dwóch systemów ekonomiczno-społecznych. Przeczytamy o niespotykanej męskiej p...

    Promocja
    okładka Rozmowy o dzieciństwie, Książka | Joanna Rolińska

    Ta książka powstała z tęsknoty za dzieciństwem - tym z książką przy lampce naftowej i tym podwórkowym, z grą w klasy, hulajnogą i kluczem na szyi. Za formami i sposobami przeżywania dzieciństwa , które - jak wiele na to wskazuje - już pewnie nie wrócą. Jesteśmy „pokoleniem plecowym” - mawia Sylwia Chutnik - już od najmłodszych lat obcujemy ze sobą odwróceni do siebie plecami i wpatrzeni w ekrany monitorów komputerowych. Znikają pewne formy bycia razem, także te, które zawsze...

    Promocja
    okładka MIŁ.OŚĆ, Książka | Ewa Kędziak Maciej Kasprzyk

    30 lat temu Ewa Kasprzyk, która jeszcze wtedy nie była aktorką, a dopiero myślała o tym zawodzie i marzyła, aby go uprawiać pisze na kartce ,,Mił.ość"....Kilkanaście miesięcy temu, razem z autorem książki, Ewa odnajduje pożółkłą stronę z zeszytu...I tak rozpoczyna się jej książkowa ,,podróż" - w głąb siebie oraz do zdarzeń i ludzi, które nierozerwalnie będą kojarzyć się aktorce z miłością i mił.ością. Dlaczego i dla kogo Ewa zapisała swoje ciało imieniem ukochanego? W kim ta...

    Promocja
    okładka Zapiski z tamtego świata Zagłada we Lwowie w dzienniku profesora i wspomnieniach jego wnuka, Książka | Maurycy Allerhand, Leszek Allerhand

    Maurycy Allerhand 1868-1942, profesor prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, członek Trybunału Stanu i Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczpospolitej Polskiej, adwokat.
    Po kilkudziesięciu latach odkryto przypadkowo okupacyjne pamiętniki profesora. Prezentujemy ich unikalną treść pokazując, jak prawo może zmienić się w bezprawie. Profesor został zamordowany w sierpniu 1942 roku w Obozie Janowskim we Lwowie.

    Promocja
    okładka Artyści udręczeni Od Picassa przez Monroe i Warhola po Winehouse, Książka | Christopher Zara

    Artyści udręczeni to fascynujący i momentami niebezpiecznie zabawny przegląd problemów, z którymi zmagali się wielcy twórcy – od lęku separacyjnego Lenny’ego Bruce’a, przez melancholię Charlesa Schulza, nerwicę natręctw Joeya Ramone’a aż po to, co dręczyło Mozarta, a mógł to być zespół Aspergera, Touretta, albo jeszcze inna choroba nazwana obco brzmiącym nazwiskiem. Opisane tu problemy artyści łączyli z darem, który pozwalał im tworzyć piękno z wewnętrznej ciemności. Wciągają...

    Promocja
    okładka Z Jaworowa w świat daleki Profesorowi Józefowi Heisteinowi na 90. urodziny, Książka |

    Publikacja poświęcona postaci nestora wrocławskiej romanistyki, prof. Józefa Heisteina, składa się z trzech zasadniczych części. Pierwszą stanowi wywiad z Profesorem przeprowadzony przez redaktorki tomu i wzbogacony dokumentacją fotograficzną. Druga zawiera artykuły poświęcone Profesorowi i napisane przez jego współpracowników, przyjaciół, uczniów oraz uczonych, z którymi łączyły go naukowe relacje. Trzecia część to bibliografia publikacji Józefa Heisteina. Profesor Józef Hei...

    Promocja
    okładka Dżungla zgrozy, Książka | Białoskórski Józef

    Józef Białoskórski, sierżant Legii Cudzoziemskiej, w kolejnym tomie wspomnień opisuje poruszający epizod swej żołnierskiej służby, a mianowicie misję poszukiwawczą francuskiej ekspedycji naukowej, która zaginęła w dżungli somalijskiej. Autor ze swoimi towarzyszami broni przybywa z Maroka do Afryki Zachodniej i rusza tropem naukowców, spodziewając się najgorszego. W Somalii bowiem nasilają się bunty plemion przeciwko francuskim kolonizatorom. Idąc tropem zaginionych, legioniś...

    Promocja
    okładka ABBA Fenomen i legenda, Książka | Tarka Marzena

    Niezwykłe spojrzenie na historię ABBY oczami polskiej autorki. Książka oparta na wspomnieniach autorki ze spotkań z członkami zespołu. Kulisy wizyty w Polsce w słynnym „Studio 2”. Jak to możliwe, że tak wielkie wówczas gwiazdy udało się zaprosić do kraju za żelazną kurtyną? Opowieść o ludziach, których pasja do muzyki doprowadziła na szczyty list przebojów na całym świecie. Czy małżeństwa Agnethy i Bjorna oraz Fridy i Benny’ego nie udźwignęły ciężaru sławy? Kim dziś są ...

