W ciągu kilku ostatnich lat poświęcono wiele uwagi czynom i osobowościom najsłynniejszych piratów, nie opisano jednak szczegółowo ich okrętów. W tym tytule nadrobiono te braki, dogłębnie badając różnorodne typy jednostek, na pokładach których piraci przemierzali morza i oceany podczas „złotej ery piractwa” (1690-1730), od najeżonych działami okrętów wojennych po mniejsze statki jak slupy, brygantyny i wczesne szkunery. Pod uwagę wzięto także najnowsze badania archeologiczne, ...
Japońska armia w okresie przedwojennym używała czołgów w szerokim zakresie i ze sporymi sukcesami. Zainspirowany konstrukcjami europejskimi, nowatorski program konstrukcji czołgów ułatwił Japończykom prowadzenie kampanii w Chinach przed wybuchem wojny na Pacyfiku w grudniu 1941. Podczas późniejszych starć z Aliantami w początkowym stadium konfliktu, czołgi skierowano z dużą wyobraźnią do walki w terenie porośniętym dżunglą, wcześniej uważanym za niemożliwy do spenetrowania pr...
Zwodowanie HMS Dreadnought w 1906 r. zmieniło obliczę wojny morskiej. Pierwszych sześć drednotów to zmodyfikowane wersje podstawowego projektu Dreadnoughta, wszystkie były uzbrojone w działa 305 mm. Dopiero w 1911 r., wraz z wodowaniem HMS Neptune, układ tego potężnego uzbrojenia zmieniono w oparciu o zdobyte do tego czasu doświadczenia. W późniejszych miesiącach tego samego roku do służby weszły dwa kolejne warianty Neptune’a. Tych dziewięć drednotów stworzyło rdzeń brytyjsk...
Pierwsza z dwóch książek dotyczących francuskiej broni pancernej w latach drugiej wojny światowej. W niniejszym tytule Autor dokonuje przeglądu czołgów piechoty i czołgów uderzeniowych, które stawiły czoła niemieckiemu Blitzkriegowi roku 1940. Wiele spośród francuskich czołgów miało zastąpić pamiętające lata Wielkiej Wojny wozy Renault FT, a rozmaite prace projektowe prowadzone w okresie międzywojennym doprowadziły do powstania nowych konstrukcji czołgów piechoty takich jak R...
Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające...
Stulecia XI i XII obfitowały w krwawe walki między skandynawskimi wikingami a słowiańskimi wiciędzami, w których Słowianie często byli górą nad swymi zamorskimi sąsiadami. Jednym z najbardziej spektakularnych zwycięstw było zdobycie miasta sławnego ze zjazdów skandynawskich władców i z przechowywania relikwii Krzyża Świętego – bogatego grodu Konungahela. Zastępy słowiańskie poprowadził wojowniczy Racibor, książę Pomorza, a zleceniodawcą wyprawy był władca Polski, Bolesław III...
Bohater czy zdrajca? Niewinnie oskarżony żołnierz AK czy konfident donoszący Gestapo? Gdzie zniknął Staszek? Jak zginął? Stanisław Gustaw Jaster (1921–1943), pseudonim „Hel”, harcerz i żołnierz Armii Krajowej, więzień KL Auschwitz i kurier rotmistrza Witolda Pileckiego, ofiara domniemanej pomyłki Polskiego Państwa Podziemnego. Po wojnie oskarżany o zdradę ojczyzny i wydanie Niemcom oddziału Organizacji Specjalnych Akcji. Chociaż w historiografii „Hel” doczekał się swojego mie...
Maciej Kuczyński, wybitny polski pisarz, a zarazem podróżnik i badacz zagadek przeszłości, w książce Rok 838, w którym Mistekowie odkryli kod genetyczny dokonał rzeczy niebywałej – sensacyjnego odczytu inskrypcji zapisanej na Dysku najstarszej naukowej publikacji w dziejach ludzkości. Doniosłość i przełomowe, wręcz wstrząsające znaczenie tej publikacji – nie tylko dla archeologii czy historii, ale także filozofii i pojmowania zjawisk przyrody oraz miejsca, jakie zajmuje w ni...
Czołgi zrewolucjonizowały przebieg kampanii lądowych od chwili swego debiutu bojowego w 1916 roku, a więc 100 lat temu, kiedy to brytyjskie Mark I przetoczyły się przez pola bitewne nad Sommą próbując przełamać impas w okopowych zmaganiach pozycyjnych na froncie zachodnim. Od tamtej pory orędownicy wojsk pancernych pracowali i pracują nad doskonaleniem technologii i taktyki broni pancernej, a czołg zajął poczesną pozycję we wszystkich współczesnych doktrynach militarnych. Ksi...
