Książki historyczne

„Rok 1863” Stanisława Koźmiana to książka poświęcona geopolitycznym uwarunkowaniom Powstania Styczniowego. Autor, tworzący polityczne środowisko krakowskich „Stańczyków” i będący krytycznym obserwatorem, a poniekąd i uczestnikiem tamtych wydarzeń, analizuje przyczyny i skutki powstania, zwracając szczególną uwagę na błędy popełnione zarówno przez „czerwonych”, jak i „białych” przywódców zrywu. Koźmian kreśli realistyczny obraz konfliktu oraz dramatyczne konsekwencje nieprzemy...

Jeśli chcesz wiedzieć, czy pieniądze naprawdę rządzą światem, zajrzyj do tej błyskotliwie napisanej książki. Skąd się bierze bieda? Czy kryzysów ekonomicznych naprawdę nie da się uniknąć? Czy interwencja państwa w gospodarkę jest przekleństwem, czy też koniecznością? W tej wciągającej i dowcipnej książce autor, historyk gospodarki, odpowiada na te podstawowe pytania, a także w przystępny sposób przedstawia główne idee ekonomiczne oraz siły i dylematy kształtujące współczesny ...

„Sekrety Jeleniej Góry i Karkonoszy z czasów II wojny światowej” to kolejna militarna pozycja Wydawnictwa Archiwum-System. Tym razem, bazując na źródłach radzieckich i niemieckich, autorzy opisują wydarzenia jakie miały miejsce w Karkonoszach i Kotlinie Jeleniogórskiej w latach 1939-1945 – katastrofach lotniczych, funkcjonowaniu tajnego ośrodka dywersyjno-szpiegowskiego, szkoleniu dywersantów. Ponadto czytelnik dowie się o fabrykach zbrojeniowych w Jeleniej Górze i Krzaczynie...

Benito Mussolini, włoski dyktator nazywany powszechnie Duce (wodzem), był człowiekiem szalenie impulsywnym, który w mgnieniu oka podejmował decyzje o daleko idących konsekwencjach. Podobnie było z udziałem w niemieckiej inwazji na kolosa, jakim w latach czterdziestych minionego wieku był Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Dla Duce udział w kampanii na wschodzie był kwestią honoru. Była to decyzja o podłożu politycznym, nie militarnym. Walczono z dala od włoskiej s...

Władcy, rycerze i duchowni, a dalej miejscy kupcy i pisarze - w tak rozległą panoramę górnych warstw społeczeństwa doby średniowiecza i nowożytności wpisują się studia udostępnione w kolejnym tomie serii Scripta Historica Medievalia. Zasilają zatem utrwalony już w niej nurt badań nad formowaniem się grup społecznych i form życia zbiorowego w dawnej Europie. Tym razem ich horyzont geograficzny rozpościera się nader rozlegle: od miast nad Bałtykiem po Sycylię. (fragment Wstępu...

W 2024 r. przypada 85. rocznica wybuchu II wojny światowej. Historiografia światowa dotycząca tego konfliktu jest nad wyraz bogata, jednak uważny jej badacz znajdzie w niej warte uzupełnienia luki. Rok wcześniej w 2023 r. minęło 100 rocznica powstania MDLot. w Pucku, świętowana jedynie przez środowisko cywilne (Festiwal Lotniczy Puck) oraz 90. rocznica wejścia MDLot w skład struktur polskiej Floty, zupełnie nie dostrzeżona przez Dowództwo Floty jak i wojskowe środowisko lotni...

Podobno Zygmunt Freud miał powiedzieć, że „Niemcy to naród, który został źle ochrzczony”. Z kolei wybitny niemiecki pedagog, Friedrich Wilhelm Foerster po pierwszej wojnie światowej mówił o swoich rodakach, że jako naród „powinni się wyspowiadać”. Do tej frazy lubił odwoływać się bł. kardynał Stefan Wyszyński tłumacząc sens słynnego listu polskich biskupów do biskupów niemieckich z 1965 roku, w którym padły słynne słowa „przebaczamy i prosimy o wybaczenie”. Jak podkreślał Pry...

Przenieśmy się do roku 1670. Przed ołtarzem stoją najgorszy król w historii Polski Michał Korybut Wiśniowiecki i jego małżonka Eleonora Habsburżanka. Lada moment po ceremonii rozpocznie się największa popijawa w historii Polski…. Tymczasem władcę odwiedzają dwaj szlachcice - jego wyborcy, bo w Rzeczypospolitej to szlachta obiera królów - a przy tym wielcy pijanice. Opowiadają o czasach, w których przyszło im żyć i pić. Alkohol sprawia, że rozmowa jest wyjątkowo szczera, a ucz...