    Promocja
    okładka Niedotykalny Dziwne życie i tragiczna śmierć Michaela Jacksona Tom 2, Książka | Sullivan Randall

    Jedna z najbardziej fascynujących postaci pop-kultury. Portret branży muzycznej, jakiego jeszcze nie było w tej dekadzie. Randall Sullivan przedstawia życie i śmierć Michaela Jacksona – jednej z najwybitniejszych, ale też najbardziej niezrozumianych gwiazd na świecie. W pierwszym tomie niniejszej biografii piosenkarz żegna się ze swoją legendarną posiadłością Neverland, a czytelnik wraz z nim wyrusza z Kalifornii w świat, by śledzić ostatnie lata życia artysty. Towarzyszymy...

    Promocja
    okładka Zygmunt Szendzielarz „Łupaszko” 1910-1951, Książka | Kozłowski Patryk

    Biografia jednego z najsłynniejszych „żołnierzy wyklętych”; zawodowego oficera Wojska Polskiego, uczestnika kampanii polskiej 1939 r., dowódcy 5 i 6 Brygady Wileńskiej AK. Wsławiony bojami z niemieckim okupantem, major "Łupaszko" był również obrońcą ludności cywilnej na Wileńszczyźnie przed zagrożeniem ze strony oddziałów litewskich oraz partyzantki sowieckiej. Po 1945 r. stał się jednym z największych zagrożeń dla nowej władzy, kiedy odtworzył 5, a następnie 6 Wileńską Bryga...

    Promocja
    okładka Kate Księżna Cambridge, Książka | Marcia Moody

    W kilka lat zrobiła to, nad czym głowili się przez dekady PR-owcy brytyjskiej monarchii - zwróciła oczy całego świata na rodzinę Windsorów i sprawiła, że mieszkańcy Wielkiej Brytanii znów pokochali swoją rodzinę królewską. Dziś Diamentowy Jubileusz Elżbiety II, królewskie wesele, narodziny i chrzest małego księcia George'a to najpopularniejsze wydarzenia na Wyspach, a uśmiech pięknej Kate zdobi okładki większości magazynów dla pań na całym świecie.

    Promocja
    okładka Ułani ułani Wspomnienia - gawędy - opowieści, Książka | Cydzik Grzegorz

    Służba 13. pułku ułanów wileńskich Życie towarzyskie kadry oficerskiej Czas wolny, sport i zabawa Kampania wrześniowa Powojenne losy Autor, oficer służący w 13. pułku ułanów wileńskich, opisuje służbę w kawalerii jako wielką przygodę realizowaną z profesjonalizmem, pasją i humorem. Wśród poruszanych tematów znajdują się życie towarzyskie kadry oficerskiej, stosunki międzyludzkie i czas wolny spędzany w Wilnie, gdzie „rozrywek było moc, było w czym wybierać i przed kim błyszcz...

    Promocja
    okładka Dziennik z lat 1914-1919 Wszystko co kochałam, Książka | Joanna Potocka

    "Dziennik z lat 1914-1919" rozpoczyna się od opisu uroczystych obchodów złotego wesela Ferdynanda Radziwiłła i Pelagii z Sapiehów, z którymi Joanna Potocka była spowinowacona. Złote gody świętowano w Ołyce na Wołyniu, w siedzibie Radziwiłłów, a dla gości i jubilatów przygotowano liczne atrakcje, m.in. wystawne uczty, tańce i fajerwerki. Jubileusz 50-lecia zbiegł się w czasie z początkiem Wielkiej Wojny, która wkrótce miała całkowicie odmienić losy nie tylko gospodarzy i gości...

    Promocja
    okładka Mikołaj Kopernik Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość, Książka | Mikulski Krzysztof

    Wybitny historyk francuski Fernand Braudel w swoich pracach o Morzu Śródziemnym stwierdził, że dla zrozumienia działań nawet pojedynczego człowieka konieczny jest szeroki kontekst, jaki tworzą przestrzeń i środowisko społeczne, w którym toczy swoje życie główny bohater. Dla Braudela Filip II, król Hiszpanii, stał się więc tylko pretekstem do analizy całej cywilizacji Morza Śródziemnego w jego czasach. W prezentowanej książce autor posługuje się metodą Braudela, ale odnosi ją ...

    Promocja
    okładka Trzy twarze Juliana Harasina, Książka | Brodacki Krystian

    Nakreślenie możliwie pełnej sylwetki Juliana Polan-Haraschina, zwanego „krwawym Julkiem”, jest z kilku powodów niezbędne. Po pierwsze, należy się to jego ofiarom i ich rodzinom. Po drugie, jego biografia w jaskrawy sposób ukazuje fałsz, zakłamanie, ohydę systemu politycznego, dzięki któremu mógł funkcjonować. Dziś, gdy o państwie Bieruta, Gomułki, Gierka, Kani, Rakowskiego mówi się często w sposób oględny, politycznie poprawny, relatywizujący związane z nim zło, gdy komunizm ...

    Promocja
    okładka Legendarne ikony stylu, Książka | Katarzyna Straszewicz

    Joan Rivers, Eleanor Lambert, Suzy Menkes, Marie-Laure de Noailles, Jacqueline de Ribes, Nancy Reagan, Edith Sitwell, Marella Agnelli, Mona von Bismarck, Carolyn Bessette-Kennedy - za każdym z tych nazwisk stoi fascynująca postać, której po prostu nie wypada nie znać. Ich nietuzinkowe życie w zaskakujący sposób połączyło się z modą. Jedna była utalentowanym komikiem, prowadzącym w amerykańskiej telewizji przezabawny uwielbiany show o tym jak ubierają się gwiazdy. Inna genialn...

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).