Ta książka to wyzwanie rzucone spleśniałym stereotypom, zwłaszcza tym, w których totalitaryzm utożsamia się po prostu z "komunizmem" czy nazizmem , kapitalizm z "wolnym rynkiem" i demokracją liberalną, a liberalizm z wolnością i podmiotowością człowieka. Tymczasem - przypomina autor - demokracja liberalna nie jest demokratyczna dla wszystkich, nawet u siebie, a cóż dopiero dla narodów kolonizowanych czy utrzymywanych w niekolonialnej zależności. Zaś formalny pluralizm ideolog...
Józef Jakubowski urodził się w dawnym województwie krakowskim dnia 30 listopada 1743 roku . Szczegóły z pierwszych lat życia są nam zupełnie nieznane. Wiemy tylko tyle, że szkołę średnią ukończył w Kolegium OO. Pijarów w Rzeszowie. Istniało ono od r. 1658, założone przez księcia Jerzego Sebastiana Lubomirskiego . Do kolegium tego uczęszczali prawie wyłącznie synowie magnatów i szlachty. Toteż nic dziwnego, że Kazimierz Jakubowski obu swych synów, Józefa i Wincentego, kształci...
Gdy I wojna światowa majaczyła na horyzoncie, Cesarska Marynarka Wojenna nadal realizowała swoją ambitną i zakrojoną na szeroką skalę politykę produkcji morskiej. Po typach Deutschland, Nassau i Helgoland Niemcy zamówili kolejne trzy typy pancerników, a każdy z nich był potężniejszy, lepiej uzbrojony i ciężej opancerzony niż poprzedni. Okręty typów Kaiser, König oraz Bayern, które budowano latach 1909-1914 kontynuowały wyścig zbrojeń rozpoczęty wraz z wprowadzeniem przez Roya...
Zniszczenie większości resztek japońskiej Połączonej Floty i jej lotnictwa w drugiej połowie 1944 pozostawiło japońskie Wyspy Macierzyste narażone na ataki okrętów i sił powietrznych USA. W desperacji Japońska Flota Imperialna zaproponowała użycie formacji „specjalnego przeznaczenia”, lub inaczej – do przeprowadzania ataków samobójczych. Początkowo obejmowały one prymitywnie przystosowane konwencjonalne samoloty zaopatrzone w ciężkie bomby, mogące rozbić się o pokłady ameryka...
Na płonącej Ukrainie to opowieść o losach ukraińskiej Kozaczyzny w czasach Bohdana Chmielnickiego w czasach wielkiej pożogi, która zapoczątkowała wielkie zmiany w tym regionie i zaciążyła na losach dwóch sąsiadujących narodów. Autor na podstawie bogatej bazy źródłowej snuje bezstronną i szczegółową opowieść o wydarzeniach z lat 1648-1651. Przeczytamy w książce o wielkich bitwach i małych potyczkach, strategicznych planach politycznych i przypadkowych sojuszach, o bohaterach i...
Dawny Hirschberg in Riesengebirge, czyli dzisiejsza Jelenia Góra… tak bogata historią, a tak niewiele publikacji historycznych! Starając się uzupełnić tę luką, postanowiliśmy stworzyć unikalną książkę, która szczególną uwagę skupiana latach 1933-1945, kiedy Adolf Hitler i jego zwolennicy byli u władzy w państwie zwanym III Rzeszą. Nie da się ukryć, że przedstawiliśmy tylko wybrane epizody, albowiem nie sposób przedstawić wszystkich zagadnień związanych z tym okresem.
Monumentalne dzieło autorki bestsellerowej Warszawy 1944
Berlin to miasto, które po każdym upadku rodzi się na nowo, niepodobne do żadnej innej z europejskich stolic. Choć monumentalnych rozmiarów, ale napisana lekko i przystępnie, książka Richie to nie tylko historia w wymiarze lokalnym – to historia Niemiec, ale i całej Europy widzianej przez pryzmat tego niezwykłego miasta.