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza w szczytowym momencie, u schyłku „dekady Gierka”, liczyła oficjalnie ponad 3 mln członków. Jej siła nie tkwiła jednak w liczebności ani zaangażowaniu mas partyjnych w życie społeczne i polityczne. W miarę upływu lat czynnik ideologiczny miał coraz słabsze znaczenie, a coraz bardziej oczywiste było to, że partia z nazwy komunistyczna, jest po prostu partią władzy, niepodlegającą kontroli, ocenie i odpowiedzialności. Jak dotąd nie ma syntezy...

Helena Grossówna – jedna z najwybitniejszych gwiazd polskiego kina przedwojennego, zaangażowana w działalność konspiracyjną podczas II wojny światowej, uczestniczka powstania warszawskiego – jest bohaterką kolejnej książki Zbigniewa Grochowskiego, napisanej w ramach serii Wielkie Osobowości. Publikacja oparta na najnowszych ustaleniach w przystępny i ciekawy sposób przybliża postać znakomitej aktorki, piosenkarki i tancerki – „Helenki z Torunia”. Jest wartościowym źródłem i...

Reportaż historyczny znanego dolnośląskiego historyka i dziennikarz Janusza Skowrońskiego przedstawia dramatyczne dzieje dzieł sztuki zrabowanych przez Niemców podczas II wojny światowej z muzeów w Warszawie, Krakowie i Lwowie. Były wśród nich najbardziej znane obrazy Jana Matejki i innych malarzy polskich z XIX i pocz. XX wieku, grafiki, rzeźby i inne dzieła. Uciekając przed zbliżającą się od wschodu Armią Czerwoną w 1944 r dzieła sztuki Niemcy wywieźli ze Lwowa do Nowego Wi...

Prezentowany tom dzienników zawiera zapiski kard. Stefana Wyszyńskiego z 1967 r., dokonane po zakończeniu obchodów Milennium Chrztu Polski. Dwa lata po zakończeniu Soboru Watykańskiego II Paweł VI ogłosił rok 1967 Rokiem Wiary. Powodem tej decyzji była troska o rozwiązanie problemów czasu posoborowego, w tym wyzwania zachowania wierności w wierze i jej poprawnej interpretacji. Na kartach dziennika prymasa często pojawiają się odniesienia do reform soborowych.

Książka ukazuje działalność Jana Turzynieckiego „Mogiłki” – jednego z niezłomnych żołnierzy podziemia niepodległościowego na terenie powiatu tomaszowskiego. W latach okupacji niemieckiej należał do Kedywu Obwodu AK Tomaszów Lubelski. Po wkroczeniu Sowietów działał w jednej z grup konspiracyjnych na Wybrzeżu, zaś w 1948 r. swoje losy związał z oddziałem Zrzeszenia WiN pod dowództwem Jana Leonowicza „Burty”. Aresztowany w październiku 1953 r. jako jeden z ostatnich leśnych Zamo...

Historia pisana w drodzeZnaczna część świata, kultury i cywilizacji została ukształtowana przez nomadów. Nawet po tym, gdy niektóre grupy osiadły w miastach - Uruk, Babilonie czy Chang'an - wiele ludów nadal wiodło tułacze życie poza kartami historii. Co o nich wiemy?Anthony Sattin przedstawia pasjonującą historię nomadów: począwszy od rewolucji neolitycznej, poprzez dzieje koczowniczych imperiów Arabów i Mongołów, rozwój Jedwabnego Szlaku oraz dobę kolonializmu, na XXI wieku...

Bogato ilustrowana książka jest drugim tomem książki Mit Piłsudskiego. Opisuje ona postać Romana Dmowskiego polityka, który uratował Polskę przed kolejnym niszczącym powstaniem i doprowadził do uwolnienia z jarzma zaborców. Jego międzynarodowa polityka przyczyniła się do stworzenia państwa polskiego w powersalskiej europie. Dmowski otaczał się ludźmi inteligentnymi, myślącymi samodzielnie i umiejącymi podejmować trudne decyzje. To ci ludzie zaprowadzili ład w nowej rzeczywist...