Niewiele oddziałów niemieckich sił zbrojnych uczestniczyło w walkach na tak wielu frontach jak strzelcy górscy, inaczej Gebirgstruppen. Od kampanii Blitzkriegu w 1940 roku przez ataki na Bałkany i Rosję oraz kampanię w Afryce Północnej, po obronę Rzeszy od 1944 do 1945 roku, strzelec górski zdobył reputację niezawodności i odwagi. Każdy taki żołnierz był niezwykle sprawnym człowiekiem: tego wymagała konieczność pokonywania trudnego terenu z pełnym ekwipunkiem, bez wsparcia zm...
Walki wojsk polskich z konną armią Budionnego, prowadzone od czerwca do listopada 1920 roku na obszarach Wołynia i Podola i nieprzewidziane sukcesy jazdy sowieckiej, wzbudziły powszechne zainteresowanie poza granicami obu walczących państw. Nie spodziewano się bowiem, by jazda mogła osiągnąć tak wielkie sukcesy w walce z piechotą uzbrojoną w nowoczesną broń, względnie nie rozumiano przyczyn, dlaczego wyższe dowództwa polskie nakazywały cofanie się szerokich frontów z powodu p...
Wznawiana praca Wacława Lipińskiego prezentuje walor prekursorski, „klasyki gatunku”. Świetnie napisana, syntetycznie przedstawia przygotowania do walki zbrojnej i dzieje biorących w niej udział polskich formacji wojskowych w czasie wojny. To ich wysiłek uważał Lipiński za decydujący w dziele wybicia się Polski na niepodległość, pisząc w zakończeniu: „Dzięki sile wojskowej, wytworzonej w czasie walk zbrojnych – sami wywalczyliśmy niepodległość Polski w chwili, gdy okolicznośc...
Powinności żołnierskie uczyniliśmy przedmiotem debaty na obecnym XIII Ogólnopolskim Forum Historyków Wojskowości. Tom I, który oddajemy do rąk czytelnika opatrzyliśmy podtytułem Na fundamencie historii i tradycji, aby dać wyraz przekonaniu, że historia wojskowości jest mocno osadzona na dwóch filarach: historii i tradycji. O tym, że środowisko historyków wojskowości chce zabrać głos w ważnej, naszym zdaniem, sprawie dotyczącej „powinności żołnierskich” zdecydowano w 2014 roku...
O żołnierzach mówi się różnie. Dla jednych są bohaterami, dla innych zaledwie „mięsem armatnim”, a tylko nieliczni mają czas i odwagę zgłębiać naturę wojny i w jej „przestrzeni” sytuują żołnierza, z całym bogactwem jego osobistych doświadczeń, zarówno tych koszarowych, jak również frontowych. Wśród „cnót żołnierskich”, niemal jednym głosem, na pierwszym miejscy wymieniamy honor. Cóż to jest za cecha, skoro wszyscy ją dostrzegamy, podkreślamy i wręcz żądamy, by żołnierz w każd...
Nie ulega żadnej wątpliwości – organizatorzy zdali sobie z tego sprawę, gdy opadły emocje – że podjęte na XII Forum Historyków Wojskowości w Rzeszowie w 2014 r. zobowiązanie do przygotowania, na kolejnym, gdyńskim spotkaniu dyskusji „o powinnościach żołnierskich”, z wielu powodów zasługuje na poważną debatę środowiska historyków wojskowych oraz przedstawicieli innych dyscyplin naukowych, których udział w Forum nadałby dyskusji charakter interdyscyplinarny. Tak też się stało, ...
Ekspert od historii morskiej Angus Konstam bada rozwój raczkującej floty Tudorów od jej początków w charakterze tymczasowo mobilizowanej floty statków handlowych w XV wieku do stałej marynarki pod panowaniem Henryka VIII. Zarysowane zostało innowacyjne użycie przez Henryka okrętów jako platform artyleryjskich w latach przed bitwą pod Portsmouth w 1545 roku, w której jego flota pokonała znacznie większą francuską armadę. Nieszczęsna „Mary Rose” była zaledwie jednym z wielu pot...
Korzystając z dokumentów i podręczników wojskowych, niniejsza książka stara się przedstawić taktykę oraz przykłady działalności operacyjnej niemieckich okrętów podwodnych w trakcie II wojny światowej. Mimo, że niemiecka Marynarka Wojenna uważała swoją początkowo małą flotę podwodną za drugorzędną w stosunku do reszty Kriegsmarine, z nadejściem 1942 roku U-Booty adm. Karla Dönitza zagrażały funkcjonowaniu najważniejszych morskich linii komunikacyjnych na Atlantyku, zatapiając ...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