Pośród imponujących budowli, które dokumentują wielkość antyku, archeolodzy na obszarach cesarstwa rzymskiego odnajdują także pozostałości toalet i latryn. Nie wspomina się o nich w opracowaniach typu „życie codzienne”, a przecież to właśnie grecko-rzymskie miasta, jako pierwsze w historii, zostały wyposażone w zadziwiająco zaawansowane systemy sanitarne, niedoścignione w swych wyrafinowanie skutecznych rozwiązaniach aż do XIX i XX wieku. Nie tylko innowacje technologiczne b...

Miłość ojczyzny, umiłowanie kultury własnego narodu i tradycji rodzinnych, nie jest wyłączną kwestia przeszłości. Wiąże się – dla kolejnych pokoleń– także z dzisiejszą /zdolnością do ofiarnego i solidarnego budowania wspólnego dobra. Nacjonalizm jako ideologia narodził się w XIX wieku – w swej istocie uznaje naród jako najwyższą wartość. We współczesnym języku nacjonalizm określa często postawę przeciwstawną do patriotyzmu, podkreśla się przy tym egoizm narodowy jako elemen...

Co łączy współczesnych Polaków, Litwinów, Białorusinów oraz innych mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, zwłaszcza najmłodsze pokolenia? Najłatwiej odpowiedzieć, że wspólna wielowiekowa przeszłość, sięgająca czasów Jagiellonów, wspólnota bytu państwowego Korony i Wielkiego Księstwa, ponadto europejska tożsamość i teraźniejszość. O przeszłości zwykle pamięta się przy okazji wielkich, okrągłych rocznic, takich jak setna rocznica restytucji polskiej państwowości. Wy...

Sześć relacji opisujących losy rosyjskich, niemieckich i angielskich okrętów, które zatonęły ze złotem w ładowniach, w czasach od Wojny Krymskiej 1854-1855 po II Wojnę Światową. Przedstawione w książce wydarzenia, z udziałem najczęściej mało znanych, za to niezwykle barwnych postaci, rozgrywają się na wielu morzach i oceanach półkuli północnej.

„Bliska historia” pod redakcją naukową prof. Przemysława Wiszewskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego to zbiorowa praca na temat metod, stanu i perspektyw badań oraz popularyzacji historii lokalnej i regionalnej. Schyłek ubiegłego wieku przyniósł wzrost zainteresowania perspektywą lokalną w życiu społecznym. Mimo dominacji w przestrzeni publicznej historii narodowej historie lokalne mają bardzo istotne znaczenie dla tworzenia tożsamości grup i jednostek. Książka opowiada o metod...

Jednym z problemów, jakie dotknęły zniszczoną II wojną światową, odbudowującą się Polskę, był brak odpowiadających wymogom ówczesnych czasów budynków szkolnych. Rozwiązaniem miała stać się akcja budowy szkół tysiąclecia – największej państwowej akcji związanej z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego. Trwała ona od pierwszych lat rządów Władysława Gomułki. Zakończono ją dopiero w czasach gierkowskich. W powstawanie nowych szkół zaangażowano specjalistów, architektów, działac...

Wśród wielu technologii militarnych, nad którymi pracowali naukowcy i inżynierowie w III Rzeszy, były urządzenia radiolokacyjne. W swojej najnowszej książce S. Wrzesiński opisał historię jednej z głównych niemieckich firm – obok zakładów Lorenz i Telefunken – projektujących i wytwarzających systemy radiolokacyjne – utworzonego w 1934 r. przedsiębiorstwa GEMA (Gesellschaft für elektroakustische und mechanische Apparaten, pol. Towarzystwo Urządzeń Elektroakustycznych i Mechanic...

W leksykonie przedstawiono ponad 150 typów uzbrojenia używanego na wszystkich frontach II wojny światowej przez Wojska Lądowe Polskich Sił Zbrojnych i oddziały partyzanckie, a także wyprodukowane podczas Powstania Warszawskiego. Niektóre z nich nigdy dotąd (!) nie były opisywane w literaturze. Książka prezentuje sprzęt bojowy: czołgi, samochody pancerne, broń strzelecką, artylerię, moździerze, granaty, samochody osobowo-terenowe, ciężarowe, sanitarne, motocykle, a nawet skute...

11 listopada 1918 roku Polska po ponad stu latach niewoli powróciła na mapę polityczną Europy. Zazwyczaj podkreśla się trud znanych polityków, dowódców i żołnierzy, którzy walczyli na różnych polach bitew I wojny światowej. Często nie pamięta się jednak o wszystkich tych, którzy dzięki swej aktywności i zaradności przez cały okres zaborów przyczyniali się do rozwoju polskich ziem: kulturalnego, społecznego czy gospodarczego, którzy – nawet jeśli nie dożyli niepodległej Polski...